Fréttablaðið - 31.05.2003, Blaðsíða 18
31. maí 2003 LAUGARDAGUR
Venjan er sú að listamenn vinnaverk sérstaklega fyrir þessa
sýningu,“ segir Rúrí, sem verður
fulltrúi Íslands á Feneyjatvíær-
ingnum í ár. „Þetta er að segja má
heimsmeistaramótið í myndlist
þannig að fólk gerir alltaf sitt besta.
Þetta er bæði mikill heiður fyrir
listamanninn og um leið fylgir
þessu gífurlega mikil ábyrgð af því
maður er að koma þarna fram sem
fulltrúi þjóðarinnar.“
Tvíæringurinn í Feneyjum er
jafnan stór viðburður í listaheimin-
um, með þeim alstærstu. Þangað
streymir menningarelíta Evrópu
nánast eins og hún leggur sig, að
ógleymdum fulltrúum frá flestum
heimshornum.
Stjórnvöld í hverju landi velja
fulltrúa sína á tvíæringinn. Á síð-
asta tvíæringi var Finnbogi Péturs-
son fulltrúi Íslands og þar áður var
það Sigurður Árni Sigurðsson. Full-
trúar Íslands hafa til afnota sýning-
arskála sem finnski arkitektinn
Alvar Aalto reisti árið 1956.
Byrjar á að skoða skálann
„Ég held að þessi skáli hafi ver-
ið framlag hans í arkitektúr-
tvíæringi sem er haldinn annað árið
á móti hinum. Finnar notuðu hann
til að byrja með, en síðan byggðu
þeir praktískari skála með Norð-
mönnum og Svíum, steinsteyptan.“
Rúrí segir þennan skála frekar
erfiðan viðureignar fyrir lista-
menn.
„Þetta er léttbyggður timbur-
skáli sem þarf mikið viðhald. Hann
er nettur í stærðinni og minnir svo-
lítið á gám. Þetta er það rými sem
ég þarf að vinna í og það er ekki
hægt að segja annað en að þessi
skáli sé dálítið krefjandi. En maður
byrjar á því að fara á staðinn til
þess að skoða skálann.“
Verkið sem Rúrí fer með nefnist
Archives – Endangered Waters.
Þetta verk er engin smásmíði og
gífurleg vinna liggur að baki því.
Tvöfaldan gám þurfti undir verkið
þegar það var flutt til Feneyja.
Flókinn tæknibúnaður
Rúrí vill reyndar ekki tala mikið
um sjálft verkið fyrr en sýningin er
byrjuð. Þó tekur hún fram að mjög
flókinn tæknibúnaður er í því, bæði
skynjarar og stýribúnaður. „Tölvu-
fræðingar og verkfræðingar hafa
unnið bæði með mér og fyrir mig
að því að hanna þennan tæknibún-
að. Þannig að þetta verk er heilmik-
il vél í rauninni, eins konar sýning-
arvél.“
Meginuppistaðan í verkinu eru
samt fimmtíu og tvær ljósmyndir
af íslenskum fossum.
„Mér finnst fossar vera af-
skaplega einkennandi fyrir Ís-
land. Það er ekki bara eldur og ís,“
segir Rúrí. „Við eigum óvenju
mikið af fossum og ég er ekki viss
um að fólk geri sér grein fyrir því
hvað við erum gæfusöm að hafa
þessa fossa. Við erum sennilega
ekki vöknuð til vitundar um það
enn hvað þetta er mikill fjársjóð-
ur. En það kemur ábyggilega því
nú er að verða svo mikill hörgull á
neysluhæfu vatni í heiminum.“
Vötn og fossar eru kannski ein-
um of hversdagsleg fyrirbæri hér
á landi til þess að fólk veiti því
gaum.
„Þetta bara er þarna og hefur
alltaf verið þarna. Þangað til okkur
tekst að spilla því. Það er hættan.“
Íslenskir fossar
til Feneyja
Draumar og átök: Einræðiáhorfandans“ er yfirskrift
alþjóðlega tvíæringsins í Feneyj-
um þetta árið. Sýningin verður
opnuð almenningi 15. júní og
stendur fram í nóvemberbyrjun.
Fyrsti tvíæringurinn í Feneyj-
um var haldinn árið 1894. Þá
sýndu eingöngu ítalskir lista-
menn, en síðar bættust fleiri Evr-
ópuþjóðir í hópinn. Á síðustu ára-
tugum hefur þátttökuþjóðunum
auk þess verið fjölgað mjög.
Árið 1982 fóru listamenn
þangað fyrst á vegum Íslands en
áður höfðu bæði Sigurður Guð-
mundsson og Magnús Pálsson
sýnt þar í boði Skandinava.
Formleg þátttaka Íslands hófst
árið 1984 og hafa Íslendingar
leigt finnskan skála sem teiknað-
ur er af Alvar Aalto undir sýning-
ar sínar.
„Tvíæringurinn í Feneyjum
var fyrsti tvíæringurinn í heim-
inum. Allir hinir hafa tekið hann
sér til fyrirmyndar,“ segir Rúrí.
Hún segist hafa gaman af að
skoða sögu Feneyjatvíæringsins
og þá ekki síst arkitektúrinn á
sýningarskálunum.
„Strax í byrjun eru byggðir
þarna skálar, svonefndir pavil-
ions, og smám saman hafa þjóð-
irnar verið að byggja sér sína
skála. Maður sér að skálarnir eru
með mismunandi yfirbragði eftir
því hvenær þeir eru byggðir.
Þessir elstu eru afskaplega klass-
ískir og virðulegir. Yfirleitt er
tjaldað til bestu arkitektum
hverrar þjóðar og það væri nátt-
úrlega mjög gaman fyrir Íslend-
inga að taka þátt í þessu, af því að
þetta virkar sem kynning á arki-
tektum þjóðarinnar.“ ■
Tvíæringurinn
í Feneyjum
HUGFANGIN AF FOSSUM
Rúrí verður fulltrúi Íslands á
Feneyjatvíæringnum í ár.
RÚRÍ Á VINNUSTOFU SINNI
Hefur lagt dag við nótt undanfarna mánuði við undirbúning sýningarinnar í Feneyjum.
Tvöfaldan gám þurfti til að flytja verkið út.
■ MYNDLIST
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M