Fréttablaðið - 19.01.2004, Blaðsíða 15

Það þótti tíðindum sæta þegarHalldór Ásgrímsson, formaður
Framsóknarflokksins og utanrík-
isráðherra birtist á dögunum í
fjölmiðlum, ekki einu sinni heldur
tvisvar, með áberandi miklum
gleðibrag. Þessu ollu tveir sól-
skinsatburðir í lífi Halldórs sem
höfðu svo djúpstæð áhrif á hann
að litlu mátti muna að gömul bros
frá því fyrir 10. maí sl. tækju sig
upp. Hið fyrra var heimsókn Hall-
dórs á virkjunarsvæðið við Kára-
hnjúka. Þaðan kom ráðherrann til
baka beinlínis snortinn af fegurð
þess sem þar gat að líta; ekki síst
því hve framkvæmdir virtust
ætla að fara einstaklega vel í
landslaginu, sagði hann.
Síðari atburðurinn, og sá sem
varð tilefni mikils uppsláttar í
fjölmiðlum og margra viðtala við
utanríkisráðherrann, var
sprengjufundurinn í Írak. Ekki
dugði minna en stríðsletur og
flennifyrirsögn á forsíðu Morg-
unblaðsins sunnudaginn 11. janú-
ar sl. og þar var að sjálfsögðu
slegið upp viðtali við utanríkis-
ráðherra. Sá heitir Halldór Ás-
grímsson og lýsti því yfir að hér
væri hvorki meira né minna en
um heimsatburð að ræða. Ekki
spillti gleði utanríkisráðherra að
það voru Íslendingar sem fundu
sprengjurnar og talið að í þeim
væri sinnepsgas. Það lá að vísu
fyrir samtímis, samkvæmt frétt-
um, að um væri að ræða gömul
vopn, grafin í jörðu, sennilega frá
níunda áratug síðustu aldar, þ.e.
leifar frá styrjöldinni milli Írana
og Íraka. Einnig var ljóst af frétt-
um og sást á myndum að um var
að ræða sprengihleðslur í gamal-
dags léttar sprengivörpur, sumar
ryðgaðar í sundur og langt í frá í
notkunarhæfu ástandi. Þá voru
það að vísu heimamenn sem
fundu vopnin og Íslendingarnir,
tilkallaðir, undir danskri stjórn,
en er á meðan er. Gleði Halldórs
var fölskvalaus og ósvikin og í
einu viðtalinu setti hann sig
m.a.s. í spámannlegar stellingar
og sagðist reyndar alltaf hafa
haldið því fram að eitthvað myndi
finnast í Írak.
Glæpnum rænt
En Adam var ekki lengi í Para-
dís. Ýmislegt tók að skyggja á
gleðina. Ekki einungis að Danir
gerðu sitt ýtrasta til að stela
frægðinni af Íslendingum. Við
bættist að erlendir fjölmiðlar
sýndu hinum íslenska gereyðing-
arvopnafundi og heimsatburði
Halldórs mjög takmarkaðan
sóma. Sumir fjölmiðlar voru jafn-
vel svo ósvífnir að gera meira
með upplýsingar sem fyrrverandi
ráðherra í ríkisstjórn Bush kom á
framfæri um svipað leyti að und-
irbúningur fyrir innrás í Írak
hefði hafist strax á fyrstu dögum
valdatíma Bush og verið kominn á
fullan skrið löngu fyrir atburðina
11. september 2001. Ásakanirnar
um gereyðingarvopn Íraka og þá
ógn sem heimsbyggðinni stafaði
af þeim hafi því augljóslega verið
tylliástæður til að réttlæta innrás-
ina. Austan Atlantsála gerðu
breskir fjölmiðlar harða hríð að
Blair og undanhaldi hans, meðan
pólitískir andstæðingar ráku
flóttann. Steininn tók þó úr þegar
menn gerðust svo ósvífnir að vé-
fengja að í hinum gömlu og ryðg-
uðu sprengjum væru efnavopn.
Síðustu fréttir eru að eftir rann-
sóknir færustu vísindamanna á
einum fimm sprengjum af liðlega
30 sem kváðu hafa fundist reynd-
ist engum efnum, svo sem sinn-
epsgasi eða þaðan af hættulegri,
til að dreifa. Hér sé einfaldlega
um að ræða gömul, ryðguð, ónot-
hæf og tiltölulega meinlaus vopn
sem auðvitað úir og grúir af í hinu
stríðshrjáða Írak. Nema hvað,
Írak var nú einu sinni einn allra
dyggasti og besti viðskiptavinur
vestrænna vopnaframleiðenda
um langt árabil. Margs konar víg-
tólum var hrúgað inn í landið allan
fyrrihluta valdatíma Saddams
Hussein sem var lengstum einn
helsti bandamaður Bandaríkja-
manna og Breta í Miðausturlönd-
um og naut velvildar þeirra og
stuðnings meðan hann stóð í
stríðsrekstri gegn heittrúarmönn-
um í Íran.
Heimsatburður Halldórs
Ásgrímssonar virðist því að
mestu leyti hafa gufað upp. Það
eina sem eftir stendur á spjöldum
sögunnar er grátbrosleg atburða-
rás. Utanríkisráðherra þjóðarinn-
ar opinberaði ótrúlega fljótfærn-
isleg og ófagleg viðbrögð sín við
óstaðfestum fréttum af þessu tagi
almennt séð. Einnig löngunina til
að finna einhverja réttlætingu, þó
síðbúin sé, fyrir þeirri dæma-
lausu ákvörðun að spyrða Ísland
við Bandaríkin og Bretland og
lýsa yfir stuðningi við hið ólög-
mæta árásarstríð þeirra. Allt er
þetta þeim mun neyðarlegra sem
ljóst er að þó svo sinnepsgas hefði
reynst eða eigi eftir að reynast í
ryðguðum og ónothæfum
sprengikúlum frá því fyrir 1990
breytir það engu um þá meintu
ógn sem heimsbyggðinni átti að
stafa af Írökum dagana fyrir inn-
rásina sl. vetur og notuð var henni
til réttlætingar.
Heimsatburður andast í
kyrrþey
Hlutur fjölmiðla hér á landi,
sem staðið hafa sig vægast sagt
misvel í því að fjalla með hlut-
lægum og gagnrýnum hætti um
framgöngu stjórnvalda í Írakmál-
inu, batnar lítið. Morgunblaðið,
sem notaði eins og áður sagði
stríðsletrið og fimm dálka flenni-
fyrirsögn á forsíðu undir fréttina
um heimsatburðinn, hafði minna
við og notaði hógværari fyrirsögn
fimmtudaginn 15. janúar til að
koma því á framfæri að rann-
sóknir bandarískra sérfræðinga á
einum fimm sprengjum bentu til
þess að hér væri alls ekki um
efnavopn að ræða. Þetta frétta-
mat Morgunblaðsins vekur óneit-
anlega athygli. Það er auðvitað
ekkert við það að athuga að blað-
ið noti mikið púður í að segja frá
heimsatburðum þegar eða ef slík-
ir verða. Hitt er auðvitað ennþá
sjaldgæfara að heimsatburður
gufi upp. Það skyldi maður því
ætla að teldist enn meiri frétt en
hinn meinti heimsatburður sjálf-
ur. Viðbragða Halldórs Ásgríms-
sonar hefur verið beðið með
nokkurri eftirvæntingu. Þegar
þetta er ritað hefur undirritaður
það eitt undir höndum að boðberi
heimsatburða, sjálfur utanríkis-
ráðherra og forsætisráðherra-
efni, kvartar undan ósamræmi í
efnamælingum í lítt áberandi
frétt á innsíðu Morgunblaðsins í
dag, föstudaginn 16. janúar í 13.
viku vetrar. Lifa þá sjö dagar til
þess að þorri hefjist. ■
15MÁNUDAGUR 19. janúar 2004
Umræðan
STEINGRÍMUR
J. SIGFÚSSON
■
skrifar um
uppgufun
heimsatburða.
Heimsatburður gufar upp