Morgunblaðið - 02.10.2005, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 2. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
úar með Goðafossi, sem fórst svo síð-
ar þetta sama ár.
Mikið var gott að hitta foreldranna
og fjölskylduna aftur. Pabbi og
mamma voru orðin öldruð og ég fann
að ég vildi umfram allt vera hjá þeim.
Ég settist því aftur að á Fríkirkjuvegi
3.
Ég var ógift og fékk fljótlega aftur
vinnu á bæjarskrifstofunum með
sama kaupi og maður sem tekið hafði
við af mér, sem var hærra en ég hafði
haft. Ég setti sem skilyrði að fá sama
kaup og hann hafði fengið og það
gekk. Allt lék í lyndi og svo gerðist
það einn daginn þegar ég var að
ganga eftir gangstétt í miðbænum að
bíll flautaði á mig.
Ég snarstoppaði og þar var þá
kominn ungur maður sem ég hafði
kynnst í New York lítillega. Einar
Egilsson hét hann og hafði verið við
störf í Argentínu. Hann var ævintýra-
gjarn á yngri árum sínum en þegar
hann hafði verið í Suður-Ameríku í
nokkur ár langaði hann heim. Ég sá
hann í konsúlatinu í New York og fór
með honum út að borða. Svo liðu tvö
ár þar til hann sá mig á gangstéttinni.
Vinur hans, sem var með honum í
bílnum, sagði mér seinna að áður en
hann flautaði á mig hefði hann sagt:
„Þetta á að verða konan mín.“
Svo fór að við urðum strax óaðskilj-
anleg og giftum okkur eftir ár, 7. apríl
1945. Hann var jarðaður á þeim degi
1999. Það var séra Bjarni sem gifti
okkur, hann framkvæmdi allar fjöl-
skylduathafnir fyrir fjölskylduna
meðan hans naut við. Einar var 35 ára
og ég 28 ára þegar við gengum í
hjónaband.
Þegar ég var gift kom einhvern
veginn ekki til greina að ég ynni úti.
Þá fóru líka börnin að fæðast og fimm
árum eftir að við Einar giftumst þá
bauðst honum vinna í Mexíkó. Hann
talaði spænsku mjög vel og ákveðið
var að hann tæki tilboðinu. Ég fór
með honum og við bjuggum í Mexíkó í
þrjú ár, mér fannst ég komin á heims-
enda en vissulega var fróðlegt að búa
þarna.
Við fórum þó aftur heim og enn
settist ég að, nú ásamt manni og börn-
um, að Fríkirkjuvegi 3.
Maðurinn minn var við ýmis störf
eftir heimkomuna frá Mexíkó, þó
lengst af innkaupastjóri hjá Rarik.
Sjálf var ég heimavinnandi húsmóðir í
23 ár og sinnti börnum okkar fimm,
Maríu, Agli, Þórunni, Sigurði og Mar-
gréti – barnabörnin eru 18 og lang-
ömmubörnin eru 12.
Lauk viðskiptafræðiprófi
frá HÍ árið 1974
En þegar ég var komin um fimm-
tugt þá langaði mig að fara út á vinnu-
markaðinn. Ég fór að svara auglýs-
ingum en það var til lítils, tvö
atvinnuviðtöl fór ég þó í, annað hjá
reiknivélafyrirtæki og þar hafði ég
reynslu, en þegar viðtalið var búið
sagði maðurinn sem talaði við mig:
„Hvernig heldur þú að þér liði að fara
að vinna innan um allt þetta unga
fólk?“ Ég kvaddi bara og fór og
heyrði ekki frá honum framar. Ég
hélt áfram að senda inn umsóknir en
það var eins og gamla stúdentsprófið
mitt og 23 ára starfsreynsla sem hús-
móðir þætti ekki merkilegt á vinnu-
markaðinum. Hitt viðtalið var hjá
Sambandi sveitarfélaga, það fór vel á
með mér og manninum sem ræddi við
mig. Honum virtist lítast vel á mig og
mína reynslu en sagði svo: „Það fylgir
þessu dálítið snatt, ég kann varla við
að fara að snatta svona fínni frú!“ Þar
fór það, ég heyrði ekki meira frá hon-
um.
Tveimur árum síðar varð maðurinn
minn heilsuveill. Þá kom auglýsing
frá Heilsuverndarstöð Reykjavíkur
sem ég svaraði, þar fékk ég vinnu sem
gjaldkeri og hafði með höndum launa-
útreikninga.
En þegar ég var 57 ára datt mér í
hug að fara í Háskóla Íslands og læra
viðskiptafræði. Ég gerði þetta af því
að ég vissi að sá sem hafði unnið þetta
starf áður fékk laun sem viðskipta-
fræðingur þótt hann væri það ekki –
bara karlmaður, auk þess hafði mig
alltaf langað til að læra meira. Mað-
urinn minn og börnin tóku vel þeirri
hugmynd minni að fara í háskólann
og þegar til kom gekk mér mjög vel
og lauk þaðan prófi sem viðskipta-
fræðingur 1979. Krakkarnir tóku mér
vel og buðu mér í partý með sér og
hvaðeina. Prófritgerðin mín fjallaði
um almennar tryggingar. Gylfi Þ.
Gíslason, sem var bekkjarbróðir minn
í barnaskóla, útskrifaði mig. Ég fékk
síðan vinnu hjá Tryggingastofnun
ríkisins. Ég hringdi í Eggert Þor-
steinsson forstjóra og spurði hvort
eitthvað væri laust, hann hvatti mig
til að sækja um og það leið ekki lang-
ur tími þar til hann hringdi í mig og
bauð mér fulltrúastarf í endurskoð-
unardeild. Ég gerði það og fékk eftir
hálft ár laun sem viðskiptafræðingur.
Nokkru síðar var Guðrún Helgadóttir
kosin á þing. Hún var deildarstjóri og
vildi fá frí og fá mig í sitt starf hjá
tryggingunum á meðan. Ég var með
ýmsar viðbárur en það endaði með því
að ég fékk þetta starf og var deild-
arstjóri hjá Tryggingarstofnun ríkis-
ins í sjö ár, eða þar til ég fór á eft-
irlaun.
Vildi helst að Fríkirkjuvegur 3 yrði
fjölskylduhús aftur
Eftir að pabbi var látinn 1955
bjuggum við ásamt mömmu í húsinu
þar til henni var boðið gott verð fyrir
það árið 1957, þá ákvað hún að selja
húsið, þá höfðum við Einar búið hjá
henni í því í tvö ár með börnin okkar
fjögur.
Við keyptum fokheldar íbúðir tvær
á Hjarðarhaga, mamma lét skipta
sinni í tvær íbúðir og þarna bjuggum
við öll saman þar til hún lést 1964.
Mamma var alveg hissa þegar
henni buðust 1,8 milljónir króna í hús-
ið að Fríkirkjuvegi 3 og fannst hún
ekki geta hafnað svo háu verði, sem
það var þá. Þess vegna var það selt.
Eftir það var þetta fjölskylduhús
okkar ekki vettvangur fjölskyldulífs
meir. Þar var, fyrst eftir að við flutt-
um, til húsa Vinnuveitendasamband
Íslands og síðar Innkaupastofnun
Reykjavíkur. Ég kom í húsið tvisvar á
því tímabili og fannst það mjög ein-
kennilegt.
Það helltust yfir mig minningar frá
liðnum dögum, ég minntist þess þeg-
ar rafmagnið kom árið 1926, hitaveit-
an 1944, þangað til voru kolaofnar í
stofunum. Kolageymsla var í kjallar-
anum, þangað sem kolapokarnir voru
bornir niður, úr þeim voru svo tekin
kolin sem geymd voru í kolafötum við
hlið hvers ofns.
Eldhúsið í kjallaranum sem ég
nefndi fyrr var innréttað árið 1931,
árið 1933 var settur kvistur á húsið og
komið á laggirnar baðherbergi, árið
1936 var eldhúsið búið til uppi og árið
1941, þegar Gunnar og Vala fluttu á
aðalhæðina þá voru tröppur sem áður
voru á vesturhlið teknar og verönd og
forstofa gerð að stofu en inngangi frá
Skálholtsstíg lokað.
Mér finnst afar undarlegt að sjá
bílastæðin sem nú eru þar sem áður
voru blómlegir grænmetisgarðar
móður minnar, þar ræktaði hún rófur
og næpur, radísur og auðvitað kart-
öflur, mikið af rabarbara og svo voru í
einu horninu rifsberjarunnar og gras-
blettur. Nú er þetta allt komið undir
malbik.
Í garðinum okkar var líka róla sem
mér fannst svo gaman að róla mér í.
Ef ég ætti að velja eftirminnileg-
ustu stundina í þessu gamla fjöl-
skylduhúsi okkar þá væri það líklega
silfurbrúðkaupsdagur foreldra
minna. Þá streymdu að gestir – vinir
og vandamenn og húsið fylltist af
blómum, ræðuhöldum og söng. Dans-
að var í borðstofunni eftir tónlist úr
upptrekktum grammófóni – það gerð-
ist raunar oft, jafnvel í hádegi á virk-
um dögum. Sjaldan hef ég fundið eins
rækilega og í þeirri veislu hvað gott er
að eiga sterkan frændgarð og góða
fjölskyldu.
Ég hef hugsað talsvert um gamla
húsið okkar upp á síðkastið og ef ég
ætti að ráða hvað yrði um það myndi
ég vilja að það yrði fjölskylduhús á ný
– að þar hljómuðu glaðir barnahlátrar
og allt yrði þar fullt af lífi og gleði eins
og var þar á mínum uppvaxtarárum.“
María Kristín og Sigurður Thoroddsen með börn sín og tengdabörn. Neðri röð frá vinstri: María, kona Valgarðs Thoroddsens rafveitustjóra. (norsk), Margrét, María
Kristín, Sigurður, Kristín Kress, Sigríður Thoroddsen. Efri röð frá vinstri: Einar Egilsson, Jónas Thoroddsen borgarfógeti, Björg Magnúsdóttir kona hans, Valgarð,
Gunnar og Vala Thoroddsen, María Tómasdóttir og faðir hennar Tómas Jónsson borgarritari, eiginmaður Sigríðar. Amma Maríu vildi hafa hana með á myndinni svo
þau yrðu fjórtán, hún hræddist jafnan töluna 13.
Gömul mynd af Fríkirkjuvegi 3, áður en inngangi í húsið var breytt. María Kristín Claessen og Sigurður Thoroddsen nýtrúlofuð.
Margrét Thoroddsen með dóttur sína
Þórunni Einarsdóttur sem skírð var á
Fríkirkjuvegi 3, en þar bjuggu þá for-
eldrar hennar.
María Kristín, Margrét, Gunnar og Sigurður Thoroddsen á göngu á Fríkirkjuveg-
inum 1932, Margrét er þarna með skólahúfu MR en Gunnar með gömlu stúd-
entshúfuna. Í þá daga gekk fólk með stúdentshúfur sínar og Margrét kveðst
hafa gatslitið sinni á endanum.
gudrung@mbl.is