Morgunblaðið - 17.11.2005, Síða 43

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2005 43
MINNINGAR
þegar henni fannst ástæða til að
hæla mér fyrir eitthvað sem ég hafði
gert. Fyrir það og öll mín kynni af
Eddu er ég óendanlega þakklát.
Edda var ekki heilsuhraust og fór
ekki alltaf vel með sig. Á undanförn-
um árum átti hún við mikla vanheilsu
að stríða og var langt frá því að vera
sjálfri sér lík. Undir það síðasta var
lífsviljinn þrotinn og hún kvaddi
södd lífdaga. En minningin lifir og
hún er góð. Ég votta systkinum
Eddu og börnum hennar, þeim
Eríki, Helga og Emilíu, svo og fjöl-
skyldum þeirra, mína dýpstu samúð.
Guð blessi minningu Eddu Eiríks-
dóttur.
Anna Þorbjörg Ingólfsdóttir.
Hverfur kvenblómi,
hverfur atgervi,
en ljós vors lífs lifir með Guði.
(Matt. Joch.)
Merk og mikilhæf kona er gengin.
Ofanrituð orð sr. Matthíasar komu
í huga mér er ég heyrði lát starfs- og
félagssystur minnar, Eddu Eiríks-
dóttur, fyrrverandi skólastjóra og
kennara. Ég vil minnast hennar með
virðingu og þökk fyrir þann tíma er
við áttum mesta samleið í starfi og
samveru.
Edda var einstök kona, glæsileg,
skarpgreind, skemmtileg og stór í
öllu því sem hún var og vann. Það
sópaði af henni hvar sem hún fór og
hún vakti athygli fyrir þann skör-
ungsskap og höfðinglegu reisn sem
hún bar með sér. Hún var hugsjóna-
kona, sem fór ekki alltaf troðnar
slóðir, forystukona í orðsins fyllstu
merkingu. Kennsla varð lífsstarf
hennar og hún lagði í það líf og sál,
enda gat hún sér orð sem afburða
kennari. Á vettvangi kennarasam-
taka var hún atkvæðamikil jafnt
norðan fjalla sem sunnan heiða, valin
til trúnaðar- og forystustarfa, sem og
á öðrum félagslegum vettvangi.
Hún stóð fyrir stofnun Beta-deild-
ar Félags kvenna í fræðslustörfum,
Delta Kappa Gamma á Akureyri, og
var fyrsti formaður þeirrar deildar.
Hópur stofnenda deildarinnar varð
öflugur, bjartsýnn og samheldinn
undir styrkri stjórn Eddu, sem hreif
okkur með sér og hvatti til dáða. Við
vorum einhuga um að stuðla sem
mest og best að framgangi fræðslu-
og menntamála í landinu. Einnig
bundumst við vináttuböndum og
margar eru perlurnar sem unnt er að
reiða fram úr fjársjóði minninganna
frá þessum árum eða eins og skáldið
frá Arnarvatni segir, að: ...
Vilji mæddum myrkvast lund
á minninganna gleðifund
skal leitað og í ljósi því
öll leiðin vakin upp á ný.
---
Svo geymt í hjartans helgidóm
skal heilagt minninganna blóm,
þar fölnar ei hin rauða rós
þar roðnar hún við himneskt ljós.
Edda var tilbúin að vinna af eld-
móði fyrir framgangi hugsjóna
sinna. Ein þeirra var að við heiðr-
uðum minningu listakonunnar úr
Fjörunni á Akureyri, Elísabetar
Geirmundsdóttur. Markmiðið var að
stuðla þannig að varðveislu íslenskr-
ar alþýðulistar og um leið menning-
arverðmæta fyrir ókomna tíð, en fé-
lagssamtök okkar hafa m.a. þá
stefnu að vekja athygli á konum sem
skara framúr í menningar- og
menntamálum. Var það samþykkt og
skipuð var útgáfunefnd, er sú sem
þessi minningarorð ritar, átti sæti í.
Ég hygg að ég geti mælt fyrir
munn okkar allra félagssystranna
sem stóðum að þessari útgáfu að
þetta var einstaklega skemmtilegur
og gefandi tími. Margir fundir voru
haldnir og alltaf var tilfinning mín
sú, að þegar að Edda var komin í
hús, var eins og stofan stækkaði, loft-
ið lyftist, víðar varð til veggja og
krafturinn og eldmóðurinn sem ein-
kenndi hana, gagntók okkur sem
unnum með henni að þessu verki. Við
lögðum okkur allar fram og gáfum
m.a.út listaverkakort með myndum
af verkum Elísabetar og kynntum líf
hennar og list á kvöldvöku í Akur-
eyrarkirkju.
Nú hefur Edda kvatt, en minning-
armyndin sem hún skilur eftir í huga
mér er skýr og sterk. Ber þar hæst
sá dugnaður og lífskraftur sem ein-
kenndi viðmót hennar og framgöngu
alla á meðan heilsa og þrek leyfði.
Ég þakka allar dýrmætu samveru
og samstarfsstundirnar okkar,
minnug þess að gleði liðins tíma er
huggun dagsins í dag.
Ég kveð Eddu með ljóði Elísabet-
ar Geirmundsdóttur sem varð okkur
afar kært:
Ég ætla að biðja vindinn að kveða
þítt við gluggann þinn.
Ég ætla að biðja frostið að vefa
rósavoð á rúðuna þína
svo kuldinn komist ekki inn.
Ég ætla að biðja mánann að strjúka
mildum geisla
mjúkt um þína kinn.
Ég ætla að biðja svefninn
að vefja um þig vökudrauminn minn.
Fjölskyldu Eddu sendi ég mínar
innilegustu samúðarkveðjur í þeirri
fullvissu að ,,ljós vors lífs lifir með
Guði“.
Blessuð sé minning Eddu Eiríks-
dóttur.
Þóra Steinunn Gísladóttir.
Fljótt skipast veður í lofti og þráð-
urinn milli lífs og dauða er örþunnur,
við fáum ekki umflúið skapadægur
okkar. Ég talaði við Eddu í síma viku
fyrir andlát hennar. Þá fann ég að
hún átti bágt með mál en að mér
dytti í hug að það yrði okkar síðasta
samtal var svo víðs fjarri.
Eddu kynntist ég í húsmæðraskól-
anum á Laugalandi. Þar eignuðumst
við ævarandi vináttu. Edda var raun-
góð, kraftmikil og drífandi kona.
Hún var þeim góða eiginleika gædd
að kunna og geta hvatt og stutt aðra
til dáða enda unnum við vel saman
t.d. að samfundum okkar skóla-
systra. Edda átti ekki síst þátt í því
að kátt var á hjalla og mikið sungið
er við stelpurnar hittumst. Oft vatt
hún sér að mér og spurði: ,,Hvað eig-
um við nú að syngja, Bogga?“
Ég lít í anda liðna tíð,
en leynt í hjarta geymi.
Sú ljúfa minning létt og hljótt,
hún læðist til mín dag og nótt,
svo aldrei, aldrei gleymi.
(Halla Eyjólfsdóttir.)
Þá er ekkert annað eftir en þakka
Eddu ánægjulega samfylgd og
elskuríka nærveru. Vertu Guði falin.
Þín vinkona,
Þórunn F. Benjamínsdóttir
(Bogga).
Edda skólasystir mín var Eyfirð-
ingur í húð og hár, fædd og uppalin á
landnámsjörðinni og höfðingjasetr-
inu Kristnesi. Okkar leiðir lágu sam-
an þegar ég fór norður yfir heiðar til
náms við Menntaskólann á Akureyri,
en við vorum samstúdentar þaðan
árið 1955. Við héldum ætíð sambandi
síðan, gerðum báðar kennslu að ævi-
starfi og höfðum alltaf um margt að
ræða þegar færi gafst á að hittast.
Við ferðuðumst saman, meðal annars
hringinn í kringum landið með
kvæðamannafélaginu Iðunni og á
Sagnaþing í héraði í Borgarnesi og á
Sauðárkróki, en ekki brást að Edda
var skemmtilegur ferðafélagi, kát og
ræðin og þekkti landið og söguna.
Edda var farsæll og skemmtilegur
kennari og kenndi víða, í Reykjavík,
á Selfossi og í Þingborg í Flóa, en
lengst af þó fyrir norðan, m.a. á
Laugalandi og Hrafnagili. Hún var
vel ritfær og mér þótti vænt um þeg-
ar hún gaf mér bókina Listakonan í
Fjörunni, en texti bókarinnar er
hennar.
Edda var mikill veitandi og höfð-
ingi heim að sækja og nutum við
bekkjarsystkini hennar þess þegar
haldið var norður til að halda upp á
stórafmæli. Á 25 ára stúdentsafmæl-
inu bauð hún okkur heim á Lauga-
land í mat, en enn eftirminnilegri var
40 ára stúdentsafmælið þar sem
Edda var í undirbúningsnefnd og
notaði tækifærið til að skipuleggja
ferð fram Eyjafjörðinn. Þar var hún í
essinu sínu og sagði skemmtilegar
sögur af bændum og búaliði enda
gjörþekkti hún sitt fólk auk þess sem
hún kunni skil á öllum kennileitum
þannig að landið lifnaði við í frásögn
hennar. Enn nutum við gestrisni
hennar á Hrafnagili á 45 ára útskrift-
arafmælinu árið 2000.
Síðasta æviár sitt átti Edda heima
á fæðingarjörð sinni, Kristnesi. Við
hittumst fyrir norðan nú í sumar
þegar haldið var upp á hálfrar aldar
stúdentsafmæli, en þá leyndi sér
ekki að hún gekk ekki heil til skógar.
Við ræddum síðast saman á afmæl-
isdegi hennar 25. september þegar
hún var komin á sjúkrahús þaðan
sem hún átti ekki afturkvæmt.
Börnum og systkinum Eddu og
fjölskyldum þeirra sendi ég innileg-
ustu samúðarkveðjur fyrir mína
hönd og bekkjarfélaga Eddu í MA.
Blessuð sé minning Eddu Eiríks-
dóttur.
Anna G. Kristjánsdóttir.
Og nú er sól að hníga og gullnir glampar loga,
svo glitri slær á tinda og spegilsléttan sæ.
Í fjarska synda svanir um sólargyllta voga,
silfurtónar óma í kvöldsins létta blæ.
Og núna þegar haustar og hníga blóm og falla,
þá heldur þú í norður og vegir skilja um sinn.
Og ef ég gæti handsamað himinsgeisla alla,
ég hnýtti úr þeim sveiga að skreyta veginn þinn.
Er hamast kaldur vetur og hríðin hvín á
glugga og hauður allt er fjötrað í ramelfd
klakabönd,
ég vildi geta sungið úr sál þér alla skugga og
seitt þinn hug á ný inn í vorsins draumalönd.
Og nú er leiðir skiljast og vetur sest að völdum,
þá verður þetta síðasta kveðjuóskin mín.
Að vorið eigi í hjarta þínu völd á dögum köldum
og vefji sínu fegursta skarti sporin þín.
(Jón frá Ljárskógum.)
Jenný Karlsdóttir.
Nú er Edda Eiríks vinkona okkar
og samstarfsmaður við Vallaskóla
farin á fund feðra sinna. Það er
óhætt að segja að þar hafi farið stór-
brotin kona. Hún var bráðgreind,
skemmtileg, ákaflega mannglögg og
hafði einstaka frásagnarhæfileika.
Eftirminnilegar eru heimsóknir til
hennar í Eyjafjörðinn þar sem hún
sýndi okkur bæina og sagði
skemmtisögur frá flestum þeirra.
Hún talaði mergjað íslenskt mál og
oft fann hún fólki viðurnefni til þess
að gæða frásagnir sínar meira lífi,
þannig að við þurftum að kannast við
fleira en skírnarnafn ef vita átti um
hvern var rætt.
Við þekktum marga nemendur
hennar sem minnast hennar með því
að reka upp hrossahlátur og segja
„Já, hún Edda Eiríks,“ og svo kemur
einhver brandari úr kennslustund
hjá henni. Í kennslustundum hefði
Eddu ekki líkað að fela sig bak við
púðurryk kraftbirtingarskothríðar
eða bendiprik. Hennar kennslu-
stundir voru „uppistand“ eins og nú
er sagt og hafði hún jafnan síðasta
orðið. Margir munu hafa fengið ým-
islegt óþvegið en í raun hafði hún
alltaf mikla trú á nemendum sínum
og var mikill vinur vina sinna. Ef hún
þurfti að segja einhverjum til synd-
anna hét það að tala við fólk „á norð-
lensku“. Yrði hún leið á umræðuefn-
inu vitnaði hún í föður sinn og sagði:
„Tölum nú um ættir hrossa.“
Eddu var víl og tilgerð ekki að
skapi, bar ekki tilfinningar sínar á
torg þó svo að hún væri mjög tilfinn-
inganæm.
Þótt Edda hafi víða farið og marg-
ir staðir hafi átt ítök í henni var
Eyjafjörðurinn hennar staður. Af-
komendur hennar og frændfólk voru
stolt hennar og gleði.
Við kveðjum Eddu með þakklæti
og vottum aðstandendum hennar og
vinum samúð okkar.
Þórdís Kristjánsdóttir,
Björg Sigurðardóttir,
Jósefína Friðriksdóttir,
María Kjartansdóttir,
Steingerður Jónsdóttir og
Hafdís Hafsteinsdóttir.
Uppi stend ég ósnjall maður;
– engin ræða er lík
þeirri, er feðrafold og mæðra
flytur, sögurík,
sú, er rótt við ruggur smáar
raular friðarlag,
sú, er einnig ann oss hvílu
eftir liðinn dag.
(Guðmundur Böðvarsson.)
Fyrir rúmlega þrjátíu árum komu
allmargir kennarar saman til að
móta nýjar hugmyndir í náttúru-
fræðikennslu á grunnskólastigi. Í
fararbroddi var Reynir Bjarnason
og fast að baki honum stóð Hrólfur
Kjartansson. Þeir félagar unnu á
vegum menntamálaráðuneytisins og
mynduðu sex manna starfshóp sem
hittist víða um land við námskeiða-
hald og vinnu við samningu náms-
efnis. Oft var það Edda er ljáði hópn-
um húsrými og hjartahlýju á þessum
fundum. Hún var höfðingi í lund og
góð heim að sækja. Samvinna og
samvera hópsins varð til þess að
sterk vináttubönd mynduðust.
Edda var oftar en ekki þungamiðj-
an í umræðum um efnið enda konan
mjög vel máli farin og talaði kjarn-
mikla íslensku, svo að nemendur
hennar sögðu stundum að hún talaði
fornmál og var það í góðu sagt. Ekki
dró það úr mætti orða Eddu að hún
átti mjög auðvelt með að setja hugs-
anir sínar fram í bundnu máli, bæði í
kviðlingum og einnig vísnabálkum
og sagðist þá gera bragarhætti Pass-
íusálmanna að sínum. Enn lifa í hug-
um okkar vísur og kvæðabrot sem
flugu í leik og starfi. Edda var hug-
myndaríkur og kröftugur samstarfs-
maður og henni var sérlega lagið að
halda utan um hópinn með hjálp-
semi, glaðværð og hlýju. Þótt vin-
áttuböndin slakni í áranna rás eru
þau þeirrar gerðar sem aldrei slitna.
Þeir Reynir og Hrólfur létust báð-
ir langt um aldur fram og nú hefur
enn verið höggvið skarð í hópinn
okkar með fráfalli Eddu.
Við kveðjum kæra vinkonu sem
kölluð hefur verið til starfa á nýjum
vettvangi.
Megi friður almættisins fylgja
henni.
Afkomendum Eddu og aðstand-
endum öllum sendum við hugheilar
samúðarkveðjur.
Blessun guðs vaki yfir ykkur.
Hálfdan Haraldsson,
Pétur Garðarsson,
Þórey Ketilsdóttir.
Eitthvað er það
sem innstu hnúta bindur
og leysir þá aftur
létt eins og vindur
sem strýkur um þak
á þessum fjallakofa
án þess nokkur heyri
– meðan allir sofa.
Eitthvað er það
sem engin hugsun rúmar
en drýpur þér á augu
sem dögg – þegar húmar.
(Hannes Pét.)
„Við erum englar með einn væng,
við getum aðeins flogið með því að
halda utan um hvert annað!“
Þannig hefur það alltaf verið þeg-
ar við skólasysturnar höfum komið
saman, gegnum bráðum 50 ár. Nú
hefur stórt skarð verið höggvið í
keðjuna okkar. Ein úr hópnum hefur
kvatt þetta jarðlíf, Edda Eiríksdóttir
frá Kristnesi við Eyjafjörð.
Það var haustið 1955 að 26 hressar
ungar stúlkur settust í Húsmæðra-
skólann á Laugalandi í Eyjafirði. Nú
skyldi læra að elda mat, sauma,
prjóna, vefa og allt það sem húsmæð-
ur þess tíma þurftu að kunna. Þessar
stúlkur komu víða að af landinu, allar
með blik í auga og eftirvæntingu í
svipnum. Þessi vetur varð okkur öll-
um mikið og gott veganesti út í lífið
og myndaði þá vináttu sem haldist
hefur alla tíð síðan.
Edda var löngum potturinn og
pannan í öllum okkar uppátækjum
og hún var foringinn sem hélt hópn-
um saman þótt árin liðu. Edda var
skemmtileg, bráðvel gefin og litrík
persóna sem sópaði af. Ekki þótti
okkur verra að hún var Eyfirðingur
og gat því miðlað hinum af kunnáttu
sinni á umhverfinu. Oft var vitnað í
Eirík pabba, sem allt vissi! Þegar við
fórum í okkar daglegu útivistar-
göngu út að Grásteini fengum við oft
fyrirlestur um heiti fjalla og bæja
þar í sveitinni, enda vissum við heil-
mikið um þessa fallegu sveit að vori.
Innan veggja þessa gamla skóla
var sérstakur heimur, sem stóð á
gömlum merg og við urðum hluti af.
Námið var í föstum skorðum og var
hópnum skipt í þrennt, sauma, vefn-
að og matreiðslu. Í eldhúsi urðu allar
að vera í kjólum og tvennum svunt-
um með kappa um hárið. Gerðumst
við virðulegar húsmæður, vinnukon-
ur og bakarar. Varð hinn mesti pilsa-
þytur, þegar við geystumst um
ganga skólans í þessum skrúða. Mik-
ið var saumað, ofið og prjónað.
Á kvöldvökum sátum við með
saumana meðan lesin var framhalds-
saga. Skemmtilegast var þó þegar
við sungum saman, en það höfum við
alltaf gert gegnum árin. Þrátt fyrir
formfast og reglusamt líf þennan
vetur gátum við alltaf kryddað það
með glensi og gríni. Ógleymanleg er
Edda okkur á árshátíð skólans, í
gervi Rómeós, þar sem hún kom
þeysandi á fáki sínum og söng til
sinnar heittelskuðu Júlíu.
Edda var alltaf sjálfsögð að koma
fram fyrir okkar hönd, bæði í ræðu
og riti. Við eigum eftir þann fjársjóð,
sem enginn getur frá okkur tekið, en
það er björt minning um mikla og
mæta konu. Við þökkum áratuga vin-
áttu og tryggð. Við munum sakna
Eddu í vor, þegar við fögnum 50 ára
Laugalandsafmælinu. Með gleði lán-
um við henni vængina okkar, svo hún
geti tekið flugið á vit ljóssins.
Börnum Eddu og öðrum ættingj-
um sendum við okkar innilegustu
samúðarkveðjur.
Skólasysturnar
frá Laugalandi 1955–56.
Kennsla, skemmtisögur og mann-
lífið sjálft voru viðfangsefni Eddu
Eiríksdóttur. Lífsorkan entist ótrú-
lega þrátt fyrir ört versnandi heilsu
á efri árum hennar og hugurinn stóð
til þess að hafa sæmilegan brag,
helst nokkuð skínandi á jarðvistinni.
Edda bjó yfir ágætum meðulum til
þess arna, bæði var hún glæsileg og
gáfuð enda tókst henni þetta að jafn-
aði – að gefa lífinu lit.
Fjölskylda mín á henni margt að
þakka, kennslu dætranna og gott ná-
grenni meðan hún kenndi við Þing-
borgarskóla.
Vinum sínum var hún hinn hollasti
ráðgjafi. Með söknuði kveðjum við
heiðurskonu.
Ingi Heiðmar Jónsson.
Eftir þunga sjúkdómslegu er
Edda Eiríksdóttir fallin frá. Þegar
komið er á minn aldur bregður
manni alltaf þegar einhver úr hópi
gamalla vina og jafnaldra kveður.
Ég minnist Eddu frá þeim tíma er
við vorum samtímis í MA. Hún var
glæsileg stúlka, há og beinvaxin og
bar sig vel. Námsmanneskja góð,
enda hljóp hún okkur af sér, las einn
bekk utanskóla og lauk stúdents-
prófi ári fyrr en við hin.
Eins og fara vill strjáluðust sam-
fundir er frá leið og voru engir síð-
ustu áratugina. Þó hittumst við af og
til meðan bæði störfuðum við skóla
hér Norðanlands.
Minnisstætt er mér þó námskeið í
gerð prófa og námsskrár er var hald-
ið á Laugarvatni á vegum mennta-
málaráðuneytisins, að mig minnir
undir stjórn Andra Ísakssonar og
Þuríðar Kristjánsdóttur. Þar var
Edda mikil driffjöður, bæði í námi og
skemmtan.
Að lokum lifir minningin um
glæsta unga konu, fulla af þrótti og
lífsfjöri.
Farðu vel, gamla vinkona, og
hafðu þökk fyrir samvistirnar.
Helgi Þorsteinsson.
Morgunblaðið birtir minningar-
greinar alla útgáfudagana.
Skil Minningargreinar skal senda í
gegnum vefsíðu Morgunblaðsins:
mbl.is (smellt á reitinn Morgun-
blaðið í fliparöndinni – þá birtist
valkosturinn „Senda inn minning-
ar/afmæli“ ásamt frekari upplýs-
ingum).
Myndir Ef mynd hefur birst í til-
kynningu er hún sjálfkrafa notuð
með minningargrein nema beðið
sé um annað. Ef nota á nýja mynd
er ráðlegt að senda hana á
myndamóttöku: pix@mbl.is og
láta umsjónarmenn minningar-
greina vita.
Minningar-
greinar