Morgunblaðið - 27.11.2005, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. NÓVEMBER 2005 9
FRÉTTIR

 


 
   



 

 
 
  

   


    
 !
 " #  # $%$ &   

'  
 
   
 

 
(

 )# 
*++,
 '   
 

  ## 
 -  
.
/// 
///  0 #

 


 
  

       

   
 
 

   
 
 ! 

 


  

   
 
Bæjarlind 6
Sími 5547030
Opið í dag frá kl. 13-16Fréttir á SMS
MEÐ því að sýna nemendum sín-
um athygli og áhuga, s.s. atburðum
í þeirra daglega lífi, ná þeir að
tengjast kennaranum og í kjölfarið
er viljinn til lærdóms virkjaður,
oftar en ekki ómeðvitað, segir
Ingemar Svantesson, sænskur sér-
fræðingur í námsleiðum og námi
fullorðinna, sem flutti fyrirlestur á
ársfundi Fræðslumiðstöðvar at-
vinnulífsins sem fram fór á Hótel
Nordica á miðvikudag.
Svantesson er ekki alls ókunnug-
ur Íslandi því hann dvaldi hér um
árabil árið 1973 við íslenskunám og
sótti landið svo heim þrettán árum
síðar til ferðalaga. Hann segist
hafa góðan grunn í íslensku frá
námsárinu fyrir 32 árum og það
hafi auðveldað honum að skilja það
sem fram fór á ársfundinum. Jafn-
framt varð það til þess að hann
náði fljótt að tileinka sér ný orð.
Tók hann sem dæmi orð sem komu
inn í málið eftir dvöl hans hér, s.s.
tölvunarfræði, tölvupóstur og
heimasíða.
Svantesson hefur kennt kenn-
urum og öðrum hvernig beita skuli
námsnálgun og margskonar náms-
leiðum í um fimmtán ár. Hann hef-
ur farið víðs vegar um heiminn og
haldið fyrirlestra en einnig í flesta
skóla Svíþjóðar og hafa aðferðir
hans verið teknar þar upp í aukn-
um mæli.
Í fyrirlestri sínum fjallaði Svant-
esson meðal annars um náms-
nálgun í fullorðinsfræðslu og þær
ólíku leiðir sem nemendur vilja til-
einka sér við námið. Hann segir
kennara, í raun á hvaða skólastigi
sem er, verða að byrja á því í upp-
hafi kennslu að kynna sér styrk-
leika hvers nemenda fyrir sig og
helga sér kennsluhætti í samræmi
við það.
„Flestir kennarar í fullorð-
insfræðslu spyrja aldrei nemendur
í hverju þeir séu góðir heldur hefja
án nokkurrar umhugsunar kennslu.
Það sem ég bendi hins vegar á er
að kennarinn verður að virða fyrir
sér nemendur, einn af öðrum, og
komast að því hvar styrkleikar
hvers og eins liggja. Þá er auðveld-
ara að byggja á þeim grunni sem
fyrir er en ekki þeim grunni sem
kennarinn heldur að sé til staðar. Í
Svíþjóð er þetta að ryðja sér til
rúms og ég vona að það verði svo
einnig á Íslandi,“ segir Svantesson
og bendir á sem dæmi að nem-
endur með stutta formlega skóla-
göngu eigi að fá kennslu á sínum
forsendum og kennarinn verði því
að laga sig að þeim.
Námsleiðir mismunandi
eftir mönnum
Svantesson setti m.a. upp dæmi
til að sýna fram á að flestallir hafa
sína námsleið sem þeir vilja að not-
uð sé við kennslu. Hann bað alla
viðstadda fyrirlestur sinn að skrifa
niður hvaða námsleið þeir myndu
telja að væri árangursríkust ef til
þess kæmi að læra á nýtt tölvu-
kerfi fyrir næstu áramót. Fjöl-
margar námsleiðir komu úr könn-
uninni og afar misjafnar.
Svantesson bendir á þannig sé það
á meðal allra hópa, hver hefur sína
aðferð. Því sé það kennurum svo
nauðsynlegt að reyna að skilja
nemendur, atferli þeirra og styrk
við námið. „Ef kennarinn skipu-
leggur kennsluáætlun frá a til ö og
fylgir fastmótuðum hugmyndum
sínum eftir af mikilli festu er allt
eins líklegt að árangurinn verði
ófullnægjandi þar sem hann nær
kannski ekki nema til helmings
nemenda – sem fá ekki nægilega
hvatningu til náms ef þeim finnst
kennarinn sjálfur óspennandi.“
Svantesson telur að með því að
sýna nemendum athygli og áhuga,
ekki aðeins hliðum námsins, vakni
viljinn til lærdóms. „Þegar við töl-
um um góða kennara sem við höfð-
um á leið okkar um menntakerfið
eru það oftast nær kennarar sem
ræddu um málefni sem ekki endi-
lega komu náminu við. Kennarar
sem hugsanlega sögðu athygl-
isverðar sögur eða sýndu nem-
endum áhuga eru þeir sem fyrst
eru nefndir til sögunnar,“ segir
Svantesson og álítur lærdóm ekki
ætíð fara fram á sama stað og
kennslan og því þurfi kennslan að
miðast að því að ná til nemenda, í
kjölfarið komi námsárangur.
Þar af leiðandi ættu kennarar
sem ekki eru sagnaglaðir, eða ná
ekki vel til nemenda að eðlisfari, að
tileinka sér kennsluaðferðir sem
hafa jákvæða verkun. Starfið sé
miðað að nemendum en ekki þeim
sjálfum.
Aukin minnisgeta
með hugarkortum
Ingemar Svantesson hefur einnig
ritað fjölda bóka eða, að hann taldi,
um 25 talsins. Sú bók hans sem
mestri útbreiðslu hefur náð nefnist
„Tankekortor“ og fjallar um svo-
kölluð hugarkort sem m.a. geta
veitt námsmönnum ómælda hjálp
við lærdom. Aðferðin hentar þeim
sem mikið skrifa hjá sér af minn-
isatriðum og miðar að því að taka
út lykilorð eða setningar úr ræðum
eða fyrirlestrum. Nauðsynlegt er
að sjá lykilorðið myndrænt fyrir
sér, mynda svo greinar út frá því
með orðum, sem auka mun skiln-
inginn.
Kerfið miðar að því að koma
skipulagi á minnið og segir Svan-
tesson það auka minnisgetu til
muna. Það henti þó ekki öllum en
aðallega þeim sem eru myndrænir í
hugsun og eins og áður segir taki
niður mikið af minnispunktum.
Bókin hefur verið þýdd á átta
tungumál en er enn ekki fáanleg á
íslensku.
Fjallaði um fullorðinsfræðslu og ólíkar námsleiðir á ársfundi Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ingemar Svantesson hefur undanfarin fimmtán ár leiðbeint kennurum um
hvernig beita megi námsnálgun til að ná betri árangri í kennslu fullorðinna.
Kennarar verða að
finna út styrkleika nem-
enda til að ná árangri
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
ÁRNI M. Mathiesen fjármálaráð-
herra segir engar breytingar fyr-
irhugaðar á ríkisábyrgð á Íbúða-
lánasjóði.
Hann segir að þótt framtíð
Íbúðalánasjóðs sé til skoðunar og
að hann ásamt félagsmálaráðherra
séu að fara yfir málefni sjóðsins,
séu engar breytingar fyrirhugaðar
varðandi ríkisábyrgðina. Fjárlaga-
frumvarpið staðfesti það.
Eins og fram kom í Morgun-
blaðinu í gær hefur Íbúðalánasjóð-
ur óskað eftir skýrri yfirlýsingu
stjórnvalda um ríkisábyrgðir á
lántökum Íbúðalánasjóðs. Bréf
þess efnis var sent fjármálaráð-
herra og félagsmálaráðherra í
fyrradag í kjölfar fréttar NFS. Í
fréttinni var haft eftir Lánasýslu
ríkisins að ekki væri hægt að
mæla með veitingu á frekari rík-
isábyrgðum til sjóðsins á meðan
óvissa ríkti um stöðu hans. Þórður
Jónasson, forstjóri Lánasýslunnar,
kvaðst í tilkynningu, sem hann
sendi frá sér í fyrradag, ekki
kannast við þau ummæli.
Engar
breytingar
fyrirhug-
aðar
DÓMSMÁLARÁÐHERRA hefur
ákveðið að Anna Birna Þráinsdóttir,
sýslumaður í Búðardal, verði flutt í
embætti sýslumannsins í Vík. Jafn-
framt hefur ráðherra ákveðið að Ás-
laug Þórarinsdóttir, sýslumaður á
Hólmavík, verði flutt í embætti
sýslumannsins í Búðardal. Öðlast
ákvarðanirnar gildi frá og með
næstu áramótum.
Tveir sýslu-
menn fluttir
til í embætti
♦♦♦