Morgunblaðið - 14.12.2005, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 339. TBL. 93. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Adrien Brody
og Jack Black
Birna Anna Björnsdóttir ræðir við
aðalleikarana í King Kong | 60
Úr Verinu | Góð rækja á Flæmska hattinum
Ekkert svartnætti

Bryggjuspjall
Soðningin
Fiskverð Íþróttir | Íslendingalið berjast

Einar áfram hjá Grosswallstadt
Alfreð fyrr til Gummersbach?
Úr Verinu og Íþróttir í dag
„VIÐ höfum rökstuddan grun um það að erlend
fiskiskip, alls um fjögur eða fimm talsins, hafi
leikið það undanfarnar vikur og mánuði að
slökkva á fjareftirlitsbúnaði sínum á næturnar,
fara allt að 20 mílur inn í okkar fiskveiðilögsögu
og þau hafi verið þar við veiðar. Skipin hafi svo
farið út úr lögsögunni aftur á morgnana. Við lít-
um þetta mjög alvarlegum augum,“ segir Halldór
B. Nellett, skipherra á varðskipinu Ægi. Í grein
sem hann og Dagmar Sigurðardóttir, upplýsinga-
fulltrúi Landhelgisgæslunnar, rita í Morgunblaðið
í dag fjalla þau m.a. um fjareftirlit Gæslunnar.
Halldór leggur áherslu á að menn séu saklausir
uns sekt er sönnuð „en við höfum mjög sterkar
vísbendingar um þetta“.
Dagmar segir að í grein hennar og Halldórs
svari þau sjónarmiðum sem heyrst hafi und-
anfarið um að fjareftirlit geti komið í stað varð-
skipa og flugvéla, en þetta telji þau fráleitt.
„Fjareftirlit getur aldrei komið í stað raunveru-
legs eftirlits úti á sjó. Það má líkja þessu við eft-
irlitsmyndavélar lögreglu niðri í bæ. Ekki er
hægt að segja upp öllum lögreglumönnum vegna
þess að það er búið að koma fyrir eftirlitsmynda-
vélum. Einhver þarf að framfylgja lögunum, vera
á svæðinu og bregðast við lögbrotum,“ segir Dag-
mar.
Hún segir að útskýrt sé í greininni hversu mik-
ilvægu hlutverki varðskipin gegni og bent á nauð-
syn þeirra. Megi í þessu sambandi nefna björg-
unar- og öryggisþáttinn, eftirlit með fiskveiðum
og skuldbindingar íslenska ríkisins samkvæmt
milliríkjasamningum og samningum um fiskveiði-
stjórnun á úthafinu. Í þeim felist að þegar skip
samningsríkis sigli inn í íslensku efnahagslögsög-
una fái Landhelgisgæslan sjálfkrafa upplýsingar
frá eftirlitsstöð í heimalandi skipsins um staðsetn-
ingu þess. Sama gildi um íslensk skip þegar þau
sigli inn í efnahagslögsögu nágrannalandanna.
Dagmar og Halldór segja í grein sinni að ekki
dugi að vita hvar skip sé staðsett. Það verði m.a.
að vera hægt að fara um borð til að rannsaka afla
og veiðarfæri. Skip Gæslunnar þurfi því að vera
til staðar úti á hafi ef eitthvað komi upp á. Þau
benda einnig á að erlend skip sem stundi ólögleg-
ar veiðar verði ekki færð til hafnar með fjareft-
irlitsbúnaði. Þá séu varðskipin nauðsynleg vegna
mengunareftirlits og viðbragða við mengun á haf-
inu. Þau fagna ákvörðun ríkisstjórnarinnar um
kaup á nýju varðskipi sem meðal annars verði bú-
ið mengunarvarnabúnaði svo hægt verði að
bregðast við hugsanlegum mengunarslysum.
Laumast í lögsöguna?
 Fjareftirlit | Miðopna
 Landhelgisgæslan: Rökstuddur grunur um að erlend fiskiskip slökkvi á
fjarskiptabúnaði á næturnar og fari allt að 20 mílur inn í lögsögu Íslendinga
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
KÓLNA á í veðri á fimmtudag
eftir hlýindi sem verið hafa yfir
landinu að undanförnu. Haraldur
Eiríksson, veðurfræðingur á Veð-
urstofu Íslands, segir að spáð sé
talsverðu frosti á landinu á föstu-
dag og laugardag. Gera megi ráð
fyrir að frost verði á bilinu 10 til
15 stig inn til landsins þessa
daga. „Gangi þetta eftir verða
það nokkur viðbrigði frá þeim
hlýindum sem hafa verið og
snögg skipti úr hlýju og yfir í
kulda,“ segir hann. Haraldur seg-
ir nýjustu spár þó gera ráð fyrir
því að ný lægð kunni að koma inn
á landið um helgina. Hún geti
haft í för með sér suðaustanátt
með snjókomu á sunnudag víða
um landið.
Töluverðu frosti
spáð á landinu
„ÉG óttast ennþá að við höfum losn-
að undan harðstjórn Saddams
[Husseins] til þess eins að lenda und-
ir annarri tegund harðstjórnar,“
segir Írakinn Salam Pax í samtali við
Morgunblaðið í dag en hann hefur af
því áhyggjur að íslamskir bókstafs-
trúarflokkar komist til valda eftir
þingkosningarnar sem haldnar
verða í Írak á morgun, fimmtudag.
Pax segir kosningarnar þó afar mik-
ilvægar. „Við erum að kjósa fyrstu
alvöru ríkisstjórnina frá því að Sadd-
am var steypt af stóli.“
Salam Pax varð heimsþekktur í
aðdraganda innrásar Bandaríkjanna
er hann tók að blogga frá Bagdad um
þær tilfinningar sem bærðust með
honum til yfirvofandi atburða.
Pax kveðst ekki sakna Saddams
Husseins. Hann segir að Írakar
hefðu aldrei losnað við harðstjórann
ef ekki hefði komið til hernaðaríhlut-
un Bandaríkjanna. Bandaríkjamenn
hafi hins vegar gert alltof mörg mis-
tök og tekið alltof margar rangar
ákvarðanir. „Sumt af því er ekki
hægt að fyrirgefa þeim,“ segir hann.
Súnníti í framboði myrtur
Kosningarnar í Írak eru haldnar í
skugga ofbeldis og í gær var einn
helstu stjórnmálamanna úr röðum
súnní-araba, Mizhar Dulaimi, skot-
inn til bana í Ramadi. Hann hafði
kvöldið áður hvatt aðra súnníta í
landinu – en súnnítar hunsuðu flestir
kosningarnar sem fóru fram í janúar
– til að taka þátt að þessu sinni.
Sumt er
ekki
hægt að
fyrirgefa
Salam Pax segir
kosningar í Írak
afar mikilvægar
Eftir Davíð Loga Sigurðsson
david@mbl.is
 Viljum | 20
FAGURT skýjafar hefur einkennt Austurlandið allt síð-
ustu dagana og vilja menn helst ekki missa af sólarupp-
rás og litaspili sem stendur stundum vel fram á ellefta
tímann. Einstaka glitský hefur gert vart við sig, en þau
eru algeng eystra og sjást á öllum árstímum. Ekki ónýt
viðbót við ljósahafið í ranni mannfólksins.
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Litadýrð á Norðfirði á aðventu
Blað frá Hjálparstarfi
kirkjunnar fylgir
Morgunblaðinu í dag
YFIR 50% munur var á hæsta og
lægsta verði tuttugu og sjö bókatitla
af þrjátíu og sex sem verðlagseftirlit
ASÍ skoðaði í gær í fjórtán bókabúð-
um á höfuðborgarsvæðinu og á Ak-
ureyri. Mestur reyndist verðmunur-
inn 100% á Jónsbók, sögu Jóns
Ólafssonar. Ódýrust var bókin í Bón-
us og Nettó, á 2.995 krónur, en dýrust
í Pennanum Eymundsson, á 5.990
krónur.
Þá var 76% munur á hæsta og
lægsta verði bókarinnar Líkama fyrir
lífið og 66,8% munur á hæsta og
lægsta verði bókarinnar Kafteinn Of-
urbrók og líftæknilega horskrímslið.
Bónus reyndist oftast með lægsta
verðið en oft var mjög lítill verðmun-
ur milli Bónuss og Nettó.
Sjö bókaverslanir á höfuðborgar-
svæðinu neituðu þátttöku í verðkönn-
uninni.
Verðkönnun
á jólabókunum
Sjö neita
þátttöku
Allt að 100%
verðmunur
 Daglegt líf í desember | 28