Morgunblaðið - 20.06.2005, Blaðsíða 33

MYNDLISTAMAÐURINN Tolli
verður með þrjár sýningar á lands-
byggðinni í sumar. Á þjóðhátíðar-
daginn var opnuð sýning á verkum
hans á Vopnafirði og þegar líður á
sumarið verða verk hans sýnd á Ísa-
firði.
Í júlí verður svo sýning á 25-30
nýlegum olíuverkum Tolla í Ráðhús-
inu á Siglufirði en sú sýning verður
haldin í tengslum við Þjóðlagahátíð-
ina þar í bæ dagana 8.-17. júlí.
Tolli segir viðfangsefnið vera fjöll
og firnindi, birtan og galdurinn á
bakvið hana. „Formin í náttúrunni
eru síbreytileg eftir birtunni eins og
við könnumst við úr þjóðsögunum,“
segir hann.
Tolli hefur einu sinni áður sýnt á
Siglufirði. „Ég hef gaman af að sýna
úti á landi. Það er upp og ofan hvort
myndlistarmenn frá Reykjavík eru
duglegir við það en það skiptir engu
að síður miklu máli, það er góð
menningarpólitík.“
Tolli segir það gefa listamönnum
heilmikið að sýna utan höfuðborgar-
innar, þar kynnist þeir fólki sem er í
beinum tengslum við fjölbreytta og
kraftmikla náttúruna.
Hann, eins og fleiri íslenskir lista-
menn, hefur undanfarið eytt kröft-
um sínum í sýningahald erlendis og
því ekki verið duglegur að halda út á
land með myndirnar sínar en með
þessum þremur sýningum í sumar
verður breyting þar á.
Guðrún Árnadóttir er formaður
Skóla- og menningarnefndar Siglu-
fjarðar sem skipuleggur myndlistar-
sýninguna í júlí. Hún segir aðdáun á
Tolla vera aðalástæðu þess að hann
var fenginn til að halda sýningu í
bænum. Það hafi verið gaman þegar
hann kom áður og sýningin þá vel
sótt. Því hafi verið tilvalið að endur-
taka leikinn. „Tolli er svo mikill
landsbyggðarmaður og við dáum
hann fyrir það. Því við á landsbyggð-
inni viljum gjarnan fá að vera með í
menningunni,“ segir Guðrún.
Myndlist | Sýning Tolla í Ráðhúsinu á Siglufirði í sumar
„Góð menningarpólitík
að sýna úti á landi“
Tolli sýnir 25–30 olíumálverk í Ráðhúsinu á Siglufirði 8.–17. júlí.
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. JÚNÍ 2005 33
MENNING
Miðasalan er opin:
Mánud. og þriðjud.:10:00-18:00,
mið-, fim- og föstudaga: 10:00-20:00,
laugar- og sunnudaga: 12:00-20:00
Miðasölusími 568 8000 -
miðasala á netinu: www.borgarleikhus.is
KALLI Á ÞAKINU e. Astrid Lindgren
Í samstarfi við Á þakinu
Su 26/6 kl 14, Lau 9/7 kl 14,
Su 10/7 kl 14, Su 17/7 kl 14,
Lau 13/8 kl 14, Sun 14/8 kl 14
Stóra svið
ÓPERUR fyrir tuttugu putta var
yfirskrift tónleika þar sem píanóleik-
ararnir Antonia Hevesi og Kurt Kop-
ecky léku saman fjórhent á píanó út-
setningar á tveimur óperuforleikjum
auk þriggja smáverka. Tíu af þessum
puttum voru heldur stirðir fyrir þá
tónlist sem hér var á boðstólum;
Hevesi hefur greinilega ekki þá lipru
fingratækni sem þarf til að gera
hröðum nótnahlaupum í tónlist
Rossinis viðunandi skil. Og reyndar
ekki í hinum verkunum heldur; tveir
ungverskir dansar eftir Brahms voru
viðvaningslegir og forleikurinn að
Nabucco eftir Verdi var flatneskju-
legur og skorti með öllu þá drama-
tísku spennu sem einkennir verkið.
Hevesi sat hægra megin allan tím-
ann (fyrir utan nokkur augnablik í
aukalaginu, sem var úr Barnaleik
Bizets), en það þýðir að meira mæddi
á henni en Kopecky. Sá sem er
hægra megin þegar leikið er fjórhent
á píanó þarf yfirleitt að spila hröðu
nóturnar og hefði Kopecky því senni-
lega átt að vera þar, en hann er
ágætur píanóleikari. Hevesi er fyrst
og fremst undirleikari og prýðileg
sem slíkur; má því segja að hér hafi
rangar manneskjur verið á röngum
stað.
Flygillinn í Hafnarborg var lok-
aður á tónleikunum sem var ekki
bara undarlegt, það var óskiljanlegt.
Hljómurinn úr hljóðfærinu var eins
og innan úr tunnu sem hentaði engan
veginn útsetningum á sinfónískri
tónlist. Engin litbrigði voru í túlk-
uninni, sá silfurtæri hljómur sem
galdra má úr flyglinum var hvergi
heyranlegur. Afhverju?
TÓNLIST
Hafnarborg
Antonia Hevesi og Kurt Kopecky léku
fjórhent á píanó tónlist eftir Rossini,
Verdi, Brahms og Bizet.
Fimmtudagur 16. júní.
Píanótónleikar
Kurt KopeckyAntonía Hevesi
Jónas Sen
Stirðir puttar
ÁRLEGIR Kammertónleikar á
Kirkjubæjarklaustri verða haldnir
dagana 12. 13. og 14. ágúst nk. fimm-
tánda árið í röð.
Edda Erlendsdóttir átti frum-
kvæði að þessari tónleikaröð og hefur
verið listrænn stjórnandi hátíð-
arinnar frá upphafi. „Þetta ævintýri
byrjaði með því að safnað var fyrir
konsertflygli í tvö ár og var hann
vígður í Félagsheimilinu á Kirkju-
bæjarklaustri árið 1990. Fyrstu
kammertónleikarnir voru haldnir ári
seinna fyrir troðfullu húsi í þrjá daga
í röð. Var þá komin grundvöllur fyrir
framhaldi og hefur þessi tónleikaröð
nú löngu skipað sér fastan sess í ís-
lensku tónlistarlífi yfir sumarmán-
uðina,“ segir Edda sem skipuleggur
hátíðina í ár ásamt menningar-
málanefnd Skaftárhrepps.
Flytjendur að þessu sinni verða
þau Auður Hafsteinsdóttir fiðla,
Bryndís Halla Gylfadóttir selló, Egill
Ólafsson baríton, Guitar Islancio með
þeim Birni Thoroddsen gítar, Gunn-
ari Þórðarsyni gítar og Jóni Rafns-
syni kontrabassa, Olivier Manoury
bandóneon og Edda Erlendsdóttir pí-
anó og listræn stjórnun.
Mismunandi efnisskrá er á hverj-
um tónleikum og hefur verið ákveðið
að gefa hverjum tónleikum yfirskrift.
Föstudaginn 12. ágúst verður yfir-
skriftin „Seiðandi slavneskt og
rammíslenskt“. Flutt verða m.a.
Conte eftir Janacek fyrir selló og pí-
anó , Dúó eftir Kodaly fyrir fiðlu og
selló og íslensk þjóðlög í útsetningu
þeirra félaga í Guitar Islancio. Má
þar nefna Sofðu unga ástin mín, Gils-
bakkarþulu, Fagurt galaði fuglinn sá
og ýmis önnur þjóðlög sem sungið
hafa sig inn í hjörtu íslensku þjóðar-
innar í gegnum árin.
Laugardaginn 13. ágúst verður
yfirskriftin „Tangó og swing á tán-
um“. Tangókvartett Oliviers Man-
oury mun flytja verk eftir Piazzolla
og Horacio Salgan í útsetningu Oliv-
iers og einnig verður fluttur Le
Grand Tangó fyrir selló og píanó eftir
Piazzolla. Egill Ólafsson mun syngja
eigin tangólög og einnig argentínskan
tangó. Hópurinn allur mun flytja
frumsamin tangólög eftir þá Björn
Thoroddsen og Gunnar Þórðarson.
Eftir hlé verður flutt swing í út-
setningu Guitar Islancio m.a. I don’t
mean a thing if it ain’t got that swing
eftir Duke Ellington, Minor Swing
eftir Django Reinhardt, Night and
day eftir Cole Porter, Spain og Arm-
andos Rhumba eftir Chick Corea og
lög eftir Thelonius Monk í útsetningu
Oliviers Manoury. Þá mun hópurinn
einnig flytja íslensk þjóðlög m.a. Guð
gaf mér eyra, Ólafur Liljurós, og
Góða veislu gjöra skal.
Rómantík og rúsínur
Sunnudaginn 14. ágúst verður yf-
irskriftin „Rómantík og rúsínur“.
Fyrri hluti tónleikanna er helgaður
Schumann og gefst hlustendum tæki-
færi til að hlusta á Sónötu í a-moll
op.105 nr.1 fyrir fiðlu og píanó, Fant-
asiestücke op. 88 fyrir fiðlu, selló og
píanó og ljóð fyrir baríton og píanó.
Eftir hlé verða flutt rómantísk lög
úr öllum áttum m.a. Litfríð og ljós-
hærð eftir Emil Thoroddsen, Al che
eftir Olivier Manoury, Oblivion eftir
Astor Piazzolla, The man I love eftir
Gershwin og Autumn leaves eftir Jos-
eph Kosma.
Styrktaraðilar tónleikanna ár eru
Hótel Kirkjubæjarklaustur, Hönnun,
Íslandsbankinn, menntamálaráðu-
neytið og Rarik. Tónleikagestum sem
að óska eftir að dvelja á svæðinu
þessa helgi er ráðlagt að panta gist-
ingu með góðum fyrirvara.
Tónlist | Árlegir Kammertónleikar á Kirkjubæjarklaustri
Gítar, tangó og söngur
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Guitar Islancio verður í stóru hlutverki á Kirkjubæjarklaustri í ágúst.
Edda Erlendsdóttir Egill Ólafsson
ÁHUGI á margvíslegri ræktun hefur
aukizt afskaplega síðustu áratugi.
Meðal annars kappkosta flestir að
rækta garðinn sinn svo fljótt sem
verða má, ólíkt því sem var hér í
Reykjavík fyrir aldarfjórðungi eða
svo.Ýmsar ástæður eru að sjálfsögðu
fyrir breyttu viðhorfi til ræktunar;
fólk ferðast meira en áður og sér með
eigin augum hvað hægt er að gera, en
svo er líka hitt, að hópur ötulla
manna, jafnt leikra sem lærðra, hefur
í mörg ár lagt ómælda vinnu í að
reyna fyrir sér á flestum sviðum
garðræktar. Þetta starf hefur skilað
sér ríkulega í fjölbreyttri hönnun á
görðum og miklu úrvali af sundurleit-
ustu plöntutegundum.
Í hópi þessa atorkusama fólks er
Hólmfríður A. Sigurðardóttir, garð-
yrkjufræðingur, sem hefur nú sent
frá sér endurskoðaða handbók um
fjölærar skrautjurtir og sumarblóm.
Að stofni til er bókin lýsing á teg-
undum, sem hafa verið ræktaðar í ís-
lenzkum görðum og nokkur reynsla
er fengin af. Bókin hefst þó á grein-
argóðum inngangi um ýmislegt, sem
vert er að huga að við ræktun. Þar er
meðal annars fjallað um jarðveg,
safnhauga, fjölgun plantna, hirðingu
og steinhæðir, svo að fátt eitt sé
nefnt.
Í bókinni er lýst ríflega þúsund
tegundum plantna, mörgum af-
brigðum og fjölmörgum yrkjum (eða
sortum eins og höf. kallar þau). Teg-
undum er raðað innan ættkvísla og
þá ætta, sem eru í flokkunar-
fræðilegri röð. Þannig hefst bókin á
burknum og endar á brönugrösum.
Lýsingar eru í hefðbundnum stíl,
nema á stundum er skotið inn fagur-
fræðilegum athugasemdum, sem
grasafræðingar forðast en garð-
yrkjufræðingar tíðka alloft. Víða er
sagt frá, hvernig standa skuli að
ræktun og hvar sé bezt að hafa við-
komandi tegund. Þessar athuga-
semdir munu koma flestum að
mestum notum, enda er höfundur
margreyndur ræktunarmaður.
Lýsingarnar eru misítarlegar og
oft nokkuð ósamstæðar. Vilji menn til
dæmis bera saman blómskipanir eða
lauf tveggja tegunda, getur það verið
svolítið snúið. Þá eru engar skýringar
á fræðiorðum og því geta ýmis ein-
kenni vafizt fyrir mönnum, ef grasa-
fræðikunnátta er ekki upp á marga
fiska. Mjög margar myndir eru í bók-
inni, en því miður eru þær í lakari
kantinum. Þá má geta þess, að þær
eru allar hafðar minni í þessari bók
heldur en í fyrstu útgáfunni, sem þær
máttu alls ekki við. Annað, sem kem-
ur á óvart við þessa endurskoðuðu út-
gáfu, er að hvorki hefur verið hirt um
að leiðrétta misfellur í texta né upp-
færa þekkingu. Tíu ár eru liðin frá því
bókin kom fyrst út og sama klausan
er um bláklukkubróður nú og þá,
þess efnis að hann hafi verið reyndur
í tvö ár með þokkalegum árangri, þó
að nú séu liðin tólf ár. Slík klausa ber
ekki vott um vandaða endurskoðun
en sennilega er hér frekar um klaufa-
skap og andvaraleysi að ræða. Á hinn
bóginn er margra nýrra tegunda get-
ið sem voru lítt eða ekkert þekktar
þegar fyrsta útgáfa kom út.
Bók þessi mun án efa veita mörg-
um mikla ánægju og auka þekkingu
manna enda er hún nauðsynleg hand-
bók öllum þeim, sem stunda ræktun
garðplantna. Þá er hún ekki síður
merk heimild um plöntutegundir,
sem nú eru mest ræktaðar í görðum
hér á landi.
Rækt í görðum
BÆKUR
Náttúrufræðirit
Höfundur: Hólmfríður A. Sigurðardóttir,
479 bls. Útgefandi er Skrudda ehf. –
Reykjavík 2005.
Garðblómabókin – Handbók um fjölærar
skrautjurtir og sumarblóm
Ágúst H. Bjarnason
Rakarastofan
Klapparstíg
S: 551 3010
Hair play frá
Rakarastofan
Klapparstíg