Tíminn - 06.01.1972, Blaðsíða 14

TIMINN
14
Félagsbú
Framhald af bls. 1
oægja þarf, til þess að þau komist
4 rgofn.
TeTcin voiru til frekari úrvinnslu
bau bú, þar sem allir bændumir
höfðu meira en helming teksna
af búskap, en þau voru 137. 1965
voru sendir spurningalistar til
barnda á þessum búum. Bárust
frá 53 búunum og þar af voru
3 ekki talin félagsbú. Spurt var,
hvernig samvinnu væri héttað og
sameign, um skiptingu kostnaðar,
'kráningu, skiptingu og verðlagn-
ingu á vinnuframlagi, verkaskipt-
ingu, hvers vegna menn höfðu
hafið félagsrekstur, hvað menn
hefðu gert að öðrum kosti, hverj-
ir væru kostir og ókostir félags-
rekstrar og hvaða skilyrði þyrfti
að fullnægja á félagsbúum.
Helztu niðurstöður við úrvinnslu
á svörum spurningalistanna, seg-
ir Björn í ritgerð sinni, að hafi
vérið þessar:
Búfé var yfirleitt hirt saman,
en séreign á búfé var algengaira
en sameign, einkum á sauðfé.
Vélakostnaður var helzt skipt í
hlutfalli við búfjáreign, þar sem
vélar voru í séreign, en oftast
voru þær í sameign. Vinnufram-
lag var undantekningarlítið ekki
skráð og oftast talið jafnt. Það
sem vinnuframlag var ekki talið
jafnt, virtist uppgjör mjög af
handahófi. Verkaskipting var ekki
umfangsmikil. Var helzt um slíkt
að ræða við það, sem lýtur að
vélum, reikningshaldi, útréttingar
og hirðingu sauðfjár. Þar sem
stefnt var að því, að menn gætu
leyst hver annan af, voru verka-
skiptingu nokkur takmörk sett.
Mjög algengt var, að menn töldu
sig hafa tekið upp félagsrekstur
til að færa bú milli kynslóða. Ýms-
ir töldu sig ekki mundu stunda
búskap, ef ekki hefði kornið til
greina að stunda félagsbú. Kostir
félagsbúa voru taldir þessir til
viðbótar við hagræði við flutning
búa milli kynslóða: Betri skil-
yrði til að hafa frí, kom næst.
Þá má nefna öryggi, verkaskipt-
ingu, að sum verkefni eiru einum
erfið, að vinnan nýtist betur,
'verður hægari, og ánægjuleg sam-
skipti. Oftast var talið vandkvæði
við félagsbúskap, að fólk geti ekki
unnið saman af persónulegum
ástæðum. Líkt var um þau skil-
yrði, sem fullnægja þurfti í fé-
lagsbúskap, að þar var lögð hvað
mest áherzla á hæfileika manna
til að starfa saman, samstöðu og
góðan skilning. Bent var á nauð-
syn þess, að jöt'ðin bæri fleiri en
eitt heimili, að heimilishald væri
aðskilið, að óskir mann um bú-
skaparlag og hæfileikar til bú-
rekstrar væru líkir. Nokkur áherzla
var lögð á skipulag búrekstrar-
ins, nauðsyn bókhalds, skipulegr-
ar verkaskiptingar og skriflegs
samings.
Einyrkjarnir með 4,8%
hærri tekjur
Þá var gerður samanburður á
tekjum, fjármagni, fóðuröflun, af-
urðum og þátttöku félaigsbænda
og sambærileigra einyrkja í félags-
málum. Tiltækair voru upplýsing-
ar um persónulegar tekjur félags-
bænda og einyrkjabænda úrtaks-
ins árið 1964. Félagsbændur höfðu
það ár að meðaltali 149.100 kr. í
persónulegar tekjur, en einyrkj-
arnir 156.300 kr. eða 4,8% hærri
tekjur. Skattar og útsvör voru að
meðaltali á félagsbónda 1963
3.620 kr., en 3.360 kr. á einyrkja.
Félaigsbændur greiddu skatt,
2,42% af persónulegum tekjum sín
um, en einyrkjarnir 2,15%. Segir
Bjöirn S. Stefánsson að þessi mun-
ur kunni að stafa af misjafnari
framfærslubyrði, en félagsbændur
höfðu að meðaltali 1,8 börn á
framfæri sínu en einyrkjarnir 2,3
börn.
Félagsbændur meS
fleiri kýr
í ljós kom að félagsbændur
höfðu tiltölulega fleiri kýr í hlut
falli við ær. Þeir skera sig úr um
fleiri búskaparhætti. Frjósemi
ánna var heldur meiri á.félags-
búunum eða 1,09 lömb á móti 1.02
á einyrkjabúunum. Eins var með
afurðir kúnna, þær voru heldur
meiri á félagsbúunum. Meðalnyt
var þar 2.920 kg, en 2.720 kg á
einyrkjabúum. Ekki var staðfest-
ur neirn marktækur munur á af-
kastagetu véla. Heyskapur á bónda
var öllu meiri á einyrkjabúum.
Einyrkjarnir heyjuðu að meðal-
tali 590 hestburði af þunrheyi, en
félagsbændur 483 hesta. öðru
máli gegndi um votheyið. Af því
heyjuðu félagsbændur að meðal-
tali sem svaraði 73 hestum af
þurri töðu, en einyrkjarnir 69
hestburði.
Félagsbændur meira
í félagsmálum
Ennfremur kom í ljós í sam-
bandi við félagsmálin, að af sam-
tals 278 bændum, einyrkjum oig
félagsbændum, voiru 56 félags-
bændur og 37 einyrkjar hrepps-
nefndarmenn, endurskoðendur
hreppsreikninga og sýslunefndar-
menn. Ef bætt eir formennsku í
hreppsbúnaðanfélagi við trúnaðar-
stöðurnair, verða þær 64 meðal
félaigsbænda og 53 meðal ein-
yrkja, 67 félagsbændur og 53 ein-
yrkjar voru í sauðfjárræktarfé-
legi, 94 félagsbændur og 67 ein-
yrkjar voru í nautgriparæktarfé-
lagi. Almennt er því þátttaka fé-
lagsbænda í félagsmálum meiri
en einyrkjanna.
Félagsbændur skulda minna
Þá kom í ljós að skkuldabyrð
félagsbænda var léttari en ein-
yrkjanna, einkum voru lausar
skuldir minni.
Einnig var kannað, hvort félags-
búskapur væri algengari í sýsl-
um með liáar tekjur á bónda, en
þess varð ekki vart. Hins vegar
kom greinilega fram, að bænda-
fjölgun með stofnun félagsbúa
var því algengari sem minna hafði
fækkað í hreppnum framfærð-
um af landbúnaði frá 1940—-’50 og
enn frekar frá 1950—‘60.
ífjróttir
Framhald af bls. 13
urnar bregðast er ekkert ann-
að að hafa en að bæta við línu-
mönnum, þ.e.a.s. ef ekki má
fara út fyrir þennan 15 manna
hóp. Ef farið verður út fyrir
hann, sitja nokkrar góðar
skyttur heima, og má þar t.d.
nefna Brynjóif Markússon, Þór-
arin Tyrfingsson, Guðjón Magn
ússon og Berg Guðnason, svo
nokkrir séu nefndir. Mætti þá
kannski benda landsliðsnefnd-
inni sérstaklega á Berg Guðna-
son, sem á öllum sínum langa
ferii hefur aldrei fundið náð
fyrir augum landsliðsnefndar
eða „einvalda".
Það var samdóma álit flestra
þeirra, sem horfðu á pressu-
leikinn á dögunum, að þar
hefði Bergur spilað sig inn í
landsliðið, en það nægir ekki
handa landsliðsnefndinni. Hún
hefur það mikið meira vit á
þessu en hinn almenni áhorf-
andi, sem þó hefur þurft að
horfa upp á hvern skellinn á
fætur öðrum hjá landsliðinu,
eins og t.d. gegn Júgóslavíu.
Fólkið vill fá að sjá eitthvað
nýtt og í þeirra augum er Berg
ur Guðnason og fleiri þess á
meðal.
íbróttir
Framhald af bls. 13
og sagði að vítið væri ógilt, rétt
á eftir flautaði Valur ' aftur, en
þá leikinn af.
Lokatalan var þá 19:16 fyrir
landsliðið, og með þeim sigri var
búið að afsanna — að Víkings-
peysurnar hvítu sem pressan lék
í — iiværu ekki ósigrandi.
Bgztu menn pressunnar voru
Bergur, I-Ijalti Einarsson og Ge-
org Gunnarsson, sem er að verða
okkar bezti línumaður — ef þessir
þrír menn verða ekki valdir í
landsliðið á móti Tékkum, þá má
landsiiðsnefndin fara að athuga
sinn gang. Mörkim Bergur 7, Magn-
ús 3, Georg 2, Vilhjálmur, Ilörður,
Guðjón og Amar eitt hver.
Þrautþjálfað landsliðið kom á
óvart fyrir lélegan leik, og má
það gera mikið betur, ef það á
ekki að verða sér til skammair um
næstu helgi — mörkin fyrir liðið
skoruðu: Jón H. 5, Gísli 4, Páll
og Axel 3 hver, Gunnsteinn, Sig-
urbergur, Stefán J. og Ágúst Ög-
mundsson eitt hver.
Dómarar voru Valur Bcnedikts
son og Óli P. Ólsen — og vildu
sumir halda því fram, að þeir
hefðu borðað enn meira af jóla-
steikinni — því að þeir nentu
varla að hreyfa sig. — SOS
Flugmanni bjargað
Framhald af bls. 1
aftur og aftui til að fá nákvæmari
staðarákvörðun, en fékK ekkert
svar. Reiknaði hann me® að Erl-
ing væri að flýta sér að setja á
sig flotvesti áður en flugvélin
skylli á sjónum, og gæfi sér eng-
an tíma til að tala.
Samtímis að reynt var að hafa
samband við flugmanninn var
slökkviliði flugvallarins og Reykja
víkurborgar slökkviliðinu tilkynnt
í neyðarsíma hvað um væri að
vera. öm leið var logregiunni til-
kynnt að flugvél hefði horfið rétt
við .Reykjavíkurhöfn. Þrír hatn-
sögubátar fóru strax út til leúar.,
Lögreglan lokaði Skúlagötu fyr-
ir allri umferð um skeið, og voru
sjúkra- og lögreglubílar þar til
taks ef á þyrfti að halda. Austan
st.rekkingur var á þegar slysið
vahð og rigning. Var því leit úr
lofti erfið, en ein flugvél af
Reykjavíkurflugvelli fór til leitar.
Pétur Pétursson
VLADIMIR ASHKENAZY
Píanótónleikar
í Háskólabíói laugardaginn 8. janúar kl. 21,00.
Á efnisskránni eru verk eftir Haydn, Rachmanin-
off og Chopin.
Aðgöngumiðar seldir hjá Lárusi Blöndal og í
Háskólabíói.
■t—
ÞRETTÁNDAFAGNAÐUR
Orator, félag laganema, heldur þrettándafagnað
í Glæsibæ í kvöld, fimmtudag.
Hljómsveitin Haukar leikur. Matur framreiddur
frá kl. 7. Félagsmenn fjölmennið og takið með
ykkur gesti.
Veitingasalan í Glæsibæ, sími 85660.
Innilegt þakklæti færi ég vinum, skyldfólki og sveit-
ungum fyrir gjafir, skeyti og heimsóknir á fimmtugs-
afmæii mínu og þakka allt gott á liðnum árum. Lifið heil.
Gunnlaugar Hannesson,
Litla Vatnshorni, Dölum.
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma
Sigríður Sveinsdóttir,
fyrrverandi húsfreyia á Flögu í Skaftártungu,
andaðist á Landakotsspítala sunnudaginn 1. janúar.
Börn, tengdabörn, barnabörn
og barnabarnabörn.
Innilegar þakkir færum við ölium, sem auSsýndu samúð við andláf 1
og jarðarför
Ástu Sigurðardóttur.
Aðstandendur.
Faðir okkar, tengdafaðir og afi
Guðmundur Sigurður Benjamínsson,
Grund, Kolbeinsstaðahreppi,
iést 3. janúar. Útförin verður gerð frá Fossvogskirkju, þriðjudaginn
|jj 11. janúar kl. 15,00.
Synir, tengdadæfur og
barnabörn.
FIMMTUDAGUR 6. janúar 1972
\f ati>/

ÞJOÐLEIKHTJSIÐ
ALLT f GARÐINUM
sýning í kvöld kl. 20.
Fáar sýningar eftir.
NÝÁRSNÓTTIN
6. sýning fööstudag kl. 20.
Uppselt.
HÖFUÐSMAÐURINN
FRÁ KÖPHNICK
sýning laugardag ki. 20.
NÝÁRSNÓTTIN
sýning sunnudag kl 20.
sýning þriðjudag kl. 20.
Aðgöngumiðasala’’ opin frá kL
13,15 til 20. Sími 1-1200.
Spanskflugan í kvöld kl. 20.30.
Kristnihaldiö föstud., 118. sýn.
Hjálp laugardag kl. 20.30.
Síðasta sinn.
Spanskflugan sunnuÖ. kl. 20.30.
Útilegumennirnir
eða
Skuggasveinn
eftir Matthias .lochumson,
hátíðarsýning i tilefni af 75 ára
afmæli L.R.
Þriðjuda-g 11. jaa. kl. 18.00.
Miðvikudag 12. jan. kl. 18.00.
Aðgöngumiðasalan i Iðnó er
opin frá kl. 14. Sími 13191.
Kl. 13,11 var Varnarliðið á Kefla
víkurflugvelli beðið um þvrlu til
leitar. Sjö mínútum síðar var
þyrlan komin á loft og flaug beina
leið inn á Reykjavíkurflugvöll og
tók þaðan stefnu f iokastefnu
týndu flugvélaiinr.ar. Þrettán min
útum eftir flugtak var þyrlan yfir
slysstaðnum og sáu flugmenniriiir
Erling í sjónum cg veifaði hann
til þeirra. Var karfa látin síga nið-
ur a® sjávarmáli og komst Erling
upp í hana af eigin rammleik, en
annafs var einn af áhöfiunni
klæddur í vatnsþéttan búning til
að fara í sjóinn ef með þyrfti. Var
klukkan 13,42 þegar manninu.i
var bjargað úr sjónum, og vnr
hann orðinn gegpkaldur. Voru nú
þeir, sem leituðu af sjó, látnir vita
að maðurinn væri fundinn og var
Þá leit hætt. Sjúkrabíll beið mðri
á bryggju þangað til þyrlan birt-
ist yfir Engey á leið til Reykja-
víkurflugvallar, en þá fór bíllinn
þangað og var rétt nýkominn þeg-
ar þyrlan settist við flugturmnn,
og hafði þar aðeins örskamma vtð
dvöl, eða rétt meðan Erling var
borinn út í sjúkrabílinn og var
hann samstundis fl-uttur á Slysa-
deild Borgarspítalans.
1 björgunarþyrlunni var t'jög-
uri’a manna áhöfn, Philip Roberts
flugmaður, William Haskett að-
stoðarflugmaður, Carl Warmack
vélamaður og George Daffern
hjúkrunarmaður. Einn mannanna
var útbúinn svokölluðum blautum
búningi, ef hann skyldi þurfa að
kasta sér i sjóinn.
Björgunarþyrlur þessar kon>u
fyrst til landsins 9 nóvember og
verða staðsettar lijá Varnarliðinu
framvegis. Vélar þessar HH-3E,
sem í daglegu tali eru kallaSar í
hernum Jolly Green Giant, geta
flogið í öllum veðrum, gagnstætt
þvi sem er um venjulegar þyrlur.
Þær hafa innanborðs öll nauðsyn-
legustu björgunarræki og lækn-
ingatæki til skyndihjálpar. Þær
geta lent á sjó og landi og nægt
er að bæta á- þær bensíni á flugi
úr HC 130 tankflugvélum, en slík
vél er einnig staðsett hjá varnar-
liðinu. Hata þær þannig nánast
ót&kmarlcað fl'itgl-i 1. Vélar þessar
' ru fullkomnustu Ijörgunarþyrlur,
sem nú eru í nótkun.