Tíminn - 28.10.1970, Qupperneq 8
8
MIÐVIKUDAGUR 28. október 1970
TIMINN
,WfflifV?KtrFFíS
Þingsályktunartillaga frá Tómasi Árnasyni og Ólafi Jóhannessyni:
Utflutningsráði komið á fót
til eUingar útflutnings-
st&rfsemi kkndinga
Tómas Árnason og Ólafur Jó-
hamiesson hafa lagt frarn á Al-
þingi tillögu til þing'-álykiunar um
útflutr.íngsriíð. Tillagan er svo-
hljóðandi:
Alþingi álylctar að fela rílds-
stjórninni að láta undirbúa og
ieggja fyrir næsta þing frumvarp
til laga um Útflutningsráð, er hafi
það hlutverk að efla íslenzka út-
fiutningsstarfsemi og annast um
útflutnings- og markaðsmál í sam-
vinnu við utanríkisráðuneytið og
viðíkiptaráðuneytið. Útflutningsráð
verði sjálfstæð stofnun, skipað
fuiltrúum helztu samtaka íslenzkra
útflytjenda og atvinnuvega. Við-
skiptafulltrúar utanríkisþjónust-
unnar verði að hluta starfsmenn
Útflutningsráðs.
Segir svo í greinargerð með
frumvarpinu:
„í nágrannalöndum okkar hefur
verið komið á fót sérstökum út-
flutningsráðum til þess m.a. að
greiða fyrir framleiðendum með
sÖlu á framleiðsluvörum sínum á
erlenduan mörkuðum.
Tómas Ólafur
(
Að dómi flutningsmanna er her
’ m að ræða þýiðingarmikið og tíma-
bært málefni. Mjög er áríðandi að
örva og efla útflutningsverzlun
þjóðarinnar og finna markaði fyrir
vaxandi útflutningsframleiðslu, sér
staklega í sjávarútvegi, iðnaði og
landbúnaði. Með tilkomu markaðs-
bandalaga og aðildar okkar að
EFTA vex nauðsyn á að ten. 'a á
lífrænan hátt framleiðslustarfsemi
itvinnuveganna við erlenda mark-
aði í þeim tilgangi að grelða fyrir
sölu á framlei'ðsluvörum okkar.
Ætla verður, að erfiðleikum sé
bundið fyrir einstök fyrirtæki að
standa fyrir markaðskönnun á er-
lendri grund. Hér þarf til að koma
samstillt átak ríkisvaldsins og ís-
lenzkra atvinnuvega.
Útflutningsráð færi fyrst og
fremst með útflutnings- og marks
aðsmál í samvinnu vi'ð utanríkis-
ráðuneytið og viðskiparáðuneytið.
A skipulegan hátt yrði unnið að
'vi að afla markaða erlendis fyrir
íslenzkar framleiðsluvörur. Útflutn
igsráð þyrfti að vera upplýsiciga-
I og kynningarmiðstöð fyrir utflytj-
j endur og atvinnuvegina. Það væri
: útflytjendum til ráðuneytis um
verzlun og viðskipti milli landa.
Þá hefði Útflutningsrá'ð forgöngu
um framleiðslu nýrra vörutegunda
sem ætla mætti að markaður væri
fyrir eða möguleikar á að skapa
nýjan markað fyrir.
Lagt er'til, að Útflutningsráð
verði sjálfstæð stofnun, skipuð
fulltúrum helztu samtaka íslenzkra
útflytjenda og atvinnuvega. Ef
j hagkvæmt þætti, gætu utanríkis-
j ráðuneytlð og viðskiptaráðuneytið
einnig átt fulltrúa i Útflutnings-
ráði'.
I FravnhaU á bls. S
Þingsályktunartillaga frá níu þingmönnum Framsóknarflokksins:
Meiri hagkvæmni í vöruflutningum og leiðir
fundnar ti! jöfnunar á flufningskosnaði
Skýrt var í blaðinu í gær frá
þingsályktunartillögu er 9 þing-
menn Framsóknarflokksins hafa
lagt fram á Alþingi um skipulag
vöruflutninga og jöfnun flutnings
kostnaðar.
í frumvarpinu er, sem fyrr segir,
lagt til að kosin verði 5 manna
mmiþinganefnd til þess að athuga
vöruflutninga landsmanna og gera
tillögu um bætta skipan þeirra.
Bsri að stefna að bví, að gera
flutningakerfið sem hagkvæmast
og hraðvirkast án öhæfilegs dl-
kostnaðar. Leita skal leiða til .iöfn
unar á flutningskostnaði, svo að
allir landsmenn sitji við sama borð
í þeim efnum, eftir því sem við
verður komið.
Mikilvægur þáttur í nútíma
þjóðfélagi
í greinargerð frumvarpsins seg-
ir:
„Ekki þarf orðum að því að
eyða, hversu greiðar og öruggar
samgöngur eru mikilsverður þátt-
ur í nútíma þjóðfélagi.
íslenzka ríkið ver miklum fjár-
hæðum til vega, flugvalla, hafna
og annarra samgöngumannvirkja.
Ýmsiir þætti samgangna njóta
beinna styrkja úr ríkissjóði. Og
aðrir, t. d. strandferðirnar, eru
reknar af ríkinu.
Miklar sviptingar hafa orðið í
samgöngumálum íslendinga síð-
ustu áratugina. GildLr það einnig
um þann þáttinn, sem þessi til-
laga fjallar um. Má minna á eft-
irfarandi:
Fastar áætlunarferðir milli-
lai'daskipa frá nokkrum helztu
viðskiptaborgum íslendinga til
hinna ýmsu hafna víðsvegar á
landinu eru lagðar niður að mestu.
Strandferðaskip, sem sérhæfð
eru til vöruflutninga, leysa af
hólmi eldri skip, sem önnuðust
jöfnum höndum flutning farms
og farþega.
Teknir eru upp í allstórum stíl
vöruflutningar með bifreiðum hér
aða á milli og landsMuta.
Hafnir eru vöruflutningar með
fiugvélum, bæði innanlands og
landa í milli.
Aukin hagkvæmni í vöru-
flutningum innanlands
Þegar þetta er haft í huga, þarf
engan að undra, þótt skipan þess-
ara mála sé nokkuð laus í reip-
unum um þessar mundir og þurfi
íhugunar við.
Eins og fram kemur í tillög-
j unni, telja flutningsmenn, að gera
j þurfi hvort tveggja, auka hag-
kvæmni j vöruflutningunum sjálf-
i um og finna leiðir til jöfnunar á
\ flutningskostnaði.
í Hið síðarnefnda hefur þegar
verið framkvæmt að nokkru, að
því er varðar tiltekna vöruflokka
svo sem olíur og benzín. tóbak og
áfengi og tilbúinn áburð Og minna
má á það, að flutningskostnaður á
innlendum landbúnaðarvörum er
yfirleitt jafnaðdr út. Þannig eru
t. d. mjólk og mjólkurvörur seld-
ar á sama verði í Reykjavfc og
í næsta nágrenni mjólkurbúanna,
jafnvel þótt flytja þurfi norðan
frá Akureyri. Telja fiutningsmenn
þessarar tillögu réttmætt og eðli-
legt að jafna á líkan hátt kostnað
við aðra flutninga margs konar.
Með margvíslegu móti má stuðla
að aukinni hagkvæmni í vöruF.utn
ingum innanlands. Sumar þjóðir,
t. d. Vestur-Þjóðverjar, hafa bein-
iínis komið í veg fyrir tiltekna
flutninga, sem þeir töldu þjóð-
hagslega óhagkvæma. Vissulega
má hér miklu til leiðar koma án
þess að grípa til svo róttækra
aðgerða. Skal þó ekkert fullyrt
um það fyrir fram, hvort slíkt
kynni að reynast réttmætt ein-
hverjum kringumstæðum.
Atvinnuhættir, landslag og bú-
seta fólksins í strjálbýlu landi
valda því, að flutningar allir eru.
eins og nú er háttað, misiafnlega
dýrir fyrir atvinnuvegina og heim-
ilin. Fyrir því er það brýn nauð-
syn að gera allt, sem unnt er, til
þess að gera þá byrði sem léttbær-
asta og jafna henni á landsfólkið."
Flutningsmenn þingsályktunar-
tillögunnar eru: Vilhjálmur Hjálm
arsson, Gísli Guðmundsson, Magn-
ús H. Gíslason, Bjarni Guðbjörns-
son, Ásgeir Bjarnason. Páll Þor-
steinsson, Stefán Valgeirsson, Sig-
urvin Einarsson og Eysteinn Jóns-
son.
if Allfjörugar umræður urðu
í gær í neðri deild Alþingis,
þegar til 1. um;-æðu var frum-
varp til laga frá þingmönnum
Alþýðubandalagsins um verð-
stöðvun. Fylgdi Lúðvík Jóseps-
son frumvarpinu úr hlaði. Þar
er m.a. lagt til, að ríkisstjórn-
in skuli ákveða að verð á hvers
konar vöru megi eigi ver-a
hærra en það var 15. október
1970, nema með samþykki
hlutaðeigandi yfirvalda, og
megi þau þá ekki leyfa neina
hækkun á vöruverði, nema
þau telji hana óhjákvæmilega,
sem eru vegna hækkunar á toll
verði innfluttrar vöru. Enn
fremur skuli ríkisstjórnin
ákveða, að hundraðshluti álagn
ingar á vörum í heildsölu og
smásölu megi eigi vera hærri
en hann var 15. okt. 1970. Sama
gildi um umboðslaun vegna
vörusölu og um hvers konar
álagningu, sem ákveðin sé sem
hundraðshluti á selda vinnu eða
þjónustu. Lagði Lúðvík áherzlu
á að þetta frumvarp yrði sam-
þykkt sem fyrst sem lög frá
Alþingi, vegna óðaverffbólgunn
ar, sem skollin sé á, og rakti
Lú'ðvík sögu henar mjög ítar-
lega.
Þórarinn Þórariiisson kvaðst
sammála frumvarpinu og
minnti í því sambandi á ræðu
Ólafs Jóhannessonar, er hann
gerði grein fyrir stefnu Fram-
sóknarflokksins í byrjun þessa
þings, Verðstöðvunin yrði að
vera byggð á réttum grunni.
Verðstöðvunin fyrir kosningarn
ar 1967, hafi ekki veriff þaff.
Hún hafi verið byggð á víxl-
um, sem féllu eftir kosn-
ingar og þá hafi orðið gengis-
felling og þannig hafi reynsl-
an af verðstöðvun einnig orð-
ið 1959. Þórarinn Þórarinsson
gat um viðræður milli ríkis-
stjórnarjpnar og aðila vinnu-
markaðsins. Þar sem þær héldu
nú áfram, hlyti jákvæðs árang
urs að vera að vænta með skír
skotun til yfirlýsingar er ASÍ
sendi frá sér fyrir skömmu um
þær viðræður. Ennfremur
minnti Þórarinn , á frumvarp
til laga um afnám söluskatts
af mestu nauðsynjavörum er
Framsóknarmenn hafa endur-
flutt á Alþingi.
Þ1I\ICPALLI
Gylfi Þ. Gíslason sagði að
ríkisstjórnai’flokkamir myndu
koma saman bráðlega og
ræffa um verðstöðvun. Sagði
hann að verðstöðvun þyrfti að
koma á innan tíðar.
Magnús Kjartansson sagði
Gylfa fáorðan um þetta mál,
þrátt fyrir allar brýningarnar,
sem Lúðvík hefði gefið hon-
um. Spurði hann Gylfa um þaff,
hvort ríkisstjórnin myndi koma
í veg fyrir 5—7% vísitöluhækk
un 1. des. Þá áleit Magnús
ríkisstjórnina ætla aff fara
fram á vissa hluti í viðræffum
sínum við ASÍ.
Gylfi Þ. Gíslason kvaff úr
lausu lofti gripiff að rfkisstjórn
in ætlaði aff koma í veg fyrir
vísitöluhækkunina 1. des, og
lagði áherzlu á, aff í viðræðum
ríkisstjórnarinnar og aðila
vinnumarkaffsins væri affeins
um skoðanaskipti að ræða og
gagnasöfnun um ástandið á
vinnumarkaðinum.
★ Halldór E. Sigurðson
mælti í gær í neðri deild fyrir
frumvarpinu um afnám sölu-
skatts af mestu nauffsynjavör-
um, sem ekki náði fram aff
ganga á síffasta þingi. Er þetta
frumvarp Framsóknarmanna
raunar eina tillagan, sem lögff
hefur veriff fram á Alþingi nú,
til að berjast gegn verffbólg-
unni. Málinu var að lokinni
ræðu Halldórs, vísað til 2. umr.
og fjárveitinganefndar.
★ í efri deild mælti Eggert
G. Þorsteinsson fyrir tveim
frumvörpum xun aflatrygginga-
sjóð sjávarútvegsins. Þá mælti
Ingólfur Jónsson fyrir frum-
varpi um stofnlánadeild land-
búnaðarins, en Ásgeir Bjarna-
son gerði athugasemd við það.
— Ennfremur mælti Einar
Ágústsson fyrir frumvarpinu
um ráðgjafa- og rannsóknastofn
un skólamáia.
Ingólfur og landbúnaðarmálin:
Engar fjárveitingar
úr Framleiðnisjóði
á næsta ári
Frumvarp ríkisstjórnarinnar
um breytingu á iögum um Fram-
leiðnisjóð landbúnaðarins var til
1. umræðu í neðri deild Alþingis
Ingólfur Jóns-
son (S) fylgdi
frumvarpinu
úr hlaði. Rakti
hann efni frum
varpsíns, en
þvi er lagt tii
að á árunum
1972—1976
s'kuli greiddar
úr ríkissjóði til
Framleiðnisjóðs 50 milljónir k,.
10 milljónir hvert ár Gat starf-
semi sjóðsins haldið áfram 1970
; þar eð enn þá var til i sjóðnum
j nolckurt fjármagn tii ráðstöf-
I unar. Hins vegar til þess að frek-
ara framhald geti orðið þar á
verði aukning stofnfiárframlaga
að koma til.
Stefán Valgeirs
son (F) minnti
á að sumar’ð
1969 stór-
skemmdist og
eyðilagðist mik
ið af heyi
stærstu land-
oúnaðarhéruð
um landsins oa
nú á haustnóu-
um horfa margir oændur upp a
að verða að skerða Dústofn sinti
verulega vegna kalskemmda og
og sprettuleysis á liðnu sumri
Það sé ekki mál bændanna einna
eins og sumir telja hvernig til
Framhald t bls i