Fréttablaðið - 02.01.2004, Blaðsíða 6
6 2. janúar 2004 FÖSTUDAGUR
■ Afríka
Veistusvarið?
1Hvað heitir nýi menntamála-ráðherrann?
2Hversu miklu fé hefur SaddamHussein dregið sér?
3Hvað heitir íþróttamaður ársins2003?
Svörin eru á bls. 30
Biskup lýsir áhyggjum af stöðu barna:
Börn orðin afgangsstærð
ÁVARP „Það virðist enginn tími fyr-
ir börnin. Þau verða fórnarlömb
lífsgæðakapphlaupsins. Vanlíðan
barnanna, kvíði og vonleysi ber
því vitni, og alls konar dæmi um
vanrækslu sem börnin okkar líða.
Það er auðvelt að skella skuldinni
á kerfið en er ekki eitthvað að
hvað varðar gildismat okkar sjál-
fra?“ sagði séra Karl Sigurbjörns-
son biskup í nýárspredikun sinni.
Hann sagði börnin mikilvægustu
auðlind landsins en sú auðlind
virtist afgangsstærð á Íslandi.
„Hagtölur segja að við séum í
hópi ríkustu þjóða heims. En virð-
umst þó ekki hafa efni á börnum.
Þau virðast vera fyrir,“ sagði
biskup og spurði hvort það bæri
ekki vott um andlega fátækt.
Hann gerði fjölda fóstureyðinga
einnig að umræðuefni. „En hvaða
sögu segja að meðaltali 900
fóstureyðingar á ári af félagsleg-
um ástæðum? Það er á tuttugu ára
bili sama og allir íbúar Kópa-
vogs,“ sagði Karl en kvaðst ekki
dæma mæðurnar sem hefðu þurft
að axla þessa ákvörðun. Lands-
menn þyrftu hins vegar að gefa
þessu gaum. ■
FÉLAGSMÁL Uppbygging nýs félags
skipstjórnarmanna sem verður til
við sameiningu þriggja félaga
þeirra er ekki nægilega lýðræðis-
leg,“ segir Grétar Mar Jónsson,
fyrrum formaður Farmanna- og
fiskimannsambandsins.
„Í fyrsta lagi ætla þeir að vera
áfram í vinnu sem eru starfandi
hjá félögunum. Í öðru lagi ætla
þeir að vera með listakosningar,
þannig að ef menn ætla að bjóða
sig fram þurfa
þeir 50 manns á
lista. Til viðbót-
ar þessu ætlar
þetta nýja félag
að búa til starfs-
stjórn, sem er
ekki óvenjulegt
í byrjun, en hún
á að vera til
fjögurra ára,“
segir Grétar
Mar og telur
þetta fráhrind-
andi fyrir önnur
félög sem hafi
áhuga á að koma
að þessu. „Þetta
er að mínu mati
til þess að
smærri félög í kringum landið
eigi ekki kost á því að koma að
svona.“
„Það er ekkert verið að spara í
rekstri. Það er verið að tala um,
ef eitthvað er, meiri rekstrar-
kostnað og minni fagleg vinnu-
brögð. Ég hefði haldið að ef ætti
að ná einhverjum árangri með
svona sameiningu ætti að segja
þeim upp sem fyrir væru. Síðan
væri formaðurinn í fullu starfi og
réði með sér lögfræðing og hag-
fræðing til starfa.“
Eiríkur Jónsson, formaður Fé-
lags íslenskra skipstjórnar-
manna, segist hafa farið í gegnum
þessa umræðu við Grétar Mar við
fyrri sameiningarviðræður. „Yf-
irbyggingin verður síst of stór. Þó
það verði þrír starfsmenn vil ég
meina að það geri okkur betur í
stakk búna að sinna þeim málum
sem hefur ekki verið sinnt til
þessa. Mér finnst skrýtið ef menn
vilja ekki hafa starfsmenn í þeim
félögum sem þeir stofna.“
Eiríkur segist skilja gagnrýni
á listakosningu en ákveðið hafi
verið að fara þá leið eftir langa
umhugsun. Hún þurfi ekki að
vera verri fyrir endurnýjun en
önnur form. „Það er eflaust til
betra kerfi en þá þarf bara að
ræða það og finna það.“
„Markmiðið er að allir skip-
stjórnarmenn á Íslandi verði í
einu félagi,“ segir Eiríkur um
sameininguna. „Það er alveg ljóst
að skipstjórnarmönnum, eins og
öðrum sjómönnum er að fækka.
Þetta er ákveðinn varnarleikur
gagnvart því.“
brynjolfur@frettabladid.is
STUBBS-BRÆÐUR Í JÁRNUM
Bræðurnir voru handteknir vegna gruns
um tengsl við hryðjuverkamenn.
Bræðrum vísað úr landi:
Grunaðir
um græsku
FILIPPSEYJAR Stjórnvöld á Filipps-
eyjum hafa ákveðið að reka tvo
bandaríska bræður úr landi en
þeir voru handteknir fyrr í mán-
uðinum vegna gruns um tengsl
við múslimska hryðjuverkamenn.
Mennirnir, sem heita James og
Michael Ray Stubbs, voru hand-
teknir 13. desember og hafa við
yfirheyrslur neitað öllum ásökun-
um um tengsl við hryðjuverka-
menn, en grunur leikur á að þeir
hafi verið í tengslum við liðsmenn
al-Kaída.
Að sögn embættismanna eru
bræðurnir einnig grunaðir um að
hafa verið í tengslum við liðs-
menn Jemaah Islamiah-samtak-
anna, sem staðið hafa fyrir þjálf-
un filippeyskra skæruliða í suður-
hluta landsins og hafi bræðurnir
verið á ferðinni til og frá Filipps-
eyjum allt frá því í upphafi síð-
asta árs. ■
SKIPAÐ ÚR LANDI Skæruliðar
Þjóðfrelsishreyfingarinnar í
Búrúndí hafa skipað Simoni
Ntamwana, yfirmanni kaþólsku
kirkjunnar í landinu, að koma sér
úr landi innan 30 daga eftir að
hann sakaði hreyfinguna um að
hafa staðið að morðinu á sendi-
herra Páfagarðs í Búrúndí á
mánudaginn. Þjóðfrelsishreyfing-
in neitar að bera ábyrgð á morð-
inu.
ÁTTA BRETAR FÓRUST Átta Bret-
ar fórust í umferðarslysi í Suður-
Afríku á gamlársdag. Slysið varð
í Natal-þjóðgarðinum nálægt
bænum Bergville og var fólkið,
fimm karlmenn og þrjár konur, á
ferð í smárútu þegar gangandi
vegfarandi hljóp í veg fyrir rút-
una. Þegar bílstjórinn brást við
lenti rútan á hvolfi utan vegar.
Bílstjórinn og þrír aðrir farþegar
sluppu lítið meiddir en vegfar-
andinn lést.
TRÚBOÐI DREPINN Bandarískur
62 ára gamall trúboði var skotinn
til bana í Kenýa á gamlársdag að-
eins mánuði eftir að hann kom til
landsins. Morðinginn braust inn í
hús trúboðans vopnaður sjálf-
virkum riffli og heimtaði banda-
ríska dollara en hóf skothríð þeg-
ar trúboðinn ætlaði að afhenda
honum peningana. Morðingjans
er nú leitað.
Fjarðabyggð:
Fjárfestingar
þrefaldast
SVEITARSTJÓRNARMÁL Framkvæmt
verður í Fjarðabyggð fyrir 1,3
milljarða króna í ár til að mæta
íbúafjölgun og búa í haginn fyrir
byggingu álvers.
Hin gríðarlega uppbygging
sem framundan er á næstu árum
í Fjarðabyggð vegna álversfram-
kvæmda einkennir fjárhagsáætl-
un sveitarfélagsins fyrir næsta
ár. Lætur nærri að fjárfestingar
Fjarðabyggðar þrefaldist milli
ára um leið og sveitarfélagið eyk-
ur skuldir sínar allverulega. Sem
fyrr eru fræðslumál fjárfrekasti
málaflokkurinn. Tekjur af bygg-
ingarleyfisgjöldum álvers Alcoa
nema um 30 milljónum króna og
verður mestum hluta þeirra var-
ið til sérverkefna sem tengjast
álversuppbyggingunni. ■
AFGANSKI HERINN
Fjöldi afganskra hermanna lagði banda-
ríska hernum lið í nýafstaðinni herferð
gegn uppreisnarmönnum.
Herferð gegn
uppreisnarmönnum:
Yfir hundrað
handteknir
KABÚL, AP Bandaríski herinn segist
hafa drepið tíu meinta uppreisn-
armenn og handtekið á annað
hundrað til viðbótar á undanförn-
um fjórum vikum. Tveir afgansk-
ir hermenn féllu og tveir óbreytt-
ir borgarar og tveir bandarískir
hermenn særðust í átökum við
uppreisnarmenn á þessu tímabili.
Fjögurra vikna herferð gegn
uppreisnarmönnum talibana og
al-Kaída í sunnan- og austanverðu
Afganistan lauk á mánudaginn. Á
þriðja þúsund hermenn tóku þátt í
aðgerðunum sem miðuðu að því
að hrekja uppreisnarmenn úr
fylgsnum sínum og koma í veg
fyrir að þeir trufluðu stjórnar-
skrárviðræður ráðamanna í
Kabúl. ■
Bjargað úr sjálfheldu:
Fastur undir
bókahrúgu
NEW YORK, AP Karlmaður á fimm-
tugsaldri lá fastur undir bunka af
tímaritum og bókum í íbúðinni sinni
í tvo sólahringa áður en slökkviliðs-
menn og nágrannar hans komu hon-
um til bjargar.
Patrice Moore, sem er götusali,
hafði staflað upp bókum, tímaritum
og dagblöðum meðfram öllum
veggjum í íbúðinni. Svo virðist sem
hann hafi staðið uppréttur í miðju
herbergi þegar staflinn hrundi yfir
hann. Nágranni Moores kom að hon-
um tveimur dögum síðar og tók það
yfir hálftíma að grafa hann upp úr
hrúgunni. Hann var fluttur á
sjúkrahús með áverka á fæti. ■
Uppbygging nýja
félagsins gagnrýnd
Grétar Mar Jónsson gagnrýnir uppbyggingu nýs félags skipstjórnar-
manna og segir hana ólýðræðislega. Formaður Félags íslenskra skipstjórn-
armanna vísar því á bug og segir félagið verða öflugt og lýðræðislegt.
„Þó það
verði þrír
starfsmenn vil
ég meina að
það geri okk-
ur betur í
stakk búna
að sinna
þeim málum
sem hefur
ekki verið
sinnt til
þessa.
GRÉTAR MAR JÓNSSON
Segir uppbyggingu nýs félags skipstjórnarmanna ekki nógu lýðræðislega og til þess fallna
að koma í veg fyrir að smærri félög gangi til liðs við það.
SÉRA KARL SIGURBJÖRNSSON
BISKUP
Hefur áhyggjur af stöðu barna sem
virðist afgangsstærð í íslensku þjóðfélagi.
FARÞEGAR FLEIRI EN BÚIST VAR
VIÐ 136.100 manns flugu með
flugvélum Iceland Express á síð-
asta ári, fyrsta starfsári fyrir-
tækisins, og er það umfram
væntingar. Meðalsætanýting yfir
árið var 75% en varð best 94,5% í
ágúst. Að meðaltali flutti flug-
félagið 443 farþega dag hvern.
■ Flug