Fréttablaðið - 07.02.2004, Blaðsíða 26
26 7. febrúar 2004 LAUGARDAGUR
verður haldinn sunnudaginn
8. febrúar kl. 15.00 á Hótel Loftleiðum,
Víkingasal.
• Myndasýning og ferðalýsingar.
• Gönguferðir í „hefðbundnum takti“
• Gönguferðir í „léttari takti“
• Gönguferð fyrir matgæðinga
Áfangastaðir: Mallorca, Pyreneafjöll, Krít, Toscana,
Dolomitafjöll, Tatrafjöll í Slóvakíu og Turingen í Þýskalandi.
Aðgangur, kaffi
og kökur kr. 600.-
Kynningarfundur
um gönguferðir erlendis
í Smáranum, sími 585 4100
Sundin blá blá úr kulda
Ég lifði örfá köld sólskinsdæg-ur í Reykjavík í lok janúar. Og
fylgdi fastri venju fyrsta daginn:
fékk mér eina með öllu, í sjoppu
við Hlemm. Mmmm...En sem ég
sporðrenni síðasta bitanum, kem-
ur kona á fertugsaldri til mín:
„Hurðu, áttu nokkuð klink?“ Ég
verð þrumulostinn. Er verið að
betla af mér á Íslandi? Ég sem
hélt að það gerðist aðeins suðrí
löndum. Að vísu eru dreggjar
áfengis eða lyfja í glerjuðum aug-
um hennar. En það breytir því
ekki að hún er að betla. Ég umla
eitthvað og flý harðbrjósta út. Er
þó vart kominn fyrir hornið þegar
ég sé aðra konu víkja sér að eldri
frú með betlitilburðum. Ég greik-
ka sporið, geng niðurlútur niður
Laugaveginn og rek skyndilega
augun í allar tyggjóklessurnar í
gangstéttinni. Þær skipta þúsund-
um, tugum þús-
unda. Já, þetta
er sannarlega
tyggin þjóð,
skyrpin þjóð. Ég
er að því kom-
inn að fara að
telja þær. Nei.
Ég slít gúmlímd-
ar glyrnurnar
uppúr stéttinni.
Hefði samt bet-
ur farið að kasta
tölu á steinrunn-
ar slummurnar:
nokkru neðan
Bónusar er gam-
all maður með
hækju að gram-
sa í rusladöllunum á ljósastaurun-
um. Gengur staur frá staur... Það
kólnar enn í veðri.
Ginnungagap
mannlífsmuggunnar
Svo kemur reykvískt föstu-
dagskvöld sem hefur breyst í
fimbulkalda aðfaranótt laugar-
dags þegar hér er komið sögu.
Vinafólk vísar mér til öldurhúss
rétt við Laugaveginn. Fílefldir
verðir í dyrum. Dúðaðir. Með
gufu úr vitum. Gott kvöld. Þeir
opna gáttir. Gluggalaust gímald
inni. Loftlaus hellir. Niflheimskt
hálfmyrkur. Mannmergð. Og
óminnishegri flögrar um fugla-
bjargskliðinn. Ekki auðvelt að
greina andlit í þokunni. Bara
ókennilegar þústir á reiki í reyk
eða rótgrónar í sæti við borð með-
fram veggjum. Sé þó mann
fremst, með rump á stólbrún,
snúa gleiðum fótum útí salinn, op-
inmynntan, höfuð fallið aftrá
hnakka, týndan í veröld ölvímu.
Og hjá honum er kona að hefja
leit að honum, með annan fótinn á
þröskuldi sömu heima.
Ég þekki ekki kjaft. Og þó.
Þessa kannast ég við. Þeir eru
þjóðkunnir menningarvitar.
Standa í hnapp, stinga saman
nefjum/klingja glerjum, sér á
parti á miðju gólfi, líktog innan
girðingar þar sem þeir vaða ef-
laust íðilgræna há hámenningar-
innar, spora loðna iðavöllu listar-
innar. Líta hátt, láta hátt; láta ljós
sitt skína hver í kapp við annan,
eftilvill til að oflýsa hver annan;
sólir í háu suðri. Og ljóminn
stendur af sólkerfinu útí ginn-
ungagap mannlífsmuggunnar, útí
kæfandi reykjarkófið sem er svo
ómenningarlega þykkt að það er
sem maður reyki heilan pakka
rettna í hverjum andardrætti, útí
svitakófið sem er svo mannlega
þykkt að það er von/það er heit
um beðmál að barmálum loknum,
útí áfengiskófið sem undirstrikar
allt hitt.
„Viva la (sic!) Franco!“
Við hverfum í ystu myrkur,
gómum laust borð. En áður kem-
ur kona siglandi, farin að trolla
alveg uppí kálgörðum hjá mér.
Segist þekkja mig. Ég kem henni
ekki fyrir mig. Segir nánari deili
á sér en í gátuformi, einsog ávallt
í slíkum leikjum. Loks kveiki ég á
perunni og get glatt hana með því
að muna nafnið hennar. Hún
kveður. Ég sest með vinafólkinu.
Og við erum rétt búin að tylla
okkur þegar ljóshærður/þunn-
hærður jötunn á miðjum aldri
holdgast útúr dimmunni og
hlammar sér niður: „Lengi lifi
spænsku falangistarnir. Viva la
(sic!) Franco!“ endurtekur hann
nokkrum sinnum sem galdraþulu,
búinn að kvenkynja einræðis-
herrann með la-inu. „Hvað seg-
irðu? Finnst þér ekki tími til kom-
inn að fara að setja einhver tak-
mörk á þetta innflytjendapakk,
ha?“ Ég gef lítið útá það en bendi
honum á að ég sé sjálfur innflytj-
andi í öðru landi. Þá fúlnar berg-
risi: „Andskotinn, þið þorið aldrei
að hafa neina skoðun þessir ríkis-
útvarpsfauskar.“ Síðan langt þras
þar til þurs hverfur útí reykjar-
kófið, svitakófið, áfengiskófið,
genginn í björg áður dagur renn-
ur. Ég er að kafna, vil út, kveð
vini, er farinn.
Og þræði svo tyggjóklessurn-
ar upp allan Laugaveginn. Í þetta
sinn tel ég þær, verð að telja þær.
En mér fipast þegar ég er kominn
í stjarnfræðilega tölu og á horn
Vitastígs. Alltíeinu kemur norð-
angarragusa askvaðandi neðan-
frá sjó. Það hvítnar í kalda öldu á
Faxaflóa, tek ég eftir. Og Sundin
blá orðin blá úr kulda. Ég hraða
mér burt. Í skjól, í felur. ■
Gunnhildur Gunnarsdóttirarkitekt var í mastersnámi í
Japan á árunum 1992 til 96. Hún
segist hafa fengið vægt áfall
strax við komuna til landsins því
leigubíll frá flugvellinum og á
hótelið hennar kostaði sem svar-
aði tuttugu þúsund íslenskum
krónum. Allt verðlag í landinu
er í takt við það.
Gunnhildur nam í borginni
Tsubuka, sem er 50 kílómetrum
norður af Tókýó en í raun hluti
af höfuðborginni því þéttbýlið í
Japan er verulega þétt. Hana
hafði lengi langað til landsins:
„Þetta var langþráður draum-
ur, ég hafði kynnst japönskum
arkitektúr í gegnum námið og
langaði að læra meira um
hann.“
Gjörólíkt samfélag
Japanskt samfélag er gjör-
ólíkt því íslenska, uppbygg-
ingin er skýr og fólk
gegnir ákveðnum hlut-
verkum: „Útlendingar
hafa sína ákveðnu
stöðu í samfélaginu
og þú tekur ekki þátt
í lífinu í landinu
nema út frá þeim
forsendum sem þér
eru ákveðnar. Það
gengur allt út á að
samfélagið sé heild
og allir verða að
vera í sínum hlut-
verkum.“ Útlend-
Óhætt er að segja að kvikmynd-in Lost in Translation eftir
Sofiu Coppola fari um þessar
mundir sigurför um heiminn.
Kvikmyndin var frumsýnd hér á
landi í gær. Á dögunum vann hún
til þriggja Golden Globe-verð-
launa, fyrir bestu myndina í
flokki grín- og söngvamynda,
fyrir besta handritið og fyrir
besta karlleikara í aðalhlutverki í
flokki grín- og söngvamynda. Þá
er hún einnig tilfnefnd til fjög-
urra Óskarsverðlauna, fyrir bestu
myndina, besta handritið, bestan
karlleikara í aðalhlutverki og
bestu leikstjórnina. Þau Sofia
Coppola leikstjóri, Bill Murray
aðalleikari og Scarlett Johansson
aðalleikkona hafa því ríka ástæðu
til þess að fagna.
Lágstemmd mynd
Það er líka eitthvað mjög svo
skemmtilegt við það að myndin
Lost in Translation skuli raka að
sér verðlaunum og fá svo góða
dóma víða um heim. Í myndinni
eru engar flugeldasýningar, engar
ógurlegar tæknibrellur eða magn-
þrungið plott. Hún er lágstemmd,
manneskjuleg, tilgerðarlaus og
dregur upp raunsanna mynd af
tveimur ókunnugum einstakling-
um – tveimur dálítið ráðvilltum
Bandaríkjamönnum á ólíkum
aldri – sem svo vill til að eru hálf-
gerðir tilvistarlegir strandaglóp-
ar á lúxushóteli í miðborg Tókýó
um nokkurt skeið. Karlmaðurinn
– Bob Harris – sem er eldri og
leikinn af Bill Murray, er þangað
kominn til þess að leika í viskíaug-
lýsingu, og hefur vægast ekki
mjög mikinn metnað til þess verk-
efnis, enda er Bob gamall leikari
sem var nokkuð frægur á árum
áður. Stelpan – Charlotte – sem
leikin er af Scarlett Johansson, er
hins vegar stödd á hótelinu vegna
starfs eiginmanns síns, Johns
(Giovanni Ribisi), sem er ljós-
myndari og sífellt á þönum. Þau
eru nýlega gift og hún er meðal
KRISTINN R. ÓLAFSSON
skrifar frá Madríd.
■ Skámánifrá Spáni
„Ég þekki
ekki kjaft. Og
þó. Þessa
kannast ég
við. Þeir eru
þjóðkunnir
menningarvit-
ar. Standa í
hnapp, stinga
saman nefj-
um/klingja
glerjum,...
Útlendingar hafa
sína ákveðnu stöðu
í samfélaginu og þú tekur
ekki þátt í lífinu í landinu
nema útfrá þeim forsend-
um sem þér eru ákveðnar.
,,
Sérstakt að vera
útlendingur
í Japan
Kvikmyndin Lost in Translation, með Bill Murray og Scarlett Johansson í a
frumsýnd hér á landi í gær. Hún fjallar um tvo Bandaríkjamenn sem vafra
Einmana í T
LEIKSTJÓRINN OG LEIKKONAN
Sofia Coppola leikstjóri og Scarlett Johansson aðalleikkona hafa ástæðu til að fagna. Hér
mæta þær stöllur til frumsýningar á myndinni í Los Angeles.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA