Tíminn - 28.10.1970, Page 16

Lesið um mál
Sigurjón Ólafsson við tillöguna að minnismerki um stofnun týðveldis á íslandi,
(Tímamynd G.E.)
MINNISMERKI UM
STOFNUN LÝÐVELDIS
OÓ—Reykjavík, þriðjudag.
Sigurjón Ólafsson hefur ný-
lokið við að gera tillögu að
minnismerki um stofnun lýð-
veldisins, að beiðni borgarráðs
Reykjavíkur. Skoðuðu borgar-
ráðsfulltrúar tillögu Sigurjóns
í gær. Ekki er ákveðið hvort
minnismerkið vcrði gert eftir
tillögunni.
Þau frumdrög sem Sigurjón
gerði eru úr plasti, og eru það
fimm súlur, mismunandi haar
og hver með sínu lagi, en
mynda eina heild. Gerir lista-
maðurinn ráð fyrir að minnis-
merkið verði gert úr eir, og ð
hæð þess verði allt að sjö
1»;: WXy.f...
metrar, en lægsta súlan fimm
metrar. Sigurjón sagði Tíman-
um, að hann gerði ekki ráð fyr
ir að minnismerkið stæði á
stalli, eins og venjulegast er
með höggmyndir, heldur á .iafn
sléttu og yrði gerð tjörn um-
hverfis það. Sigurjón sagði að
þetta væri ekki simbólskt \ crk,
og hverjum og einurn leyfilegt
að sjá út úr því sem sýndist,
stuðla, stauta eða hvað annað
sem andinn bl'æs áhorfendum
í brjóst.
Óráði'ð er um staðsetningu
verksins, ef reist verður, en
sjálfur segist Sigurjón hafa í
huga Kringlumýrina, sunnan
Miklubrautar, en hugmyndir
eru uppi um að byggja þar upp
,,miðbæ“.
Borgarráð fól Sigurjóni að
gera tillögu að minnismerki um
stofnun lýðveldisins á íslandi,
á fyrra ári, og á að reisa minnis
merkið í Reykjavík. Bandalag
ísl. listamanna og Arkitektafé-
lag íslands tilnefndu sitthvorn
fulltrúann til að vera borgar-
ráði til ráðuneytis um íram-
kvæmdii- í málinu. Eins ög fyrr
segir er ekki enn ráðið hvort
minnismerkið verður gert eftir
tillögunni, en nú er borgarráð
búið að sjá tillöguna og væntan
lega verður bráðlega ákveðið
hvort minnismerkið verður
reist eða ekki.
I
Cóð hörpudisksveiði við Stykk
ishóim, en afíinn fíuttur suður
OÓ—Reykjavík, þriðjudag.
Bátum, secn stunda hörpudisks-
veiðar fyrir utan Stykkishólm
fjölgar óðum og eru nú um 10
bátar sem stunda þessar veiðar,
en af þeim aðeins tveir frá Stykk-
ishólmi. Annar þeirra leggur upp
hluta af aflanum þar. en annar
hörpudiskur, sem veiðist þarna or
fluttur til Reykjavíkur til vinnslu.
Eru Hólmarar að vonum óánægð-
ir með þessa tilhögun, því at-
vinna er ekki of mikil í bænum,
og væri vel þegið að bæta þar úr |
og vinna hörpudiskinn fyrir vest-;
an. Afli þeirra báta sem veiðarn-;
er stunda er ágætur, 30 til 50 j
tunnur á dag, en í hverri tunnu ;
eru hátt í 100 'kíló. Er stutt á j
miðin því hörpudiskurinn er I
veiddur í og við höfnina í Stykk-
ishólmi. Þar er aflanum skipað á
land og ekið til Reykjavíkur. Þeir
sem aflann kaupa segja að lítið
verð fáist fyrir hörpudiskinn og
sé rétt að vinnslan borgi sig. Yæri
þá kannski ráð að spara svolítið
og vinna hörpudiskinn vestra og
lækka flutningskostnað. en þetta
er liklega of einföld hagfræði til
að þún fái staðizt.
/
Hörpudiskaveiðarnar við Stykk-
ishólm hófust í haust og eru góð
mið á ytri höfninni og þykir ekki
ástæða til að sækja lengra meðan
hægt er að moka hörpudisknum
upp þar, en kunnugir telja að
Framhald á ' 3

i
SVALBARÐSKiRKJA FLUTT TIL AKUREYRAR
SB—Reykjavík, þriðjudag.
Verið er nú að flytja gömlu
kirkjuna á Svalbarðseyri til
Akureyrar, þar sem hún á að
fara á minjasafnið. Steyptur
hefur verið grunnur undir kirkj
una á næstu lóð sunnan við
Nonnahúsið, en þar stóð ein-
mitt fyrsta Akureyrarkirkjan
á sínurn tíma. Minjasafnið eign-
aðist Svalbarðskirkju fyrir
nokkrum árum, þegar ný kirkja
var byggð þar.
Gömlu kirkjunni var lyft af
grunninum í mforgun me" tveim
krönum og átti síðan að flytja
hana til Akureyrar i björtu, en
þegar til kom reyndist kirkjan
allmiklu þyngri, en ráð hafli
verið fyrir gert, og var ekki
hægt að leggja af stað fyrr en
um kl. 5 og er gert rá'ð ð
kirkjan verði komin á áfanga-
stað einhverntíma í nótt.
Kirkja þessi er allgön tré-
kirkja, og eignaðist Minjasafn
Akureyrar hana, þegar ný
kirkja var byggð á Svalbarðs-
eyri fyrir nokkrum árum. Mi' ja
safmið er til húsa í Kirkju-
hvoli á Akureyri, en lóðin milli
Kirkjuhvols og Nonnahússins
hefur staðið auð og þar verður
kii’kjan sett niður.
í ráði er að flytja einnig á
minjasafnið, gömlu smiðjuna á
Skipalóni. sem er fornt í
merkiiegt hús.
HJÚKRUNARKONUR
REIÐAR KENNURUM
FB—Reykjavík, þriðjudag.
Barnakennarar hafa í sambandi
við launakröfur sínar tekið til
samanburðar m.a. hjúkrunarstétt-
ina og laun hennar. í því tiiefni
hefur Hjúkrunarfélag Islands sent
frá sér athugasemd, þar sem m.a.
er bent á, að kröfur þær, sem gerð
ar eru til hjúkrunar, fari sívax-
andi, ekki einungis að því er t k-
ur til umfangs, heldur og til gæða,
kröfur um meiri vísindalega þekk
ingu og tæknilega hæfni. Þá er
ennfremuir bent á, að allar hjúkrun
arkonur hafa kennsluskyldu í starfi
sínu, og sé því mun meiri ástæða
til þess að þessir tveir starfshópar,
kennarar og hjúkrumarfólk séu
traustir samherjar.
Atliugasemd Hjúkrunarfélagsins
er á þessa leið:
„Stjórn Sambands íslenzkra
barnakennara boða'ði blaðamenn á
sinn fund 19. okt s.l. og flutti þar,
skv. blaðafréttum, óróður fyrir
kjaramálum sínum, m.a. með sam-
anburði við aðra starfshópa innan
Bandalags starfsmanna ríkis cg
bæja, þ.e.a.s. hjúkrunarkonur og
lögregluþjóna.
Nú eru framundan og standa
raunar yfir samningaviðræður
milli B.S.R.B. og forsvarsmanna
ríkisins og bæjarfélaganna í land-
inu.
Innan B.S.R.B. er ætlazt til, að
allir a'ðilar vinni saman að kjara-
bótum og sýni þannig félagsleg-
an þroska, en noti ekki samanburð-
aráróður til þess að lyfta einum
hópi á kostnað unnarra.
Þar sem þetta er komið fram og
hjúkrunarkonur teknar til saman-
burðar, til þess að setja þær í
óhagstæðari aðstöðu, verður ekki
komizt hjá að gera athugasemd.
Það er viðurkennt um allan heim
að hjúkrunarkonur hafa verið
vanmetnar til launa, enda er víð-
ast mikill skortur á hjúkrunarkon-
um, og svo er einnig hér á landi.
Vegna þessa hefur Alþjóðavinnu-
málastofnunin (ILO) í samnáði
við Alþjóðaheilbrigðismálastofnun
ina (WHO) og Alþjóðasambamd
hjúkrunarkvenna tekið kjaramál
hjúkL’una'r.stét.t'ni’innar til athug-
unar.
í ræðu er flutt var á fundi ráð-
gjafanefndar Alþjóðavinnumála-
stofnunarinnar, 8. des. 1967 var
m.a. bent á að „Samtímis því, að
umbætur á starfskjörum hafa ver-
/
FÉLL FYRIR"
BORÐ 00
DRUKKNAOi
SB—Reykjavík, þriðjudag.
23 ára gamall vélstjóri á tog-
aranum Úranusi, Bjarni Hjalti
Lýðsson, féll fyrir borð a fimmtu
dasskvöldið og drukknaði Úranus
var staddui vestur af Garðskaga.
þegar slysið yarð og bar leit að
manninum engan árangur. Bjarni
var ókvæntur os var H h"imilis
að Hvassaleiti 36 í Reyk.iavik.
i® fáar og smávægilegar, hafa
kröfur þær, sem gerðar eru til
hjúfcrunar, farið sívaxandi, ekki
einungis að því er tekur til um-
fangs, heldur og til gæða,> — kröf-
ur um meiri vísindalega þekkingu
og tæknilega hæfni.
Skorturinn á hjúkrunarkonum,
jafnframt vexti og fjölgun hjúkr-
unarstofnania hefur skapað mjög
brýnt vandamál, svo sem bent var
á af ýmsum fulltrúum á vinnu-
málaráðstefnunni á þessu ári. Okk-
ur ber öllum skylda til að reyna
að finna leiðir út úr þeirri sjálf-
heldu, sem hjúkrunarmálin hafa
ratað í vegna úreltra hefða og
slæmra starfsskilyrða. Ef ekki
vegna hjúkrunarkvennanna sjálfra,
þá a.m.k. vegna þess fólks, „em
þarfnast þjónustu jieirra, verður
að gera hjúkrunarstarfið eftirsókn
arverðara sem atvinnugrein, bæði
rir karla og konur.
Þetta er jafnmikið hagsmutiamál
fyrir vinnandi fólk, atvinnurekend-
ur og ríkisstjórmir. Til að fram-
leiðsla geti aukizt þarf heilsu-
hrausta starfsmenn, til að efla heil-
brigði þarf hjúkrunarkonur.“
Starf barnakennara er vanda-
samt og ábyrgðarmikið og vonandi
að það verði rétt metið til launa,
en það virðist alltaf gengið fram-
hjá því, a® allar hjúkrunarkonur
hafa kennsluskyldu í sínu starfi,
sem leiðbeinendur sjúklinga, við
heilsuverndarstörf, og við að
kenna hjúkrunarnemum og að-
stoðarfólki við hjúkrunarstörf.
Þeim mun meiri ástæða er fyrir
þessa hópa að vera traustir sam-
herjar.“
Njardvíkingar
Framsóknarfélag Njarðvíkur
heldur fund í anddyri Stapans,
fimmtudaginn 29. okt. kl. 20.30.
Dagskrá: Hreppsmálin og tvö önn-
ur mál. — Stjórnin.
RAUÐI
BRONCOINN
KOMINN í
LEITIRNAR
OÓ—Reykjavík, þriðjudag.
Maðurinn sem rannsóknar-
lögreglan lýsti eftir í gær, og
j verið hafði á rauðum Bronco á
svipuðum slóðum og Viktor
\ Hansen hvarf, sama daginn, gaf
| sig fram við lögregluna í gær-
kvöldi. Gat hann engar upplýs-
ingar gefið um hvarf Viktort,
hafði aldrei orðið var við haun.
Ástæðan til að hann gaf sig
j ekki strax fram voru að hatin
fór úr bænum skömmu dftir að
! Viktor hvarf og fylgdist ekki
með leit að hinum tínda né því
að hann hafði verið nærrtaddur
; á þeim tíma rém Viktor hvarf.