Fréttablaðið - 03.05.2003, Blaðsíða 20

22 3. maí 2003 LAUGARDAGUR
Ég hef ekki haft afskipti afstjórnmálum síðan 1994, þeg-
ar ég fór í Seðlabankann, enda
eru það óskrifuð lög að seðla-
bankastjórar séu ekki í slíku. Ég
hef þó fylgst vel með þjóðmálum
og hef mínar skoðanir. Mér þykir
stjórnmálaflokkarnir hafa breyst
ansi mikið á síðustu árum. Tím-
arnir hafa breyst og flokkarnir
breytast auðvitað með, en ég hef
mínar efasemdir um sumar hinar
nýju áherslur. Ég dróst að Fram-
sóknarflokknum í gamla daga því
mér þótti hann boða skynsamlega
blöndu af frelsi einstaklingsins
til athafna annars vegar og hins
vegar velferð með jafnræði á
sem flestum sviðum, meðal ann-
ars í heilbrigðis- og menntamál-
um.“
Frelsið og græðgin
„Mér þykir hafa dregið ansi
mikið úr áherslunni á jafnræði og
gott velferðarkerfi, ekki aðeins
hjá Framsóknarflokknum heldur
öllum flokkum. Frjálshyggjan
hefur tröllriðið þjóðfélaginu. Mér
verður í þessu sambandi oft hugs-
að til orða Ólafs Björnssonar pró-
fessors. Hann sagði í þingræðu
1971 að frelsi megi aldrei verða
svo mikið að verstu eiginleikar
mannsins, eigingirnd og græðgi,
fái að leika lausum taumi.“
Steingrímur segist ekki finna
fyrir sérstökum fiðringi nú þegar
kosningabaráttan er að ná há-
marki og hann saknar þess ekki að
vera í eldlínunni. „Ég hef nóg fyr-
ir stafni og þarf ekki að kvarta.
Ég nenni ekki einu sinni að hlusta
á allar þessar stjórnmálaumræð-
ur, nema endrum og eins. Ég er
undrandi á þessari miklu áherslu
og yfirboðum í skattalækkunum.
Það eru langir biðlistar eftir
bæklunaraðgerðum, leguplássi
fyrir langlegusjúklinga, heyrnar-
tækjum fyrir aldraða og svo
mætti lengi telja. Væri ekki nær
að stoppa fyrst í götin? Síðan
mætti lækka skatta, ef einhver af-
gangur verður, og þó sérstaklega
gera skattkerfið réttlátara. Er
fólk virkilega svona ginnkeypt
fyrir skattalækkunum?“
Steingrímur bætir því við að
sér þyki stjórnmálaflokkarnir
vera orðnir býsna áþekkir. „Mér
sýnist munurinn á flokkunum, því
miður, vera orðinn frekar lítill.
Vinstri grænir eru að vísu nokkuð
sér á báti, en það virðist ekki mik-
ið skilja hina flokkana að.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
leynt og ljóst rutt frjálshyggj-
unni braut og með, að því er virð-
ist, þegjandi samþykki sinna
samstarfsflokka, orðið mikið
ágengt, sem sést á mikilli auð-
söfnun einstaklinga og fyrir-
tækja. Að ég tali nú ekki um
gegndarlaust brask við að ná
undir sig sem flestum fyrirtækj-
um. Frelsið er orðið það mikið að
græðgin gengur laus. Hitt er svo
annað mál að mér finnst margt
mjög gott í íslensku þjóðfélagi og
ég trúi því enn að skapa megi hér
á landi fyrirmyndarþjóðfélag en
þá þurfum við líka að fara að
stíga á bremsurnar.
Virkjað í sátt við náttúruna
Umhverfismál eru Steingrími
ofarlega í huga og hann hefur
sinnt þeim og fleiri áhugamálum
sínum, bæði nýjum og gömlum,
betur eftir að hann hætti sem
seðlabankastjóri. Hann segist vart
hafa tölu á stjórnum allra þeirra
félaga sem hann á sæti í. Hann er
meðal annars virkur innan Holl-
vinasamtaka Háskólans og situr í
stjórn Hjartaverndar og Lands-
verndar.
„Ég er líka formaður lítillar
stofnunar í Bandaríkjunum, The
Millennium Institute, sem hefur
þróað mjög fullkominn hugbúnað
til að meta langtímaþróun landa á
mjög breiðum grundvelli með
sjálfbæra þróun að markmiði. Þá
er ég formaður Surtseyjarfélags-
ins, er í stjórn sjóðs Leifs Eiríks-
sonar og Heimssýnar, andstæð-
inga aðildar Íslands að Evrópu-
sambandinu, og hef verið að að-
stoða við útgáfu mjög vandaðra
bóka um hin ýmsu lönd heims.
Skógrækt stunda ég af kappi í
Borgarfirðinum. Áhugann á nátt-
úruvernd fékk ég meðal annars
frá Eysteini Jónssyni og föður
mínum, sem var mikill skógrækt-
armaður. Umhverfið er okkur
mjög mikilvægt. Þegar maður
ferðast erlendis í miklu þéttbýli
gerir maður sér grein fyrir því
hversu dýrmætt það er að eiga
ósnortin landssvæði. Ég er til
dæmis ekki nema 5 mínútur að
heiman upp í Heiðmörk þar sem
ég get notið náttúrunnar og kyrrð-
arinnar. Þá eru góðir golfvellir
víða í grennd við þéttbýlisstaði.
Þetta er munaður sem er víða
óhugsandi eða fólk þarf að ferðast
langar leiðir til að njóta slíkra un-
aðssemda. Ég er þó ekki á móti
virkjunum og hef alltaf verið á
þeirri skoðun að við eigum að nýta
orkuna í fallvötnunum en allar
slíkar framkvæmdir verða að vera
í sem mestri sátt við umhverfið.
Þegar ég kom heim úr verkfræði-
námi í Bandaríkjunum var ég
mjög áfram um stóriðju og vildi
virkja allt en hef sem betur fer
þroskast og er fyrir löngu búinn að
skipta um skoðun.“
Lúxus að spila golf
Steingrímur byrjaði fyrir sex
eða sjö árum að leggja stund á golf
af kappi. „Þegar ég kom heim frá
námi í Bandaríkjunum 1952 starf-
aði ég við Áburðarverksmiðjuna.
Þar var bandarískur verkfræðing-
ur, Van Ness, sem var mikill golf-
ari. Hann dró mig út á þennan eina
golfvöll, sem hér var þá. Ég keypti
mér meira að segja hálft golfsett.
Van Ness var býsna góður og sló
langt en ég sló stundum lengra en
ekki jafn markvisst, meira hingað
og þangað út um móa.
Ég komst að því þá að það væri
ekki fyrir mig að elta hvíta kúlu út
um hvippinn og hvappinn og ég
lagði golfið á hilluna og byrjaði
ekki aftur fyrr en 1996. Ég hafði
fengið golfsett í 60 ára afmælisgjöf
og það beið mín. Konan mín byrjaði
á undan mér og dró mig út í þetta
og ég sé ekki eftir því. Það er stór-
kostlegur lúxus að geta spilað golf
nánast alla daga og það er gaman að
sjá hversu mikið af ungu fólki er
farið að stunda þetta. Golfið krefst
þess samt eiginlega að hjón stundi
það bæði. Þetta er svo tímafrek
íþrótt.“
Steingrímur hefur alla tíð stund-
að íþróttir, hefur haldið sér í góðu
líkamlegu formi og hefur meðal
annars gaman af því að renna sér á
skíðum. Hann lenti í hremmingum
við þá iðju í Sviss fyrir nokkrum
dögum.
„Ég fór fram af hengju í blind-
byl og meiddist á öxl. Ég er nýkom-
inn úr aðgerð og allt fór þetta betur
en læknarnir óttuðust. Sumir segja
að ég eigi ekki að stunda skíði á átt-
ræðisaldri en það mun ég samt gera
svo lengi sem ég stend í lappirnar.
Meiðslin gera það hins vegar að
verkum að ég verð líklega frá golf-
inu í einn og hálfan mánuð eða svo
Tímarnir breytast
og flokkarnir með
Steingrímur Hermanns-
son var forsætisráðherra
Íslands í samtals sjö ár.
Þegar hann yfirgaf stjórn-
arráðið árið 1991 tók
Davíð Oddsson við og
hefur setið þar síðan.
Steingrímur er á kafi í fé-
lagsmálum og finnur ekki
fyrir neinum fiðringi eða
fortíðarþrá nú þegar
kosningabaráttan er að
ná hámarki. Hann telur
tímabært að skipta um
ríkisstjórn og undrast
það hversu neikvæðir
menn eru í garð þriggja
flokka stjórnar.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M