Morgunblaðið - 17.12.2005, Blaðsíða 70

Morgunblaðið - 17.12.2005, Blaðsíða 70
70 LAUGARDAGUR 17. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR ✝ Pálmi Ólafssonfæddist í Ketu í Hegranesi í Skaga- firði 12. október 1916. Hann lést á Heilbrigðisstofnun- inni á Blönduósi 6. desember síðastlið- inn. Foreldrar hans voru Jósefína Þór- anna Pálmadóttir, f. 14. mars 1887, d. 4. sept. 1986, og Ólafur Björnsson, f. 19. júní 1890, d. 13. febr. 1985. Systkini Pálma eru: Helga María, f. 1915, d. 1982, Ingimar Guðmundur, f. 1922, d. 1938, og Sigríður, f. 1924. Auk þess ólu foreldrar Pálma að mestu upp barnabarn sitt Sigríði Svanhildi Skaftadóttur, f. 1939. Á fyrsta aldursári flutti Pálmi ásamt fjöl- skyldu sinni að Mörk á Laxárdal fremri í Austur-Húnavatnssýslu og dvaldi þar til ársins 1938. Frá Mörk flutti fjölskyldan að Brandsstöðum í Blöndudal, Austur-Húnavatnssýslu og seinna að Eyvindarstöðum í sömu sveit. Pálmi kvæntist 14. júní 1947 eftirlifandi eiginkonu sinni Aðal- björgu Guðrúnu Þorgrímsdótt- ur, f. 20. apríl 1918, frá Syðra- Tungukoti (nú Brú- arhlíð) í Blöndudal. Það sama ár keyptu þau jörðina Holt á Ásum og hófu þar búskap. Þau bjuggu í Holti til 1991 er þau fluttu til Blöndu- óss. Pálmi og Aðal- björg eignuðust sjö börn, en þau eru: 1) Jósefína Hrafnhild- ur, f. 1. maí 1948, maki Ingimar Skaftason. 2) Vil- hjálmur Hróðmar, f. 3. ágúst 1949, maki Ingibjörg Jóhannes- dóttir. 3) Guðrún Sigríður, f. 1. mars 1951, maki Andrés Arn- alds. 4) Þorgrímur Guðmundur, f. 1. maí 1954, maki Svava Ög- mundardóttir. 5) Ólöf Stefana, f. 24. febrúar 1956, maki Valdimar Guðmannsson. 6) Elísabet Hrönn, f. 16. ágúst 1957, maki Jón Ingi Sigurðsson. 7) Bryndís Lára, f. 12. janúar 1959, maki Sighvatur Smári Steindórsson. Barnabörnin eru tuttugu og barnabarnabörnin átján. Pálmi verður jarðsunginn frá Blönduóskirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 13.30. Aðventan er gengin í garð með öllum sínum jólaljósum, friði og gleði í hjarta. Þannig finnst manni að minnsta kosti að það eigi að vera. En það er ekki alltaf þannig. Sorgin bankar upp á og spyr ekki um tíma. Pabbi minn var burt kallaður úr þessum heimi aðfaranótt 6. des- ember, reyndar háaldraður maður og þrotinn að kröftum, en samt er maður ekki tilbúinn, þó svo ég vissi að hverju stefndi hjá honum síðustu vikurnar. Margs er að minnast frá upp- vaxtarárum mínum heima í Holti hjá pabba og mömmu í stórum systkinahópi og ekki var verra að hafa afa og ömmu þar líka. Pabbi lifði miklar breytingar sem orðið hafa í búskap fram til þessa dags. Ég man þegar ég var í heyskap með pabba og mömmu og verið var að fanga, gera lanir, bera saman hey í sæti, allt þetta var gert með hand- afli. Þegar pabbi var að slá upp í Efra-Holti með orfi og ljá fékk ég að fara með kaffið til hans. Mamma setti þá heitt kaffi á flösku og ull- arsokk utanum til að halda því heitu. Þetta þættu skrítin vinnu- brögð í dag. Pabbi var mjög natinn við allar skepnur og fór vel með þær og öll útihús báru vott um snyrtimennsku hans. Pabbi hafði mikið yndi af söng. Var hann í Karlakór Bólstaðarhlíð- arhrepps, Húnum og Vökumönnum. Hann söng alltaf bassa. Þegar við Ingimar fórum að búa í Árholti taldi pabbi ekki eftir sér að hjálpa okkur við hin ýmsu störf. Þau voru mörg dagsverkin hans þar. Ég vil þakka starfsfólki Heil- brigðisstofnunarinnar á Blönduósi góða umönnun og hlýhug sem það sýndi pabba þau ár sem hann dvaldi þar. Mamma sagði við mig eftir að pabbi dó að hann hefði örugglega fengið góða heimkomu, því hann hefði aldrei talað illa um neinn. Ég er henni sammála. Pabbi minn, ég vil að lokum þakka þér fyrir allt sem þú hefur gert fyrir mig og mína fjölskyldu. Elsku pabbi minn, ég kveð þig með þessum orðum: Far þú í friði, friður Guðs þig blessi, hafðu þökk fyrir allt og allt. (V. Briem.) Þín dóttir Hrafnhildur (Abba). Látinn er í hárri elli elskulegur tengdafaðir minn, Pálmi Ólafsson, fyrrum bóndi í Holti á Ásum í Aust- ur-Húnavatnssýslu. Pálmi var fæddur og uppalinn í sveit og helgaði sig sveitastörfum alla tíð. Hann var mikill dýravinur, vinnusamur, handlaginn og nýtinn. Þessi rólegi trausti maður leysti öll verkefni vel af hendi og var sívinn- andi á sinn hljóðláta hátt. Hann var af þeirri kynslóð sem upplifði mikl- ar byltingar í vélvæðingu í sveitum landsins og var óhræddur við að til- einka sér þær, var t.d. einn af þeim fyrstu í hreppnum sem eignuðust dráttarvél. Pálmi og kona hans Aðalbjörg keyptu jörðina Holt á Ásum og hófu þar búskap árið 1947. Þar biðu þeirra mörg verkefni í uppbygg- ingu og ræktun jarðarinnar. Með mikilli vinnu, nýtni og útsjónarsemi tókst þeim að eignast gott bú, en oft var vinnudagur þeirra hjóna mjög langur. Þau eignuðust sjö börn sem öll eru á lífi og eru afkomendur þeirra hjóna nú orðnir fjörutíu og fimm. Tvö barnanna reistu sér nýbýli á jörðinni, stunduðu þar búskap og nú hafa börn þeirra tekið við búun- um. Það var Pálma mikils virði að sjá ættingjana nýta jörðina sem hann hafði byggt upp og ræktað og fylgdist hann vel með búskapnum til hinstu stundar. Kynni okkar hófust fyrir um það bil þrjátíu og fimm árum og á vin- áttu okkar bar aldrei skugga. Pálmi hafði mikla ánægju af að skoða landið og vorum við svo hepp- in fjölskyldan að fá að verða honum samferða í hans fyrstu ferð í kring- um landið fyrir meira en tuttugu ár- um. Þá kom vel í ljós hversu víðles- inn hann var og minnugur. Tengdafaðir minn hafði mikla un- un af tónlist og söng. Á sínum yngri árum söng hann með Karlakór Ból- staðarhlíðarhrepps og síðar með Karlakórnum Húnum og Karla- kórnum Vökumönnum. Árið 1991 fluttu þau hjónin til Blönduóss og settust að í nýrri íbúð fyrir aldraða. Oft var gestkvæmt í Flúðabakkanum og þar undu þau hag sínum hið besta í allmörg ár, eða þar til heilsan bilaði, en þá urðu þau vistmenn á Heilbrigðisstofnun- inni á Blönduósi þar sem þau hafa notið góðrar umönnunar. Ég kveð þig full þakklætis fyrir allt sem þú hefur gert fyrir mig og fjölskyldu mína. Þín tengdadóttir, Ingibjörg. Í dag er til moldar borinn tengdafaðir minn og vinur, Pálmi Ólafsson frá Holti á Ásum. Pálmi var fulltrúi þeirrar kyn- slóðar sem upplifað hefur eitt mesta breytingaskeið í sögu ís- lensku þjóðarinnar. Hann fluttist ársgamall með foreldrum sínum að Mörk á Laxárdal norðan Langadals í Austur-Húnavatnssýslu og hans fyrstu ár voru mótuð af lífsháttum hins forna bændasamfélags í snjó- þungri og afskekktri sveit við kröpp kjör. Hann þótti snemma efnilegur bóndi, og í merkilegum bréfum sem faðir hans skrifaði systur sinni þeg- ar Pálmi var á fjórtánda ári kemur fram að hann hafi verið sérlega hneigður fyrir skepnur, bráðlaginn við öll verk og smiðsefni gott. Pálmi hafði yndi af skepnum og var einstaklega fjárglöggur. Hann var farsæll bóndi, vinnusamur og vandvirkur og féll aldrei verk úr hendi. Drjúgur í verkum með sínu hægláta fasi. Hann var afar nota- legur maður, hlédrægur og sjálfum sér nógur en glaðsinna og kíminn. Hann var lítið fyrir að trana sér fram en traustur, greiðvikinn og grandvar. Ég heyrði hann aldrei hallmæla nokkrum manni. Pálmi stundaði búskap alla sína starfsævi. Sem ungur maður bjó hann í sambýli við foreldra sína á Eyvindarstöðum í Blöndudal og þegar hann kvæntist Aðalbjörgu og þau keyptu jörðina Holt á Ásum 1947, fluttu foreldrar hans þangað með þeim. Þegar þau hjónin fluttu í Holt var ræktun þar afar lítil og húsakynni léleg, en þau byggðu jörðina af miklum dugnaði. Kom sér þar vel hve Pálmi var handlaginn, því lítil voru efnin til að greiða fyrir að- keypta vinnu. Á fyrstu búskaparár- unum var allt gert með gamla lag- inu, en búið óx hratt samhliða aukinni ræktun. Ekki veitti af að stækka búið, því börnin komu þétt, sjö á tæpum ellefu árum. Auk þess bjuggu foreldrar Pálma og systur- dóttir hans á heimilinu. Í allsnægt- um nútímans þætti gamla húsið í Holti nokkuð lítið fyrir slíka stór- fjölskyldu, en öll börnin voru fædd áður en unnt var að ráðast í við- byggingu við húsið. Eins og gefur að skilja voru börnin sett ung til verka, bæði við að gæta þeirra yngri og að vinna að búinu. Þannig mun kona mín, Guðrún, aðeins hafa verið fimm ára þegar hún fékk það hlutverk að gæta tveggja ára bróð- ur síns og eldri bróðir hennar hóf að aka dráttarvél sjö ára gamall. Allt gekk þetta slysalaust. Þegar ég kom inn í Holtsfjöl- skylduna 1975 var mikið farið að róast hjá þeim hjónum, börnin upp- komin og tæknin tekin við í bú- skapnum. Hrafnhildur var þá tekin við hluta jarðarinnar með Ingimar manni sínum og bjó þar sjálfstæðu búi, en Þorgrímur var um það leyti að koma inn í búskapinn með föður sínum ásamt Svövu konu sinni. Hin börnin bjuggu í næsta nágrenni með sínum mökum, nema Guðrún kona mín, sem var lengi vel eini af- komandinn sem bjó ,,fyrir sunnan“. Fyrir bragðið var oft gestkvæmt hjá okkur hjónum. Með tímanum urðu Aðalbjörg og Pálmi miðdepillinn í stórfjölskyldu sem heldur þétt saman þótt mátt- arstólparnir hafi elst og Pálmi nú fallið frá. Árið 1982 var farið í fyrstu ,,fjölskylduferðina“ og síðan hefur ekkert sumar fallið úr með slíkar útilegur. Þetta eru samkom- ur án kynslóðabils og yngri árgang- arnir passa upp á hefðirnar, svo sem að farið sé í höfrungahlaup og hlaupið í skarðið. Pálmi hafði gaman af því að ferðast og þegar um hægðist hjá honum í búskapnum fór ég að grípa hann með í gróðurskoðunarferðir mínar um afrétti Húnvetninga. Það kom sér vel, því hann var víða stað- kunnugur og hafði einstakt sjón- minni á landslag, staði og gróður. Pálmi þekkti hverja þúfu á sínum æskuslóðum. Fyrir fáeinum árum heimsóttum við hjónin hann eftir að hafa komið að Mörk á göngu okkar milli Langadals og Sauðárkróks. Pálmi hafði þá margs að spyrja; hvort tóttabrot hafi ekki enn staðið þar og á öðrum eyðibæjum sem hann nefndi og hvort okkur hafi ekki þótt grösugt. Alla staðhætti mundi hann miklu betur en við, en hafði þó ekki vitjað æskustöðvanna síðan hann yfirgaf búskaparbaslið þar ungur maður. Möguleikar fátækra sveita- drengja til menntunar voru áður fyrr ekki miklir. Í áðurnefndu bréfi föður hans frá 1930 kemur fram að þennan sama vetur hafi Pálmi verið sendur í skóla hálfan mánuð fyrir jól, yfir janúar og svo hálfan mánuð fyrir prófið. Þetta hafi verið nú ver- ið ,,öll kollhríðin fyrir honum“ þennan veturinn. Pálmi var hins vegar táknmynd þess að lengd skólagöngu er ekki algildur mæli- kvarði á námsárangur, því hann var vel að sér og las mikið, einkum eftir að næði fór að gefast á efri árum. Mest þótti honum gaman að hvers konar þjóðlegum fróðleik og hér- aðssögu bæði Húnvetninga og Skagfirðinga. Pálmi var líka söng- elskur og tók í mörg ár þátt í hinu frjóa kórstarfi Húnvetninga. Pálmi og Aðalbjörg létu eftir sig mikið ævistarf og Holt var mynd- arbýli þegar þau seldu það Þor- grími syni sínum 1991og fluttu til Blönduóss. Þau nutu þess að koma sér upp nýju heimili á Flúðabakk- anum og í þetta sinn höfðu þau úr meiru að spila. Þarna áttu þau margar góðar stundir á meðan heilsa þeirra leyfði og íbúðin þeirra varð eins konar samkomustaður af- komenda og vina. Pálmi fluttist inn á Heilbrigðisstofnunina á Blönduósi 2003 og naut þar góðrar umönn- unar sem aðstandendur hans eru afar þakklátir fyrir. Tengdafjölskyldu minni votta ég mína innilegustu samúð á þessari kveðjustundu. Andrés Arnalds. Nú líður að jólum. Jólin eru tími fjölskyldunnar í okkar huga og sér- staklega núna þegar stórt skarð hefur verið höggvið. Afi okkar, Pálmi Ólafsson frá Holti, lést að- faranótt 6. desember, háaldraður orðinn. Margt kemur upp í hugann þegar litið er til baka. Við systkinin vorum svo lánsöm að eiga heima rétt við bæjardyrnar hjá afa og ömmu. Því var stutt að skjótast til þeirra og fá eitthvað gott í gogginn ef svo bar undir. Afi var einstaklega ljúfur maður. Hallmælti aldrei öðrum og gerði ætíð gott úr öllu. Hann var bóndi í sér af Guðs náð og var natinn við skepnurnar sínar. Snyrtimennskan var alltaf í fyrirrúmi og sást það best á öllu í útihúsunum, þar var alltaf allt sópað og fínt. Við fengum oft að fara með afa þegar farið var með lambféð á heið- ina, þá var nú oft gaman. Tekið var með nesti og beðið eftir að ærnar lembdu sig. Árið 1991 fluttu afi og amma í íbúðir aldraða á Blönduósi. Þar komu þau sér vel fyrir og áttu þar góð ár. Þá kom afi alltaf í Árholt þegar hrossin voru rekin heim en hann hafði mjög gaman af að sjá folöldin. Mamma eldaði góðan mat og þau fóru oft ekki heim fyrr en komið var fram á kvöld. Það voru notalegar stundir. Elsku afi. Við þökkum þér fyrir allt. Þú varst okkur góður afi. Minning þín mun lifa í hjörtum okk- ar. Pálmi Þór og Dómhildur. Góðar minningar skal varðveita. Allir ættu að eiga sérstaka manneskju sem þeir virða og dá, einhverja sem þeir læra af, einhverja sem þeir elska. Þess vegna ættu allir að eiga afa eins og þig. Við vorum heppin að fá að eiga þig sem afa. Í minningu okkar varstu alltaf til staðar. Við munum ætíð minnast þín þar sem þú tókst okkur opnum örmum. Allir ættu að eiga afa eins og þig. Minning þín mun lifa skært í okkar huga, elsku afi. Hvíl þú í friði. Þín barnabörn Pálmi Geir, Fríða Rún og Arnar Ingi. Elsku afi. Nú þegar þú kveður rifjast upp ótal góðar minningar. Það eru ekki margir sem eiga þess kost að fá að alast upp í faðmi afa síns og ömmu, hvað þá faðmi lang- afa og langömmu. En þetta fékk ég, fyrstu þrjú árin undir sama þaki og síðan var flutt í burtu í annað hús örfáa metra frá. Alltaf var hægt að leita til ykkar ömmu ef eitthvað bjátaði á og voru ófáar ferðirnar til ykkar. Var þá yfirleitt farið í búrið og fengið eitthvert góðgæti. Oft var ég að hjálpa þér við kindurnar og man ég eftir hvað þú varst fljótur að hlaupa. Ég hafði ekki við þér þó að aldursmunurinn væri mikill. Þar sem stutt er til jóla rifjast upp fyrir mér aðfangadagskvöldin þegar allir komu heim í Holt með sínar fjölskyldur. Ég man aldrei eftir öðru eins pakkaflóði undir trénu og þröngt var við matarborð- ið þótt stórt væri. En allt var í sátt og samlyndi. Elsku afi, hafðu þökk fyrir allt. Guð geymi þig. Þín dótturdóttir Helga Björg. Fyrir tæpri öld var búið víða í fjalladölum í Húnavatnsþingi, m.a. á Mörk á Laxárdal þar sem Pálmi Ólafsson ólst upp með foreldrum og systkinum. Foreldrar hans voru Jósefína Pálmadóttir, ein Æsu- staðasystkina, og maður hennar, Ólafur Björnsson frá Ketu í Hegra- nesi. Bílaöld var að hefjast en Laxár- dalurinn, þessi snjóþunga en grös- uga sveit fékk ekki veg þótt fjölbýlt væri þar á fyrstu áratugum 20. ald- ar. Þjóðleiðin hafði legið um Langa- dal og yfir Stóra-Vatnsskarðiðog þar var bílvegurinn lagður en mikill munur þótti að fá bílveg upp að PÁLMI ÓLAFSSON Minningarkort 535 1825 www.hjarta.is 5351800Pantanir í síma 562 0200 Á fallegum og notalegum stað á 5. hæð Perlunnar. Aðeins 1.350 kr. á mann. Perlan ERFIDRYKKJUR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.