Morgunblaðið - 11.12.2005, Blaðsíða 38
Leyndarmál
Ný feiknagóð
fullorðins-
saga um
falin fjöl-
skylduátök
sem fáir
segja frá.
Ránið
Frábær saga fyrir
fólk á öllum aldri.
Ránið var valin á
heiðurslista IBBY.
Fr
u
m
G r e n s á s v e g i 1 2 A – S í m i 5 6 8 1 0 0 0 – w w w . f r u m . i s
Tvö meistarastykki úr smiðju
Gunnhildar Hrólfsdóttur
Veljum
íslensk
hugverk,
hönnun
og prentverk.
Nr.
1
He
iðu
rsl
ist
i
IBB
Y
38 SUNNUDAGUR 11. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Tungulækur er lítil bergvatnsá sem
kemur upp í Eldhrauni og fellur of-
an í Landbrot og út í Skaftá, rétt
neðan við Kirkjubæjarklaustur. Enn í dag er Tungulækurekkert annað en furðu-verk. Fiskgengur hlutilækjarins er aðeins umtveir km, áin þó alveg
hreint sjö km. En hún er gríðarlega
frjósöm og það, ásamt hinum miklu
seiðasleppingum, hefur gert ána að
þeirri frægu veiðiá sem hún er í
dag, af víðförlum erlendum veiði-
mönnum jafnvel talin taka „Mekka“
sjóbirtingsins, Rio Grande, fram.
Mergjaðar tröllasögur
af fádæma veiði
Áður en ég veiddi fyrst í Tungu-
læk fyrir um áratug, hafði ég heyrt
nokkrar mergjaðar tröllasögur um
veiði í ánni. Mér datt ekki til hugar
að ég yrði svo heppinn að fá að veiða
í þessari á og hún var bara í hilling-
unum um langt árabil. En svo hög-
uðu atvik því þannig að með mér og
Þórarni (Kristinssyni, eiganda TL)
tókust kynni og hef ég veitt 1–2svar
í ánni flest árin síðasta áratuginn og
þvílík forréttindi fyrir íslenskan
stangveiðimann!
Hvað kalla menn furðusögur af
veiði? Fyrstu þrjú árin sem Þór-
arinn bauð mér, skrapp fjölskyldan
bara einn vordag, og barnungar
dæturnar tvær stóðu vaktina í svo
sem klukkustund í Opinu og Hol-
unni. Notuðu litlu kaststangirnar
sínar og litla spinnera. Foreldrarnir
höfðu síðan ekki undan að landa,
rota, nú eða losa af og sleppa, því
við reyndum að sleppa slápunum, en
hirtum slatta af geldfiskunum. Dæt-
urnar, börnin, fengu þarna allt að 11
punda fiska og einn geldarinn var 9
punda akfeitur bolti. Stærri fiskar
slitu, einu sinni þrír í sama túrnum.
Ferlegir hvalir. Eftir þessi þrjú
fyrstu vor leit ég um öxl dag einn og
áttaði mig á því, að á þessum þrem-
ur klukkustundum sem börnin
höfðu veitt samtals í Tungulæk
höfðu þau landað 42 sjóbirtingum og
misst fjölmarga! Þetta eru furðu-
sögur af veiði. Dætur mínar veiða
enn í dag, en hafa oft talað um það
síðan, að þær hefðu orðið fordekr-
aðar í veiði þarna eystra og það
hefði verið erfitt að rífa sig uppúr
því og nálgast eðlilegan raunveru-
leikann eftir slíkar veiðar. Allt var
borið saman við Tungulæk, sem
þýddi, að ef það var ekki í það
minnsta rifið í agnið í hverju kasti,
þá var eitthvað að!
Það orð hefur farið af Tungulæk
að þar sé mikil frjósemi og að auki
er þar sleppt 25 til 30 þúsund seið-
um á ári. Að auki hafi alltaf verið
farið vel með lækinn og mikið veitt
og sleppt.
Þótt Tungulækur sé ekki sérlega
vatnsmikil á þá er hann löngu
þekktur fyrir stóra fiska. Fyrir
nokkrum árum veiddi Þórarinn
sjálfur 21 punds birting að hausti á
spón og gekk svo mikið á að hjólið
brotnaði. Kristinn heitinn veiddi
þarna líka rúmlega 20 punda fisk og
vorið 2002 veiddi Haraldur Eiríks-
son einn stærsta sjóbirting sem
veiðst hefur hér á landi a.m.k. til
margra ára. Það var metralöng
hrygna sem hann varð að drepa
vegna þess að hún tók Grey Ghost-
straumfluguna ofan í kok. Hún var
því vegin og reyndist 23 pund og var
það mál manna að á hafi vantað 2 til
3 kg af hrognum og brenndri lík-
amsfitu. Þetta hafi sum sé getað
verið um 30 punda fiskur nýr og
sprækur haustið áður. Ekki ólíklegt.
Sama dag og Haraldur veiddi fer-
líkið veiddust tveir 17 punda og dag-
inn eftir 19 punda.
Haustið 2004 endaði ég vertíðina
mína í Tungulæk og veiddi þá svona
tröll. Þetta var bjartur og fallegur
dagur, 20. október, og ég var seinn á
ferð vegna leiðinlegra funda í bæn-
um. Kom þó austur um klukkan tvö
og byrjaði í Faxinu. Gráhegri heils-
aði mér með letilegu yfirflugi og það
var fiskur á í öðru kasti. Var það
ofangreindur 5 punda laxbirtingur.
Veiddi ég mig síðan í rólegheitum
frá Faxinu og út í Op, síðan niður
skilin, þessa 50 metra eða svo niður
að svokallaðri Frystikistu. Alls land-
aði ég á þessu róli 9 fiskum á bilinu
3 til 6,5 pund og öllum á sama rauða
Nobblerinn. Allt bjartur fiskur og
nokkrir geldinganna með laust
hreistur. Þá var stutt í ljósaskipti,
sól farin að hníga og ég ók því upp
að Fosshyl.
Byrjaði á því að skríða fram á
brún og gægjast fram af. Þarna
blasti við sjón sem var sögu ríkari.
Annan eins haug af sjóbirtingi hef
ég aldrei séð og fjöldi trölla var slík-
ur að ég ætla ekki einu sinni að
reyna að giska á töluna. Það var
bókstaflega bak við bak og 10 punda
plús skiptu tugum. Fiskarnir í hyln-
um, bara það sem ég sá, hátt í 200
og vissi ég þó vel að ég sá lítið undir
Bókarkafli | Hér fara á eftir tvö brot úr kaflanum Tungulækur – of gott til að vera satt? í
bókinni Vötn og veiði – Stangveiði á Íslandi 2005, en ritstjóri hennar og höfundur er
Guðmundur Guðjónsson. Bókin er hin átjánda í röð stangveiðiárbóka sem Guðmundur hefur
ritstýrt og kemur nú út mikið breytt, bæði að útliti og efnistökum, frá því sem áður var.
Ljósmynd/Guðmundur Guðjónsson
Neðsti hluti Tungulækjar.
Morgunblaðið/Einar Falur
Losað úr birtingi úr Tungulæk. Þetta er vorfiskur kominn í sjógöngubúning.
Það fer alltaf
hrollur um mig …