Fréttablaðið - 07.02.2004, Blaðsíða 22

22 7. febrúar 2004 LAUGARDAGUR
■ Maður að mínu skapi
ÚTSALA
30-50% afsl.
Undirfataverslun.
Síðumúla 3
Sími: 553 7355
opið virka daga
kl: 11-18
Laugard. kl: 11-15
EYRÚN SIGTRYGGSDÓTTIR
Skilur allt en þykist ekki kunna að tala.
Þykist ekki
kunna
að tala
Maður að mínu skapi er til dæmishún Eyrún litla dóttir mín,“ seg-
ir Sigtryggur Baldursson trommu-
leikari, sem sumir þekkja betur sem
Bogomil Font. „Hún skilur allt sem
ég segi en þykist ekki kunna að tala.
Ég vildi gjarnan geta gert það. Svo
hlær hún stundum að mér.“
Eyrún er átján mánaða og fædd í
Hollandi. Hún er svo til nýkomin til
Íslands ásamt foreldrum sínum. Hún
á eina systur sem heitir Una sem
fermist í vor.
„Eyrún kann að vísu að segja nei.
Það er góður eiginleiki sem ég þyrfti
að temja mér. Nei er nytsamlegt orð
sem er gott að kunna,“ segir Sig-
tryggur sem á það til að taka að sér
of mörg verkefni. „Eyrún er upp-
spretta mikils fróðleiks. Ég lærði
það til dæmis af henni að heimurinn
er intressant. Stundum gleymi ég því
að lífið er áhugavert og skemmtilegt.
Það er þetta með uppgötvunina hjá
Eyrúnu – það er alltaf verið að upp-
götva eitthvað nýtt og ég læri heil-
mikið af því,“ segir hin fróðleiksfúsi
Sigtryggur. ■
SIGRÚN MAGNÚSDÓTTIR
Borgarfulltrúinn fyrrverandi, og sjómannsdóttirin, nemur núna þjóðfræði í Háskóla Íslands. Hún segir að
námið nýtist vel við stofnun sjóminjasafnsins, sem hefur verið henni hjartans mál undanfarið.
Senn verður sjóminjasafn í Reykjavík að veruleika en unnið hefur verið að undirbúningi þess síðan árið 2001
þegar tillaga þess efnis var borin upp í borgarstjórn Reykjavíkur. Safninu hefur verið fundinn staður að
Grandagarði 8 í Örfirisey, þar sem fiskur var áður frystur og saltaður á vegum Bæjarútgerðar Reykjavíkur.
Í nálægð við sjávarilminn
Það fer vel á því að Víkin, sjó-minjasafnið í Reykjavík opni
árið 2004. Þá eru liðin 150 ár frá því
að verslun í landinu var heimiluð
öðrum en Dönum, 130 ár frá því að
fjárveitingavaldið var fært til Ís-
lands en í kjölfar þess hófust strand-
siglingar og 100 ár frá því að heima-
stjórnin fékkst, Íslandsbanki var
stofnaður en hann veitti lán til fram-
kvæmda, meðal annars skipakaupa,
og togaraútgerð hófst. Það fer líka
vel á því að safnið verði í gamla
BÚR-húsinu að Grandagarði 8 en
þar var umfangsmikil starfsemi
Bæjarútgerðar Reykjavíkur til mar-
gra ára. Þaðan er sýn yfir höfnina og
sagan svífur yfir vötnum. Að auki er
áformað að Sjómannastofa verði á
jarðhæð hússins og Ásatrúarfélagið,
sem er á efstu hæðinni hefur uppi
hugmyndir um að koma á fót setri til
kynningar á fornum lífsháttum, ekki
síst til sjávar.
Víðtæk starfsemi
Sigrún Magnúsdóttir, fyrrver-
andi borgarfulltrúi, hefur farið fyrir
undirbúningsnefnd vegna stofnunar
safnsins en með henni sitja í nefnd-
inni Helgi Pétursson og Vilhjálmur
Þ. Vilhjálmsson. Það var einmitt Vil-
hjálmur sem flutti tillöguna um
stofnun safnsins í borgarstjórn vor-
ið 2001 og var hún samþykkt sam-
hljóða sem er heldur fátítt á þeim
bæ. En það er eitt að fá hugmynd og
annað að framkvæma hana. „Það er
auðvelt að fá góðar hugmyndir en
þær vilja verða að engu í því víð-
feðma kerfi sem borgin er. Menn
óttast oft að nýjungar hlaði utan á
sig og þegar vel þarf að fara með
peninga er sá ótti skiljanlegur.
Þessu verkefni hefur hins vegar
verið sýndur ríkur skilningur í öllu
kerfinu, ekki síst hjá Höfninni sem
keypti húsið á síðasta ári með það að
leiðarljósi að það skyldi hýsa safn.
Þegar það gerðist vissi ég að safnið
yrði að veruleika,“ segir Sigrún.
Stefnt er að nokkuð víðtækri starf-
semi sjóminjasafnsins. Í því verður
föst grunnsýning auk skammtíma-
sýninga og farandsýninga og miðar
starfið bæði að varðveislu og fræðs-
lu. Nóg er til af munum til að sýna,
bæði á Árbæjarsafni og Þjóðminja-
safni auk þess sem margir hafa lýst
yfir áhuga á að afhenda safninu
muni í einkaeigu. Þá stendur til að
gera uppfyllingu bak við húsið og
því hægt að hafa báta á floti í víkinni
sem tengjast munu sýningarhald-
inu. Og Sigrún á sér draum: „Það
væri gaman að koma upp stóru
fiskabúri hér innan dyra til að veita
innsýn í lífríki hafsins,“ segir hún.
Rekstur sjóminjasafnsins verður í
höndum sjálfseignarstofnunar og er
reiknað með að fyrirtæki í greininni
komi að starfseminni.
Dóttir sjómannsins
Sjálf hefur Sigrún hvorki verið
til sjós né unnið í fiski: „Ég er hins
vegar dóttir sjómanns og fór með
föður mínum á góðum dögum niður
á höfn eða til rauðmagakaupa á
Ægisíðunni. Foreldrar mínir kynnt-
ust reyndar í síld á Siglufirði og ég
man að á unglisárunum hafði ég
áhuga á að fara eitthvað út á land til
að vinna í fiski. Móðir mín tók hins
vegar fyrir það, hún taldi það ekki
gott fyrir unga stúlkuna að fara í
burtu þó hún sjálf hafi gert það á
sinni tíð.“ Og Sigrúnu líður vel í
námunda við hafið: „Mér finnst
sjávarlykt mjög góð og er ekki í
þeim hópi fólks sem telur að
atvinnustarfsemi eigi ekki að vera í
borginni. Mér finnst alltof mikið
bera á því að ekki megi finnast lykt
af fiski. Fiskurinn hefur haldið okk-
ur uppi og hann á að vera hluti af
okkar tilveru. Við eigum að lifa
með fyrirtækjunum og sögu þeirra
og það er til marks um sköpunar-
kraft að við skulum koma þessu
safni á fót hér í hringiðu sjávarút-
vegs.“ Sigrún er afar stolt af þessu
verkefni og telur að það muni verða
borgarlífinu til framdráttar á ýms-
an hátt og er staðsetning safnsins
ofarlega í huga: „Við þurfum ekki
að búa mikið til, hér eru verbúðir
og við horfum á kallana koma þang-
að með balana sína, hér við hliðina
er Kaffivagninn þar sem sjómenn
fá sér kaffisopa, hér er líf og fjör
og við erum þar sem hlutirnir eru
að gerast, hér getur fólk komist í
snertingu við sjávarilminn og fisk-
inn.“
Lærir að verða
borgarfulltrúi
Þó Sigrún hafi lagt hjarta sitt í
stofnun sjóminjasafnsins í Reykja-
vík að undanförnu er það ekki það
eina sem hún hefur á sinni könnu
þessi misserin. Fyrir nokkru hóf
hún nám í þjóðfræði við Háskóla Ís-
lands og hefur það nýst henni við
undirbúninginn. „Allt nýtist þetta og
þjóðfræðin tekur auðvitað mið af
mannlegum þáttum. Ég skoðaði
meðal annars sögu tómthúsmanna í
Reykjavík á tímabilinu 1850–1860 og
eyddi drjúgum tíma á Þjóðskjala-
safninu til grúsks og er því nokkru
fróðari um lífshætti borgarbúa á
þeim tímum. Söfn og varðveisla
muna er líka ríkur þáttur í náminu,“
segir Sigrún sem tekur líka
aukakúrs í merkum fræðum. „Ég
tek borgarfræði með þjóðfræðinni
og verð því bráðum lærð í borgar-
fræðum,“ segir hún og jánkar að-
spurð að hún sé í raun að læra að
verða borgarfulltrúi. „Það er aldrei
að vita nema maður snúi bara aftur,“
segir hún og hlær. Sigrún sat í borg-
arstjórn Reykjavíkur í 16 ár og seg-
ir erfitt að hugsa sér skemmtilegra
starf. „Það snertir svo mörg svið
mannlífsins. Pólitíkin er í senn heill-
andi og erfið, maður er opinber per-
sóna og það má eiginlega segja allt
um mann en ég hætti alls ekki þess
vegna. Mér fannst bara vera komið
að ákveðnu tímabili í lífinu, það var
annaðhvort að vera í þessu alla ævi
eða gera eitthvað annað. Ég hafði
lengi átt mér draum um að ná mér í
gráðu og segi nú að í ellinni geti ég
grúskað með gráðu. Það eru mikil
viðbrigði að vera ekki lengur í
stjórnmálunum en það hefur haldið
mér lifandi að fá að sinna þessu sjó-
minjasafni.“
bjorn@frettabladid.is
ÖNNUR SJÓMINJASÖFN
Í Neðstakaupstað á
Ísafirði er yfirgrips-
mikið sjóminjasafn í
þyrpingu timburhúsa
frá síðari hluta 18. ald-
ar. Sú þyrping er ein
sú best varðveitta
sinnar tegundar. Þar
eru til sýnis minjar víðs vegar af Vest-
fjörðum.
Sjóminjasafn Austurlands er staðsett á
Eskifirði. Þar
eru einnig versl-
unarminjar og
hlutir sem til-
heyra ýmsum
greinum iðnað-
ar fyrri tíma. Safnahúsið er verslunar-
hús frá því um 1816 og í því er upp-
sett gömul krambúð.
Í Sjóminjasafninu á Eyrarbakka eru
munir frá
byggðarlaginu,
tengdir sjósókn
og öðrum iðn-
aði, sem og fé-
lags- og menningarsögu síðustu 100
ára. Stærsti og merkasti safngripurinn
er áraskipið Farsæll.
Á Síldarminjasafninu á Siglufirði gef-
ur að líta yfirlit yfir
sögu síldveiða og
síldariðnaðar,
með síldarævin-
týri áranna
1903–1968 í for-
grunni. Til stendur að stækka safnið á
næstu árum, enda er það vinsælt.
Sjómannagarðurinn á Hellissandi
hefur að geyma ár-
skipið Blika, sem
smíðað var 1826,
og fleiri muni til
minningar um sögu sjómennsku. Sjó-
menn í Neshreppi utan Ennis komu
upp aðstöðunni á sínum tíma.
Þess má einnig geta að Sjóminjasafn
Íslands var með
aðsetur í
Brydepakkhúsi í
Hafnarfirði þar til
nýverið, en það
hefur nú verið lagt niður. Safnið var
deild innan Þjóðminjasafns Íslands.
Mér finnst alltof
mikið bera á því að ekki
megi finnast lykt af fiski.
Fiskurinn hefur haldið okk-
ur uppi og hann á að vera
hluti af okkar tilveru.
,,
GRANDAGARÐUR
Gott pláss er fyrir muni í Víkinni, sjóminjasafninu í Reykjavík,
sem opnar síðar á árinu í húsi gömlu Bæjarútgerðarinnar
að Grandagarði 8.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
SIGTRYGGUR BALDURSSON
Á það til að taka að sér of mörg verkefni.
Þyrfti að temja sér að segja nei, eins og
litla dóttir hans.