Morgunblaðið - 27.11.2005, Qupperneq 1

STOFNAÐ 1913 322. TBL. 93. ÁRG. SUNNUDAGUR 27. NÓVEMBER 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Stjörnum prýtt
jólaskraut
Ný jólaplata er væntanleg í búðirnar
á næstu dögum | Menning 68
Tímaritið og Atvinna í dag
Tímarit | Stórmerkilegur jólagrautur
Allt í lagi að svindla
stundum
Eragon og blái steinninn Atvinna | 6,9% hækkun
launavísitölu
Fellibyljir hafa áhrif á vinnumarkaðinn
5 6 9 0 9 0 0 0 0 0 9 0 0
SUNNUDAGUR VERÐ KR. 350
HÖFUÐBORGIN tekur á sig æ jólalegri svip með
jólaljósum, skrauti og trjám sem prýða allflesta
bæi landsins um þessar mundir.
Í dag er fyrsti sunnudagur í aðventu og vafa-
lítið munu margir tendra ljós á fyrsta kertinu á
aðventukrönsum sínum og byrja að skreyta hús
sín fullir gleði og tilhlökkunar yfir þeim tíma
sem í hönd fer.
Reyndar virðist maður ekki þurfa á neinu ut-
andyraskrauti að halda þegar litadýrð himinsins
er jafn tilkomumikil og þegar ljósmyndari Morg-
unblaðsins átti leið um Skólavörðustíginn. | 64
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Aðventan gengur í garð
NIÐURSTÖÐUR nýrrar samanburðarrann-
sóknar á Norðurlöndunum og Eystrasaltslönd-
unum á viðhorfum barna og ungmenna til kyn-
hegðunar og kynlífs, sem birtast munu eftir
áramót hvað Ísland varðar, munu vekja mikla at-
hygli, að sögn Braga Guðbrandssonar, forstjóra
Barnaverndarstofu. „Á þessu stigi er ekki rétt að
fjölyrða um niðurstöðurnar en ég get þó sagt að
þær munu töluvert stangast á við viðteknar hug-
myndir okkar um þessi mál.“
Í viðtali sem birtist í Tímariti Morgunblaðsins
í dag segir Bragi m.a.: „Lífsviðhorf unglinga,
samskipti og hispursleysi á ýmsum sviðum eru
veruleiki sem ég held að full ástæða sé til að hafa
áhyggjur af og þá á ég ekki aðeins við vímuefnin.
Ég tel t.d. að sú markaðs- eða verslunarvæðing
kynlífs sem við höfum orðið vitni að og marka-
leysið í þeim efnum hafi haft mjög ógeðfelldar af-
leiðingar. Þær birtast m.a. í því að gerendur kyn-
ferðislegs ofbeldis verða sífellt fleiri og sífellt
yngri. Rannsóknir hafa sýnt að um helmingur
fullorðinna kynferðisbrotamanna byrjar að
brjóta af sér á unglingsaldri en þetta hlutfall fer
núna stækkandi. Af þeim staðfestu kynferðis-
brotum gegn börnum sem koma inn á borð
Barnahúss er þriðjungurinn af völdum gerenda
innan 18 ára aldurs, t.d. bræður, fjölskylduvinir,
nágrannar. Það segir okkur að kynferðislegt of-
beldi er samfélagslega ákvarðað að verulegu
leyti. Flest brotin eru ekki framin af þessum eig-
inlegu barnaníðingum eða pedófílum, einstak-
lingum með barnagirnd; þeir eru aðeins örlítið
brot af heildarfjöldanum.“
Hugleiddi að segja af sér
Bragi segir að saga Barnahússins á Íslandi,
sem vakið hafi athygli langt út fyrir landstein-
ana, hafi verið nánast samfelld þrautaganga frá
upphafi. Hann nefnir tregðu dómstóla, einkum
Héraðsdóms Reykjavíkur, til að leyfa börnum að
njóta Barnahússins og kveðst um tíma hafa ótt-
ast að starfsemi Barnahússins yrði hreinlega
lögð niður. „Fyrr á þessu ári hugleiddi ég alvar-
lega að leggja til við ráðherra að Barnahúsinu
yrði lokað. Í fyrsta sinn frá stofnun þess hafa í ár
skýrslutökur af börnum verið fleiri í dómhúsi en
í Barnahúsi. Þá lá læknisskoðun á börnum niðri
frá vorinu 2004 og þar til nú í haust.“
Hugleiddirðu að segja af þér?
„Sú hugsun hvarflaði að mér. Og frekar hefði
ég gert það en leggja til lokun Barnahússins.“
Gerendur
kynferðis-
legs ofbeldis
sífellt fleiri
og yngri
Eftir Árna Þórarinsson
ath@mbl.is
Stokkhólmi. AFP. | Einn af fjórum
sænskum friðargæsluliðum, sem
særðust í sprengjuárás í Afganistan
á föstudag, dó af sárum sínum í fyrri-
nótt.
Sænski herinn sagði í yfirlýsingu í
gær að einn hermannanna hefði dáið
á sjúkrahúsi í Kabúl, annar særst
lífshættulega og hinir tveir væru
með minni meiðsl og hefðu verið
fluttir á sjúkrahús í grannríkinu Ús-
bekistan.
Mennirnir voru við störf í borginni
Mazar-i-Sharif í norðurhluta lands-
ins og hermt er að sprengja hafi
sprungið undir bifreið þeirra í
grennd við miðborgina.
Svíarnir störfuðu með breskum
svonefndum „uppbyggingarsveit-
um“ í landinu.
Fjórtán íslenskir friðargæsluliðar
hafa að undanförnu verið við störf í
Afganistan. Ákveðið hefur verið að
kalla þá sem starfa í norðurhluta
landsins heim en sjö félagar þeirra
munu áfram starfa í vesturhlutan-
um.
Alls eru yfir 8.000 friðargæsluliðar
frá 36 löndum í Afganistan.
Svíi beið
bana í
Afgan-
istan
Mumbai. AFP. | 67 ára gamall indverskur auðkýfingur og ofur-
hugi, Vijaypat Singhania, kvaðst í gær hafa sett nýtt hæðarmet í
loftbelg með heitu lofti og komist 21.167 metra (69.852 fet) yfir
sjávarmál. Metið hefur ekki enn verið staðfest formlega. Sing-
hania notaði einn af stærstu nælonloftbelgjum sem gerðir hafa
verið og lagði af stað frá borginni Mumbai í vesturhluta Ind-
lands. Flugið tók fimm klukkustundir.
Fyrra metið setti sænski flugmaðurinn Per Lindstrand yfir
Texas í Bandaríkjunum árið 1988 þegar hann flaug 19.810 metra
(64.997 fet) yfir sjávarmáli. Alls höfðu sautján flugmenn reynt að
slá met Svíans fyrir loftbelgsflugið í gær.
Setti hæðarmet
í loftbelgsflugi
Reuters
HUNDRUÐ manna þurftu að hafast
við í skýlum á Englandi í fyrrinótt
eftir að hafa fest bíla sína í snjó þeg-
ar hríð brast á víða um Bretland.
Breski herinn var kallaður út til að
bjarga allt að þúsund mönnum sem
höfðu fest bíla sína í snjó í Cornwall-
sýslu á suðvestanverðu Englandi, að
sögn fréttavefjar breska ríkisút-
varpsins, BBC.
Vegir lokuðust einnig á Norður-
Írlandi, í Wales og Skotlandi á föstu-
dag. Kennslu var aflýst í skólum og
víða var rafmagnslaust eftir að raf-
línur féllu niður.
Spáð var áframhaldandi snjókomu
víða á Bretlandseyjum um helgina
og hríð í Skotlandi.
Hundruðum
ökumanna
bjargað
♦♦♦