Tíminn - 15.04.1970, Síða 8

'IH’JUDAGUR 14. apríl 1970.
TÍMINN
HUS 06 HEIMIU
satmmmmBamammmmmMmmmmmmmmmmmtmmammm
Eru föt-
in stúr-
hættuleg?
Við gerum okkur seuuilega
allt of litla grein fyyrir því,
hversu lífshættulegur klæðnað-
ur barnanna okkar er oft á tíð-
um. Undanfarið hefur mikið
verið um þetta skrifað erlend-
is, og í einu dönsku dagblað-
anna birtist þessi mynd í sam-
bandi við hættulegan klæðnað.
Ef við lítum á hana, sjáum við
að þessi litli drengur gæti eins
vel verið íslenzkur. Ifann er
klæddur cins og hver annar
íslenzkur drengur, og engum
myndi í fljótu bragði detta í
hug, að nokkuð væri athuga-
vert við klæðnaðinn.
Svo mua þó vera. Til dæmis
er talað um, að úlpuhettur
eins og sú, sem drengurinn
er með váldi því oft á tíð-
um, að lítil börn verði fyrir
bílum. Þau líta til hliðar, þeg-
' ar þau ætla sér að fara yfir
götu, en hugsa ekki út í það,
að þau sjá ekki eins vel til
thliðar og skyldi. Hettan byrg-
ir útsýnið. Stór börn gera sér
þó trúlega grein fyrir því, að
það dugar ekiki að snúa smá-
vegis til höfðinu, þegar litið
er til hliðar með úlpuhettuna
á höfðinu. Þau snúa sér nægi-
lega mikið við til þess að sjá
eins langt eftir götunni og
nauðsynlegt er til þess að vita,
hvort bíll er í nánd. Litlu börn-
in hugsa etoki eins langt, og
slysið er orðið áður en varir.
Þá má geta þess, að tveir
litlir drengir í Svíþjóð klædd-
ir úlpum köfnuðu, er þeir
féllu niður af bílþaki og girð-
ingu en í báðum tilvikum
festust hetturnar á úlpum
þeirra á einhverju, með fyrr-
greindum afleiðingum. Þá er
um það rætt, hve hættulegt geti
verið að hafa trefla urn
háls barna, af sömu ástæðum
og áður greinir. Þeir geta
festst í einhverju og börnin
geta kafnað.
Það er ef til vil! að gera
úlfalda úr mýflugu, að tala um
þessi s!ys. Sumir segja kannski,
að alls staðar sé hægt að rneiða
sig eða jafnvel slasast til
dauða, en aldrei er of varlega
farið, og aðgátin er sjaldan
nægilega mikil, því miður
BLANDA FLUOR í MJÚLK
Stöðugt benast fréttir um
nýjungar margs konar utan úr
hinum stóra heimi. Nýjungun-
um er misjafnlega vel tekið,
og ekki að ástæðulausu, því
margar hverjar eru þær trú-
lega ektoi eins bráðnauðsynleg-
ar fyrir okfcur og þeir sem
fyrir þeim standa, vilja vera
láta.
Jordbrukarnas förenings-
blad í Svíþjóð ræðir fyrir
skömmu um það, hvernig far-
ið sé að blanda fluor í neyzlu-
mjólfc í Sviss. Blaðið segir, að
eftir að tefcið var upp á því
að blanda fluor í mjólkina
hafi tannskemmdir hjá börn-
um á aldrinum fimm til se>
ára minnkað um 25 af hundr
aði í Sviss. Prófessor Bengt
Lambert, sem er forstöðumað-
ur Nordiska hálsovárdshjgskol
an í Gautaborg telur mjög
hentugt að blanda flúor í
mjólk, og það hafi marga kosti
fram yfir það að blanda flu-
or í drykkjaryatn. Það hefur
þó verið mjög til umræðu og
verið tekið upp víða um heim.
og verður m.a. gert í Vest-
mannaeyjum, áður en langt um
líður.
Blaðið segir, að það sé þó
álit margra, að ekki sé rétt
að grípa til þess ráðs, án þess
að málið sé mjög vel athugað,
að blanda mjólto með fluor
eða einhverjum öðrum efnum.
Svo geti farið áður en varir.
að kröfur komi fram um að
blanda mjólfc með bessu og
hinu efninu, eftir duttlungum
manna, hverju sinni. I voi
verður haldin ráðstefna i S>’i-
’pjóð varðandi endurbætta
mjólk, og segist blaðið reikna
með, að þá fáist svör við mórg
um spurningum, m.a. því,
hvort nauðsyn sé á því, sem
það kallar „tannmjólk“, og á
að merkja þá mjólk, sem gagn
leg er fyrir tennur, vegna
fluorinnihalds hennar.
Fluor mun vera í venjulegri
mjólk, þótt ekki sé magnið
mikið. Aðalkostur bess að
neyta mjólkur, þ.e.a.s. tann-
anna vegna, er að hún er auð-
ug af kalki, og er nauðsynleg
Það er alrangt, að þvottur-
iim verði hreinni, ef notað er
mikið af þvottaefni í þvotta-
vélina. Þvert á móti getur það
orðið til þess, að sápufroðan
eyðileggi einangrunina í kring
um ýmsa þá hluta vélarinnar,
sem rafmagninu viðkoma, og
geta gert hana hættulega í
notkun.
En hvað er hæfilega mikið af
þvottaefni? Það fer nokkuð eft-
ir þvottaefnistegundum, hversu
mikið vatn, vélin notar, hversu
mikill þvottur er í vélinni, og
hve óhreinn hann er. Venjulega
er þó talið hæfilegt, að nota 2
vegna uppbyggingar tannanna.
En þess ber að gæta, að allur
matur er nauðsynlegur líkam-
anum, og sér í lagi ef hans
er neytt í réttum hlutföllum.
Það er um að gera, að borða
sem fjölbreytilegastan mat, þá
gétur fólk án efa komizt hjá
því að neyta alls konar end-
urbætts matar, þótt hann geti
trúlega gert sitt gagn, ef lík-
amann skortir naúðsynlegustu
efni.
til þrjú decilítra af þvottaefni í
20 lítra af vatni.
Undir engum toringumstæðum
má sápufroðan í vélinni þekja
rúðuna framan á henni. Ef froð
an verður of mikil, er í ein-
stöku vélum hægt að bæta
meira vatni í þær. Þar sem það
er ekki hægt er nauðsynlegt að
stilla védina strax á skolun og
hefja sv-o þvottinn að nýju, þeg
ar þvotturinp hefur verið skol-
aður fullkomlega.
Munið það, að of mikið þvotta
efni eyðileggur vélina, en verð
ur ekki til þess að þvotturinn
þvæst betur.
O/ mikið þvottaefni
getur eyðilagt
Ibvottavélina
ÍSLENZKIR GALDRASTAFIR1 NOTKUN
i
Mikið er lagt upp úr ein-
faléíwika alira hluta nú til
dags. Handavinna er hö'ð r-ui
einföldust, muus.sir og spor
þar með talin. íslenzkur jafi
og íslenzkt ullargarn, annað
hvort í saiuðalitum eða jurta-
litað, þykir líka sæma sér mjög
vel á nýtízkuheimilum hér.
Skartgiipir og meira að segja
leirmunir eru skreyttir meö
gömlum íslenzkum nnjnsírum,
og því ekki að nota þaoi líka
í útsauminn, enn meira eu
gert hefur verið?
Galdrastafir eru meðal þess,
sem sjá má í skreytingum Glit-
leirmuna og einnig eru þeir
notaðir á silfurskartgripi,
Hér ætla ég að birta
myndir af fimm slíkum galdra-
stöfum. Stafirnir eru allir
mjög einfaldir, og getið þið
því dregið þá upp á svo að
segja hvað sem er og saumað
þá út. Ef þeir eru stækkaðir,
eða dregnir upp á millimetra-
pappír, mætti sauma þá t.d.
með krosssaumi í klufcku-
strengi svo eitthvað sé nefnt.
Klukkustrengir þurfa að sjálf-
sögðu efcki endilega að vera
saumaðir með krosssaumi. Þið
getið notað annan saum.
Undir hvern staf mætti að
lokum sauma nafn hans, svo
ekki fari á milli mála til hvers
hann er ætlaður, ef einhver
hefði gaman af að reyna nota-
gildið!
1. GINNIR MEHtl!
Þennan staf skalt þú rista á
milli brjósta þinaa og láta
hönd stúlfcunnar owrta staf-
inn, og mun bút> þá unna þér,
en 6M sfcal vera úr hægra
bdóatdnu.
i. ÆGISHJALMUR:
Þennan staf skaltu rista upp
úr blóði þínu með græðifingri
á hægri hönd á milli brúna
þér, og máttu þá óhræddur
ganga móti óvinum þínum,
hvar sean er.
3. VILLUTRU:
Þennan staf skulu þeir
brúfca, sem hafa villu guðsorðs
í sálu sinni.
4. ÞJÓFASTAFUR:
Þennan staf á að rista á
mannskvið sem á að hafa leg-
ið i vígðri mold. Til ristunnar
á að nota stál hert í manns-
blóði. Með stafnum kallar þú
til þín þióf.
5. VILLA
Þennan staf á að grafa á
blý með stálhníf og setja und-
ir koddann. Eftir að hafa sofið
á honum í þrjár nætur sam-
fleytt, mun allt sýnast öðru
visi en það raunveruiega ei.
T
1