Tíminn - 22.10.1970, Blaðsíða 6

B
TIMINN
FIMMTUDAGUR 22. október 1970.
Menningar-
Á skömmum tíma hefur atvinnuleysi
verið útrýmt í Holstebro. Fyrirtækj-
BARÐINN HF.
Ármúla 7. — Sími 30501.—Reykjavík.
Sólun
SÓLUM HJÓLBARÐA Á FÓLKSBÍLA,
JEPPA- OG VÖRUBÍLA MEÐ
DJÚPUM SLITMIKLUM MUNSTRUM.
Ábyrgð tekin á sólningunni.
Kaupum notaða sólningarhæfa nylon-hjólbarða.
önnumst allar .viðgerðir hjólbarða með
fullkomnum tækjum.
GÓÐ ÞJÓNUSTA. — VANIR MENN.
um hefur fjölgað og sérskólar hafa
sprottið upp í hinni nýju menningar-
miðstöð Jótlands.
fá stjórnendur landsins til aS
sýna nauðsynlegan áhuga og
skilning á þeim vandamálum,
sem dreifbýlið á við a® etja.
Atvinnuleysið var aðalvanda-
málið og skortur á sérskólum
þess valdandi, að unga fólkið
varð að fara að heiman til náms
og fæst af því kom til baka aft-
ur og m? gir foreldnar fluttust
burt einmitt vegna menntunar-
þarfar bamanna.
Okkur var ljóst aið hér þurfti
stórátak til. Fyrst og fremst
þurfti að vinna bug á atvinnu-
leysinu og til þess þurfti hæft
fólk til að byggja upp atvinnu-
vegina, stjórna fyrirtækjunum.
Það fólk vildi ekki setjast hér
að. Næga vinnu var annars-
staðar að fá og þar oru jafn-
framt betri aðstæður fyrir fjöl-
skylduna sem heifd til að sinna
hugðarefnum sínum í frístund
um.
Viið sáum, að ekki var nóg að
skipuleggja bæinn með þarfir
íbúanna í gatna- og íbúðarmál-
um í huga, það þurfti ekki síð-
ur að skipuleggja hann með fé-
lagslegar þarfir íbúanna í huga
og ákveðið var að verja miklu
fé til þessara skipulagninga.
Eitt af því fyrsta var ð fá
menntaskóla hingað. Sú ósk
okkar fékk lítinn hljómgrunn
hjá ráðamönnum í Kau na, •>
höfn. Það þótti ekki nokkur von
til að menntaskóli gæti þrif-
izt hér. Við fengum ekki ríkis-
menntaskóla, en stofnuðum kk
ar héraðsmenntaskóla samt sem
áður árið 1963 og nú í haust
eru 630 nemer.dur í mennta-
skói'anur. Sl. vetur voru þeir
500. Skólahúsið nýja er nú þeg-
ar orðiið of lítið.
Næstur í röðinni var fóstru-
skólinn. Það þótti fráleitt að
stofna fóstruskóla hér. Leik-
skólar og barnaheimili voru fá
og ekki hægt uð veita fóstru-
nemum nógu góða verklega
kennslu. Nú er hér fóstruskóli
og síðan hann var stofnaf r
hafa barnaheimáli, leikskólar,
frístundaheimili, föndurhús o.fl.
blómstrað upp og áhuginn á
þessum máfum hér í Holstebro
er mikill.
Þriðji sérskólinn sem við feng
um hingað var Terapiskólinn
(fysio- og ergoterapi). Ilann
er starfræktur við sjúkrahútið
og aðsókn að honum gífurleg
eins og reyndar að hinum skól-
unum líka og ekki hægt að taka
nema lítinn hluta umsækjenda
í skólann.
Svo var það Tónlistarskólinn.
Holstebro varð fyrst allra bæja
í Danmörku til að ráða sc .stakt
bæjartónskáfd. í kjölfar þess
fylgdi tónlistarskólinn 1967 og
sl. vetur voru nemendur skól-
ans 800. Kennarar eru bæði
danskir og erlendir og tónlistar-
líf er blómlegt hér í bænum
nú.
Alls höfum við nú 1" skóla
hér í Holstebro, verzlunarskóla,
hjúkrunarskófa, iðnskólf skóla
fyrir iðnverkamenn og barna-
skóla auk þeirra sem ég taldi
upp áðan. Auðvitað eru ekki
allir nemendurnir héðan úr
Holstebro. Þeir koma úr sveit-
unum hér í kring líka og þeirra
vegna byggðum við stóra heima
vist fyrir utanbæjarnemendur
og þar geta þeir búið í vistleg-
um herbergjum og fengið fæði
þann tíma sem þeir eru við n'm
hé í T!olstebro.
Bæjarstjórnin samþykkti að
verja árlega um 50 d. kr á
hvern íbúa (1.2 millj. d. kr.)
til styrktar menningarmálum
á staðnum, svo sem til kaups á
listaverkum til 'istasafnsins,
sem nýlega var stofnað og jafn-
framt til listaverkakaupa fyrir
bæinn sjálfan, svo og til stuðn-
ins við sýningarhöllina og henn
ar starfsemi, leikhússambandið
o.fl
Svo barst okkur til eyrna að
Óðinsleikhúsið i Osló vantaði
starfsaðstöðu og ákveðið var að
bjóða Óðinsleikhúsinu að starfa
hér í Holstebro og heitinn ár-
legur stuðningur kr. 75.000.00
d. kr. Menntamálaráðuneytið
hét leikhúsinu jafnframt árleg-
um stuðningi. alls kr. 206.000,
00.
Óðinsleikhúsið þáði boðið og
hefur starfað hér síðan ’indir
handleiðislu Italans Eugenio
Barba. Ásamt honum hafa starf
a® við tilraunaleikhúsið leik-
Holstebro
Mikið er rætt og ritað um
vandamál dreifbýlisins, fólks-
flóttann úr sveitunum, skort
þar á sérmenntuðu fólki á
sviði heilbrigðis-, kennslu- og
atvinnumála og hvað vænlegast
sé til úrbóta.
Þessi "andamál eigum við
sameiginleg með afskekktum
byggðum hinna Norðurlandanna
og verður hér sagt frá athyglis-
verðu og árangursríku átaki
festur-józka bæjarins Holste-
bro. Þar voru erfiðleikarnir
þeir sömu, þótt staðurinn eigi
landfræðilega -átið sammerkt
með íslenzkum fjallabyggðum.
Til skamms tíma ríkti mikið
atvinnuleysi í Holstebro, skólar
voru fáir og miklum erfiðleik-
um bundið að fá sérmenntað
fólk til starfa við atvinnufyrir-
tækia. Kennara og læknaskort
ur var mikill. Félags.'íf var fá-
breytt og lítið lokkandi. Leik-
sýningar og tónleikar heyrðu til
undantekninga.
Síðustu árin hef-ur orðið
gjörbylting á öllum sviðum
í Holstebro. Atvinn-uleysið er
horfið. Fyrirtækjum hefur
fjölgað og nú skortir vinnuafl.
Járniðnaðurinn hefur orðið að
sækja vinnukraft til Tyrklands.
Skó.’ar eru nú 15, þar af margir
sérskólar. Bærinn hefur stækk-
að ört og mikill fjöldi ungs
fólks sezt þar aið.
I dag er Holstebro oft nefnd
menningarmiðstöð Jótlands. Þar
starfar tilraunaleikhús og hóp-
ur áhugamanna stofnaði Leik-
hússambandið, sem nú telur
2400 styrktarmeðlimi og stóð
s. leikár fyrir 78 mismunandi
sýningum í Holsterbrohiallen,
svo sem leiksýningum, ba.lett-
um, tónleikum, bæði sígildum
og beat
Ef spurt er, hver sé driffjöð
urin í þessu öllu saman, svara
Holstebrobúar án umhugsunar:
„Það er hann Kai.“ Oft er
minnzt á Kai og hans hugmynd
ir og ekki hvaið sízt stjórnmála-
stefnuna, sem hann innleiddi í
Holstebro, menningarpólitíkina
svokölluðu.
Kai K. Nielsen varð bæjar-
stjóri í Holstebro á miðju kjör
tímabili 1964, við fráfak' þá-
verandi bæjarstjóra. Hann var
bæjarstjórnarfulltrúi social-
demokrata og jafnframt póstur
í Holsterbro.
Við bæjarstjómarkosningarn
ar sl. vor var almennt álitið, að
borgaraflokkarnir myndu bera
sigur úr býtum. Nærliggjandi
sveitafélög höfðu verið samein
uð Holstebro og í þeim flestum
áttu borgaraflokkarnir öruggt
fylgi. Svo fór þó, aið Kai K.
Nielsen sat áfram í bæjarstjóra
stólnum og þar réði sá mikli
fjöldi persónuatkvæða er hann
fékk úrslitum. Kosningam ir
urðu mikill persónulegur sigur
fyrir Kai K. Nielsen og gáfu
jafnframt til kynna álit íbúa
Holstebro og stór-Holstebro á
StrikiS er stolt Holstebro.
stefnu hans í bæjarmál-um.
Þenan margumtalaða Kai,
vingjarlegan alþýðumann, þægi
fegan í viðmóti og lausan við
hátignarlegan svip stjómmálá-
skörungsins, hittu-m við á bæjar
stjórnarskrifstofunni og biðjum
hann að segja okkur frá IIAste-
bro.
Viið Holstebrobúar höfum orð
ið að berjast harðri baráttu fyr
ir tilveru okkar hér síðustu
áratugina. Bærinn okkar er á
vesturströnd Jótlands, langt til
höfuðborgarinnar og erfitt að