Fréttablaðið - 08.01.2004, Blaðsíða 18

18 8. janúar 2004 FIMMTUDAGUR
■ Ólík sjónarmið
Í grein sinni 30. desember 2003er Svanfríður Jónasdóttir hel-
tekin af stórkostlegum gróða
stofnfjáreigenda ef sala hluta-
bréfa í SPRON hf. fer fram. Hún
segir að fyrir rúmu ári hafi ég
ætlað að selja Búnaðarbankanum
stofnfé SPRON á miklu yfirverði
og þannig fengið bankanum annað
eiginfé SPRON, hið heilaga fé,
sem meðgjöf. Hún líkir hug-
myndafræðinni við það hvernig
staðið var að sölu ríkisfyrirtækja
austur í Sovét, sem ekki hefur nú
beinlínis gott orð á sér. Ef Svan-
fríður hefði kynnt sér málið vissi
hún að fyrir 1 og hálfu ári síðan
var SPRON metinn á 4,2 ma. kr.
Þar af áttu 3,7 ma. kr. að renna í
sjálfseignarstofnunina, þ.e. sjóð-
inn sem enginn á, og stofnfjáreig-
endur áttu að fá tvo ma. kr. í sinn
hlut. Stóð aldrei annað til en að
stofnunin fengi eðlilegan arð á fé
sitt og hún myndi veita miklu fé
til menningar- og líknarmála.
Rán eða stuldur?
Eftir að eignasamstarf SPRON
og KB-banka var kynnt fyrir jól
hafa margir fellt dóma. Svanfríður
talar um „daylight robbery“ og
Hjálmar Árnason alþingismaður
segir söluna jaðra við stuld á
heimasíðu sinni. Þau ganga bæði út
frá þeirri röngu forsendu að verið
sé að hirða eigið fé SPRON, sem er
um fjóra ma.kr. Það er sorglegt að
fólk skuli ekki kynna sér málið bet-
ur áður en það byrjar að saka annað
fólk um glæpi.
Samkomulag stjórnar SPRON og
KB banka byggist á breytingu
SPRON í hlutafélag í samræmi við
lög frá Alþingi. Samkvæmt mati
óháðs aðila er markaðsvirði SPRON
7,4 ma. kr. og þar af fær sjálfseign-
arstofnun SPRON, sem enginn á,
sex ma. kr. eða 50% meira en eigið
fé SPRON sem er nú um fjóra ma.
kr. Er það „daylight robbery“ eða
stuldur? Hlutur stofnfjáreigenda
er 1,4 ma. kr. sem hlutafé í SPRON
hf. eða tæp 20%. Þessi hlutabréf er
KB-bankinn tilbúinn til að kaupa
fyrir þrjá ma. kr. af þeim sem vilja
selja. Leitað var til bankanna þrigg-
ja og reyndist hugmynd KB-bank-
ans best því hún stefnir að því að
gera SPRON að öflugasta fjármála-
fyrirtæki landsins í einstaklings-
þjónustu og tryggir þar af leiðandi
jafnframt hag starfsmanna og við-
skiptavina. Það er því ekki hreyft
við eigið fé SPRON heldur vex það
um 50% og mun um ókomin ár nýt-
ast til menningar- og líknarmála í
Reykjavík.
Eru stofnfjáreigendur vont
fólk?
Svanfríður talar um mikla
persónulega hagsmuni mína og
að ég sé búinn að finna leið fyrir
mig og aðra til að hagnast stór-
kostlega. Hagnaður hjóna af sölu
íbúðar á 12 m. kr. sem þau keyp-
tu fyrir sex árum á sex m. kr.
með 90% lánum yrði meiri í dag
en ef þau hefðu þá keypt stofnfé
fyrir 600 þús. kr. Þetta er nú hinn
stórkostlegi hagnaður stofnfjár-
eigenda. Rétt er í þessu sam-
bandi að benda á að hagnaður
stofnfjáreigenda er mismunandi
því rekstur sumra sparisjóða er
ekki sérlega beysinn. Ég get full-
vissað Svanfríði um að þessi fjár-
hæð skiptir ekki meginmáli fyrir
hagsmuni mína eins og hún held-
ur ítrekað fram.
Hámarkshlutur stofnfjár í
SPRON eru 20 einingar, 500 þús.
kr. að nafnvirði. Slíkur hlutur er
núna uppreiknaður 740 þús. kr. og
gefur samkvæmt samkomulaginu
stofnfjáreiganda 4,1 m. kr. sölu-
verð eða 3,4 m. kr. í hagnað. Á
sama tíma fær hinn helgi, eig-
andalausi sjóður 8,2 m. kr. vegna
sama stofnfjár. Ég gerðist stofn-
fjáreigandi 1989, sex árum áður
en ég fór í pólitík og á nú há-
markshlut. Ég verð stoltur af
þessu 8,2 m. kr. framlagi mínu til
menningar- og líknarmála. Ætli
Svanfríður Jónasdóttir hafi lagt
fram jafn mikið fé til menningar-
og líknarmála?
Hver er hvati þeirra sem með
offorsi ráðast gegn stofnfjáreig-
endum sem með ábyrgðum og
peningum gerðu starfsemi spari-
sjóða mögulega. Stofnfjáreigend-
ur ganga núna nánast með veggj-
um fyrir það ódæði sitt að stofna
og styrkja sparisjóð. Lítilsgildir
stjórnmálamenn flýja jafnvel eins
og hræddir kjúklingar og vita
ekki hvert þeir eiga að skila aur-
unum sínum. Aðrir keppast við að
sverja fyrir öll tengsl við spari-
sjóðina. Skyldi hvatinn heita
ÖFUND? ■
DÓMSMÁL „Ég gagnrýni þessa niður-
stöðu, ég tel sakir ekki hafa verið
fyrndar. Reglan er sú að fyrningin
rofnar þegar rannsókn hefst. Í
þessu máli sýnist mér ekkert benda
til annars en að rannsókn hafi hafist
gegn manninum, daginn sem stúlk-
an kærði,“ segir Sif Konráðsdóttir
hæstaréttarlögmaður. Sif undrast
sýknudóminn og segir það ekki í
samræmi við dóma Hæstaréttar,
ákvæði laga eða fræðikenningar að
miða fyrningarrofið við það þegar
sakborningi er kynnt sakarefnið.
Ákvæðum laga um fyrningar-
frest var breytt fyrir fimm árum og
segir m.a. í 4. málsgrein 82. gr.
almennra hegningarlaga: „Fyrning-
arfrestur rofnar þegar rannsókn op-
inbers máls hefst fyrir rannsóknara
gegn manni sem sakborningi“. Þá
sýnist vilji löggjafans hafa verið
alveg skýr þegar lögunum var
breytt. Í athugasemdum með frum-
varpinu segir að það „sé því ekki
skilyrði fyrir rofi á fyrningarfresti
að manni hafi verið gerð grein fyrir
réttarstöðu sinni sem sakborningi
eða að honum sé kunnugt um hana“.
Engir tímafrestir eru nefndir í
þessu sambandi, hvort kynna verði
sakborningi sakarefni innan til-
tekins tíma.
Sif Konráðsdóttir segir að það
hljóti að vera nauðsynlegt að fá dóm
Hæstaréttar í þessum efnum. ■
Stórkostlegur gróði
stofnfjáreigenda
ANDSVAR
PÉTUR
BLÖNDAL
■ alþingismaður
skrifar um hagnað
sparifjáreigenda
SPRON.
Auglýsing um skila-
skyldu og skilafresti
Á ÁRINU 2004 FYRIR LAUNASKÝRSLUR O.FL.
skv. 92. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt og eignarskatt
Ríkisskattstjóri hefur skv. 93. gr. laga nr. 90/2003 ákveðið að eftirtöldum gögnum
vegna ársins 2003 skuli skilað til skattstjóra eigi síðar en 26. janúar 2004. Sé gögn-
unum skilað á rafrænu formi framlengist fresturinn til 6. febrúar 2004.
1. Launamiðar og greiðslumiðar (RSK 2.01) vegna launa, lífeyris, tryggingabóta og at-
vinnuleysisbóta o.fl. Á launamiðum komi m.a. fram sundurliðaðar upplýsingar um
hvers konar greiðslur í formi launa og hlunninda, styrkja, bóta eða annarra tekna.
Skilaskyldir eru allir þeir sem innt hafa af hendi endurgjald fyrir vinnu, bætur, styrki eða
aðrar greiðslur sem skattskyldar eru skv. 7. gr. laga nr. 90/2003.
2. Verktakamiðar (á eyðublaði RSK 2.01). Skilaskyldir eru félög, fyrirtæki, stofnanir og
einstaklingar, sem innt hafa af hendi greiðslur til verktaka fyrir þjónustu (efni og vinnu).
3. Bifreiðahlunnindamiðar (RSK 2.035). Skilaskyldir eru allir þeir sem í rekstri sínum eða
annarri starfsemi hafa haft kostnað af kaupum, leigu eða rekstri fólksbifreiðar og ekki
fylla út RSK 4.03 vegna hennar.
4. Hlutafjármiðar (RSK 2.045) ásamt samtalningsblaði (RSK 2.04). Skilaskyld eru öll
hlutafélög, einkahlutafélög, samvinnuhlutafélög og sparisjóðir.
5. Stofnsjóðsmiðar (RSK 2.065) ásamt samtalningsblaði (RSK 2.06). Skilaskyld eru öll
samvinnufélög þ.m.t. kaupfélög.
6. Launaframtal (RSK 1.05) einstaklinga, sem stunda atvinnurekstur eða sjálfstæða
starfsemi, og lögaðila, sem undanþegnir eru skattskyldu skv. I. kafla laga nr. 90/2003,
hafi þeir greitt laun eða viðbótarframlag í lífeyrissjóð á árinu 2003.
7. Upplýsingar um viðskipti með hlutabréf (RSK 2.08). Skilaskyldir eru bankar, verð-
bréfafyrirtæki og aðrir þeir aðilar sem annast kaup og sölu, umboðsviðskipti og aðra
umsýslu með hlutabréf.
8. Greiðsluyfirlit (RSK 2.025) yfir hvers konar greiðslur til erlendra aðila og annarra, sem
bera takmarkaða skattskyldu hér á landi, og skattskyldar eru skv. 3. tölul. (þjónusta
eða starfsemi innt af hendi hér á landi) og 6. tölul. (leiga og greiðslur fyrir afnot eða
hagnýtingu einkaleyfa og hvers konar annarra leyfa, réttinda, sérþekkingar, o.fl.) 3. gr.
laga nr. 90/2003. Skilaskyldir eru allir þeir sem innt hafa greiðslur sem þessar af hendi.
9. Greiðslumiðar (RSK 2.02) yfir hvers konar greiðslur fyrir leigu eða afnot af lausafé,
fasteignum og fasteignaréttindum, sbr. 1. og 2. tölulið C-liðar 7. gr. laga nr. 90/2003
og ekki er gerð grein fyrir á skilagreinum RSK, sem taldar eru upp hér að framan.
Skilaskyldir eru allir þeir sem innt hafa greiðslur sem þessar af hendi.
Upplýsingum þessum skal ef unnt er, skilað á tölvutæku formi samkvæmt færslu-
lýsingu ríkisskattstjóra, sem finna má á vefsíðu ríkisskattstjóra www.rsk.is. Annars
skal þeim skilað á tilsvarandi eyðublöðum RSK.
Reykjavík 6. janúar 2004
Indriði H. Þorláksson ríkisskattstjóri
Sif Konráðsdóttir hæstaréttarlögmaður:
Sökin var ekki fyrnd
DÓMSMÁL „Dómurinn telur að miða
verði við að fyrningu hafi verið
slitið 7. maí 2003, er ákærði kom
fyrir lögreglu og var kynnt kæra
konunnar.“
Þetta segir m.a. í dómi Héraðs-
dóms Vestfjarða í máli ákæru-
valdsins gegn tæplega fimmtugum
Vestfirðingi.
Maðurinn var ákærður fyrir
ítrekuð kynferðisbrot gegn barn-
ungri stúlku á árunum 1985–1989.
Stúlkan lagði fram kæru hjá lög-
reglunni í Bolungarvík 27. septem-
ber 2002 en manninum var ekki
kynnt kæruefnið fyrr en tæpum
átta mánuðum síðar.
Fjölskipaður Héraðsdómur
Vestfjarða telur engan vafa leika á
sekt mannsins, brotin hafi verið ít-
rekuð og staðið allt til 7. maí 1988.
Ekki kemur fram í dómnum hvern-
ig sú dagsetning er fundin út en
fyrningarfrestur er engu að síður
miðaður við þá dagsetningu.
Brot mannsins varða allt að 12
ára fangelsi og fyrningarfrestur er
því 15 ár. Samkvæmt túlkun dóms-
ins rofnaði fyrningarfrestur þegar
maðurinn var kallaður fyrir lög-
reglu 7. maí 2003, ekki þegar stúlk-
an lagði fram kæruna í september
2002.
Fjölskipaður héraðsdómur
sýknaði manninn og vísaði einnig
frá bótakröfu stúlkunnar. ■
Héraðsdómur Vestfjarða:
Sakir fyrndar
Bætiflákar
Betri lánskjör mikilvægari
Seðlabankinn hefur varað
bankana við að
ganga ekki of
langt í að miðla
erlendu lánsfé
innanlands.
Aukið aðgengi
almennings af
almennum
lánum veikir
stjórntæki bankans. Jón Þórisson
er framkvæmdastjóri útibúasviðs
Íslandsbanka.
–––––––––––––––––––––––––––––
Það sem Seðlabankinn hefur áhyggjur af er í
fyrsta lagi að tækið sem þeir nota til að hafa
áhrif á íslenskt efnahagslíf sé að veikjast.
Tæki sem þeir hafa notað mjög sparlega.
Það er bara veruleiki sem menn verða að
sætta sig við, að við erum í vaxandi mæli að
taka mið af alþjóðlegu umhverfi. Maður
hefði haldið að það væru stærri hagsmunir
af því að almenningur ætti kost á betri
kjörum við fasteignafjármögnun.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
L