Tíminn - 14.05.1971, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 14. maí 1971 __________ TIMINN 7
— —
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
KramfcvtEmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Jón Helgason, Indriði G. Þorsteinsson og
Tómas Karisson. Auglýsingastjóri: Steingrímur Gíslason. Rit-
Ktjómarskrifstofur 1 Edduhúsinu, simax 18300 — 18306. Skrlf-
atofur Bankastræti 7. — Afgreiðslusími 12323. Auglýsingasíml:
19523. AfSrar skrifstofur sími 18300. Áskriftargjald kr. 195,00
á mánuði innaniands. í lausasölu kr. 12,00 eint. — Prentsm.
Edda hf.
Frestun skattskránna
í forustugrein Mbl. í fyrradag er reynt að færa „tækni-
leg rðk“ fyrir því, að síðasta Alþingi ákvað á síðustu
stundu, að skattskrár þyrfti ekki að leggja fram fyrr en
20. júní í stað L júní, eins og verið hefur til þessa.
Um þessi tæknilegu rðk Mbl. er það að segja, að
engiim af þeim embættismönnum, sem undirbjuggu
skattalagafrumvarpið, mundi eftir þeim meðan á undir-
búningi þess stóð og því var frumvarpið lagt fram bæði
á þingi í fyrra og nú, án þess að minnzt væri á þessa
breytingu. Það var fyrst eftir, að búið var að ákveða
kjördaginn og frumvarpið var komið til annarrar um-
ræðu í neðri deild, að stjómarliðið uppgötvaði þessi
„tæknilegu rök“ til að fresta birtingu skattskránna.
Vitanlega voru þessi „tæknllegu rök“ ekki annað en
málamyndaástæða. Hin raunvertdega ástæða var sú, að
stjómarflokkunum þótti ráðlegt að halda hinum miklu
skattahæbkunum, sem verða á þessu ári, leyndum fram
yfir kosningar.
ÞaS er fyrirsjáanlegt, aS tekjuskattur og útsvar á
einstaklingum munu stórhækka á jsessu ári. Kaup-
bætur þær, sem láglaunafólk fékk á síðastl. ári, munu
aS miklu leyti fara í skatta sökum þess, aS stjórnar-
flokkamir felldu að láta skattvísitöluna fylgja fram-
færsluvísitölunni. Hjá hjónum, sem hafa tvö börn á
framfæri og hafa haft um 300 þús. kr. nettótekjur
á síSastl. ári, nemur þaS hvorki meira né minna en
16 þús. kr., sem þau verða að borga meira í tekju-
skatt og útsvar á þessu ári, sökum þess, aS stjómar-
flokkarair felldu að leiSrétta skattvísitöluna.
Á sama tfma og stjómarflokkamir felldu að gera þessa
sjálfsögðu leiðréttingu á skattakjöram latmafólks, sam-
þykktu þeir að veita efhameiri hlutabréfaeigendum vera-
leg skattfríðindi. Með því opnuðu þeir jafnframt leið
fyrir ýmsa hátekjumexm til að stofna málamyndahluta-
félög og breyta á þann hátt skattskyldum launatekjum
í skattfrjálsan hlutabréfaarð.
Þetta era hinar raunveralegu, tæknilegu ástæður, sem
réðu því, að stjómarflokkamir lögfestu, að birtingu skatt-
skránna skyldi frestað fram yfir kosningar. Þeir vildu
láta skattgreiðendur skila atkvæðum sínum áður en þeir
«5eju skattahækkanimar svart á hvítu.
Helmingafélag
Þjóðviljamenn ræða nú mikið um, að Framsóknar-
menn sækist eftir helmingaskiptum við Sjálfstæðisflokk-
inn. Þannig reyna þeir að draga athyglina frá helminga-
skiptum Alþýðubandalagsins og Sjálfstæðisflokksins í
verkalýðshreyfingunni. Helmingaskipti þessi era fólgin
í því, að Alþýðubandalagsmenn bjóði ekki fram í verka-
lýðsfélögum, þar 9em Sjálfstæðismenn hafa völdin,
og Sjálfstæðismenn bjóði ekki fram í félögum, þar sem
kommúnistar ráða. Þessi helmingaskipti sáust glöggt í
Iðjukosningunum í vetur, en þá var borinn fram listi,
sem m.a. hafði það takmark að bæta hlut Iðjukvenna.
Alþýðubandalagsmenn samfylktu þá með Sjálfstæðis-
mönnum til að tryggja áframhaldandi völd þeirra síðar-
nefndu í Iðju og þá jafnframt áframhaldandi launamun
karla og kvenna. Svövu Jakobsdóttur hefur sennilega
verið ókunnugt um þetta helmingafélag, þegar hún ját-
aðist á framboðslista Alþýðubandalagsins í þeirri trú,
að það berðist öðrum flokkum fremur fyrir jafnrétti
kvenna í launamálum!
Sennilega er líka flestum fylgjendum Alþýðubanda-
lagsins ókunnugt um, að það er draumur þeirra Magnús-
ar og Lúðvíks, að þetta félag færi út kvíarnar. Þ.Þ.
LOUIS WIZNITZER, The Christian Science Monitor:
Hversvegna gefast leiötogar
Norður-Vietnama ekki upp?
Sennilega eiga þeir orðið heimsmet í þrautseigju
Sérhver sá, sem kynnir sér
efnahagslíf landsins, eins og
höfundur þessarar greinar
hafði tækifæri til í Hanoi, hlýt
ur óhjákvæmilega að velta
þessari spumingu fyrir sér.
Loftárásir Bandaríkjamanna
hafa eyðilagt stóru stálverin í
Tai Nguyen, sementsverksmiðj-
umar í Haiphong, pappírsverk-
smiðjumar í Hanoi, vefnaðar-
vömmerksmiðjumar í Nam
Dinh, fosfórsnámumar við kín-
versku landamærin og flest raf
orkuver landsins.
Gert hefur verið við nokkr-
ar verksmiðjur til þess að unnt
væri að starfrækja þær að
nýju, en margar era svo illa
farnar, að þær verður að end-
urbyggja frá granni, og þannig
^era stóra stáliðjuverin til dæm
is leikin.
FRAMLEIÐSLA þungaiðnað
arins komst upp í 5 milljónir
smálesta árið 1965, en nam
ekki nema þremur milljónum
smálesta árið, sem leið. Árið
1965 nam kolavinnslan úr
jörðu ,;háifri fimmtu milljón
smálesta. Mér tókst ekki að
afla nákvæmra upplýsinga um
vinnsluna, árið sem leið, en
óhætt er að fullyrða, að hún
var miklum mun minni en ár-
ið 1965.
Framleiðsla raforku nam 650
milljónum kílówattstunda ár-
ið 1965. Líða munu mörg ár
áður en unnt verður að vinna
að nýju jafn mikla raforku og
þá var gert.
Auk þessa, sem hér hefur
verið drepið á, á efnahagslífið
við að stríða margar hindran-
ir, sem vonlítið virðist að
vinna bug á. i
Ef takast á að sjá íbúum
landsins fyrir nægilegri fæðu,
verða að fást að minnsta kosti
tvær góðar uppskerar af hrís-
grjónum á ári og kartöfluupp-
skeran verður einnig að vera
góð. Þetta getur þó ekki lán-
azt nema þvf aðeins að notað
sé mun meira af áburði en
sá húsdýraáburður og jurta-
áburður, sem til fellur í land-
inu. Tilbúinn áburður fæst
hins vegar ekki nema verk-
smiðjur séu reistar eða efnt til
áburðarinnflutnings, sem síðan
verður að greiða með útflutn-
ingi framleiðsluvará, sem
Norður-Vietnamar hafa ekki af
lögu.
KOL era helztu útflutnings
varan ,en kolaútflutningur hef-
ur minnkað mjög mikið. Eigi
útflutningur að gefa góðan arð
þarf helzt að flytja út full-
unna vöra en ekki hráefni. og
má þar nefna niðursoðið kjöt
— eða fiskmeti auk grænmet-
is. Þessu verður hins vegar
ekki komið í kring, nema
byggðar séu verksmiðjur.
Framleiðsla unninna matvara
er einnig háð landbúnaðinum
um hráefni, en afköst hans era
aftur undir áburðinum komin.
Aukinn áburður fæst ekki,
nema reistar séu verksmiðiur
~~ririiiTi ................. mni
PHAM VAN DONG
forsæ-tisráöherra Norður-Víetnam
eða efnt til innflutnings, sem
ekki er unnt að greiða með út-
flutningi, eins og áður er sagt'.
Fjarri fer þó, að þama sé
komið að eina þröskuldinum
á veginum.
„Ég vildi óska, að ekki væri
við annað en stóru vandamálin
ein að striða," stundi embætt-
ismaður nokkur, sem hefur
þann starfa að gera áætlanir
við gersamlega vonlaus skil-
yrði að því er virðist. „En auk
þeirra eru þúsundir hindrana,
sem valda því, að uppbygging
efnahagslífsins og eðlilegrar
framvindu þess er ósegjanlega
erfið þraut.“
SEM dæmi um hina ýmsu
erfiðleika má taka flutning
gífurlega stórrar vökvapressu
frá Sotvétríkjunum. Hún var
svo stór, að henni varð
ekki komið á ákvörðunarstað
á öðra farartæki en fljóta-
báti.
Bíða varð eftir regntíman-
um áður en flutningurinn gat
hafizt. Á leiðinni varð fyrir
brú, sem var ekki nógu há til
þess, að pressan kæmist undir
hana. Þar varð að bíða í sex
mánuði eftir að regntíminn
liði, þurrkatíminn hæfist og
sjatnaði svo I fljótinu, að
fljótabáturinn kæmist undir
brúna með pressuna. Þegar bú-
ið var að koma pressunni und-
ir brúna varð aftur að bíða
nokkra mánuði eftir regntím-
anum, vegna grynninga í fljót-
inu annars staðar.
Fljótt á litið virðist barátt-
an gersamlega vonlaus. Þegar
betur. er að gáð kemur þó
ýmislegt í ljós, sem vekur von
ir. Og leiðtogarnir í Hanoi eru
alls ekki reiðubúnir að gefast
upp.
ÍBIJAR Norður-Vietnam eru
tuttugu og tvær milljónir og
meðalaldurinn er 16 ár. Fólk-
inu fjölgar miklu fljótar þar
en meðal iðnaðarþjóðanna, þó
aarsjwmamxiausati
að mikið mannfall verði. Rikis
stjórnin berst ákaft fyrir getn-
aðarvörnum, en af því þarf
ekki að leiða, að skortur verði
á vinnuafli.
Hvað baráttuþrek þjóðar-
innar áhrærir verður að minn-
ast þess, að bændur í Vietnam
hafa borið vopn að minnsta
kosti í tvö þúsund ár. Kínversk
ir arftakar Djengis Khans
vöktu gífurlega háreista heims
veldisöldu, sem skall á þjóð-
inni. Sú alda var enginn hé-
gómi, en eigi að síður brotn-
aði hún á klettóttri strönd
Vietnam.
Stjórnkerfið vinnur sitt
▼erk, og fjarri fer, að stjóm-
leysis gæti, þrátt fyrir kerfis-
bundnar loftárásir á landið í
full fjögur ár.
Játa verður jafnvel, að
framfarir hafi orðið á hinu
félagslega sviði. Bændur hafa
tíl dæmis lært að nota vélar.
Konur í Vietnam hafa fengið
frelsi. Andstreymið virðist
hafa valdið því, að þjóðin sam
einast einhuga að baki leið-
toganna.
ÉG ÓK fimm hundrað kíló-
metra vegalengd í jeppa, og á
leið minni sá ég eyðilegging-
una, sem milljón smálestir af
bandarískum sprengjum hafa
valdið. (Norður-Vietnamar
sjálfir halda fram, að sprengi-
efnið nemi 30 kílógrömmum á
hektara). Að regntímanum
liðnum standa þúsundir
sprengjugíga fullir af vatni
og villinautin baða sig í þeim.
Þrátt fyrir allt hlaut ég að
draga þá ályktun, að eld- og
stál-hríðin hefði hvergi nærri
bugað Norður-Vietnama. Erf-
itt er að vega og meta nákvæm
lega afleiðingar slíkrar tækni-
st}Tjaldar á landbúnaðarland,
eins og þama er um að ræða.
Verði til dæmis rafmagns-
laust í norð-austurhluta Banda
ríkjanna, — eins og í nóvem-
ber árið 1965 —, lamast bók-
staflega öll starfsemi í landinu,
rfteira að segja herinn sjálfur.
Öðra máli gegnir um Norður-
Vietnam. Stöðvun allrar raf-
magnsframleiðslu í landinu
hefur engin áhrif á olíulamp-
ana, sem öldum saman hafa
verið notaðir sem Ijósgjafi í
kofunum. Hún breytir heldur
engu um notkun reiðhjóla.
HRÍSGRJÓNAUPPSKERAN
í Norður-Vietnam nam 5
milljónum smálesta árið 1970.
Stjórnarvöldin hal(ja fram, að
þetta hafi bæði nægt heima-
mönnum til fæðu og hemum
í suðri.
íbúar landsins fá fæði og
klæði (þó af skornum skammti
sé), og þeir hafa húsaskjól
(þó að húsin séu bæði þröng
og lágreist). Norður-Vietnam-
ar eru snillingar í að „bjarga
sér siálfir“, og gera við alla
skapaða hluti. Þeim hefur tek-
izt að koma sumum eyðilögðu
verksmiðjunum til starfa að
Framhald á bls. 10.