Morgunblaðið - 24.11.2005, Blaðsíða 17

Rannís tekur þátt í evrópska verkefninu Researchers
in Europe 2005 til að kynna mikilvægi vísinda og
rannsókna fyrir samfélagið. Rannsóknamiðstöð Íslands • Laugavegi 13 • 101 Reykjavík • www.rannis.is
Dr. Oddur Vilhelmsson, dósent í líftækni, 37
„Ég las alfræðibækur þegar aðrir lásu Andrés Önd. Það var eitthvað við vísindin sem heillaði mig
alveg frá fyrstu tíð,“ segir Oddur Vilhelmsson. „Ég tókmér samt þriggja ára hlé frá námi eftir stúdents-
próf og starfaði sem kjötskurðarmaður. Þótt ég vissi að vísindin myndu verða mín leið var ég ekki
alveg viss um það hvaða braut ég ætti að velja. Byrjaði bæði í eðlisfræði og bókmenntum við HÍ
en tók svo stefnuna á matvælafræði – og fann mig þar.“
Oddur varði doktorsritgerð umörverufræðimatvæla við Pennsylvania StateUniversity í Bandaríkjunum
og er nú dósent í líftækni við auðlindadeild Háskólans á Akureyri. Hann hefur stundað rannsóknir
á sviði sameindalíffræði bæði í Bretlandi og Bandaríkjunum og vinnur nú að rannsóknum sem
nýtast munu í fiskeldi. „Það eru forréttindi að fá að vinna við að leysa gátur og komast að einhverju
sem enginn annar veit. Svona starf býður líka upp á samstarf við erlenda vísindamenn – og það
er heillandi þegar alþjóðlegur andi svífur yfir vötnum.“
Oddur segist hafa lært það í Bandaríkjunum að nýta frítímann vel, þar séu fáir frídagar og eins gott
að vera vel skipulagður. „Ég hef gaman af starfinu mínu, svo mikið er víst. En ég geri margt fleira
og fjallgöngur eru þar efstar á lista.“
Sjá nánar um rannsóknir Odds á vefnum www.visindi2005.is
[örverur og gátur]
P
R
[p
je
e
rr
]
Vísindi – minn vettvangur
„Þegar ég sé svona gæja eins og þig, finnst mér öll ver-
öldin breyta um svip. Þú hefur þannig áhrif á mig, að ég
fell í yfirlið.“
Svona sungu Dúkkulísurnar um svarthvítu hetjuna sína
um miðbik níunda áratugarins. Núna hefur þessi söngur
ómað í eyrum landans í rúm tuttugu ár og er fyrir löngu
orðið að klassísku íslensku dægurlagi. Austfirðingurinn
og dúkkulísan Gréta Sigurjónsdóttir samdi lagið og text-
ann.
„Ég held að það hafi bara orðið til í æfingahúsi á Egils-
stöðum, einum af mörgum bílskúrum sem við vorum bún-
ar að vera í,“ segir Gréta Sigurjónsdóttir og er auðheyri-
legt að hún þarf að hafa svolítið fyrir því að rifja það
upp. „Ætli það hafi ekki verið um ’84. Þá vorum við bún-
ar að gefa út eina plötu og vorum farnar að hugsa efni
fyrir næstu plötu. Þetta er orðið svo langt síðan, maður
man þetta varla,“ segir hún og hlær. „Við vorum líka að
æfa mikið fyrir böll á þessum tíma. Við spiluðum rosalega
mikið á böllum úti um allt land. Heilmikil aksjón í gangi.“
Hún segir að þetta tímabil hafi verið mikið fjör en líka
erfitt þar sem þær voru allar í vinnu með þessu. „Auðvit-
að var samt gaman að þessu. Maður væri nú ekki að
standa í þessu annars.“
Hver er svo sagan á bak við textann?
„Ég var búin að semja vísurnar áður en ég var endanlega
búin að finna viðlagið. Ég var í mesta basli með að finna
eitthvað „katsí“ viðlag. Við vorum náttúrlega miklir Dur-
an Duran-aðdáendur og vorum alltaf að horfa á mynd-
böndin þeirra. Það var eitthvert myndband með þeim
sem var í svarthvítu og ég var á sama tíma eitthvað að
velta fyrir mér þessu hetjuhugtaki og þessum hetjum sem
voru í svarthvítu myndunum. Ég man sérstaklega eftir
þessu myndbandi með Duran Duran og það hafði svona
úrslitaáhrif á textann í laginu. Simon Le Bon og það allt
saman.“
Þess má geta að nýverið opnaði Gréta veitingahús í Fella-
bæ á Egilsstöðum sem heitir Svarthvíta hetjan.
SVARTHVÍTA HETJAN MÍN
DÆGURLAGIÐ
Ætli það hafi ekki verið vorið 2002 sem ég ákvað
að venda kvæði mínu í kross, segja skilið við Grím
rakara í Grímsbæ sem hafði klippt mig í rúm tíu
ár, og halda á nýjar slóðir. Ég fór í klippingu á
nýrri hárstofu sem hafði opnað á efri hæð Spútn-
ik og bar hið umdeilda nafn Gel. Mér fannst
nafnið töff, en margir á mínum aldri tengdu
nafnið helst við vandræðaleg grunnskólaböll og
ofbeldisfulla hnakka. Hárið á mér hafði eiginlega
ekki verið klippt síðan vorinu áður þegar þarna
var komið og heilsa þess var eftir því. Klipparinn
var afskaplega vinalegur og við gátum rætt sam-
an um heima og geima, aðallega tónlist þó. Hann
var bassaleikarinn í sjóðandi heitu bandi sem hét
Fídel og var nýlega búið að gefa út plötu sem
hafði gengið vel. Ég fór út af Gel með nýja og
virkilega þarfa klippingu og þá vitneskju að ef
maður ætlaði ekki að láta hárið þorna upp og
verða ógeðslega ljótt (eins og það var orðið) þá
þyrfti maður að nota næringu. Svo umhugað var
mér orðið um heilsu hársins að þegar ég kom aft-
ur í klippingu um sumarið ákvað ég meira að
segja að fá djúpnæringu, sem þessi vinalegi
klippari nefndi „rokknæringu“, svona svo ég
þyrfti ekki að láta það spyrjast út að ég hefði
keypt djúpnæringu. Hárheilsa mín var allt önnur
og ég prísaði mig ekki síður sælan með þennan
kunningja sem ég hafði eignast. Fídel lagði upp
laupana og klipparinn vinalegi varð brátt einn
vinsælasti plötusnúður borgarinnar. Ekki leið
heldur á löngu þar til hann varð „einhverra hluta
vegna einn helsti trendsetter unga fólksins“ og
vinsæl fyrirsæta á sjónvarpsskjám um alla Evrópu.
Ég var algjörlega búinn að segja skilið við Grím
rakara, orðinn fastur gestur á Gel, og heilsa hárs-
ins var eftir því. Það er mér því sönn ánægja að
tilnefna fyrstu plötu klipparans vinalega plús
einn, Shampoo, sem plötu vikunnar hjá Málinu,
en letilegur og Beck-legur söngurinn í bland við
forritaðar trommur og kassagítarleik ætti að
bæta heilsu hvaða hárs sem er, hversu illa sem
það kann að vera farið.
HAIRDOCTOR:
SHAMPOO
PLATA VIKUNNAR
Texti
Atli Bollason
Mynd af Grétu
Sigurður Aðalsteins