Morgunblaðið - 11.12.2005, Blaðsíða 71
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11. DESEMBER 2005 71
MENNING
Erindið hefst kl. 3 e.h. og
er haldið í fundarsal LbhÍ (áður Rala)
á Keldnaholti, 3. hæð.
Mánudaginn 12. desember flytur
Þorsteinn Ingi Sigfússon prófessor við
Háskóla Íslands erindi: Innlendir orkuberar.
Allir velkomnir
Fræðsluerindi Landbúnaðar-
háskóla Íslands á Keldnaholti
Stórhöfða 25 • 110 Reykjavík • sími 569 3100 • www.eirberg.is
Við leggjum þér lið
Hægindastólar
sem lyfta þér upp
Verð frá 98.500 kr.
Bergljót Arnalds hefur gefiðút Jólasveinasögu, meðmyndskreytingum eftir
Fréderic Boullet. Sagan kemur út
samtímis á ensku og íslensku og
enski titillinn er the Thirteen Ice-
landic Santas. Þetta er hugljúf
saga um tilraun Grýlu til að koma
í veg fyrir að jólasveinarnir kom-
ist til byggða til að færa góðu
börnunum eitthvað í skóinn.
Bergljót er þekkt fyrir bækur
sínar og margmiðlunardiska um
Stafakarlana og umsjón með
barnaþætti á Skjá einum og gefur
efni sitt út undir forlagsheitinu
Virago.
Af hverju ákvaðstu að gefa bók-
ina út bæði á íslensku og ensku?
„Ég hef verið með annan fótinn
erlendis og fundið fyrir því hvað
útlendingar eru spenntir fyrir því
að íslensku jólasveinarnir eru
þrettán.
Teiknarinn sem vinnur með mérer franskur og ég þýddi text-
ann upphaflega á ensku einfald-
lega svo hann gæti lesið hann.
Síðan fékk ég tvær góðar konur
með mér til að ganga frá enska
textanum þegar ákveðið var að
gefa hana út á ensku.“ Konurnar
sem Bergljót nefnir eru María
Alva Roff og Alda Sigmundsdóttir
og Bergljót segir þær eiga miklar
þakkir skildar fyrir aðstoðina.
„Mér er sagt að það sé örlítill sér-
íslenskur keimur af þýðingunni
sem mér fannst eftirsóknarverður
þar sem efnið er svo séríslenskt.
Það á ekki alltaf við en í þessu til-
felli finnst mér það vel viðeig-
andi.“
Þrátt fyrir íslenska upprunann
hafa jólasveinar þínir fengið á sig
dálítið vestrænt yfirbragð. Þeir
eru í rauðum kápum með rauðar
húfur og þeir eru ekki þessir
hrekkjalómar sem gömlu íslensku
sveinarnir eru, heldur góðir og
elskulegir piltar sem undirbúa jól-
in syngjandi glaðir.
„Þótt þeir séu ekki þjófóttir
eins og þeir voru í gamla daga þá
eru þeir samt enn stríðnir og
breyskir. Þeir halda flestum sín-
um persónueinkennum. Hurða-
skellir er til dæmis enn að skella
hurðum. En í dag þekkja íslenskir
krakkar jólasveinana sem blöndu
af þessu tvennu. Við sjáum þá
ekki birtast öðruvísi en rauð-
klædda. Ég er ekkert hrædd við
að leyfa jólasveinunum að þróast,
enda er það óhjákvæmilegt. Jóla-
sveinasaga er frumsamin saga,
þar sem Grýla er að reyna að
koma í veg fyrir að þeir komist til
byggða. Mig langaði ekki til að
endursegja þjóðsögurnar heldur
semja mína sögu. Grýla í þessari
sögu er líka svolítið óhugnanleg,
hún veit ekkert betra en óhlýðin
börn og er orðin langsoltin af því
að engin óþekk börn hafa komið í
pottinn um langa hríð. Hún ætlar
því að reyna að gera börnin óþæg
með því að koma í veg fyrir að
jólasveinarnir gefi þeim í skóinn.“
Maður veltir því fyrir sérhversu vel hafi tekist til
með uppeldið á drengjunum úr
því að mamman er svona illa inn-
rætt.
„Já, en þar kemur Leppalúði til
sögunnar því þótt hann búi greini-
lega við mikið ofríki Grýlu þá er
hann góður karl inn við beinið.“
Teikningarnar í bókinni eru mjög
skemmtilegar og líflegar, hlaðnar
smáatriðum, þar sem jafnvel
mýsnar leika veigamikið hlutverk.
„Það voru miklar pælingar af
minni hálfu um stílinn á mynd-
unum. Þessar teikningar eru að
mestu leyti handunnar og síðan
litaðar í tölvu. Mörgum þykir það
þó ekki eins merkilegt og hand-
málaðar teikningar. Þetta er auð-
vitað gamaldags sjónarhorn og á
eflaust eftir að breytast á næstu
árum enda krakkar mjög hrifnir
af þessum stíl.“
Bergljót bendir enn fremur á þá
furðulegu staðreynd að ef mynd-
skreytingar eru að einhverju leyti
unnar í tölvu þá eru þær virð-
isaukaskattskyldar en ekki ef
teiknarinn kýs að vinna þær alveg
í höndum.
„Þetta er auðvitað stórundar-
legt og sýnir að tölvuunnar mynd-
ir eru þar ekki flokkaðar sem
listaverk.“ Bergljót hefur unnið
með sögur sínar og barnaefni í
ýmiss konar margmiðlunarformi
og því eðlilegt að spyrja hana
hvort einhver áform séu uppi um
teiknimyndaútfærslu á jólasveina-
sögunni.
„Toppurinn væri auðvitað að
gera bíómynd í fullri lengd eftir
sögunni og ég auglýsi hér með
eftir fjárfestum til að hrinda því í
framkvæmd! Sagan gerist öll í
heimi jólasveinanna og ég lagði
áherslu á að hún væri þannig, þeir
fara ekki til byggða fyrr en í lok
sögunnar. Sagan býður því upp á
að skapa mjög sérstakan heim ut-
an við þann sem við þekkjum.“
Svo skemmtilega vill til að leik-
hópurinn Perlan hefur tekið Jóla-
sveinasögu Bergljótar upp á arma
sína og ætlar að frumsýna leik-
gerð hennar í Borgarleikhúsinu í
dag, sunnudag.
„Þetta hentar þeim mjög vel því
þetta er stór hópur af persónum
svo næg hlutverk eru handa öll-
um, þrettán jólasveinar og Grýla
og Leppalúði, og svo á hver jóla-
sveinn sitt atriði svo allir fá að
njóta sín. Það var virkilega gaman
að fylgjast með hópnum vinna að
uppsetningunni og sýnist mér sem
Jólasveinasaga njóti sín ekki síður
á sviði sem á bók.“
Góðir strákar og verri mamma
MorgunblaðiðRAX
„Mig langaði ekki til að endursegja
þjóðsögurnar heldur semja mína
sögu,“ segir Bergljót Arnalds.
’Leikhópurinn Perlan ætlar að frum-
sýna leikgerð Jóla-
sveinasögunnar í Borg-
arleikhúsinu í dag.‘
AF LISTUM
Hávar Sigurjónsson
havar@mbl.is
BRESKA leikskáldið Harold Pint-
er gagnrýnir George W. Bush
Bandaríkjaforseta og Tony Blair,
forsætisráðherra Bretlands, harð-
lega í nóbelsræðu sinni. Hann seg-
ir það réttast að kalla Bush og
Blair fyrir Alþjóðlega glæpadóm-
stólinn í Haag fyrir að slá ryki í
augu almennings með „miklum
lygavef“. Pinter voru formlega
veitt nóbelsverðlaun Sænsku aka-
demíunnar í gær, en hann hefur
gagnrýnt utanríkisstefnu breskra
og bandarískra stjórnvalda harð-
lega síðustu ár. Pinter tók ávarp
sitt upp á band fyrirfram, en hann
á við alvarleg veikindi að stríða og
var lagður inn á sjúkrahús í Bret-
landi fyrr í vikunni. „Flestir
stjórnmálamenn hafa meiri áhuga
á því að styrkja og viðhalda völd-
um sínum en minni áhuga á sann-
leikanum,“ sagði hið 75 ára gamla
leikskáld í ræðu sem ber yfir-
skriftina „Listin, sannleikurinn og
stjórnmálin“. Í ræðunni fjallar
Pinter um vægi sannleikans í list-
inni en víkur síðan að tilfinn-
anlegum skorti sannleikans í
stjórnmálum, þar sem stjórn-
málamenn kappkosti að halda al-
menningi fáfróðum um tilvist-
araðstæður sínar. Að mati Pinters
fóru Bush og Blair með ósannindi
er þeir færðu rök fyrir innrásinni í
Írak 2003 með því að halda því
fram að Saddam Hussein byggi yf-
ir kjarnorkuvopnum. Stuðning
Blairs við utanríkisstefnu Banda-
ríkjanna sagði Pinter „aumk-
unarverðan“ og að réttast væri að
draga Bush og Blair fyrir Al-
þjóðlega glæpadómstólinn. Útgef-
andi Pinters, Stephen Page, tók
við nóbelsverðlaununum fyrir hönd
skáldsins í Stokkhólmi í gær. Nób-
elsræða Pinters er birt í heild
sinni á vefsíðunni nobelprize.org.
Pinter gagnrýnir
Bush og Blair
Tony Blair George W. Bush Pinter
KÓR Bústaðakirkju heldur sína ár-
legu Jólasveiflu í kvöld, sunnudags-
kvöld, kl. 20. Þar koma fram, auk
kórsins, Guitar Islancio og Diddú.
Píanóleikari er Bjarni Þór Jón-
atansson. Á efnisskrá verða jólalög,
þjóðlög, negrasálmar, gospel og
klassík. Stjórnandi er Guðmundur
Sigurðsson, organisti og kórstjóri
Bústaðakirkju.
Jólasveiflan hefur á fáum árum
öðlast sérstöðu meðal annarra fjöl-
margra tónleika í desember, að
sögn Guðmundar Sigurðssonar.
„Með kórnum hafa komið fram
margir þekktustu og frábærustu
listamenn þjóðarinnar, tríóið Guit-
ar Islancio, og tenorarnir Kristján
Jóhannsson og Jóhhann Friðgeir
Valdimarsson. Í ár kemur enn ein
söngstjarna á heimsmælikvarða
fram með kórnum og tríóinu, sjálf
Diddú,“ segir Guðmundur.
Jólasveifla
í Bústaðakirkju
JÓLATÓNLEIKAR Kasa-hópsins
verða í Salnum í dag kl. 16.
Kasa hópinn skipa: Áshildur Har-
aldsdóttir, flauta, Sif M. Tulinius,
fiðla, Sigurður Bjarki Gunnarsson,
selló, Peter Máté, píanó og Miklós
Dalmay, píanó.
Gestir verða Anna Guðný Guð-
mundsdóttir, píanóleikari,
Strengjasveit Tónlistarskólans í
Reykjavík, Drengjakór Reykjavík-
ur og félagar úr Karlakór Reykja-
víkur, Lenka Mátéová og fleiri.
Á efnisskrá verða Andante í
C-dúr fyrir flautu og kammersveit
eftir Mozart, Konsert í C-Dúr fyrir
þrjú píanó og kammersveit eftir
Bach, Lundúnatríó eftir Haydn, og
jólalög frá ýmsum löndum.
Þá kemur jólasveinninn í heim-
sókn með glaðning í poka.
Jólatónleikar Kasa