Tíminn - 24.10.1970, Blaðsíða 3
LAUGARDAGUR 24. október 1970.
3
17 sinnura hefur
ekki tekizt að
finna verðugan
friðar-
verðlaunahafa
Nóbclsverðlaunanefnd norska
stórþingsins hefur oft átt í erf-
iðleikum með að finna verðug-
am verð.'aunahafa fyrir friðar-
verðlaunin, og 17 sinnum hef-
ur verðlaununum ekki verið út-
hlutað af þessum sökum, frá því
þau voru fyrst afhent árið 1901,
en þau átti að afhenda árlega
frá þeim tíma.
Sá fyrsti, sem hlaut firiðar-
verðlaun Nobels var stofnandi
Álþjóða Rauða krossins, Jean
Henri Dunan, og eftir fyrri og
síðari heimsstyrjöldina hlaut
Rauði krossinn friðarverðlaun-
in.
Engum friðarverðlaunum var
úthlutað eftirtalin ár: 1914,
1915, 1916, 1918, 1923, 1924,
1928, 1932, 1939, 1940, 1941,
1942, 1943, 1948, 1955, 1966
og 1967.
Þessir einstak'ingar og stofn-
anir hafa hlotið friðarverðlaun-
in eftir síðari heimsstyrjöldina:
1945 Cordell Hull, bandarískur
stjórnmálamaður, aðalfor-
svarsmaður bættrar sam-
búðar við Suður-Ameríku,
og einn af hvatamönnum
að stofnun SÞ.
1946 John R. Mott og Emily
Baich, heimsformönnum
KFUM og K.
1947 Kvekarahreyfingin.
1949 Boyd Orr lávarður, einn af
þeim. sem hvöttu hvað
mest til stofnunar land-
búnaðar- og matvælastofn
unar SÞ, FAO.
1951 Leon Jouhaux, franskur
verkafýðsleiðtogi, sem
vann að stofnun ILO, al-
þjóðlegu vinnumálastofn-
unarinnar.
1952 Albert Schweitzer, læknir
í frumskógum Vestur-Afr-
íku og heimspekingur.
1953 George Marshall, sá sem
átti hugmyndina að Mar-
shallhjálpinni svo nefndu,
sem notuð var til þess að
koma fótum undir lönd
Vestur-Evrópu eftir síð-
ari heimsstyrjöldina.
1954 Flóttamannahjálp SÞ.
1957 Lester Pearson, kanadíski
forsætisráðherrann, einn
af hvatamönnum að stofn-
un SÞ.
1958 Faðir Pire, befgískur prest
ur, forstöðumaður alþjóð-
legu neyðarhjálparstofn-
unarinnar.
1959 Philip Noel-Baker, brezk-
ur sérfræðingur í afvopn-
unarmálum.
1960 Albert Luthuli, suður-afr-
íski friðarpostulinn.
1961 Dag Hammerskjöld, fram-
kvæmdastjóri SÞ.
1962 Linus Pauling, bandaríski
vísindamaðurinn, sem
gerði mönnum ljósa hætt-
una, sem stafar af kjarn-
orkusprengjum og kjarn-
orkuvopnum.
1963 Alþjóða Rauði krossinn.
1964 Martin Luther King, leið-
togi bandarískra svert-
iagja.
1965 Barnahjálparsjóður SÞ —
UNICEF.
1968 René Cassin, franskur pró-
fessor, forseti evrópsku
mannréttindanefndarinnar.
1969 AfþjÓSa vinnumálastofn-
unin ILO. ,
TÍMINN
FRIÐARVERÐLAUN FYRIR
H VEITIRÆKT ARTILR AUNIR
Friðarverðlaun Nobels hlaut
að þessu sinni norsk-amerískur
vísindamaður, Norman Ernest
Borlaug, fyrir framlag hans til
þess að bætu úr matvælaskort-
inum í heiminum. Friðarverð-
i'aunin eru að upphæð um 6,6
millj. íslenzkra króna.
Þa® er staðreynd, sem allir
viðurkenna, að meira en helm-
ingur íbúa heimsins fær ekki
satt hungur sitt. Borlaug hefur,
sem driffjöður hinnar svoköll-
uðu „grænu byltingar“ gefið
þróunarlöndunum tækifæri til
þess að brjóta sér leið út úr fá-
tækt og sulti. Með plöntukyn-
bótum sínum hefur Bori'aug
skapað tæknilega byltingu í
hveitiframleiðslunni, sem getur
valdiið því, að hungur hverfi úr
sögunni í þróunarlöndunum inn-
an fárra ára. Auk þessa hefur
hann lagt mikið af mörkum í
þeim tilgangi að draga úr öðru
stórvandamáli heimsins, mann-
fjölguninni. Árangurinn af
Firmakeppni
BÁK 1970
Borlaug
plöntukynbótastarfi Borlaugs
mun á allan hátt flýta fyrir hag-
vexti þróumar.’andanna.
Borlaug fæddist í Iowa-ríki
í Bandaríkjunum, sonur norsk-
amerískra foreldra. Hann lagði
stund á landbúnaðarvísindi og
FRÁ TAFLFÉLAGI
varð doktor árið 1942. Árið
1944 fór hann að starfa á veg-
um Rockefellerstofnuinarin'nar á
sviði erfðafræðirannsókna og
síðar varð hann forstöðumaður
landbúnaðarrannsókna, sem
framkvæmdar voru í Mexíkó í
samvinnu við stjórn landsins.
Borlaug býr í Mexiko City.
Hann hefur unnið mest starf á
sviði hveitikynbóta, og hefur
starf hans haft mjög mikla þýð-
ingu, m. a. í Mexíkó og síðar í
öðrum löndum, ekki sízt í Pak-
istan og Indlandi. —FB
NÁMSSTYRKIR TIL
BANDARÍKJANNA
Eins og undanfarin ár annast ís-
lenzk-Ameríska félagið og Insti-
tute of International Education,
New York, um umsóknir um
námsstyrki fyrir íslenzka stúdenta
til bandarískra háskóla skólaárið
1971—1972.
Þeim, sem verða stúdentar
næsta vor, er sérstaklega bent á
þessa styrki. Stúdentar á 1. og 2.
ári í háskóla hér geta einnig sótt
um þessa styrki, sem venjulega
nema fæði, húsnæði og skólagjöld
Urslit: stig
1. Dúna, Auðbrekku 59 318
Jón Andrésson
2. Verzlunin Matval 302
Sverrir Ármannsson
3. Reykiðjan 297
Helgi Benónýsson
4. Sundlaug Kópavogs 295
Rúnar Lárusson
5. Blikksmiðjan Vogur 294
Sveinn A. Sæmundsson
6. Prentun Páls Bjarnasonar 294
Guðmundur Oddsson
7. Verzl. Kópavogur 291
VilhjáTmur Þórsson
8. Blómaskálinn 290
Oddur A. Sigurjónsson
9. Bílalökkunin, Víðihv. 289
Ari G. Þórðarson
10. Verzl. Álfhólsv. 80 289
Burkni Dómaldsson
11. Sig. Elíasson h. f. 285
Jóhann H. Jónsson
12. Byggingafél. Vestri 285
Hallvarður Guðlaugsosn
13. Útvegsbankinn, Kpv. 282
Sigurður Sigurjónsson
14. Strætisvagnar Kpv. 280
Haúkur Hannesson
15. Apótek Kópavogs 279
Þorvaldur Þórðarson
16. Verzlunin Vogur 278
Ólafur JúTíusson.
KOPAVOGS
Vetrarstarf Tafffélags Kópa-
vogs er hafið. Æfingar verða í
vetur í Félagsheimili Kópavogs á
þriðjudagskvöldum kl. 8.00. Sunnu
daginn 1. nóv. hefst Haustmót
T.K. Teflt verður í Félagsheimil-
inu, og hefst mótið kl. 2. Síðasti
sigurvegari á haustmóti var Jónas
Þorvaldsson. en núverandi Kópa-
vogsmeistari er Björn Sigurjóns-
son.
(Fréttatilkynning frá T.K.).
utn.
Umsóknareyðublöð ásamt inán-
ari upplýsLngum fást á skrifstofu
félagsins, Austurstræti 17, II.
hæð, mánudaga og fimmtudaga
kl. 6.30—7.30 e.h.
Umsóknir skulu hafa borizt
skrifstofunni fyrir 10. nóv. næst-
komandi.
Styrkir úr Thor Thors-sjóíTnum:
Nokkrir námsstyrkir verða veitt
ir úr sjóðnum íslenzkum náms-
mönnum við háskólanám í Banda-
Fratnhald á bls. 14.
Gaman gaman
Kvennadeild Skagfirðingafélags
ins í Reykjavík byrjar vetrarstarf
semi sína með félagsfundi í Lind
arbæ miðvikudaginn 28. þ. m. Þar
mun meðal annars Fr. Elín Pálma
dóttir verða með frásögn og mynda
sýningu. Starfsemi félagsins hef-
ur verið með ágætum undanfarin
ár, það hafa verið haldin handa
vinnunámskeið í ýmsum greinum
og margt fleira gert til fróðleiks
og skemmtunar. í haust afhenti
félagið Sjúkrahúsi Skagfirðinga á
Sauðárkróki Heyrnarprófunartæki
að gjöf, sem safnað var fyrir með
Bazar og kaffisölu 1. maí sl.
í vetur er ætlunin að hafa handa
vinnukvöld bar sem félagskonur
geta hitzt, til þess að vinna fyrir
næsta bazar. en starfsemin hefur
alltaf miðazt vi@ að láta heima
í HEKLUPEYSIJ úr draloti
Vetrarstarf
Kvennadeildar
Skagfirðingafélagsins
Löng barátta á mörg-
um vígstöðvum
í framsöguræðu sinni á
fundi Framsóknarfélags Rcykja
víkur um verðbólguflóðið s.I.
miðvikudagskvöld benti Helgi
Bergs, ritari Framsóknarflokks
ins, m. a. á, að verðbólgan hefði
verið miklum mun meiri á ára
tugnum 1960—1970 en nokkru
sinni áður, nema á sjálfum
stríðsárunum, að hún var lítið
eitt meii'i og sýndi Helgi glögg
lcga frani á, hvernig óábyrg
fjármálastjórn ríkisins og
skuldasöfnun þess hefði átt
drjúgan þátt í þeirri þróun.
Helgi kvað það ckki vera satt,
og það hefði aldrei verið satt,
að ráða mætti niðurlögum verð
bólgu með einu pennastriki. Það
myndi kosta langa baráttu á
mörgum vígstöðvum.
Verðstöðvun ein
engin lækning
Verðstöðvun væri þvx engin
lækning, en gæti, ef hún væri
rétt framkvæmd, verið æski-
leg til að gefa tíma til um-
þóftunar. En það er ekki sama
hvaða verðlag fest er með stöðv-
uninnj. Ef það er verðlag, sem
leiðir til almenns hallareksturs
í landinu eins og 1967, er verr
af stað farið en heima setið.
Stórfelldur greiðsluhalli hjá
ríkissjóði gæti einnig gert verð
stöðvun gagnslausa. Ef niður
greiðslur og aðrar ráðstafanir,
sem gera þyrfti, leiddu til
greiðslulialla, yrði að jafna
hann á verðstöðvunartímabil-
inu án þess að grípa til nýrra
álaga, sem hefðu sömu áhrif
á kjörin og verðhækkanir og
án slíks niðurskurðar á fram-
kvæmdafé, sem leitt gæti til
atvinnuleysis (>ða tafið nauðsyn
legustu þjónustuframkvæmdir.
Þetta væri enn naðsynlegra
vegna þess mikla hallabúskap
ar, sem hefði orðið hjá ríkis
sjóði á árunum 1967 til 1969.
Þá gerði Helgi Bergs grein
fyrir verðstöðvuninni 1967 og
taldi, að ef nú ætti að reyna
verðstöðvun á ný vrði að forð-
ast þau mistök og þær blekk-
ingar, sem þá voru liafðar í
frammi.
„Viðreisn III"
Á þessum sama fundi talaði
Einar Ágústsson, varaformaður
Framsóknarflokksins og benti
m. a. á, að Jóliann Hafstein
hefði getið þess sérstaklega er
hanu gerði grein fyrir stefnu
málum, eftir að hann hafði
formlega myndað nýtt ráðu-
neyti, að stefnan og stefnumálin
væru hin sömu og 1959, þ. e.
að koma atvinnuvegunum 6
| traustan og heilbrigðan grund
I völl, draga úr verðbólgu, standa
I vörð um gjaldmiðilinn og láta
ii aðila vinnumarkaðarins eina
| um að ákveða kaup og kjör,
J „svo aðcins nokkur af heiztu
öfugmælum áratugsins séu
nefnd. Hér er bví „Viðrrisn
III.“ á ferðinni, og því miður
verður það að segjast, að svo
virðist sem reisn hennar fari
minnkandi með hverri nýrri
j útgáfu.“ — TK.