Morgunblaðið - 17.11.2005, Blaðsíða 42

42 FIMMTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Edda Eiríks-dóttir fæddist á
Akureyri 25. sept-
ember 1936. Hún
lést á Fjórðungs-
sjúkrahúsinu á
Akureyri að morgni
11. nóvember síð-
astliðins. Foreldrar
hennar voru Eirík-
ur Gísli Brynjólfs-
son, forstöðumaður
Kristnesspítala, f.
3. ágúst 1905, d. 19.
janúar 1986, og
Kamilla Þorsteins-
dóttir, húsfeyja í Kristnesi, f. 19.
janúar 1911, d. 31. mars 1996.
Systkini Eddu eru Auður Eiríks-
dóttir, f. 1938, Þorsteinn Eiríks-
son, f. 1941, og Guðríður, f. 1943.
Maki Eddu var Rafn Biering
Helgason, bifvélavirki og bóndi,
f. 8. júní 1933. Þau skildu 1969.
Börn þeirra eru: 1) óskírt svein-
barn, f. jan. 1956, d. sama dag. 2)
Eiríkur, f. 26.4. 1958, sambýlis-
kona Bryndís Snorradóttir, f.
1954. 3) Helgi, f. 10.12. 1960,
maki Hjördís Björnsdóttir, f.
1956. 4) Emilía, f. 27.10. 1965,
sambýliskona Gauja Rúnarsdótt-
ir, f. 1966. Barnabörnin eru sex
og eitt barnabarnabarn.
Edda varð stúdent frá MA vor-
ið 1955. Hún stundaði nám við
Húsmæðraskólann á Laugalandi
í Eyjafirði 1955–1956, nám við
heimspekideild Háskóla Íslands
1956–1957, varð cand. phil. það-
an 21. maí 1957. Hún tók kenn-
arapróf frá Kennaraskóla Ís-
lands 1957 og stundaði nám í
íslensku við Háskóla Íslands
1981–1982. Auk
þess sótti hún fjölda
námskeiða.
Edda var kennari
við Langholtsskóla
í Reykjavík 1957–
1958, húsfreyja á
Stokkahlöðum í
Eyjafjarðarsveit
1958–1969, skóla-
stjóri Barnaskóla
Hrafnagilshrepps
1958–1971 og
Grunnskóla Öng-
ulsstaðahrepps
1971–1982 (í leyfi
1981–1982). Hún var kennari við
Stórutjarnaskóla í S-Þing. 1982–
1983, við Varmárskóla í Mosfells-
sveit 1983–1984 og á ný við
Stórutjarnaskóla 1984–1987.
Hún var kennari við Barnaskóla
Bárðdæla í S-Þing. 1988–1990.
Frá 1991–2002 var hún kennari á
Selfossi og Þingborg í Villinga-
holtshreppi og síðast við Grunn-
skólann á Hrafnagili í Eyjafjarð-
arsveit.
Edda var formaður Kennara-
félags Eyjafjarðar og formaður
Bandalags kennara á Norður-
landi um skeið. Hún var lands-
forseti Zonta 1977–1979.
Edda starfaði í starfshópum á
vegum Námsgagnastofnunar við
gerð námsefnis í líffræði. Hún
ritaði texta bókarinnar „Lista-
konan í Fjörunni“, Elísabet Geir-
mundsdóttir Ak. 1989 og sá um
útgáfu bókarinnar.
Útför Eddu verður gerð frá
Akureyrarkirju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30. Jarðsett
verður á Munkaþverá.
Elsku Edda mín, nú er æviskeið
þitt liðið.
Ég var unglingur þegar ég hitti
þig fyrir á heimili foreldra minna við
Laufásveg í Reykjavík. Heimilið sem
þú kallaðir gjarnan sendiráðið vegna
fjölda þeirra ættingja og vina sem
þangað sóttu. Í minningunni var ætíð
glampandi sól þegar þig bar að garði.
Jafnt innan dyra sem utan. Þú áttir
oft erindi til Reykjavíkur og við feng-
um að njóta heimsókna þinna þrátt
fyrir að þú sinntir margs konar fé-
lagsmálum. Sætir fundi víða um bæ-
inn vegna starfa þinna sem kennari,
ásamt ýmsu öðru sem þú tókst þér
fyrir hendur. Þú sinntir ótal verk-
efnum; hafðir umsjón með útgáfu
listaverkabókarinnar um Listakon-
una í Fjörunni, einnig ýmsum náms-
bókum fyrir grunnskólann. Það var
alveg sama hvert verkefnið þitt var,
þú meðhöndlaðir það með mikilli
ánægju og gleði. Aldrei hef ég heyrt
þig kvarta undan álagi né að þú hafir
haft óþarfa áhyggjur af framvindu
mála. Til að byrja með komst þú oft-
ast ein á Laufásveginn til að hitta
móður mína og bundust þið órjúfan-
legum vináttuböndum. Seinna
fylgdu með þér fyrst stelpuhnokkinn
hún Emilía og seinna stóri bróðir
hennar Helgi. Ég var unglingsstúlka
þegar þetta var og hafði ósköp lítið
að gera með þau, sér í lagi drenginn
þinn sem virtist frekar einrænn og
dulur og ekkert áfjáður í að fylgja
móður sinni eftir daglangt. Hann lék
sér við yngri bræður mína en ég
reyndi að hafa ofan af fyrir litlu telp-
unni þinni. Síðar á lífsleiðinni hitti ég
drenginn þinn aftur, þá fulltíða
mann, og það tók okkur ekki langan
tíma að kynnast hvort öðru því við
áttum líkan bakgrunn, við áttum for-
sögu og höfðum upplifað svo margt
skemmtilegt í gegnum ykkur vin-
konurnar.
Seinna meir eftir að ég var orðin
tengdadóttir þín var það ósjaldan að
ég bað þig um að aðstoða mig við
gerð ritgerða og meira að segja
gerðir þú þér lítið fyrir og komst ak-
andi að austan frá Þingborg í Árborg
þegar mest lá við. Ég á þér mikið að
þakka. Þú hvattir okkur hjónin í
náminu í Oregon og gerðir allt sem í
þínu valdi stóð til að menntadraumar
okkar gætu ræst. Sá stuðningur er
ómetanlegur og við Helgi munum
koma honum áfram til afkomenda
okkar í minningu þína. Við hjónin
munum sakna þín. Kær kveðja frá
sonarsyni þínum, Rafni.
Hjördís Magnúsdóttir.
Elsku besta amma mín, nú þegar
þú ert farin finn ég mest fyrir eft-
irsjá, ég sé eftir hversu lítil sam-
skipti við höfðum þessi síðustu ár í
lífi þínu. En það er um að gera að
hugsa um alla góðu tímana sem við
áttum saman. Tímana sem við áttum
á Þingborg, Hrafnagilsskóla og síð-
ast en ekki síst í Stóragerðinu.
Nú þegar þú ert farin þá finn ég
fyrir óendanlegum söknuði og finnst
vanta að hafa þig hér hjá mér. Þó
finnst mér gott að ég hafi fengið að
segja bless og náð að tjá þér ást mína
áður en þú fórst. Lífið er erfitt án þín
og gæfi ég mikið fyrir það eitt að fá
að hitta þig aftur. Ég mun aldrei
gleyma þér og minningin um þig
mun alltaf lifa í hjarta mínu og huga
mínum. Ef ég eignast börn þá mun
ég segja þeim frá þér og þannig mun
minningin um þig lifa. Ég elska þig
ávallt.
Þinn
Hermann.
Elsku Edda mín, nú er ævisólin
þín til viðar hnigin. Hér sit ég við
kertaljós og læt hugann reika til
gömlu góðu daganna þegar við vor-
um ungar og lifðum lífinu lifandi. Þá
voru allir vegir færir, þú varst alltaf
svo glöð og kát, kunnir ógrynni af
sögum og vísum og sást allt í svo
spaugilegu ljósi og allir sóttust eftir
þínum félagsskap. Þegar þú komst í
heimsókn á Laufásveginn þá glödd-
ust allir, jafnt heimilisfólkið mitt,
vinir, kunningjar og heimagangar.
Allir vildu vera í nálægð þinni. Minn-
isstæðir eru mér „silfurdagar“ fyrir
jól og á vorin, en þá var silfrið fægt.
Við laufabrauðsgerð var oft glatt á
hjalla og mikið um að vera. Nú er
þetta allt liðið hjá og þú horfin á
braut og svo mörgu ósvarað, vegna
hvers þetta fór á þennan veg en ekki
hinn. Þú fékkst þinn skammt af erf-
iðleikum í lífinu en þú barst það aldr-
ei á borð fyrir aðra. Það veit enginn
hvað í annars brjósti býr. Ég trúi því
að við hittumst aftur. Þú takir á móti
mér þegar ég kem yfir móðuna
miklu. Ég þakka áralanga vináttu.
Blessuð sé minning Eddu Eiríks-
dóttur. Mínar innilegustu samúðar-
kveðjur til Hemma, Rabba og Pálma
Rafns Eiríkssonar, Eiríks, Bryndís-
ar og Tinnu, Helga, Hjördísar, Emil-
íu og Gauju.
Hjördís Björnsdóttir.
Þau verða ekki fleiri símtölin sem
hefjast með orðunum: „Á, já, það er
hann sjálfur.“
Ekki fleiri símtöl, þar sem spjallað
er um lífið og tilveruna, hvort sem
hversdagurinn er grár og þungskýj-
aður og lítil von um uppstyttu, eða
sól í heiði og bjart til allra átta. Ekki
sagðar eða rifjaðar upp fleiri sögur
um skemmtileg atvik eða eitthvað
sem gerst hafði um eða upp úr miðri
síðustu öld, eða þá nær í tímanum, en
gömlu tímana heima í Eyjafirði
þekktum við Edda bæði, og hún var
ótrúlega minnug og næm á það sem
skemmtilegt var. Og símtölin þau
eru orðin mörg í áranna rás.
Ég man fyrst eftir Eddu sem
ungri stúlku, sem eftir var tekið, há-
vaxinni, glæsilegri og kátri með kop-
arrautt hár. Síðar eftir að ég varð
fullorðinn kynntist ég henni, og með-
al margs annars á ég henni að þakka
verulegan hlut í að ég settist aftur á
skólabekk og lauk prófi frá Kennara-
skóla Íslands.
Þá var bundin vinátta sem aldrei
bar á skugga.
Lífsstarf Eddu tengdist skólamál-
um, hún var um tíma skólastjóri, en
mestan hluta starfsævinnar við
kennslu, og segja mér margir gamlir
nemendur hennar að betri íslensku-
eða sögukennara hafi þeir ekki haft.
Þá sóttist hún gjarna eftir að glíma
við baldna unglingabekki, og skilst
mér að fleiri en eitt og fleiri en tvö
dæmi séu um að undir hennar um-
sjón hafi orðið til „góður hestur úr
göldum fola“.
Hún átti nefnilega í fórum sínum
þann góða eiginleika að vinna traust
nemenda sinna, verða vinur þeirra
og félagi, og mörg kvöld og margar
helgar veit ég að hún sat með þeim
sem áttu undir högg að sækja í nám-
inu og reyndi til þrautar að skapa
skilning og kunnáttu.
En lífið fór ekki alltaf mjúkum
höndum um Eddu. Margt varð þess
valdandi að hún náði ekki að festa
rætur á neinum þeirra staða þar sem
hún starfaði, og í huganum var hún
alltaf á leið heim, á leið norður í
Eyjafjörð. Þegar svo til þess kom var
margt orðið breytt frá því sem var í
minningunni, einnig hún var breytt,
og ef til vill þess vegna urðu endur-
fundirnir aðrir en búist var við.
En þrátt fyrir brekkurnar skyldi
enginn maður sjá að nokkuð væri að
og ekki ástæða til að ganga haltur
meðan báðir fætur voru jafnlangir.
Þannig gekk Edda fram, leið ekki
doða eða lognmollu í kringum sig,
talaði tæpitungulaust og henni fylgdi
að jafnaði hressandi andrúmsloft og
glaðværð. Hún naut þess að takast á
við ný verkefni og meðal annars sem
hún fékkst við var námsefnisgerð og
einnig skráði hún sögu norðlenskrar
listakonu, var kokkur í fjallaferðum
svo eitthvað sé nefnt.
„Heldurðu ekki að við þurfum að
fara að hittast á konsúlatinu?“ sagði
hún gjarna og átti þá við heimsókn á
Laufásveginn, heimili Hjördísar
systur minnar, en þangað komu
ótrúlega margir Norðlendingar sem
voru að erinda í höfuðstaðnum,
fengu jafnvel að gista nokkrar næt-
ur, og því allnokkrar líkur á að hitta
einhvern að heiman.
En nú hefur verið settur punktur í
lífsbók Eddu Eiríksdóttur, þessum
kafla er lokið en ég trúi því að margir
kaflar séu eftir. Ég trúi því líka að
hvar sem hún fer, þar fylgi henni
þeir eiginleikar sem áberandi voru í
hérvist hennar, hjálpsemi, vinátta,
umhyggja fyrir lítilmagnanum og
ekki síst eiginleikinn að vekja gleði
og hlátur með skemmtilegri sögu eða
vísu, annaðhvort eftir hana sjálfa eða
einhvern annan Ég kveð mína gömlu
vinkonu og bið hana eins og við vor-
um vön þegar við kvöddumst „ – að
vera nú í glóandi Guðsfriði“.
Ættingjum og afkomendum Eddu
sendum við fjölskyldan innilegar
samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning hennar.
Björn Björnsson.
Amma situr á gula kollstólnum við
dyrnar þegar þú svífur upp ráðs-
mannsbrekkuna svo létt á fæti og
rauða hárið geislandi í birtunni um-
hverfis þig. Þú ert svo ægifögur að
nærstaddir englar snúa sig úr háls-
liðnum, spila feilnótur og detta í
hrönnum niður úr skýjahnoðrunum
sínum. Þér stendur létt á sama og
heldur þínu striki upp brekkuna og
hverfur inn á milli grenitrjánna. Eft-
ir sitja englarnir gapandi og það slær
þögn yfir himnaríki. Við það vaknar
Guð almáttugur af værum blundi.
„Nú, já,“ kumrar hann í skeggið
og rýnir niður í grenitrén. „Það er
þessi í græna kjólnum,“ tautar hann
svo.
Hann grípur bók af náttborðinu og
skundar af stað. Á kilinum stendur
„Edda“.
Hann fer geyst enda kaffiþyrstur.
Ekki væri verra að fá smá Síríus
með, hugsar hann með sér.
Það verða fagnaðarfundir þegar
þú gengur upp steintröppurnar
framan í stallinum og birtist á flöt-
inni fyrir framan húsið. Og áður en
langt um líður fyllist allt af gestum
og hlátur og glaðværð fljóta um
sveitir himnaríkis. Af þér fer orðstír,
mín kæra frænka.
Það mæta Sellur og Imbur og Al-
dís með jólaköku.
Það mæta kennarar og ráðherrar,
hjúkkur og forsetar, læknar og sjá-
endur, bændur og búalið.
Menn koma gangandi og hjólandi,
ríðandi og akandi, flögrandi og flugs-
andi, á sauðskinnsskóm og lakk-
skóm, hælum eða gúmmískóm.
Og svo kemur Guð með hina Edd-
una undir hendinni. Og sníkir sér
kaffi og meððí. Hann blaðar í bók-
inni, það er bókin þín. Þar segir frá
öllum yndislegu stundunum sem við
áttum með þér hér. Þar segir frá ferð
til Reykjavíkur, þegar þú gekkst um
barnaskóla einn í leit að vinkonu
þinni og kallaðir á hana eins og þú
hafðir víst gert áður: „Gísli, Eiríkur,
Helgi!
Faðir vor kallar kútinn. Gísli, Ei-
ríkur, Helgi! Faðir vor kallar kút-
inn.“
Síðan var smá þögn. Og svo heyrð-
um við: „Hér sé Guð! Gísli, Eiríkur,
Helgi, faðir vor kallar kútinn.“ Þann-
ig gekkst þú um gangana og leitaðir.
Þangað til að allt í einu komstu
hlaupandi og þusandi gegnum hlát-
urinn: „Heyriði stelpur, við skulum
drífa okkur héðan út hið snarasta.
Það er prestaráðstefna hér!“ Við
vorum snöggar í bílinn.
Það segir líka frá því hvernig þú
fékkst litla feimna stelpu til að ganga
með gleraugun sín í fyrsta skipti.
Það segir frá því þegar þú gafst þér
tíma, rétt fyrir þorrablót, til að lesa í
Ævintýrabókunum fyrir öll börnin
sem ætluðu að gista hjá afa og
ömmu. Það segir frá sundferðum í
Laugaland, ferð í Fnjóskadal og
Bárðardal, drifskaftslausum bíl á
Uxahryggjum og baunabollum í
Hveragerði hjá Borgu, sjö rétta
veislum og köflóttum tertum.
Það segir frá ævintýrum og æv-
intýralegri persónu sem á engan sér
líkan og þyrlaði lífsgleðinni í kring-
um sig hvar sem hún fór, konu með
stórt hjarta, kennara af Guðs náð.
En það væsir ekki um þig í himna-
ríki. Þar eru engir kettir. Amma er
búin að búa um þig fyrir löngu og
Agatha Christie enn að skrifa. Á
náttborðinu bíður þín staflinn.
Þegar kvöldar þá laumast þú
kannski þangað inn og blaðar í bunk-
anum, lest fram í morgunsárið. Og
Guð les í Eddu-bókinni. Hann er
dottinn í það í súkkulaðinu.
Og við. Sitjum hér í snjóugum ver-
aldleikanum og söknum þín. En
brosum gegnum minningarnar og
tárin. Við vitum hvað við erum óend-
anlega heppin að hafa fengið að hafa
þig í lífi okkar í gegnum árin. Vitum
að við mætum í kaffið um það leyti
sem þú klárar Agöthu. Elsku Edda
mín, hafðu þakkir fyrir allt og allt.
Elsku Emma, Eiki, Helgi og fjöl-
skyldur, við sendum ykkur okkar
samúðarkveðjur.
Rósa, Dan og Kamilla Sigrún.
Fallin er hjartans fögur rós
og föl er kalda bráin.
Hún sem var mitt lífsins ljós
lúfust allra er dáin.
Drjúpa hjóðlát tregatárin
og tómið fyllir allt.
Ekkert sefar hjartasáin
í sálu andar kalt.
þögul sorg í sál mér næðir,
sár og vonar myrk
en Drottinn ætíð af gæsku græðir
og gefur trúarstyrk.
Hnípin vinur harmi slegin,
hugann lætur reika.
Kannski er hún hinumegin
í heilögum veruleika.
Þú ert laus frá lífsins þrautum
og liðin jarðarganga.
En áfram lifir á andans brautum
ævidaga langa.
Heimur bjartur bíður þar
og bráðum kem ég líka.
Þá verður allt sem áður var
er veröld finnum slíka.
Drottinn verndar dag og nótt
á dularvegi nýjum.
Aftur færðu aukinn þrótt
í eilífð ofar skýjum.
Þú alltaf verður einstök rós,
elsku vinan góða.
Í krafti trúar kveiki ljós
og kveðju sendi hjóða.
(Jóna Rúna Kvaran.)
Þín frænka,
Jóhanna B. Magnúsdóttir.
Í dag er til moldar borin kær vin-
kona og fjölskylduvinur, Edda Ei-
ríksdóttir kennari. Edda var besta
vinkona móður minnar og nátengd
fjölskyldunni öll mín bernsku- og
uppvaxtarár. Ógleymanlegar eru all-
ar heimsóknirnar á heimili Eddu og
fjölskyldu hennar, sem á mínum
bernskuárum var á Stokkahlöðum.
Þangað fór móðir okkar oft með okk-
ur elstu systkinin að leika við bræð-
urna þá Eirík og Helga. Á Stokka-
hlöðum var gaman að vera, bæði úti
og innandyra. Rafn, þáverandi eig-
inmaður Eddu, rak bílaverkstæði á
bænum og þar í kring voru ófá
bílhræ sem gaman var fyrir okkur
krakkana að leika okkur í. Og ekki
var síðra að drullumalla við lækinn
sem rennur um hlaðið eða leika við
hundinn á bænum, hann Krumma
blessaðan. Mér þótti íbúðarhúsið á
Stokkahlöðum ævintýralega flott.
Þar hétu herbergin litanöfnum,
græna herbergið, bláa herbergið og
bleika herbergið. Í græna herberg-
inu var fullt af bókum sem mér þótti
gaman að lesa. Minnisstæðastar eru
mér bækurnar um Beverly Gray sem
þar voru allar með tölu. Eyddi ég
ófáum stundum þar inni við lestur.
Edda amaðist aldrei við því að ég
lægi inni í bókum, en hvatti mig
óspart og benti mér á skemmtilegar
bækur og seinna var hún óspör á að
lána mér bækur sínar. Á Stokkahlöð-
um lærði ég líka að telja og er mér
mjög minnisstætt hvernig ég upp-
götvaði þann leyndardóm. Ég lærði
nefnilega að telja hænurnar á bæn-
um þar sem þær spígsporuðu fyrir
utan kofann sinn, gamlan bíl ef ég
man rétt.
Fermingarárið mitt var ég í skóla
hjá Eddu á Hrafnagili þar sem hún
var skólastjóri. Þar var dýrðlegur
vetur og skólastarfið að ýmsu leyti
óhefðbundið, enda aðeins kennt þrjá
daga vikunnar. Edda var kennari af
guðs náð þegar hún var í essinu sínu
og það var aldrei leiðinlegt í kennslu-
stundum hjá henni. Hún kunni líka
að hvetja nemendur á jákvæðan hátt
og tala við börn og unglinga eins og
jafningja. Það er ekki öllum gefið.
Edda var leiftrandi gáfum gædd
og einstaklega vel máli farin. Frá-
sagnargáfu hafði hún í ríkum mæli
og nutu samferðamenn hennar þess
þegar hún vildi svo við hafa. Eddu
þótti gaman að elda mat og halda
veislur enda var hún listakokkur. En
henni þótti minna gaman að taka til
eins og gengur og þess naut ég.
Ófáum stundum eyddi ég á heimili
hennar, einkum meðan hún bjó á
Laugalandi, við tiltekt og hreingern-
ingar og fékk ríkulegan vasapening
fyrir. Svo var líka alltaf svo gaman að
taka til hjá henni, sérstaklega í bóka-
skápunum. Mér þótti alltaf ánægju-
legt að vera hjá Eddu og gaman þeg-
ar hún kom í heimsókn því henni
fylgdi hressilegur blær, jákvætt og
hvetjandi viðmót. Edda sýndi mér
mikla tryggð alla tíð, fylgdist með
mér og mínum og hringdi gjarnan
EDDA
EIRÍKSDÓTTIR