Fréttablaðið - 09.11.2003, Blaðsíða 20

20 9. nóvember 2003 SUNNUDAGUR
Bókaútgáfa er náttúrlega ver-tíðarbransi að hluta og því
gengur oft á með miklum hvellum
og látum, en eðli starfseminnar er
þannig að flest sem þar gerist er
bundið trúnaði og ekki hægt að
segja frá - ekki þá fyrr en í
sjálfsævisögunni ef maður skyldi
taka upp á því í brjálsemi ellinnar
að skrifa slíka bók - hverju guð
forði. Þá myndi ég til dæmis segja
frá því þegar ég var tekinn sem
gísl upp í skuld. Menn geta hins
vegar lesið afspyrnu skemmtilega
lýsingu á bókaforlagi í nýjustu
skáldsögu Einars Kárasonar,
Stormi, sem er rétt óútkomin.
Einn höfuðstarfi útgáfustjóra
er að lesa yfir handrit sem berast
til útgáfu, sem skipta hundruðum
á hverju ári, og það er satt og rétt
sem sagt er. Sérhver Íslendingur
gengur með bók í maganum, fyrst
og fremst skáldsögu, en eftir því
sem árin færast yfir breytist hún
í ævisögu. Mesta ánægjan í starf-
inu er oft tengd því að fá óvænt
inn bitastæð handrit eftir fólk
sem þú þekkir hvorki haus né
sporð á - og hún vegur upp öll
höfnunarbréfin og neiin sem þú
þarft að færa vel meinandi og
ágætu fólki.
Ég minnist eins atviks þar sem
inn á borð til mín kom mjög
óvenjulegt handrit, afar óhugnan-
leg saga þar sem hreinræktað ill-
menni og brennuvargur rifjar á
kaldrifjaðan hátt upp sitt arma líf.
Efnið var fráhrindandi á marga
vegu en frásögnin var svo hnit-
miðuð og ögrandi, og í henni svo
óvenjulegt jafnvægi að ég sat
lengi á eftir og hugsaði að annað-
hvort væri þetta handrit eftir geð-
sjúkling eða mikið talent. Ég boð-
aði höfundinn á minn fund og man
að ég beið nokkuð órólegur eftir
því hvor manntegundin myndi
dúkka upp. Og ég man líka hvað
ég varð hissa þegar prúður og
glaðbeittur piltur birtist inni á
gólfi hjá mér. Bókin kom síðan út
undir heitinu Myrkravél og höf-
undurinn var Stefán Máni.“ ■
Bókaútgefendur standa í stórræðum þessa dagana og taugarnar eru þandar til hins
ýtrasta enda jólabókakapphlaupið að hefjast fyrir alvöru. Útgefendur mæðast í
mörgu og starfið er fjölbreyttara en margan grunar. Fréttablaðið fékk nokkra þeirra
til að segja lesendum frá ýmsu sem á daga þeirra hefur drifið:
Ævintýri
útgefandans
Starf útgefandans er í hugumflestra – þ.e. þeirra sem hafa
leitt hugann að því – í tiltölulega
föstum skorðum. Þaulsetur á
skrifstofunni; lesa erlendar bæk-
ur með það fyrir augum að finna
eitthvað félegt til þýðingar, lesa
handrit sem berast, taka til þess
afstöðu hvort þar sé eitthvað þess
virði að gefa út, vera svo einskon-
ar ritstjóri höfunda sinna og berja
svo handritið í gegnum prent-
smiðju. Þá er að koma bókinni í
búðir og leggja drög að kynning-
arstarfi. Upplestrum og ekki síst
að halda höfundum að fjölmiðlum
og fjölmiðlum að höfundum. Með
öðrum orðum. Eftirsóknarverður
starfsvettvangur!
En starfið er líklega fjölþætt-
ara en ætla má í fljótu bragði. At-
hygli vakti að í lítilli frétt um
megrunarkúr Lindu Pétursdóttur
á dögunum upplýsti fegurðar-
drottningin fyrrverandi að útgef-
andi sinn hefði skipað sér að láta
af sykuráti! Þannig virðist sem
ekkert mannlegt sé útgefendum
óviðkomandi.
Þó svo að Fréttablaðinu sé vel
kunnugt um að forleggjarar eru
nú önnum kafnir við að koma bók-
um sínum á framfæri, þeim sem
nú streyma á markaðinn, leitaði
blaðið til fjögurra reyndra og val-
inkunnra útgefenda, neyddi þá til
að líta upp úr sölutölum og bað þá
um að segja sér af atviki sem má
heita lýsandi fyrir fjölbreytileika
starfsins – stutta reynslusögu úr
heimi forleggjarans sem sannar-
lega mæðist í mörgu.
jakob@frettabladid.is
Ítilefni af útgáfu barnaplötuMegasar, Nú er ég klæddur og
kominn á ról, hjá Iðunni fyrir
margt löngu ákvað ég að hún skyl-
di kynnt með miklum bravúr á
Hótel Holti. Megas var klæddur
upp í snjakahvít jakkaföt og rós
sett í hnappagatið. Ég réð Henný
Hermanns sem stílista til að taka
útliti hans tak að öðru leyti enda
upplit hans kannski ekki upp á hið
besta um þær mundir. Hann var
strokinn hátt og lágt, farðaður og
klipptur og leit út eins og Greifinn
af Grímsey að meðferð lokinni og
hófst þá blaðamannafundurinn
sem haldinn var í Þingholti, hátíð-
arsal Hótel Holts. Veitti ég vel af
þessu tilefni og fór fundurinn hið
besta fram og vakti stórkostlegt
útlit Megasar mikla athygli.
Þegar líða tók á fundinn og
veitingarnar farnar að hafa sín
áhrif og myndatökum fjölmiðl-
anna að mestu lokið, enda farið að
sjá á hvítum fötum Megasar,
barst leikurinn út á bílastæðið
fyrir framan salinn þar sem
blaðaljósmyndarar vildu fá síð-
ustu myndirnar. Hljóp þá í mig
fullmikill leikur og ég stillti mér
upp við glansandi nýjan BMW
sem stóð á bílastæðinu og fyrr en
varði var ég kominn upp á þak
hans og tók þar létt dansspor og
blaðaljósmyndari festi þetta á
filmu í gríð og erg.
Ekki man ég mikið meira af
þessum fundi en gleðin barst eitt-
hvað út í bæ að honum loknum.
Um kvöldið var mér gert viðvart
um að Þjóðviljinn hyggðist birta
ljósmyndina af mér dansandi á
bíltoppnum í blaðinu daginn eftir
og brá mér þá illilega í brún enda
áhrif veitinganna farin að fjara
út. Ég fór í dauðans ofboði í að
reyna að stöðva myndbirtinguna
sem mér tókst naumlega.
Ekki tók betra við þegar ég
vaknaði við það morguninn eftir
að Skúli Þorvaldsson, hótelstjóri á
Holti, hringdi og var heldur
óhress. Hann reyndist eigandi
þessa glænýja bíls sem ég hafði
tekið steppað á kvöldið áður og
það sem verra var þá hafði ég
með þessum asnaskap dældað þak
bílsins rækilega og hann vildi vita
hvað ég hyggðist gera í því máli.
Nötrandi og skjálfandi bauðst ég
að sjálfsögðu til að bæta tjónið að
fullu og reyndist það væn upphæð
og er þessi blaðamannafundur
mér sá dýrasti sem ég hef haldið
um tíðina.“ ■
ÁRSTÍÐ BÓKARINNAR
Útgefendur eru nú í önnum. Það er sá tími
ársins. Kapphlaupið um metsöluna er alls-
ráðandi. Fréttablaðið píndi nokkra valin-
kunna forleggjara til að líta upp úr sölutöl-
um og áróðursstríði og segja frá ýmsu sér-
kennilegu sem hefur hent þá í útgáfu-
bransanum.
Páll Valsson, útgáfustjóri Máls og menningar og Þjóðsögu:
Handrit eftir hugsanlegt illmenni
PÁLL VALSSON
MÁL & MENNING OG ÞJÓÐSAGA
Hvers konar maður er það sem skrifar
handrit þar sem sálarlífi brennuvargs
og morðingja er lýst út í hörgul?
Jóhann Páll Valdimarsson, forleggjari á JPV:
Steppað á þakinu á
JÓHANN PÁLL VALDIMARSSON - JPV
Dýrasti blaðamannafundur sem hann hef-
ur haldið var til kynningar á plötu Megasar
„Nú er ég klæddur og kominn á ról“
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T