Morgunblaðið - 22.08.2005, Side 24
24 MÁNUDAGUR 22. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is
Á SÍÐUSTU misserum hefur mikil
umfjöllun verið um störf lögreglu.
Svo virðist sem allir hafi skoðanir á
störfum hennar og er það vel. Mikið
aðhald felst í þeim áhuga almenn-
ings og ætti í venjulegu árferði að
reynast lögreglu vel. Hins vegar hef-
ur meira borið á því undanfarið að
störf lögreglu hafi verið metin með
ómaklegum og illa rökstuddum
hætti. Ýmsir einstaklingar úr fjöl-
mörgum stéttum, lögmenn, rithöf-
undar, blaðamenn og aðrir hafa farið
mikinn í að draga ályktanir og viðra
skoðanir sínar á verulega flóknum
lögregluaðgerðum og lögreglurann-
sóknum. Í flestum tilvikum er um
einsleita umfjöllun að ræða þar sem
þessir aðilar virðast byggja skoðanir
sínar á einstaklega takmörkuðum og
ómarkvissum upplýsingum sem
bera keim af pólitískum skoðunum
viðkomandi. Lögregla vinnur iðu-
lega með viðkvæmar persónu-
upplýsingar einstaklinga og getur
því sjaldnast gert grein fyrir sinni
hlið mála eða svarað gagnrýni í ein-
stökum tilvikum enda gilda um slíkt
strangar lagareglur. Ljóst er að
þegar liprir pennar fjalla um verk-
efni lögreglu af fágætri vanþekkingu
og fáfræði getur niðurstaðan verið
alvarleg fyrir ímynd lögreglu þrátt
fyrir að aðgerðir hennar hafi á
hverjum tíma verið í einu og öllu í
samræmi við lög, vegna þess að við-
komandi rannsóknarmanni eða yf-
irmanni í lögreglu er óheimilt að tjá
sig um málið.
Þeir aðilar er hafa áhyggjur af
spillingu og annarri óáran í lögreglu
skulu ekki gleyma að lögregla býr
við mikið aðhald margra aðila sem
vissulega tryggir fagleg og óháð
vinnubrögð lögreglu. Er þar átt við
yfirmenn í lögreglu, ríkissaksóknara
er gegnir lögum samkvæmt mik-
ilvægu eftirlitshlutverki með störf-
um lögreglu, dómstóla landsins sem
sjá til þess að lögregla fari í einu og
öllu eftir réttarfars-, refsi- og öðrum
lagaákvæðum, og ýmsar eftirlits-
stofnanir innan sem utanlands, auk
vökuls auga fjölmiðla. Um leið og því
er haldið fram á opinberum vett-
vangi að annarleg sjónarmið, t.d.
pólitísk inngrip ráðamanna, ráði för
við rannsóknir sakamála eru þeir
sem það gera að draga upp mynd af
spillingu í lögreglunni og í raun rétt-
arvörslukerfinu öllu og hljóta að
þurfa að rökstyðja slíkar fullyrð-
ingar. Lögreglumenn kannast í það
minnsta ekki við slík ólögleg afskipti
af rannsóknum sakamála og frábiðja
sér slíka umræðu.
Undirritaður starfaði sem lög-
fræðingur í mörg ár innan opinberr-
ar stjórnsýslu á sviði fangelsismála
auk starfa í löggæslu en er nú starf-
andi hjá Landssambandi lögreglu-
manna. Á þeim tíma hafa margoft
komið upp mál sem talist hafa frétt-
næm hjá fjölmiðlum landsins og við-
brögð almennings verið sterk. Eðli
máls samkvæmt hefur undirritaður
oft þekkt málin vel, aðdraganda, or-
sakir og afleiðingar. Í sannleika sagt
hefur það oftar en ekki verið hrein-
lega vandræðalegt að lesa frétta-
flutning og enn fremur viðbrögð
pennaglaðra borgara sem tjá sig
fjálglega um hin og þessi viðfangs-
efni ríkisvaldsins án þess að hafa til
þess nokkrar forsendur.
Þrátt fyrir að aðhald almennings
sé afar þýðingarmikið fyrir hand-
hafa ríkisvaldsins er það jafn þýð-
ingarmikið að slík umræða og um-
fjöllun sé ávallt byggð á
málefnalegum forsendum og að ein-
staklingar kynni sér málin til hlítar,
dragi ekki órökstuddar ályktanir og
kasti ekki fram ósönnum dylgjum
um viðkomandi embættismenn rík-
isins. Slíkt getur haft í för með sér
óbætanlegt tjón fyrir embætti og
stéttir manna og dregið úr trúverð-
ugleika þeirra sem á endanum getur
komið niður á almenningi í landinu.
Fyrir hönd Landssambands
lögreglumanna,
PÁLL E. WINKEL
framkvæmdastjóri
Ímynd lögreglu
– umtal
almennings
Frá Landssambandi
lögreglumanna:
HAUSTIÐ 2003 þegar umhverf-
isráðherra hafði að tillögu Nátt-
úrufræðistofnunar bannað rjúpna-
veiðar birti Morgunblaðið svolitla
frétt varðandi gæsaveiðar þar sem
sagt var að aðeins örlaði á agaleysi
meðal skotmanna á gæsaveiðum.
Sagt var að menn hefðu orðið varir
við særða fugla í slóð skotmanna.
Blaðið fylgdi fréttinni ekkert eftir
að því er séð varð enda munu við-
brögð byssumanna hafa verið hörð.
Þeir voru æfir vegna veiðibanns á
rjúpu sem þeir höfðu engan skilning
á og þverneituðu þeirri staðreynd
sem var öllum fuglaskoðurum ljós
að rjúpnastofninn var hruninn og
ekki annað til bragðs að taka en
banna rjúpnaveiðar.
Undanfarin ár hef ég varið miklu
af frítíma mínum til fuglaskoðunar.
Ég bý á Kópaskeri og fer reglulega
um svæðið frá Kelduhverfi og aust-
ur á Raufarhöfn. Og einmitt þetta
haust, 2003, varð ég eftirminnilega
var við það hvernig gæsaveiðimenn
gengu fram í reiði sinni yfir rjúpna-
veiðibanni. Víðsvegar á mínu skoð-
unarsvæði sá ég særðar gæsir og
frétti af þeim á mörgum stöðum til
viðbótar. Vængbrotnar, fótbrotnar,
sumar ófleygar þótt ekki sæi á þeim
í fljótu bragði o.s.frv. Sláturleyf-
ishafi, sem færi með sláturdýr líkt
og skotmenn fóru að gæsum þetta
haust, myndi tafarlaust missa slát-
urleyfið og sæta almennri fordæm-
ingu að auki. Lögsóttur þar á ofan.
En allir þögðu nema þá Morg-
unblaðið sem rak upp eitt smábofs.
Af hverju í ósköpunum hafa menn
reist slíka hljóðmön um framferði
byssumanna á gæsaveiðum að það
er eins og að nefna snöru í hengds
manns húsi að taka málið upp? Á
Náttúrufræðistofnun virðast menn
mýldir af prófgráðum sínum og inn-
byrðis ágreiningi og Fuglavernd
nötrar af hlutleysi í málinu en all-
margir hófsamir skotveiðimenn eru
félagar þar og eiga að sínu leyti
vissulega þátt í fuglavernd. Ástæða
er til að taka sérstaklega fram að
margir þeirra sem hafa leyfi til
skotveiða á fuglum fara aldrei til
gæsaveiða eða stunda þær veiðar af
gætni og hófsemi. Allstór hópur
veiðir lítið eða ekkert annað en
nokkrar rjúpur. Það, hvort menn
hafa veiðileyfi, er ekki mælikvarði á
manngildi eða siðgæði. En skot-
veiðimenn verða að hreinsa til í sín-
um hópi.
En eitt munu þó allir skot-
veiðimenn eiga sameiginlegt. Þeir
eru allir blindir á það hvernig skot-
veiðar koma á og viðhalda algjörum
trúnaðarbresti milli manna og ann-
arra vitsmunavera í náttúrunni. At-
kvæðin, sem fuglar og ferfætlingar
greiða með vængjum og fótum hve-
nær sem maðurinn birtist, falla öll á
einn veg. Maðurinn er fordæmdur
hvar sem hann kemur. Með honum
er ekki hægt að vera. Menning allra
viti borinna dýra er gegnsýrð af ótt-
anum við hinn skjótandi mann. Í
hvert einasta skipti sem ég fer út til
fuglaskoðunar blasir við mér trún-
aðarbresturinn sem skotveiðar
valda.
GUÐMUNDUR ÖRN BENE-
DIKTSSON,
Kópaskeri.
Skotveiði á gæsum
Frá Guðmundi Erni Benediktssyni:
MANNVONSKA, blint siðferði eða
bara heimska? „Búum öldruðum
áhyggjulaust ævikvöld“ var sagt hér
áður fyrr en nú hefur það snúist í
andhverfu sína. Við búum svo illa að
öldruðum að nánast er um mannrétt-
indabrot að ræða í mörgum tilfellum.
Ólafur Örn Arnarson skrifar í
Morgunblaðið 16. ágúst: „Frá mann-
legu sjónarmiði er nánast um mann-
vonsku að ræða að neita öldruðum
um sjálfsagðan rétt sem þeir ótvírætt
eiga.“
Ég tel að um óvitaskap sé að ræða
eða jafnvel siðleysi sem tröllríður
þjóðfélaginu. Ég trúi ekki að um
mannvonsku sé að ræða.
Við, sem greiðum með glöðu geði í
framkvæmdasjóð aldraðra og teljum
að þeim peningum sé varið til upp-
byggingar á hjúkrunarheimilum, vöð-
um í villu og svíma. Eins og Ólafur
Örn skrifar; „að kröfu fjármálaráðu-
neytisins bætt við heimild til að nota
peningana til rekstrar“.
Það er ótrúleg skammsýni að nota
þetta fé til rekstrar, já þvílík
heimska. Við greiðum jú skatta til
rekstrar á þeim úrræðum sem við
höfum. En forgangsröðunin er út úr
korti. Það er erfitt að skilja hvað
ráðamenn eru að hugsa. Menn vilja
byggja hátæknisjúkrahús en hafa
ekki efni á að reka þau hjúkr-
unarheimili sem við höfum. Hver á að
tryggja rekstur sjúkrahúsa? Kannski
við hækkum bara skattinn á fram-
kvæmdasjóð aldraðra svo við getum
rekið hátæknisjúkrahúsið, annars
lokum við því bara svona sex mánuði
á ári. Er enginn ábyrgur fyrir þessu
klúðri?
Öll gætum við þurft á hjúkrun að
halda, svo rísum upp á afturlappirnar
og útrýmum heimsku, siðleysi og
mannvonsku hjá hinu opinbera.
EMMA K. HOLM
Ljósuvík, 112 Reykjavík.
Meira um skort á hjúkrunarheimilum
Frá Emmu K. Holm:
UNDANFARIN tvö og hálft ár
hafa þróast lífleg samskipti milli
Suzuki-deildar og strengjasveita
Tónskóla Sigursveins D. Krist-
inssonar í Reykjavík og MacPhail
Center for Music í Minneapolis í
Minnesotaríki í BNA.
Strengjasveit frá Tónskólanum
fór um miðan júní sl. í vikulanga
heimsókn til Minneapolis ásamt
kennurum og fylgdarfólki úr hópi
foreldra. Ferðin var farin til að
endurgjalda heimsókn Suzuki-
hljómsveitar MacPhail í júní 2004.
Nemendurnir gistu á heimilum
bandarískra nemenda og styrktu
góð tengsl og vináttu sem stofnað
var til milli fjölskyldna vegna sama
fyrirkomulags í Íslandsheimsókn-
inni í fyrra.
Æfingar, hóptímar og tónleikar
voru tekin föstum tökum á hverjum
degi, en einnig var ætlaður rúmur
tími fyrir samveru með gestgjöfum
og kynnisferðir.
Hljómsveitirnar léku bæði sam-
eiginlega efnisskrá og sjálfstæð
verkefni. Íslenska hljómsveitin
lagði áherslu á að flytja og kynna
íslenska tónlist, allt frá þjóðlagaút-
setningum Jóns Leifs til nýjustu
Stuðmannalaga.
Sérstakur heiður var að fá að
taka þátt í þjóðhátíðarfagnaði Ís-
lendinga í Minnesota, og að spila í
Orchestra Hall, sem er aðal-
tónleikasalur Minneapolis og aðset-
ur Minnesota Symphony Orchestra.
Á Suzuki-nótum
austan hafs og vestan
Frá Jóni Ragnarssyni:
Þessi samskipti komust á vegna
vetrarlangs náms tveggja nemenda
TSDK við MacPhail veturinn 2002–
2003 og vegna áhuga yfirkennara
og foreldrafélags Suzukideildar
MacPhail á því að efna til sam-
skipta við sambærilegt starf í öðru
landi.
Áhuginn reyndist gagnkvæmur
hjá forráðamönnum TSDK og for-
eldrum nemenda þar.
Einnig má þakka öflugu mark-
aðsstarfi Icelandair og elju ræð-
Hópurinn sem fór í heimsókn til Minneapolis ásamt kennurum og fylgd-
arfólki úr hópi foreldra.
ismanna Íslands við að vekja já-
kvæða athygli á Íslandi vestra.
Gildi samskipta af þessum toga
er margvíslegt í skólastarfi, fyrst
og fremst fyrir nemendurna, fram-
farir þeirra í námi og almennan
þroska. Það víkkar sjónleild-
arhringinn og er ekki síður eflandi
fyrir foreldrastarfið og tengsl skól-
anna og svo er þetta gaman.
JÓN RAGNARSSON,
Bröttuhlíð 5, Hveragerði.
MORGUNBLAÐIÐ birti á miðopnu
30. júlí sl. ágæta grein Sigurðar Kára
Kristjánssonar um hversu úrelt birt-
ingarákvæði skattalaganna sé.
Ég hef engin viðbrögð séð við
greininni, en þakka Sigurði fyrir við-
leitni hans til úrbóta og hvet hann til
að vinna að ítarlegri breytingu á öllu
skattakerfinu. Að gera það atvinnu-
hvetjandi með þeim hætti að tekju-
skattur, sem á þessu ári færir rík-
issjóði 15 milljarða fleiri krónur en
árið 2004 (aukning u.þ.b. 11%), verði
föst prósenta af öllum tekjum, óháð
hversu háar þær eru. Skattleys-
ismörk einstaklinga eiga að vera
sama krónutala og kostar mann að
lifa, samkvæmt hlutlausum útreikn-
ingi þjóðhagskerfisins. Að gera þegn-
um skylt eins og nú að greiða tekju-
skatt af tekjum, sem eru langt undir
framfærslukostnaði, er algjörlega
ósamboðið einni elstu lýðræðisþjóð
jarðar.
Allt skattakerfið þarfnast upp-
stokkunar og einföldunar. Ég hvet
Sigurð Kára að vinna þar vel, fjár-
magnstekjuskatt þarf að færa í sömu
prósentu og skatt af tekjum sem aflað
er í sveita síns andlits.
Lækka þarf núverandi okurgjöld
vegna skráningar skipa og flugvéla
ásamt þinglýsingargjaldi. Þar er lán-
takendum gert að greiða 1,5% af
heildarlánsfjárhæð, oft hundruð þús-
unda, fyrir vinnu sem tekur minna en
10 mínútur.
Íslendingar eru samt lánsamir að
góður drengur stjórnar fjár-
málaráðuneytinu. Ég treysti því að
hann leggi Sigurði Kára lið við lag-
færingar á okkar úrelta skattakerfi.
Þar eiga sjálfstæðismenn að vinna
samhuga og takist þeim það þarf
flokkurinn ekki að óttast næstu kosn-
ingar.
Þjóðin metur það sem vel er gert,
ekkert síður þó framkvæmdin feli í
sér atvinnuleysi hjá skattrannsak-
endum.
Vilji er allt sem þarf svo verkin fái
að tala.
Forsendan er að menn séu sáttir
og ánægðir með lögin, þá greiða allri
glaðir sín gjöld.
Með von um umræður og úrbætur.
PÁLMI JÓNSSON,
Sauðárkróki.
Úrelt og óþörf lög
Frá Pálma Jónssyni:
ATVINNA
mbl.is