Morgunblaðið - 17.11.2005, Blaðsíða 17

Beastie Boys Solid Gold Hits. Það eru örugglega
ekki allir sem gera sér grein fyrir því að Beastie
Boys eru búnir að vera að í næstum því 25 ár.
Hljómsveitin var stofnuð árið 1981 þegar MCA,
þá 16 ára; Ad-Rock, þá 15 ára og Mike D, þá 14
ára hófu að spila harðkjarna inni í bílskúr. Þeir
eru allir synir ríkra New York-búa af gyðinga-
ættum og hlutu gagnrýni eftir því þegar þeir
fóru að rappa á smáskífunni „Cookie Puss“ árið
1983. Margir unnendur hipp-hopps höfðu
áhyggjur af því að Beastie Boys væru að stela
menningu svertingja og nota í eigin þágu, en
Beastie Boys svöruðu því til að „gerðu-það-
sjálfur“ aðferðin ætti jafnríkar rætur í bæði
pönki og hipp-hoppi.
Það kemur því ekki á óvart að fyrsti stóri smellur
Skepnustrákanna hafi verið
rapp/rokk-risinn „Fight for
Your Right (To Party),“ en
hann hjálpaði heldur betur til
við að selja fyrstu plötuna Li-
censed to Ill árið 1986. Þetta er
lag sem allir þekkja og allir virðast fíla, en ekki
síðri eru „No Sleep Till Brooklyn“ og „Brass Mon-
key“. Eftir velgengni Licensed to Ill kastaðist í
kekki milli strákanna og Rick Rubin sem annaðist
útgáfumál. Þeir héldu til vesturstrandar Banda-
ríkjanna og kynntust The Dust Brothers sem sáu í
framhaldinu um tónlistina á annarri plötu Beast-
ie Boys, Paul’s Boutique. Þó hún hafi ekki inni-
haldið jafnmarga smelli og fyrsta platan þá hefur
hún elst betur.
Á Check Your Head fóru Skepnurnar aftur að
spila á hljóðfærin sem þeir höfðu látið í friði í
nokkur ár, með skemmtilegum árangri, t.d. „Pass
the Mic“. Það var líka fyrsta platan sem þeir gáfu
út á eigin merki, Grand Royal. Þegar hér er komið
eru Beastie Boys á góðri leið með að verða ein
vinsælasta hljómsveit Bandaríkjanna, og þegar Ill
Communication kemur út 1994 verður allt vit-
laust. „Sabotage,“ „Sure Shot“ o.fl. 3 mínútna
snilldarverk stimpla sveitina inn sem eina þá mik-
ilvægustu í tónlistarsögu 10. áratugarins. Á Ís-
landi var Hello Nasty hápunkturinn og „Int-
ergalactic“ án efa lag ársins 1998.
Öllum þessum lögum og fleiri til hefur nú verið
safnað saman í einn handhægan pakka sem ber
nafnið Solid Gold Hits. Þar má finna 15 smelli af
öllum plötum drengjanna og það er óhætt að
segja að hún geti haldið heilu partíi gangandi án
þess að maður þurfi nokkurn tímann að skipta
um disk. Auk þess er hér á ferðinni ólýsanlega
mikilvægur vitnisburður um eina stærstu og
bestu hljómsveit síðustu tveggja áratuga.
BEASTIE BOYS: SOLID GOLD HITS
PLATAN
„Svo kem ég aftur svona löngu síðar til að líta á staðinn minn,
og finn að ég er enn í eðli mínu sami gamli þorparinn.“
Svona heyrist í þorparanum við endurkomu hans í gamla bæinn
sinn eftir langa fjarveru í borginni. Það er söngvarinn Pálmi
Gunnarsson sem syngur þetta vinsæla dægurlag en lag og texti
eru úr ótæmandi dægurlagasmiðju Magnúsar Eiríkssonar. MÁLIÐ
sló á þráðinn til tónskáldsins og forvitnaðist um þetta lag.
„Maður yrkir gjarnan um það sem maður þekkir eða telur sig
þekkja,“ segir Magnús. „Ég held að ég verði að eigna vini mínum
Pálma Gunnarssyni, veiðimanni og tónlistarmanni frá Vopnafirði,
„inspírasjónina“ í þetta lag. Við erum öll þorparar, við erum öll
aðflutt utan af landi til Reykjavíkur á einum eða öðrum punkti.
Ég reyndi að notast við lífshlaup Pálma af því að hann var þekktur
og frægur á Íslandi og það var mér svolítil kveikja á þessum tíma
til að yrkja um þetta fyrirbæri. Textinn fjallar meðal annars um
það hvernig var að vera heimsfrægur á Íslandi eins og Pálmi
Gunnarsson og margir af okkur hafa lent í að vera. Kóngar í einn
dag. Heimsfrægð á Íslandi, það er alveg sérstakt fyrirbæri að því
við erum svo fámenn. Í leiðinni er lagið kannski pínulítil ádeila á
það þegar Sambandsveldið gamla var að sliga samfélagið. Og svo
breyttist það allt eins og allir vita. En þá unnu menn inn á reikn-
ing félagsins. Þorparinn var semsagt úr þannig þorpi. Lagið var
samið eitthvað í kringum ’80. Þetta er svona eitís-lag með hljóð-
gervlum þess tíma.“
ÞORPARINN EFTIR
MAGNÚS EIRÍKSSON
DÆGURLAGIÐ
Texti
Atli Bollason
Mynd af Magnúsi
Þorkell Þorkelsson
Rannís tekur þátt í evrópska verkefninu Researchers
in Europe 2005 til að kynna mikilvægi vísinda og
rannsókna fyrir samfélagið. Rannsóknamiðstöð Íslands • Laugavegi 13 • 101 Reykjavík • www.rannis.is
Dr. Björn Þór Jónsson, dósent í tölvunarfræði, 38
„Ég var strax svolítill spekingur sem krakki heima á Kópaskeri, þekktur fyrir að vera utan við mig
og sökkva mér í áhugamálin. Sextán ára gamall keypti ég mína fyrstu tölvu og þá var línan lögð,“
segir Björn Þór Jónsson. Hann lauk BS-prófi í tölvunarfræði frá Háskóla Íslands 1991 og varði
doktorsritgerð við University of Maryland í Bandaríkjunum árið 1999. Frá árinu 2000 hefur hann
stundað rannsóknir og kennslu við Háskólann í Reykjavík.
Rannsóknir Björns Þórs felast einkum í að þróa hraðvirkar leitaraðferðir fyrir myndleitarkerfi. „Við
erum í samstarfi við stóra franska rannsóknastofu, IRISA-CNRS, og verkið vinnst mjög vel. Það er
í raun enginn í heiminum kominn jafnlangt og við á okkar sérsviði – svo þetta er mjög spennandi.“
Björn Þór segir að vinnan fylgi honum eiginlega hvar sem hann er. „Sem betur fer er hún mjög
skemmtileg... en fjölskyldan sér til þess að ég kúpla líka hraustlega frá. Svo hef ég það markmið
að fara í golfið fimmtugur og byrja frímerkjasöfnun sextugur!“
Sjá nánar um rannsóknir Björns Þórs á vefnum www.visindi2005.is
[myndaleit og heimurinn]
Vísindi – minn vettvangur
P
R
[p
je
e
rr
]