Tíminn - 28.05.1970, Qupperneq 10

22 TÍMINN
Naíst síðasta sýning á leikritinu
Tobacco Road verður í kvöld.
Hefur leikritið verið sýnt hjá
Xyeikfélagi Reykj avíkur í allan
vetur og aðsókn verið með mikl-
um ágætum, en sýningucn lýkur nú
um helgina vegna annarra' verk-
efna Leikfélagsins. Myndin er af
atriði í leikritinu. Á henni eru
Gísli Halldórsson, Iniga Þórðar-
dóttir, Borgar Garðarsson og
Áróra Halldórsdóttir.
Fundur Hagsmuna-
samtaka skólafólks
Hagsmunasaimtök skólafólks
halda aðalfund sinn í Lindarbæ
(uppi) í dag, fimmtudag, kl. 21.
Á dagskrá verður:
1. Félag og menningarstarfsemi
fyrir skólafólk, einki^m það sem
atvinnulaust er.
2. Atvinnumál skólafólks.
3. Stuðningur við verkalýðsfé-
lög, sem eru í verkfalli. *
Allir framhaldsskólanemendur
eru velkomnir á fundinn.
(Fréttatilkynning).
Rannsóknir á Heklu-
gosi /
Framhald af bls. 14
og er flúor í rennandi vatni nú
minni en það sem blandað er í
drykkjarvatn til heilsubótar. Flúor
magn í grasi minnkaði hraðast
fyrst, en hægar undanfarna daga.
A tveimur stöðum sunnanlands
hefur flúormagn fallið úr yfir
4000 ppm. niður í um 200 ppm á
öðrum sta'ðnum og 800 ppm á hin
um. Sýnf sem safnað var norðan-
lands 18.—19. maí, mældust hafa
350—750 ppm flúors í þurrefni.
Astæða er til að vekja á því at-
hygli að þetta flúormagn er tölu
vert yfir eitrunarmörkunum.
flúormagns í ösku og á gróðri sé
einkum háð úrkomu.
Flúoreitrun er velþekktur sjúk-
dómur í skepnum hér á landi frá
gamalli tíð. Flúoreitrun í kindum
gengur undir nafninu gaddur, og
veldur skemmdum á kjálkum,
tönnum og limum og jafnvei inn-
yflum. Fljótlega varð vart sjúk-
dómseinkenna í kindum á ösku-
fallssvæðinu bæði sunnan lands og
norðan og hafa þau ágerzt. Á
nokrucn bæjum hefur fé drepizt.
Bori® hefur á deyfð og lasleika i
hrossum, og nú síðustu daga jafn-
vel veikindum í kúm, sem þó hafa
verið inni. Bændum-var ráðlagt að
hailda fé inni og hefur fullkomin
staðfesting fengizt á að sú ráðstöf-
un er réttmæt og til mikillar bót-
ar.
á Suður eða Suðvestur-
landi. Vil taka á leigu góða
bújörð eða kaupa ef um
semst. Vinsamlegast hring
ið í síma 51976 .
Sveit
14 ára telpn langar að
komast í sveit í sumar. Er
vön. Upplýsingar í síma
92-2245.
Samkvæmt útskolunartilraunum
á öskusýnum og upplýsingum um
úrkomu vixðist líklegt að-læííkipi
ENCaIÍI
RAFGEYW
fyrirliggjandi.
LONDON BATTERY
Lárus Ingimarsson,
helldverzlnn
Vitastlg 8 a. Stml 16205.
Elskulcgur eiginmaSur minn og faSir okkar,
Guðmundur Kristinn Óskarsson,
verziunarstjóri,
lézt þriSjudaginn 26. maí á sjúkrahúsi Akraness. JarSarförin ákveS-
in síSar.
HólmfríSur Oddsdóttir,
börn og tengdabörn.
Jón Grétar SigurSsson
héraðsdómslögmaSur
Austurstræti 6
Sími18783
Traktorsgrafa til söiu
Massey Ferguson ’63 í góðu lagi. Upplýsingar í
síma 50936 og 51576, eftir kl. .19 á kvöldin.
LEIÐBEININGAR.
.'lcðferð búfjár.
■ Samkvæmt -síðustu niðurstöð-
úm ér flúormágn nýgræðings enn
sem komið er langt fyrir ofan þau
mörk, sem hættuHtil geta talizt
búpeningi. Skolhraði flúorsins virð
ist einnig hafa minnkað síðustu
daga. Þess vegna er enn ekki hægt
að ráðleggja bændum að beita bú-
peningi á öskufallssvæðunum,
verði öðru við komið.
Mælt er með því, að þúfé sé
gefið eða það hafi aðgang að kalk-
ríkum steinefnablöndum og þá
helzt blöndum, sem reynsla er fyr
ir, að étist vel.
Til þess að flúorupptaka þúfjár
verði sem minnst, er æskiiegt að
takmarka þeit á öskumenguðu
landi eftir fremsta m-egni, þar
sem ekki verður með öllu hjá
hennj komizt. Kjarnfóðurgjöf með
beit getur komið til greina i þeim
tilgangi.
Ráðstafanir hafa verið gerðar til
þess að útveiga sérstaka, steinefna-
ríka kjarnfóðurblöndu, sem notuð
hefur verið í Noregi til þess að
draga úr hættu á flúoreitrun í
kúm í grennd við álver. Bianda
þessi er gerð eftir fyrirsögn
norskra sérfræðinga. Eftir um það
bil viku tíma eru væntanleg til
landsins um það bil 100 tonn af
þessu kjarnfóðri.
Flúormengunin á öskufallssvæð-
unum er eins og áður hefur kom
ið fram, enn veruleg og því æski-
legt að flytja búfé, eftir því sem
við verður komið, í ómengaða
haga. Skal í því sambandi á það
bent, að ungviði stafar mest hætta
af flúoreitrun.
í snöggbitnum og þröngt sett
um högum er hættan á flúoreitrun
talin rneiri en ella. Því kemur til
álita að létta á högunum með.
brottflutningi hrossa, þar sem
ókleift reynist að flytja sauðfé.
Meðferð lands.
Gera má ráð fyrir, a@ sá flúor
sem um er að ræða, hafi fallið til
jarðar sem flúorvetni, en þetta
.efnasamband getur reynzt, a. m. k
sumum tegundum gróðurs, mjög
FIMMTUDAGUR 28. maí 1970.*
Iðnnemasambandið efnir
til fundar um verkalýðs-
og kjaramál í kvöld
Frambjóðendur allra flokka flytja ræður
Iðnnemasamband íslands efnir
til almenns borgarafundar í kvöld
kl. 20,30 í Lindarbæ niðri. Um-
ræðuefnið verður verkalýðsmál og
kjaramál. Frambjóðendur allra
floikika munu flytja ræður á fund-
inum, og verða það þessir menn:
Fyrir A-listann talar Pétur Sigurðs
son stýricnaður; fyrir B-listánn
Kristján Benediktsson borgarfulltr.
eitrað. Algengt er að þessar
skemmdir lýsi sér fyrst í því, að
t. d. grös verða ljósgrænni á að
líta en annars mundi vera, og or-
sakast þetta af því, að mikið magn
af flúor truflar starfsemi blaðgræn
unnar og síðar geta skemmdir blað-
hlutar orðið rauðbrúnleitir, ef
flúormagnið er mjög mikið.
Gróður tekur flúor upp fyrst og
fremst gegnum hina grænu hluta
plöntunnar úr menguðu lofti eða
úrkomu og safnast flúorinn eink-
um í blaðoddana. Gróður tekur
hins vegar tiitölulega lítið af flú-
or úr jarðveginum. Það er vegna
þess, að flúor sem í jarðveginn
berst binzt mjöig fljótt kalki, sem
ætíð er eitthvað af í jajrðvegin-
um og myndar aðallega efnasam-
bandið kalsíum flúoríð. Flúor binzt
fleiri efnum í jarðveginum, m. a.
fosfór, og myndar þá flúorapatít.
Bæði þessi efnasambönd eru mjög
torleyst og hættulaus gróðri. Hér
er rétt að taka fram til að forða
misskilningi, að fosfóráburður er
framleiddur úr flúorapatíti, og að
þrífosfat inniheldur því ætíð líjtils
háttar af flúor. Svo vel vill ‘til
að flúr og fosfóráburði er ætíð í
þessum torleystu efnasamböndum
og því hættulaus. Þess vegna er
ekki ástæða til að draga úr notk-
un fosfóráburSar.
I einstaka tilvikum getur verið
hugsanlegt að auka notkunina lít-
ilsháttar vegna þess að fosfór og
flúor hegða sér að ýmsu leyti á
svipaðan hátt í jarðveginum og þar
af leiðandi er hugsanlegt að draga
úr eituráhrifum flúors með því að
hafa nóg af fosfór.
Til að flýta fyrir bindingu flúor,
sem með gosös'kunni hefur borizt
I yfirborð jarðvegsins, er líka
hugsanlegt að nota kalk og binda
fluorinn einis og að ofan getur
sem kaisíum flúoríð. Vel má hugsa
sér að nota um 1 tonn af kalki
á hektara. Neikvæð áhrif af slíku
ætti ekki að þurfa að óttast, en
allar líkur eru á þvi, að með því
megi auka kalkinnihald plantn-
anna Htiilsháttar, jafnframt því að
binda flúor með kalki í jiarðvegin-
um.
Ekki virðist ástæða til að draga
úr kalínotkun. Það er vegna þess,
að hér á landi er að mestu notað
klórsúrt kali, og aukið klórmagn
í jarðvegi dregur úr upptöku flú-
ors.
Óhætt virðist því að mæla með
óbreyttri áburðarnotkun á ösku-
fallssvæðinu.
Ástæða getur verið til fyrir þá
bændur, sem tök hafa á, að vinna
land tii grænfóðurræktunar nú í
vor. Við það piægist askan niður
og snertingarmengun á landi hverf
ur, nema áfok komi til. Grænfóð-
ur af nýbyltu landi ætti því að
verða mun snauðara að flúor í
haust, og orðið gæti mikilvægt að
hafa ómengað grænfóður til vot-
heys0pnð'>v til viðbótar öðrum heyj
um, ef mengun á gróðri á óbyltu
landi helzt fram eftir sumri.
fyrir D-listann Magnús Sveinsson,
varaiform. Verzlunarmiannafélags-
ins; fyrir F-listann Margrét Auð-
unsdóttir, formaður Sóknar, fyrir
G-listann Sigurjón Pétursson vara
formaður Trésmiðafélaigs Reykja-
ví'kur -og fyrir K-listann Hafsteinn
Einarsson, ritstjóri.
Fundarstjóri er Daníel Guð-
mundsson, ritari Iðnnemasacnb.
Fundnr kennaranema
Pramhald at bls 24
þykkt samhljóða á fundi Stú-ien’s
félags Kennaraskóla íslands í Sa!t
víik á Kjalarnesi 26. maí 1970:
1. Stúdentar í Kennaraskóla ts-
lands lýsa.yfir furðu sinni " K n
vinnubrögðucn menntam' / V
herra, sem nýlega birtist t
frá Menntamálaráðuneytimi .nm
inntökuskilyrði í Kennaraskólann,
sem þeir telja brot á áður gefnum
vilyrðum um úrbætur á málefnurn
skólans.
Telja stúdentar að með klúðri
því, sem nú á að grípa til við
inntöku nýrra nemenda í 1. bekk
skólans, sé einungis verið að
flsekja þann vítahring, sem kenn
aranámið er þegar komið í.
2. Stúdentar í Kennaraskóla fs-
lands vilja leggja áherzly á þær
kröfur síriar:
a) að Kennaraskölinn sé sér-
skóli, _ en ekki menntaskóli eða
almennur framihialdsskóli.
b) að kennaranámið sé sérnám
en efcki almennit nám.
c) að kennaraprótfið sé emlbætt-
ispróf, en ekki aukatframleiðsla
eða áfangi í leið að stúdentsprófi,
eins og nú er raunin á.
3. Undanfarin ár hatfa fslending
ar verið að dragast aftur úr ná-
grannaþjóðunurm á sviði kennara-
menntunar. Stúdentar í Kennara-
skóla fslands telja því að leiða
verði Kennaraskólann úr þeirri
sjálfheldu, sem hann núna er í,
áður en afleiðingarnar taka að
koma í ijós í barnafræðslunni á
skyMunátnsstiginu,
Vandamál I?ennaraskólans eru,
þegar allt kemur til alls, vanda-
mál íslenzkra foreldra."
Landfari
Framhaid af bls. 21.
alvörugefið (ég á við í hópi,
kennara) og vill kenna krist- >
infræði í alvöru og með lota-
ingu, af því að það skilur und
irstöðugildi námsgreinarinnar. i
Góði Landfari, nú eru kosn- •
ingar í vændum. Hvernig sem'
úrslit þeirra verða, vona ég,
að hver sá, sem má sín ein-
einhvers í þeim málum, sem •
hér um ræðir — og erum vér •
ekki allir megnugir til ein-
hverra áhrifa, hver í sínu um-
hverfi? — geri sitt, og þá einn
ig að þeir, sem ráða fræðsl-
unni. haldi fast á málum. Oss
dylst ekki, að vér lifum á ör-
lagatímum. Sjálfstapði og
menning þjóðarinnar er ekki
einvörðungu háð stjórnmála-
mönnum og öðrum ráðamönn
um. Þeir marka að vísu stefn-
una. En öllum er oss ábyrgð
lögð' á herðar. Öllum, einnig
oss alþýðufólki.
Með vinsemd,
Reykjavík 26. maí,
Ilrafnkell Grímsson. J