Morgunblaðið - 31.10.2005, Side 1

Reuters
samið um að hann myndi gera 30.
október. Gbagbo segir að vegna
árása uppreisnarmanna í norður-
hluta landsins hafi reynst ókleift að
halda kosningarnar en hann heitir
því að þær verði haldnar innan árs.
ÞÚSUNDIR andstæðinga Laurents
Gbagbos, forseta Fílabeinsstrand-
arinnar, efndu í gær til harðra mót-
mæla í helstu borg landsins, Abidj-
an, vegna þess að forsetinn sagði
ekki af sér eins og áður hafði verið
Mótmæli í Abidjan
STOFNAÐ 1913 295. TBL. 93. ÁRG. MÁNUDAGUR 31. OKTÓBER 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Ólafur og Vovka
í Óperunni
Syngja fyrir vini og vandamenn, og
aðra sem hafa áhuga | Menning
Fasteignir | Uppgröftur hafinn í Lundarlandi
Endurfjármögnun
húsnæðislána Íþróttir | Viggó gerir atlögu að landsleikjameti

Sigurganga Njarðvíkinga heldur áfram
Fyrsti ósigur Stjörnunnar
Fasteignablaðið og Íþróttir
Framkvæmdastjóri norsku
málnefndarinnar, Sylfest Lom-
heim, segir að tjáningarfrelsi
sé heft á sumum fjölmiðlum
vegna þess að ritstjórar banni
fólki að skrifa nýnorsku í stað
bókmálsins, að sögn blaðsins
Aftenposten. Vill hann að rík-
isvaldið refsi blöðunum með því
að fella niður undanþágur á
virðisaukaskatti og opinberan
fjárstuðning sem blöðin njóta.
Nýnorska var búin til á 19.
öldinni af fræðimönnum sem
voru ósáttir við að Norðmenn
notuðu ritmál sem í reynd var
danska með litlum frávikum.
Var m.a. stuðst við íslensku
þegar málið var hannað.
„Það verður að koma á tján-
ingarfrelsi á sviði tungumál-
anna í Noregi,“ segir Lomheim
í viðtali við Bergens Tidende.
Reynir hann nú í samstarfi við
Frank Aarebrot, prófessor í
samanburðarmálfræði, að fá
þingið í Ósló til að þvinga blöð á
borð við Aftenposten og VG til
að tryggja jafnrétti beggja rit-
mála. „Það er bannað að mis-
muna vegna kynferðis og kyn-
hneigðar,“ segir Aarebrot. „En
ríkið sættir sig við að blaða-
mönnum, sem helst vilja skrifa
nýnorsku, sé mismunað.“
„Slæmar málvillur“
Fyrrverandi aðalritstjóri
Aftenposten, Per Egil Hegge,
telur kröfuna lýsa vanþekkingu
á störfum og ábyrgð aðalrit-
stjóra. Hann segist jafnframt
vona að búið sé að hreinsa úr
kröfum Lomheims og Aare-
brots „slæmar málvillur“ sem
hafi verið í drögum að baráttu-
áætlun þeirra.
Krefst
nýnorsku
í blöðin
STJÓRNVÖLD í Sýrlandi reyndu í
gær ákaft að koma í veg fyrir að ör-
yggisráð Sameinuðu þjóðanna sam-
þykkti ályktun um efnahagslegar
refsiaðgerðir gegn ríkinu. Niðurstöð-
ur rannsóknar fulltrúa SÞ á morðinu í
febrúar á Rafik Hariri, fyrrverandi
forsætisráðherra Líbanons, þykja
benda til þess að háttsettir menn í
Sýrlandi hafi staðið á bak við morðið í
samvinnu við líbanska stuðnings-
menn Sýrlendinga. Þeir réðu á þess-
um tíma lögum og lofum í landinu
með aðstoð hernámsliðs.
Skýrt var frá því í gær í Damaskus,
höfuðborg Sýrlands, að þarlend
stjórnvöld myndu efna til eigin rann-
sóknar á morðmálinu. Gert er ráð fyr-
ir að ályktun um refsiaðgerðir verði
borin undir atkvæði í öryggisráðinu í
dag. Er þar m.a. krafist að Sýrlend-
ingar handtaki þá sem grunaðir eru
um aðild að tilræðinu gegn Hariri og
hafi samstarf við alþjóðasamfélagið
um að láta þá svara til saka, ella verði
gripið til viðskiptalegra refsiaðgerða.
Bandaríkjamenn og Frakkar
unnu saman að ályktun
Rússar, sem lengi hafa átt náin
samskipti við Sýrlendinga, hafa sagt
að þeir muni leggjast gegn refsiað-
gerðum og sama segja Kínverjar.
Ekki er þó víst að þessar þjóðir muni
beita neitunarvaldi til að fella álykt-
unina. Sjálfir segja Sýrlendingar að
skýrsla SÞ sé mótuð af pólitískum
hagsmunum og „full af þversögnum“.
Mágur Bashar al-Assads Sýrlands-
forseta, Assef Shawkat, sem jafn-
framt er yfirmaður leyniþjónustu
landsins, er meðal þeirra sem hafa
verið bendlaðir við tilræðið í febrúar.
Hariri hafði gagnrýnt afskipti Sýr-
lendinga af stjórnmálum lands síns
undanfarna áratugi og var því orðinn
þeim óþægur ljár í þúfu. Bandaríkja-
menn og Frakkar, sem lengi hafa haft
mikil áhrif í Líbanon og Sýrlandi,
sneru bökum saman og er umrædd
ályktun samin að undirlagi þeirra.
Bandaríkjamenn hafa lengi gagnrýnt
sýrlensk stjórnvöld og sagt að þau
leyfi hermdarverkamönnum að hafa
bækistöðvar i landinu. Talið er að
sumir fyrrverandi liðsmenn Saddams
Husseins búi með leynd í Sýrlandi og
stýri þaðan árásum á bandaríska og
íraska hermenn handan landamær-
anna.
Sýrlendingar reyna að
komast hjá refsingu
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
BJÖRGUNARSVEITIR frá Blöndu-
ósi, Skagaströnd, Laugabakka og
Hvammstanga stóðu í ströngu í gær-
kvöldi við að bjarga ökumönnum úr
bílum sínum þegar stórhríð skall á í
Vestur-Húnavatnssýslu. Gerði svo
slæmt veður, með gríðarsnarpri
norðaustanátt, að ekki sást milli
stikna og festust meir en þrjátíu
bílar þegar ökumenn óku blindaðir
inn í skafla á tíu km. vegarkafla frá
Hvammstangaafleggjara að bænum
Gauksmýri.
Voru vegfarendur fluttir í félags-
heimilið á Hvammstanga þar sem
þeir fengu skjól auk þess sem björg-
unarsveitir lóðsuðu fjölda bíla með
sér út úr bylnum. Þeim bílum sem
þangað gátu komist var beint til
baka í Víðigerði eða á Blönduós, þar
sem þeir bíða eftir að veðrinu sloti
og vegurinn verði ruddur. Þá voru
vegfarendur einnig fluttir úr bílum
sínum á Laugabakka. Rauði kross-
inn á Hvammstanga opnaði fjölda-
hjálparstöð til að taka á móti fólki.
Björgunarstarf gekk greiðlega
Björgunarsveitirnar voru vel út-
búnar til að taka á ástandinu og
gekk björgunarstarf greiðlega með
góðu samstarfi, þótt menn stæðu
vissulega í ströngu. Gunnar Örn
Jakobsson, formaður björg-
unarsveitarinnar Káraborgar á
Hvammstanga, segir veðrið hafa
breyst afar snögglega en viðbragðs-
flýtir björgunarsveitarmanna hafi
verið mikill og þeir mættir á staðinn
mjög fljótt þrátt fyrir að erfitt hafi
verið með samgöngur. Bæði voru
notaðir sérútbúnir jeppar og snjó-
bíll til að ferja fólk. Alls voru átta
björgunarsveitarbílar notaðir við
björgunarstörfin. „Síðan þegar rof-
ar til verður farið í að ryðja vegina
og losa bíla úr sköflum, en það lend-
ir örugglega meira á Vegagerð-
inni,“ segir Gunnar.
Að sögn lögreglu á Blönduósi er
þetta ástand afar óvenjulegt þar
sem það skall á fyrirvaralaust. „Það
gerðist á einum klukkutíma að það
varð vitlaust veður og allt stoppaði,“
segir Jósep Stefánson varðstjóri hjá
lögreglunni á Blönduósi.
Ágúst Haraldsson vegfarandi var
á leið norður á Akureyri með konu
sína og tvö börn þegar hann varð að
stöðva för sína vegna blindbylsins.
„Þetta skall á eins og hendi væri
veifað,“ segir Ágúst. „Maður sá bara
ekki bíla á milli eða á næstu stiku.
Ég beið ekki lengi eftir hjálp, en
þeir tóku okkur í þrjátíu bíla lest og
leiðbeindu okkur til Hvammstanga.
Það var mjög vel tekið á móti okkur
í félagsheimilinu og greinilega
sannir heiðursmenn bæði í björg-
unarsveitinni og heimamenn hér.“
Ágúst vonast til að geta lagt af stað
aftur fyrir hádegi í dag, en þó verði
tíminn að leiða það í ljós.
Þriggja bíla árekstur varð rétt
norðan við Hvammstangaafleggjara
um það bil sem vonskuveðrið var að
skella á, þegar vörubíll keyrði á tvo
kyrrstæða fólksbíla. Enginn slas-
aðist í árekstrinum en fólksbílarnir
eru nokkuð skemmdir.
„Þetta skall á eins og
hendi væri veifað“
Yfir þrjátíu bílar festust í blindbyl sunnan við Hvammstanga í gærkvöldi
Eftir Svavar Knút Kristinsson
svavar@mbl.is
Morgunblaðið/Karl Sigurgeirsson
Lögregla og björgunarsveitarmenn aðstoða ökumann í ófærðinni á Hvammstanga í gærkvöldi.