Fréttablaðið - 19.05.2003, Blaðsíða 10

STJÓRNSÝSLA Ríkisendurskoðun seg-
ir sjálfseignarstofnunina Sólheima
í Grímsnesi hafa notað 158 milljón-
ir af fé ríkisins í aðra hluti en um-
samda umönnun fatlaðra vist-
manna.
Sólheimar í Grímsnesi hafa ver-
ið með þjónustusamning við félags-
málaráðuneytið vegna umönnunar
fatlaðra. Sólheimar telja samning-
inn löngu fallinn úr gildi og að
stofnunin sé því óbundin af honum.
Ríkið hefur hins vegar greitt um-
samda upphæð á hverju ári. Ríkis-
endurskoðun segir að forsvars-
mönnum Sólheima hafi borið að
fara eftir ákvæðum samningsins
um skiptingu útgjalda.
Athugasemdirnar
1. Verulegur munur er á skilgrein-
ingum fjárveitinga og raunveru-
legri notkun fjárins. Í stað þess að
61% framlagsins færi til umönnun-
ar fatlaðra var aðeins varið 39%
peninganna til þess málaflokks. Á
árunum 1996 til 2001 voru 158
milljónir króna af fé ríkisins notað-
ar til annars en samið var um.
2. Ótækt að Sólheimar hafi að eigin
vild og án samþykkis ríkisins ráð-
stafað fjárveitingum.
3. Stjórnvöld eiga að kanna réttar-
stöðu forsvarsmanna Sólheima eft-
ir þessa ráðstöfun þeirra á fjár-
munum ríkisins.
4. Engir iðjuþjálfar eða sérstakir
leiðbeinendur fyrir fatlað fólk á
vinnustöðum.
5. Enginn forstöðumaður fyrir-
tækja Sólheima með fagþekkingu á
ummönnun fatlaðra.
6. Vegna undirmönnunar gefst ekki
tími til kennslu og leiðbeininga.
7. Þeir fáu þroska- og iðjuþjálfar
sem starfað hafa á Sólheimum hafa
lítið getað nýtt fagþekkingu.
8. Umdeilanlegt að þjónustusamn-
ingur sé fallinn úr gildi og því ber
Sólheimum að fylgja forsendum
samningsins við ráðstöfun fjár frá
ríkinu.
9. Félagsmálaráðuneytið hafi eng-
ar athugasemdir gert við stjórn-
endur Sólheima fyrr en Ríkisend-
urskoðun kom með fyrri skýrslu
sína árið 2002.
10. Ríkið greiddi fyrir 35 stöðugildi
við umönnun fatlaðra en aðeins 18
stöðugildi voru fyllt.
11. Heildarársverk voru aðeins
36,5 en ekki 49 eins og samið var
um og greitt fyrir.
12. Ársuppgjör ekki með þeim
hætti að hægt sé að sjá hvort kostn-
aði hafi verið skipt eins og samn-
ingurinn kveður á um.
13. Umframlaunakostnað má rekja
til nýrrar atvinnustarfsemi á Sól-
heimum sem er ekki á ábyrgð rík-
issjóðs.
14. Bókfærður kostnaður við kynn-
ingu á starfsemi Sólheima sem
vistvæns byggðarhverfis á sér
ekki stoð í þjónustusamningnum. ■
10 19. maí 2003 MÁNUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Suðurgötu 10, 101 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er
hægt að fá blaðið í völdum verslunum á lands-
byggðinni. Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
Kannski er Íslandi þegar ölluer á botninn hvolft stjórnað
af verktökum. Það er að minnsta
kosti naumast einleikið hversu
mörg hús rísa hér fyrir tilverkn-
að opinberra aðila og með öðru
vitna þessi hús um það hvern hug
ráðamenn bera til viðkomandi
málefna og hvað þeim finnst mik-
ilvægt - og hvað ekki.
Þannig virðist ekki varða
mestu endilega hvað eigi að fara
fram í húsunum, heldur fremur
hitt að framkvæmdirnar við þau
séu „lyftistöng fyrir viðkomandi
byggðarlag“. Sjálfsmynd Íslend-
inga er fyrst og fremst góð þegar
þeir hafa það á tilfinningunni að
þeir hafi nóg að gera.
Þjóð sem byggir kirkjur
en sækir þær ekki
Þannig hefur þjóðin byggt
kirkjur af fádæma dugnaði en er
á hinn bóginn heldur löt við að
sækja messur, sem er kannski
ekki undarlegt vegna þess að í
messum þarf maður að sitja svo
lengi aðgerðalaus.
Glæsileg íþróttahús með full-
komnustu aðstöðu sem völ er á
fyrir hvers kyns íþróttaiðkun eru
tvímælalaust í þriðja sæti á eftir
skólum og kirkjum í forgangs-
röðinni um það hvers konar hús
skuli helst rísa hér á landi. Þetta
er einkennilegt vegna þess að Ís-
lendingar hafa ekki neitt sérstak-
lega mikinn áhuga á íþróttum og
virðist margt betur gefið en að
stunda þær - eiga sárafáa afreks-
menn og eru eftirbátar annarra
þjóða í þeim íþróttum sem stund-
aðar eru á heimsvísu. Hin dálítið
áreynslukennda innlifun margra
íslenskra karlmanna í gengi
enskra fótboltaliða vitnar um að
eitthvað virðist skorta á ljómann
sem stafi af íslenskum íþróttalið-
um - sé Þróttur frátalinn - og
reyndar grunar mann að þessi
áhugi snúist ekki síst um að lifa
sig inn í enskan lífsstíl með til-
heyrandi þrásetum á krám. Allar
íþróttahallirnar virðast einkum
tilkomnar vegna þess að sú hug-
mynd hefur af einhverjum
ástæðum náð að festa rætur með
þjóðinni að íþróttaiðkun komi í
veg fyrir eiturlyfjaneyslu - þótt
mörg dæmi séu einmitt um að
íþróttir og eiturlyf eiga prýðilega
samleið - og þá jafnframt hitt að
stundi ungmenni ekki íþróttir af
einhverju tagi sé vís leiðin í ystu
myrkur eiturlyfjabölsins sem er
augljós fásinna.
Næst koma félagsheimilin
Næst í forgangsröðinni eru fé-
lagsheimili sem risið hafa víða
um land og eflaust gengt mikils-
verðu hlutverki þótt hinar raun-
verulegu félagsmiðstöðvar víð-
ast hvar séu að vísu bensínstöðv-
arnar. Hins vegar vefst það svo-
lítið fyrir manni að skilja hvers
vegna ráðamenn ætla nú að fara
að reisa ný félagsheimili á sömu
stöðum undir nafninu Menning-
arhús - einkum í ljósi þess að enn
hefur ekki verið ráðist í bygg-
ingu tónlistarhúss í Reykjavík.
Hvar er tónlistarhúsið? Hvers
vegna er það ekki löngu risið?
Þetta er hneisa. Þó ekki væri
nema fyrir þá sök að í tónlist eru
Íslendingar miklu betri en í
íþróttum. Svo er framsýni Gylfa
Þ. Gíslasonar fyrrverandi
menntamálaráðherra fyrir að
þakka að tónlistarkennsla er hér á
háu stigi sem skilar sér í almennri
ástundun tónlistar meðal leikra -
kórar eru hér fleiri en tölu verði á
komið og um allt land eru amatör-
ar að gleðja sig og aðra við tónlist-
arflutning, auk þess sem Íslend-
ingar eru afar duglegir að sækja
tónleika af öllu tagi. Þessi al-
menna ástundun tónlistarinnar
skilar okkur mörgu afburðafólki í
öllum greinum tónlistar.
Ráðamenn í Kópavogi létu af
alkunnum myndarskap reisa sitt
tónlistarhús eins og að drekka
vatn - Salinn - en þegar kemur að
því að Ríki og Borg taki saman
höndum um að reisa tónlistinni í
landinu verðugar höfuðstöðvar
virðist ráðamönnum gersamlega
fyrirmunað að átta sig á mikil-
vægi málsins. Það var ekki fyrr
en farið var að kalla húsið Tónlist-
ar - og ráðstefnuhús sem örlaði á
örlitlum áhuga, þótt ráðstefnur sé
vitaskuld hægt að halda hvar sem
er - til dæmis í bíóum. Hvað veld-
ur þessu gjörtæka áhugaleysi
ráðamanna á því að reisa tónlist-
arhús? Er þetta dáðleysi? Er þetta
gagnkvæm andúð þeirra mennta-
málaráðherra sem úr Sjálfstæðis-
flokknum koma og Reykjavíku-
listans? Er þetta vegna þess að
Reykjavík er ekki úti á landi og
þarf ekki „lyftistöng fyrir at-
vinnulífið“?
Byggð kringum ekkert
Perlan er byggð kringum Ekk-
ert, hefur ekkert inntak, ekkert
konseft, snýst bara í hringi. og
kannski hægt að kaupa sér ís þar
Af hverju var ekki gert tónlistar-
hús ofan á tönkunum? Af hverju
var ekki veitt peningum í tónlist-
arhús í stað þess að ausa fé í
Safnahúsið við Hverfisgötu, sem
enginn veit almennilega til hvers
er? Af hverju reis ekki tónlistar-
hús áður en Reykjavík varð
Menningarborg Evrópu? „Við öll-
um þessum spurningum er til eitt
og annað loðið svar,“ eins og Me-
gas kvað en eftir stendur þetta:
tónlistarhús hefur ekki risið hér
á landi vegna þess að stjórnmála-
mennirnir okkar hafa ekki áhuga
á að láta það rísa. ■
Um daginnog veginn
Hvað um
tónlistarhús?
■ Bréf til blaðsins
Ríkisendurskoðun og Sólheimar í Grímsnesi:
Athugasemdirnar
vegna Sólheima
Ögmundur Jónasson
formaður BSRB og þingmaður Vg.
Stefna ekki persóna
Mitt mat er að svo sé ekki. Ég held að afstaða kjós-
enda ráðist að mjög takmörkuðu leyti af frambjóðend-
um í einstökum kjördæmum. Heldur séu menn að taka
afstöðu til flokksins á landsvísu. Það held ég að eigi við
um Sjálfstæðisflokkinn eins og aðra stjórnmálaflokka. Á
þessu kunna að vera undantekningar. En þær undan-
tekningar sanna regluna. Ég hef ekki trú á að það eigi
við í þessu tilfelli. Ég held að það sem veikt hafi Sjálf-
stæðisflokkinn sé sú stefna sem hann hefur fylgt sér-
staklega í heilbrigðismálum og hótanir hans um að
markaðsvæða velferðarþjónustuna. Það er þetta fyrst
og fremst sem hefur veikt Sjálfstæðisflokkinn. Óttinn
við hvarf frá hófsamari gildum. ■
Sigríður Anna Þórðardóttir
þingmaður Sjálfstæðisflokksins
Hefur ekki veikst
Mér finnst staða Davíðs ekki hafa veikst innan Sjálf-
stæðisflokksins. Hins vegar er það ljóst að flokkurinn
tapaði fylgi þannig að Sjálfstæðisflokkurinn er ekki eins
sterkur núna og eftir kosningarnar fyrir fjórum árum
þegar fylgi hans náði hámarki. Hins vegar er það svo að
mjög fast var sótt að flokknum. Markmið stjórnarand-
stöðunnar var jú að fella ríkisstjórnina. Það varð niður-
staða þessara kosninga að ríkisstjórnin hélt velli. Það
finnst mér sýna gríðarlega mikinn styrk þeirra flokka
sem hafa verið í samstarfi og þá auðvitað mestan styrk
þess manns sem hefur verið í forsæti fyrir ríkisstjórn-
ina undanfarin tólf ár. ■
Hefur staða forsætisráðherrann veikst?
Skiptar skoðanir
■ Af Netinu
Máttur eða móðgun
Ef Sjálfstæðisflokkur og Fram-
sóknarflokkur mynda ríkisstjórn
er það móðgun við kjósendur að
gera Halldór Ásgrímsson að for-
sætisráðherra... Auðvitað á
stærri flokkurinn að fara með
embætti forsætisráðherra. Ann-
að er móðgun við lýðræðið.
ÞORBJÖRG S. GUNNLAUGSDÓTTIR Á TÍKIN.IS
Útför frestað
Seinustu helgi ákvaðu íslenskir
kjósendur að fresta því að moka
yfir Framsóknarflokkinn um
önnur fjögur ár. Fylgistap flokks-
ins reyndist óverulegt og allar
líkur eru á því að hann verði aft-
ur með í ríkisstjórn, jafnvel leið-
andi aðili.
STEINÞÓR HEIÐARSSON Á MÚRNUM.
Daglegt flug
til Kaupmannahafnar
Iceland Express flýgur til Kaupmannahafnar alla daga.
Skoðaðu og bókaðu á IcelandExpress.is eða komdu á söluskrifstofuna
Suðurlandsbraut 24, opið 9-17 virka daga.
Lág fargjöld. Engin bókunarfyrirvari. Engin lágmarksdvöl og engin hámarksdvöl.
Söluskrifstofa Suðurlandsbraut 24, opið 9-17 virka daga I Sími 5 500 600 I www.IcelandExpress.is
M
Á
T
T
U
R
IN
N
&
D
Ý
R
Ð
IN
Sjálfstæðisflokkurinn tapaði hvergi meira fylgi en í kjördæmi forsætisráðherrans, Davíðs Oddssonar.
Ég vil senda Nóatúni Hólagarðiinnilegar þakkir fyrir að gera
undantekningu og senda mér vör-
ur heim á laugardegi, þrátt fyrir
að sú þjónusta sé alla jafna ekki í
boði á þeim degi. ■
Góð
þjónusta
í Nóatúni
Kristín, Arahólum 2, skrifar:
Mikið óréttlæti viðgengst hér íþjóðfélaginu hvað varðar
meðlagsgreiðslur og barnabætur
foreldra sem deila með sér for-
ræði barns eða
barna. Staðreynd-
in er sú að þrátt
fyrir jafnan vist-
unartíma barns
hjá foreldrum
fær einungis ann-
að foreldrið meðlag og barnabæt-
ur. Er þá um að ræða það foreldri
sem barnið hefur lögheimili hjá.
Það er kominn tími til að
breyta þessu óréttlæti. Reglur
ættu að vera í takt við nútímann
og það fjölskyldumynstur sem um
er að ræða hverju sinni. Sem bet-
ur fer er að aukast að foreldrar
deili jafnt á milli sín forsjá og
vistunartíma barna sinna. Í kjöl-
farið ættu meðlagsgreiðslur og
barnabætur að skiptast jafnt á
báða foreldra.
Ég skora á fólk í þessari stöðu
að berja í borðið og láta í sér
heyra og einnig skora ég á stjórn-
völd að gera jafnt við alla og koma
á jafnrétti og sanngirni hvað þetta
varðar. ■
GUÐMUNDUR
ANDRI
THORSSON
■
skrifar um tíðar
byggingar íþróttahúsa
og langa bið eftir
tónlistarhúsi.
GEIR H. HAARDE
Fjármálaráðherra hélt
greiðslum áfram.
PÁLL PÉTURSSON
Félagsmálaráðherra vildi
stöðva greiðslur.
SIGURÐUR ÞÓRÐARSON
Ríkisendurskoðun gerði
margar athugasemdir.
Jafnt
forræði
foreldra
Linda skrifar: