Morgunblaðið - 18.09.2005, Síða 8





 





 
 
 








  


   

 



 

  
!

 


 

  


 
   

!"
#   

 $
! %
#& '
() "
 

 (
 *
 +
, 
 
  "#
!  

$!%

  
    
  
  

  










-.

 / ().
Í nýrri skýrslu um mat á sam-félagsáhrifum og arðsemijarðgangatenginga á Austur-
landi, sem unnin var af Rannsókn-
arstofnun Háskólans á Akureyri
(RHA) og kynnt var fyrir helgina
á aðalfundi Sambands sveitarfé-
laga á Austurlandi, kemur m.a.
fram að mikilvægt sé að líta til
fleiri þátta en arðsemi þegar
ákvarðanir um ný jarðgöng séu
teknar.
Matið er einkum byggt á fjór-
um grunnþáttum; arðsemi, teng-
ingu svæða, byggðaþróun og um-
ferðaröryggi.
Um tugur jarðgangakosta er
skoðaður í skýrslunni og hver tek-
inn fyrir sig í matinu. Út frá arð-
semissjónarmiðum er niðurstaðan
sú að hagkvæmast sé að leggja
göng undir Berufjörð, en sé litið
til allra þátta koma göng milli
Eskifjarðar, Norðfjarðar, Mjóa-
fjarðar og Seyðisfjarðar best út.
Valtýr Sigurbjarnarson hjá
RHA segir að ákveða þurfi hvort
styrkja eigi miðsvæði Austur-
lands, eins og skýrslan leggi til,
eða að tengja betur jaðarsvæðin
og leggur hann áherslu á að í
rannsókninni sé horft til framtíð-
ar en ekki sérstaklega á áhrifa-
svæði yfirstandandi stórfram-
kvæmda á Austurlandi.
Á aðalfundi SSA kom m.a. fram
gagnrýni á forsendur matsins,
einkum hvað varðar vægi tenging-
ar þéttbýliskjarna á Mið-Austur-
landi, sem talið er of lítið. „Þáttur
byggðarþróunar í grunnforsend-
um matsskýrslunnar kom mér á
óvart,“ segir Soffía Lárusdóttir,
formaður SSA. „Tenging Vopna-
fjarðar við Héraðið skoraði t.d.
minna en tenging milli Seyðis-
fjarðar og Norðfjarðar. Ég hef lit-
ið á það sem eina raunhæfa kost-
inn fyrir Norðausturland, til að fá
raunverulegan aðgang inn á sam-
göngu- og þjónustusvæði, að
tengjast Héraðinu. Þá sé ég
styrkleika í að tengja saman Mið-
Austurland og ekki síst með því að
tengja betur saman sveitarfélagið
Fjarðabyggð með jarðgöngum til
Norðfjarðar.“
Kjartan Ólafsson hjá RHA seg-
ir gagnrýni á forsendur felast í að
menn hafi ekki kynnt sér nægj-
anlega vel hvað á bakvið liggi.
„Þetta er tiltölulega flókin rann-
sókn og við kynntum saman-
dregna niðurstöðu úr mörgum
þáttum. Með þessum aðferðum
erum við að gera öllum kostum
rétt til. Hér eru ekki aðeins tölu-
legar staðreyndir á bak við, held-
ur einnig hlutir sem verða illa
mældir með tölum og mælikvörð-
um, s.s. aðgengi að almennings-
samgöngum. Við höfum velt því
fyrir okkur í nokkur ár hvernig
hægt sé að skoða samgöngufram-
kvæmdir á fleiri forsendum en
arðsemi, sem nær aldrei að end-
urspegla öll þau áhrif sem menn
vilja ná fram með ýmsum fram-
kvæmdum í vegakerfinu. Búa þarf
til staðlaðar upplýsingar um allar
mögulegar framkvæmdir í vega-
kerfinu til að gera ákvarðanatök-
una gagnsærri og til að fyrir liggi
raunsæ gögn og staðreyndir um
hverja framkvæmd.“
Vankantar á vegaáætlun
Helstu áherslur Sambands
sveitarfélaga á Austurlandi í sam-
göngumálum fjórðungsins, og
gagnrýnt er harðlega að þær fái
ekki meiri athygli ríkisvaldsins,
eru m.a. að lokið verði við að setja
bundið slitlag á hringveginn
eystra, ekki síst um Skriðdal.
Fækka þurfi einbreiðum brúm,
huga að bættri vetrarþjónustu á
Öxi og ljúka úttekt á veginum.
Flýta verði með sérstöku átaki
tengingu Vopnafjarðar við þjóð-
veg 1 og stórbæta almenn-
ingssamgöngur í fjórð-
ungnum. Bæta þurfi og
rýmka aðstöðu við ferju-
höfnina á Seyðisfirði og
móta framtíðarstefnu og
sinna brýnum úrbótum við
Egilsstaðaflugvöll og flug-
velli á Hornafirði og
Vopnafirði. Halda verði
jarðgangagerð á Austur-
landi áfram og knýja fram
svör um verkefnaröð hins
opinbera, ásamt því að fá
aukið fé til rannsókna á
jarðgangakostum.
SSA hefur harðlega
gagnrýnt vegaáætlun
fram til 2008, m.a. hvað
varðar fjárveitingar til
Vopnafjarðarvegar, leið-
arinnar um Hólmaháls
milli Reyðarfjarðar og
Eskifjarðar, nýs vegar og
brúar yfir Hornafjarðar-
fljót og vegbóta á Öxi.
Tryggvi Harðarson, bæjar-
stjóri á Seyðisfirði, segir sam-
göngu- og jarðgangamál lykilat-
riði varðandi þróun á Austurlandi.
„Eins og ég hef alltaf sagt er ekki
nóg að byggja álver ef annað
fylgir ekki með. Ég tel mjög brýnt
að menn fylgi því fast eftir að á
Austurlandi verði farið í sam-
göngubætur þannig að þetta geti
orðið eitt atvinnu- og þjónustu-
svæði. Það er jafnframt forsendan
fyrir því að hægt sé að sameina
sveitarfélög á Mið-Austurlandi og
mynda eitt víðfeðmt og öflugt
sveitarfélag. Fyrir framtíð Aust-
urlands er þetta langstærsta ein-
staka málið.“
Almennt hafa Austfirðingar
einkum horft til jarðganga milli
Eskifjarðar og Neskaupstaðar
annars vegar og Neskaupstaðar,
Mjóafjarðar, Seyðisfjarðar og
Héraðs hins vegar sem stórs
skrefs í átt til samgöngubóta og
styrkingar byggða.
Fréttaskýring | Bættar samgöngur á Austurlandi brýnar
Vegbætur óskast til að
viðhalda góðæri eystra
Hvort á að þétta miðhlutann eða tengja jaðrana betur við vaxt-
arsvæðið? Horfa þarf til tímans að loknum stórframkvæmdum
Telja að styrkja þurfi inn-
viði fjórðungsins frekar

Samband sveitarfélaga á Aust-
urlandi telur einsýnt að halda
verði áfram samgöngubótum á
Austurlandi í formi jarðganga,
vegbóta og styrkingar flugvalla
og ferjuhafnar, eigi Austurland
að eiga raunhæfa möguleika á að
viðhalda því góðæri sem ríkir sér-
staklega í miðhluta fjórðungsins
um þessar mundir. Það sé jafn-
framt áhrifaríkasta leiðin til að
jaðarsvæði fjórðungsins njóti
góðs af til framtíðar.
Eftir Steinunni Ásmundsdóttur
austurland@mbl.is
Jarðgangakostir eru margir eystra.
Helstu vegaframkvæmdir á Austurlandi til ársins 2008.
8 SUNNUDAGUR 18. SEPTEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Heimsferðir bjóða nú sumarauka í viku á glæsilegu 4 stjörnu hótel á
Benidorm, Hotel Mediterraneo. Frábært hótel, sem er vel staðsett og
með einum besta aðbúnaði á Benidorm. Herbergin eru ríkulega búin og
glæsilegur veitingastaður og bar eru á hótelinu. Stór og fallegur garður
með sundlaugum, auk innisundlaugar, líkamsræktar, sauna, heita potta
og sameiginlegrar tómstundaaðstöðu. Mjög góð aðstaða sem hefur
sannarlega slegið í gegn hjá farþegum Heimsferða.
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Framlengdu sumarið á
Benidorm
5. október
frá kr. 49.990
Frá kr. 49.990
Netverð á mann í tvíbýli með hálfu fæði
í viku á Hotel Mediterraneo, 5. október
Aðrir gististaðir einnig í boði.
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Hotel Mediterraneo - Nýtt og glæsilegt með hálfu fæði
BÓKAFORLAGIÐ Veröld gefur út
fyrir jólin bók um Auði Eiri Vil-
hjálmsdóttur, fyrsta íslenska kven-
prestinn, en Edda Andrésdóttir
fréttamaður skrifar bókina.
Þar ræða þær saman um líf Auð-
ar, lífssýn hennar, trú og afstöðu til
margvíslegra málefna.
Í fréttatilkynningu frá forlaginu
segir að saga Auðar sé í senn „saga
sigurvegara og eins konar leið-
arvísir um lífið sem á að geta komið
öllum að gagni. Lífssaga Auðar Eir-
ar einkennist af einurð, baráttuvilja
og þrautseigju þegar á móti hefur
blásið. […] Þegar hún hlaut prests-
vígslu fyrst kvenna á Íslandi árið
1974 lögðust margir starfsbræður
hennar eindregið gegn vígslunni og
þar sem hún bauð sig fram í prest-
kosningum var framboð hennar
sjaldnast tekið alvarlega. Hún lét
þó ekki mótlætið aftra sér – jafnvel
ekki þótt dætur hennar yrðu fyrir
ótrúlegu aðkasti vegna brautryðj-
endastarfs móður sinnar.
Í bókinni fjallar Auður Eir af
hreinskilni um ýmis viðkvæm mál
frá ferli sínum, sorg og gleði, sam-
ferðafólk, tildrög þess að hún fór að
tala um guð í kvenkyni og skemmti-
leg viðbrögð sóknarbarna hennar í
Þykkvabænum.
Þótt Auður Eir hafi verið með
storminn í fangið um langt árabil
hefur verið staðfest með ýmsum
viðurkenningum á síðustu árum að
baráttan hefur verið til góðs og ár-
angur hafi náðst,“ segir meðal ann-
ars í tilkynningunni.
Edda Andrésdóttir ritaði fyrir
um tveimur áratugum ævisögu
Auðar Laxness, sem varð met-
sölubók á sínum tíma.
Viðtalsbók við Auði Eiri kemur út fyrir jólin
Gerir upp ævifer-
ilinn og veitir leið-
beiningar um lífið
Ljósmynd/Atli Mar Hafsteinsson
Auður Eir Vilhjálmsdóttir og Edda Andrésdóttir koma víða við í bókinni.