Tíminn - 29.10.1970, Blaðsíða 9

fTMMTUDAGUR 29. október 1970
TÍMINN
9
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Tómae
Karlsson Auglýsingastjóri: Steingrímur Gislason Ritstjórnar
skrifstofur i Edduhúsinu. símar 18300—18306. Skrifstofur
Bankastræu . Afgreiöslusími 12323 Auglýsingasimi 19523
Aðrar skrifstofur simi iíe?00. Askriftargjald kr 165,00 á mánuði.
innamlands — í lausasölu kr. 10,00 eint Prentsm Edda hf
Utflutningsráð
Tómas Árnason og Ólafur Jóhannesson, formaður
Framsóknarflokksins, hafa lagt fram á Alþingi tillögu
um stofnun útflutningsráðs. Samkv. tillögunni skal leggja
fyrir næsta þing frumvarp til laga um Útflutningsráð,
er hafi það hlutverk að efla íslenzka útflutningsstarfsemi
og annast um útflutnings- og markaðsmál í samvinnu við
utanríkisráðuneytið og viðskiptaráðunevtið. Útflutnings-
ráð skal verða sjálfstæð stofnun, skipuð fulltrúum helztu
samtaka íslenzkra útflytjenda og atvinnuvega. Viðskipta-
fulltrúar utanríkisþjónustunnar skulu að hluta verða
starfsmenn Útflutningsráðs.
í greinargerð með tillögunni benda flutningsmenn
m.a. á, að í nágrannalöndunum hafi verið komið á fót
sérstökum útflutningsráðum til að greiða fyrir framleið-
endum við sölu á vörum á erlendum mörkuðum. Erfið-
leikum sé bundið fyrir einstök fyrirtæki að standa fyrir
markaðskönnunum erlendis, og þurfi til að koma samstillt
átak ríkisvaldsins og atvinnuveganna. Samfara markaðs-
könnunum hefði Útflutningsráðið forgöngu um fram-
leiðslu nýrra vörutegunda, sem aetla mætti að markaður
væri fyrir eða möguleikar að skapa nýjan markað fyrir.
Það hefur mikið verið rætt um nauðsyn skipulegrar
markaðskönnunar og markaðsöflunar fyrir íslenzkar
framleiðsluvörur. Þingmenn Framsóknarflokksins hafa á
s.l. 10 árum hreyft því máli 1 margvíslegum myndum
með málflutningi og tillögugerð. Það hafa allir, stjómar-
herrar sem aðrir, tekið undir og viðurkennt að það þyrfti
að gera átak á þessu sviði. Það sorglega er, að það hefur
bara lítið sem ekkert gerzt ennþá. Takmarkað starf
nýrra aðila á þessu sviði allra síðustu misseri er lofs-
vert. Ekki má þó meira úr því gera, þegar meta skal
stöðu okkar á þessu sviði, en efni standa til. Við skulum
styðja vel við bakið á þessum aðilum öllum, en til veru-
legrar sóknar í þessum málum, sem er okkur lífsnauðsyn,
ef við ætlum að nýta möguleika EFTA-aðildar í tíma,
dugir ekkert minna en skipulegur og myndarlegur stuðn-
ingur ríkisvaldsins. Stofnun Útflutningsráðs, er hefði
yfir verulegu fjármagni að ráða, er skref, sem ekki
má draga of lengi að stíga.
Ókyrrð?
Eftir úrslit prófkjörs Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík,
er Gunnar Thoroddsen vann mikinn sigur og tryggði
stöðu sína sem einn af mestu áhrifamönnum Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík á nýjaleik, hefur virzt sem allt
væri kyrrt á yfirborðinu og „trojka“ eða samvirk for-
usta í uppsiglingu í Sjálfstæðisflokknum. Nú er ljóst,
að eldur logar undir. Jarðhræringar eru að vísu svo
vægar ennþá, að þær mælast trauðla nema á þá fínu
kvarða, sem liggja milli lína í Morgunblaðinu. Eins og
skýrt var frá hér í blaðinu fyrir skömmu, lagði Gunnar
Thoroddsen á það áherzlu í ræðu fyrir skömmu, að fram
þyrfti að fara nýtt gildismat á stefnu Sjálfstæðisflokksins.
Gildi þeirrar stefnu, sem fylgt hefði verið. þyrfti að end-
urmeta, því að augljóst væri að búið væri við úreltar
kennisetningar og af sér gengin amboð Þessu var neit-
að í leiðara Mbl. í gær með því að dásama „aðlögunar-
hæfni“ „sjálfstæðisstefnunnar1, sem væri í sífelldri end-
urskoðun, og nýtt gildismat stefnunnar þyrfti því ekki
að fara fram. Stefnan væri rétt og ætti að vera óbreytt
kiarna. Jóhann Hafstein, forsætisráðherra, hóf svo
sjónv&rpsspjall í fyrrakvöld með því að leggja áherzlu
á óbreytta stefnu og að fráleitt væri að leggja nýtt mat
a gildi hennar! — TK
ERLENT YFIRLIT
Brandt segist vera bjartsýnn á
framtíð ríkisstjórnar sinnar
Hann treystir á, að samkomulag náist um Berlín
Willy Brandt
ISÍÐASTLIÐINN föstudag var
liðið rétt ár síðan stjórn Willy
Brandts kom til valda í Vesbur-
Þýzkalandi. I tilefni af því hélt
hann sérstakan blaðamanna-
fund. Það gerði einnig Walter
Scheel, utanríkisráðherra, sem
er formaður Frjálslynda flokks-
ins. Blaðamenn segja, að Brandt
hafi verið hinn hressasti, en
Scheel hafi verið ; daufara
lagi, þótt hann hafi reynt að
bera sig vel. Slíkt er heldur
ekki að undra, þar sem þrír
þingmenn hafa nýlega gengið
úr flokki hans og farið til liðs
við kristilega demókrata, og var
einn þeirra enginn annar en
Mende, sem var formaður
flokksins á undan Scheel. Við
brottför þeirra minnkaði meiri-
hluti stjórnarinnar á þingi úr
tólf atkvæðum í sex. Brandt lét
svo ummælt, að hann óttaðist
þetta ekki. Meirihluti er meiri-
hluti, sagði hann. Báðir létu í
ljós þá trú, a@ ríkisstjórnin
myndi halda velli til loka kjör-
tímabilsins, eða í þrjú ár enn.
Ýmsir þeirra, sem vei þekkja
til, draga þetta þó í _ efa,- Þeir i4
telja þetta geta oltið á fýlkis-
kosningunum, sem fara fram
eftir mánaðamótin. Ef frjáls-
lyndi flokkurinn tapar í þeim,
getur aðstaða Scheels orðið
mjög erfið í stjórninni. Þá er
heldur ekki talið ólíklegt, að
fleiri þingmenn flokksins fari í
slóð þremenninganna. sem hafa
farið yfir til kristilegra demo-
krata.
ÞAÐ verður ekki sagt. að rík-
isstjórn Brandts hafi verið af-
kastamikil á sviði innanlands-
mála á fyrsta starfsárinu. Hún
hefur ekki framkvæmt nema
eitt af þeim fyrirheitum, sem
stjórnarflokkarnir gáfu varð-
andi þau fyrir kosningamar í
fyrra, t. d. á sviði skólamála.
Því er einkum borið við, að
undirbúningur þessara mála
taki mikinn tíma og því hafi
ekki enn unnizt tími til að
leggja þau fyrir þingið. Hins
vegar er nú búið að boða sum
þeirra. Það styrkir hins veg-
ar stjómina á vettvangi innan-
landsmála, að síðustu mánuði
hefur dregið úr dýrtíðar- og
verðbólguvextinum og raun-
tekjur heldur aukizt, þar sem
atvinna er meiri en nóg. Með-
an slíkt helzt, er það að sjálf-
sögðu verulegur styrkui fyrir
stjórnina.
ÞAÐ ER á sviði utanrík's-
mála, sem ríkisstjórn Brandts
hefur mest látið til sín taka og
unnið sér mest til frægðar.
Brandt hefur með viðræðunum
við Rússa, Pólver.ia og Austur-
Þjóðverja opnað nýja ieið til
bættrar sambúðar við Austur-
Evrópu. Þýðingarmikill árang-
ur hefur þegar náðst, þar sem
er griðasáttmálinn við Rússa.
Líklegt þvkir. að slíkur samn
íngur verði brátt gerður við
Pólverja. En Brandt hefur opn-
að þessa nýju leið með gr' ' ef
svo mætti segja, og því hafa
kristilegir demokratar ekki náð
hér höggstað á honum. Brandt
hefur sett það að skilyrði fyrir
endanlegri staðfestingu griða-
sáttmálans við Sovétríkin, að
nýtt og hagstæðara samkomulag
náist um Vestur-Berlín. Náist
slíkt samkomulag, verður erfitt
fyrir kristilega demokrata að
standa gegn samningnum. Náist
það hins vegar ekki, getur
Brandt bent á, að gerð hafi
verið mikilvæg fclraun til bættr-
ar sambúðar, þótt hún hafi mis-
heppnazt. Sumir leiðtogar kristi-
legra demokrata, eins og t. d.
Schröder, fyrrv. utanríkisráð-
herra, hallast að stefnu Brandts
í þessum málum og því eru
kristilegir demokratar hvergi
nærri einhuga í andstöðunni
gegn griðasáttmálanum, þótt
hátt láti í þeim Kiesinger og
Strauss.
MARGT virðist benda til þess,
að Brandt telji sig hafa allgóða
vissu fyrir því, að Rússar muni
slaka til í Berlínarmálinu, þótt
aðdragandi þess geti tekið sinn
tíma. Álitið er, að Brandt byggi
þetta m. a. á því, að Rússar
hafi nú mikinn áhuga á stór-
auknurn viðskiptum og tækni-
legri samvinnu við Vestur-Evr-
ópu. Þetta stafi m. a. af því, að
Rússar geri sér ljóst, að bilið
milli þeirrr og Bandaríkjanna
aukist heldur en minnki á tækni-
sviðinu, og þetta geti þeir bætt
sér upp með aukinni samvinnu
við Vestur-Evrópu. Nokkuð er
það, að Rússar hafa þegar „.rt
stóra samninga við ýmis fyrir-
tæki í Vestur-Þýzkalandi, Frakk
landi og á ítalíu, um óbeina og
beina tæknilega aðstoð þeirra.
SUMIR óttast, að hinm raun-
verulegi tilgangur Rússa með
þessu, sé að draga úr samvinnu
Vestur-Evrópu og Bandaríkj-
anna. Aukin skipti milli Vestur-
Evrópu og Sovétríkjanna,
muni og gera þjóðir Vestur-
Evrópu andvaralausari en ella.
Brandt og skoðanabræður hans
virðast þó efast mjög um þessa
kenningu. En Brandt telur þó
rétt að halda þannig á málun-
um, a@ Rússar geri sér ekki
neinar tálvonir í þessum efn-
um. Þess vegna er það grund-
vallaratriði í utanríkisstefnu
Brandts, ásamt því að bæta sam
búðina við Austur-Evrópu, að
Vestur-Evrópuþjóðirnar auki
samstarf sitt, m. a. með eflingu
og aukningu Efnahagsbandalags
Evrópu. Brandt leggur líka
mikla áherzlu á, að náin saír.-
vinna haldist milli Bandaríkj-
anna og Vestur-Þýzkalands.
Þess vegna er stjórn hans and-
víg fyrirætlunum Bandaríkja-
stjórnar um að minnka banda-
ríska heraflann í Vestur-Þýzka-
landi. Stjórnin vill heldur, að
Vestur-Þjóðverjar taki á sig
aukinn hluta af kostnaðinum
dvöl hans.
BRANDT var nýlega spurð-
ur um, hvort hann hyggði á
samstarf við kristilega demo-
krata, ef samstarfið við frjáls-
lynda færi út um þúfur. Hann
tók því fjarri Jafnframt árétt-
aði hann þá skoó ..n sína, r.@
stjórn iafnaðarmanna og Frjáls-
lynda flokksins myndi a. m. k.
fara með völd til loka kjö.tíma-
bilsins. Þ. Þ.