Tíminn - 16.01.1972, Blaðsíða 12

í dag hefst í kjallara Nior-
raaia hússims sýningin „Veru-
lýsimig — vöruimat1, en hún
hefur þann tilgang, að benda
á hvert gildi vörumerlángar
geta haft fyrir neytendur.
Kvenfélagssaimband íslands, í
samvinnu við Norræna húsið,
stendur fyrir sýningunni, en
vörulýsinganefndimar („vare
deklarations“ nefndir) á Norð
urlöndum hafa látið í té efni-
við til að kynna starfsemi sína,
sem orðin er rúmlega 10 ára
gömul. Verksvið nefndanma er
að semja vörulýsingar — stað
reyndir um vörur („vare-
#akta“) á Norðurlandamálun-
um. Slíkar vörulýsingar fylgja
ýmiss konar söluvarninigi, til
þess að neytendur- geti áttað
siig á eiginleikum þéirra. Jafn-
firamt hafa nefndimar eftirlit
með því, að sú fræðsla, sem

S-s<-
N s‘ n m *!

Elsa Mia Sigurðsson bókavörður Norræna hússins og Sigriður Thorlacíus formaður Kverrféiagasambands Islands
skoða hentug barnabeizli og kerrupoka, sem eru meðal þeirra fáu vörutegunda á sýnlngunni, sem ekki fást í
búðum á ísiandi, a.m.k. ennþá.
Á þessum niðursuðudósum er að
finna ttarlegar uppiýsingar um mat-
væiin, sem í þeim eru.
r
Músgagnasmiðir og bólstrarar hafa riðið á vaðið með vörumerkingar hét
undir merkjum þeirra er birt,
sé sönn.
Næstum allur vairninigurinn
á sýningunni í Norræna hús-
inu er fáamlegur í verzlunum
hér og ber merki vömilýsiniga-
nefndaima á Norðurlöndum.
Þá er þar einnig að sjá dæmi
um þann vísi af vörumerking-
um, sem til er hér á landi,
gæðamerki og ábyrgðar-
merki Húsgagnameistarafélags
Reykjavíkur og Meistarafélags
húsgangahólsfcrara á húsigögn-
um, en þessir aðilar vinna að
því að bæta þjónustu sína við
neytendur á þéssu sviði. Einn-
ig eru þama á vegg nokkrar
flíkur, sem eyðilagzt hafa í
efnalaugum, enda þótt á þeim
standi hvernig þær skuli með-
höndlaðar. Ekki mun fátítt að
slíkt eigi sér stað hér oig er
fákunnáttu í að nota sér vöru-
merkinigar um að kenna.
Samkvæmt upplýsmgum frá
Efnahagsstofnun fslands er um
helmingur af þeim vörum, sem
við íslendingar kaupum, inn-
fluttar. í vaxandi mæli sjást í
verzlunum hér á landi vörur
með merkjum vörulýsinga-
sem berast til Leiðbeininga-
stöðva húsmæðra, sem rekin
er af Kverifélagssambandi ís-
lands, benda eindregið til þess,
að neytendur gera sig ekki
lengur ánægða með það eitt,
að vara sé fáanleg. Varan þarf
að fullnægja raunverulegum
þörfum þeirra og óskum. En
með vaxandi vöruúrvali hefur
jafnframt orðið' æ erfiðara fyr-
ir neytendur að meta gæði og
eiginleika vara, enda gjörbreyt
ist vöruúrvalið með fánra ára
millibili. Sem dæmi má nefna,
að í blaðinu „Samvirke“, sem
dönsku samvinnufélögiri gefa
út, var sagt frá því, að kaup-
félögin í Danmörku gera náð
fyrir að hafa á boðstólum 25.
000 mismunandi vörur og hæt-
ast um 500 nýjar vörur við ár-
lega. Svipaða sögu geta íslenzk
ir verzlunarmenn eflaust líka
sagt, en hér á landi hafa verzl
airir ávalk kappkostað að hafa
nefnda. Þessi merki má finna
í matvöruverzlunum, t.d. á
sultukrukkum, niðursuðudós-
um og á umbúðum utan urn
hrökkbrauð, í vefnaðairvöru-
verzlunum, t.d. á karimanna-
skyrtuim og sængurfatnaði, í
búsáhaldaverzlunum, t.d. á leir
taui, í raftækjaverzlunum, t.d.
á kæliskápum og frystikistum,
og í sportvöruverzlunum, t.d. á
töldum. Það er mjög mnikil-
vægt, að geta hagnýtt sér þaar
upplýsingar, sem vörunum
fylgja jafnvel þótt á erlendum
málum séu. Séu matvörur
merktar geta neytendur t.d.
borið saman samsetningu
sömu vörutegundar frá fleiri
en einu fyriirtæki. Og með leir-
taui, semi ber merki vörulýs-
inganefndanna, fást m.a. upp-
lýsingar um hvort skreytingin
máist af í uppþvottavél eða
ekki. Þannig mætti lengi telja.
Vörulýsinganefnd er ekki
enn til á fslandi, en þar sem
áhugi mam*a á neytenda-
fræðslu fer vaxandi hiér á-landi
þykir tímabært að kynna starf
semi vörumerkinganefnda
feændþjóða okkar. Spumingar,
Kvenfélagasambandið og Norræna húsið kynna
starf norrænu vörulýsinganefndarinnar
fjölbreytt vöruúrval.
Norræna húsið hefur fengið
hingað fyrirlesara, Jytte Kruse
sem starfar hjá „Dansk Vare-
deklarationsnævn“, til þess að
flytja 2 erindi í sambandi við
sýninguna. Annað erindið
„VörulýsLng-Vörumat í þágu
neytenda“, flytur Jytte Kruse
mánudaginn 17. janúar kl.
20.30 en hitt erindið „Vörulýs-
ing-Vörumait í þágu kaup-
manna og framleiðenda“,
þriðjudagLnn 18. janúar kl.
20,30, en það erindi er sérstak-
lega ætlað kaupmönnum og
framleiðendum, en að sjálf-
sögðu eru allir, sem áhuiga
hafa, velkomnir. Þá flytur hún
erindi í Samvinnuskólanum að
Bifröst á miðvöcudag.
Jytte Kruse er efnaverkfraéð
ingur að menntun. Hún hefur
í mörg ár starfað hjá Dansk
Varedeklarationsnævn og vinn
ur hún þar aðallega að merk-
ingum á matvælum. En Jytte
Kruse er einnig kunnug
þeirri starfsemi, sem fraim fer
á hinum Norðurlöndunum, þar
sem náið samstarf er á milli
„varedeklarations“ nefnda á
Norðurlöndunum.
Framhald á bls. 22
Jytte Kruse efnaverkfræSingur
SigrlSur Haraldsdóttir ráSunautur sýnir leirtau meö merki vörulýsinganefndar fTímamyndir Gunnar) á iandi.