Fréttablaðið - 21.02.2004, Blaðsíða 26
Við erum einfaldlega að sækjamenn hingað,“ segir Sæmundur
Norðfjörð, framleiðandi hjá
Sagafilm, þegar hann er spurður
hvort erlendir kvikmyndagerðar-
menn séu almennt farnir að beina
sjónum sínum frekar að Íslandi en á
síðustu árum hafa til dæmis atriði í
stórmyndum á borð við Tomb
Raider og James Bond myndinni,
Die Another Day, verið tekin upp
við rætur Vatnajökuls og nú síðast
hafa borist fregnir þess efnis að til
standi að Batman-myndin, Intim-
idation Game, verði tekin upp að
hluta hér á landi.
„Við vinnum mjög ötullega að
því að kynna Ísland sem tökustað,
bæði fyrir bíómyndir og auglýsing-
ar,“ segir Sæmundur. „Við kostum
til þess miklum fjármunum, leggj-
um hart að okkur við að sannfæra
menn um að koma hingað, höfum
gert það um árabil og það hefur haft
sitt að segja.“
Peningarnir streyma inn í landið
En hvað er það við Ísland sem
dregur að sér fólk sem vinnur að
gerð risavaxinna stórmynda? „Það
má velta þessu fyrir sér á alla kanta
en fyrir mér eru þrjú atriði sem
skipta meginmáli. Í fyrsta lagi er
náttúra landsins stórbrotin og getur
hentað vel sem baksvið stórmynda.
Í öðru lagi hafa erlendir aðilar kom-
ið hingað síðustu áratugi til að gera
auglýsingar og sumar eru sýndar
um allan heim. Við höfum þjónustað
þessa aðila vel og það hefur spurst
út, meðal annars til stóru kvik-
myndaveranna. Í þriðja lagi er ljóst
að framleiðsla myndefnis er að
aukast og það segir sig sjálft að það
eykur eftirspurn eftir nýjum töku-
stöðum. Áhugi erlendra kvikmynda-
gerðarmanna á landinu mun því ör-
ugglega haldast og vonandi sjáum
við aukningu á framleiðslu kvik-
mynda á Íslandi. Svo má ekki
gleyma að stjórnvöld hafa spilað
með og nú eru veittar skattaívilnan-
ir sem nema 12 prósenta endur-
greiðslu af útlögðum framleiðslu-
kostnaði hér á landi. Það er hins
vegar alltaf spurning hversu góður
bisniss þetta er. Það er mikið fyrir
þessu haft en auðvitað er kærkomið
að fá erlenda aðila hingað enda
koma þeir með fullt af þekkingu og
peningum í landið sem dreifast á
marga staði ekki síst til þeirra sem
starfa í ferðaþjónustu.“
Aðdráttarafl jökulsins
Það er vitaskuld fyrst og fremst
landslagið sem heillar og Sæmund-
ur segir rætur Vatnajökuls ómót-
stæðilegar. „Jökullinn og Jökulsár-
lón hafa mikið aðdráttarafl. Það má
heldur ekki gleyma því að svæðið er
mjög hagkvæmt fyrir tökur enda
liggur það nánast við þjóðveginn.
Hagkvæmnin vegur alltaf þungt og
aðrir spennandi staðir, til dæmis á
hálendinu, hafa síður verið notaðir,
af því að þeir eru ekki eins aðgengi-
legir. Íslenskt landslag þykir sér-
stakt og býður vissulega upp á
marga áhugaverða tökustaði. Það er
hægt að finna svipað landslag á
Nýja-Sjálandi eins og sést best á
Hringadróttinssögumyndunum. Það
er gaman að geta þess að Ísland var
á sínum tíma skoðað sem tökustað-
ur þeirra mynda. Það hefði vita-
skuld haft gríðarleg áhrif á íslenska
kvikmyndagerð. Menn eru auðvitað
alltaf að leita að einhverju nýstár-
legu. Við höfum áttað okkur á því að
við getum fundið margt á Íslandi
sem svipar til þess sem kvikmynda-
gerðarmenn hafa verið að sækjast
eftir. Þess vegna erum við sífellt að
tala við þá og svo falla menn bara
einfaldlega fyrir landi og þjóð.“
Bond dregin til Íslands
Jón þór Hannesson tók þátt í að
stofna Sagafilm árið 1978 og starfar
enn í fyrirtækinu. Þá hafði hann eitt
skrifborð til umráða en fyrirtækinu
hefur vaxið fiskur um hrygg og get-
ið sér gott orð langt út fyrir land-
steinana. „Fyrirtækið hefur 25 ára
reynslu, er mjög þekkt um allan
heim og hefur skapað sér gott orð á
löngum tíma. Sagafilm hefur líka
sýnt ákveðna staðfestu og þraut-
seigju og þeir sem sækjast eftir að
taka upp hérna leita oftar en ekki að
því öryggi sem fylgir þessari löngu
sögu og miklu reynslu.“
Það má segja að Ísland hafi fyrst
komist almennilega á kortið hjá út-
lendum kvikmyndagerðarmönnum
þegar upphafsatriði síðustu James
Bond myndarinnar með Roger
Moore í titilhlutverkinu, A View to a
Kill, var tekið upp á Vatnajökli en
myndin var frumsýnd árið 1985.
„Jón Þór sjálfur dró þá bara til
landsins en fyrir A View to a Kill
var það nánast óþekkt að erlendir
kvikmyndagerðarmenn kæmu
hingað til að taka upp. Ætli Rauða
skikkjan eftir Gabriel Axel sé ekki
eina undantekningin. Frá okkar
bæjardyrum séð var ekkert að ger-
ast í erlendum verkefnum fyrr en
James Bond kom og skömmu síðar
fóru menn að átta sig á Íslandi sem
sniðugum tökustað fyrir auglýsing-
ar og það má segja að síðan hafi Ís-
land notið mikilla vinsælda.“
Ísland er heitt
Sæmundur segir að það sé ekki
gott að átta sig á því hvort stór-
myndirnar séu að vekja meiri
athygli á landinu en auglýsingarnar.
„Það ber meira á bíómyndunum
og í Die Another Day var talað um
Ísland og landið var hluti af mynd-
inni. Auglýsingarnar eru fleiri og
ganga fyrr yfir en í þeim fær landið
mjög fallega meðferð í gegnum lin-
sur frægra kvikmyndatökumanna.
Hummer-auglýsingin sem var tekin
hérna um árið hefur farið víða um
heim, vakið mikla athygli og það
eru margir sem vita að hún var tek-
in á Íslandi.“
Allt umtal um Ísland hjálpar til
við markaðssetningu þess á þessum
vettvangi og Sæmundur segir það
alltaf gott þegar þekktir menn í
bransanum tala vel um landið er-
lendis en í þessu sambandi er
skemmst að minnast Elis Roth, leik-
stjóra hryllingsmyndarinnar Cabin
Fever, en hann talar um Ísland í öll-
um viðtölum og segist hafa mikinn
áhuga á að gera stórmynd hérna.
„Þetta hefur allt sitt að segja en
ég held að gróska í listum og ein-
stakir listamenn á borð við Björk og
fleiri hafi gert Ísland að stað sem
það þykir flott að heimsækja þótt
landið virðist fjarlægt og stundum
ógnvekjandi. Þegar menn svo á ann-
að borð koma hingað fara þeir mjög
ánægðir til baka og gerast góðir
sendiherrar landsins. Við verðum
samt sem áður að halda vöku okkar,
megum ekki gleyma okkur í innan-
tómu sjálfshóli. Ísland er heitt um
þessar mundir en það getur snúist
fljótt við. Það er best að vinna sín
verk af fagmennsku og heilindum.
Þannig náum við árangri og munum
laða til okkar fleiri erlend kvik-
myndaverkefni.“
thorarinn@frettabladidi.is
26 21. febrúar 2004 LAUGARDAGUR
Erlend kvikmyndafyrirtæki sýna Íslandi mikinn áhuga. Atriði í stórmyndum hafa verið tekin upp hér og fleiri á döfinni. Kvikmyndatökulið
Hringadróttinssögu skoðaði aðstæður hér.
Ísland kom til greina fyrir
Hringadróttinssögu
Íslenskt landslag
þykir sérstakt og
býður vissulega upp á
marga áhugaverða töku-
staði. Það er hægt að finna
svipað landslag á Nýja-Sjá-
landi eins og sést best á
Hringadróttinssögu mynd-
unum. Það er gaman að
geta þess að Ísland var á
sínum tíma skoðað sem
tökustaður þeirra mynda.
Það hefði vitaskuld haft
gríðarleg áhrif á íslenska
kvikmyndagerð.
,,
SÆMUNDUR NORÐFJÖRÐ
Hann segir Sagafilm hafa unnið ötullega
að því að kynna Ísland sem tökustað.