Tíminn - 21.01.1972, Blaðsíða 7

F&mJDAGUR 21. janúar 1971
TÍMINN
7
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason, IndriSi
G. Þorsteinsson og Tómas Karlsson. Auglýsingastjórl: Stein-
grímur Gíslason. Ritstjórnarskrifstofur I Edduhúsinu, símar
18300 — 18306. Skrifstofur Bankastræti 7. — AfgreiSslusíml
12323. Auglýsingasimi: 19523. ASrar skrifstofur simi 18300.
Áskriftargjald kr. 225,00 á mánuSI innaniands. f lausasölu
kr. 15,00 eint. — PrentsmiSjan Edda hf.
Alþingi kom saman til fundar að nýju í gær eftir jóla-
leyfi þingmanna. Brýnustu málin, sem þingið fær nú til
afgreiðslu, eru skattafrumvörp ríkisstjórnarinnar.
Þær raddir hafa heyrzt, að óhyggilegt hafi verið af
ríkisstjórninni að ráðast í jafn róttækar breytingar á
skattakerfinu og frumvörpin fela í sér, þar sem ríkis-
stjórnin hafi setið svo skamman tíma að völdum, og þessi
mál séu svo flókin, víðtæk og viðkvæm, að ekki hafi
gefizt nægur tími til að undirbúa þau og athuga sem
skyldi.
Það er vissulega rétt, að ríkisstjómin hafði naum-
an tíma, en vegna hækkunar tryggingabótanna, sem
þýddi stórhækkun persónuskatta, sem leggjast jafnt á
alla skattþegna án tillits til tekna, og vegna fyrirheits í
málefnasamningi um að fella einmitt persónuskattana
niður, taldi ríkisstjórnin ekjd fært að búa við „viðreisn-
arkerfið" og bæta þar aðeins við.
Þótt ríkisstjórnin sæi fram á það, að ekki yrði
unnt að afgreiða ný skattalög fyrr en að lokinni fjárlaga-
afgreiðslu og á nýju ári, ákvað hún samt, þótt það stytti
mjög tímann, sem til umráða var til að undirbúa frum-
vörpin sem bezt, að leggja þau fyrir Alþingi strax
í desember, svo þingmenn, . og þjóðin raunar öll,
fengju. nægan tíma eða rúman mánuð til að grannskoða
þessi mál í góðu tómi í jólahléinu. Við slíka skoðun
kynni líka ýmislegt að koma í ljós, er betur mætti fara,
ep sézt hefði yfir í þeim mikla hraða, sem hafa varð
á við undirbúning frumvarpanna. Gæfist þá kost-
ur á að lagfæra frumvörpin til samræmis við þær breyt-
ingar, sem meirihluti þingmanna yrði ásáttur um. Með
þessum vinnubrögðum yrði líka tryggt, að aUir þeir aðU-
ar, sem málið snertir, sveitarfélög og hagsmunasamtök,
gætu látið álit sitt 1 ljós opinberlega, áður en frumvörp-
in yrðu endanlega afgreidd, en ljóst var að afgreiðslu
þeirra yrði mjög að hraða eftir að þing kæmi saman að
nýju.
Hér hafa því verið viðhöfð mjög hyggUeg vinnubrögð
og sanngjörn, er tryggðu að sem flestir aðilar gætu lát-
ið álit sitt í ljós. Þess vegna hefur gefizt svigrúm til að
athuga gaumgæfUega þessi tvö skattafrumvörp stjómar-
innar og undirbúa þær breytingar, sem menn kunna að
verða ásáttir um að gera á þeim. Fjármálaráðherra hefur
ítrekað það, að hann og ríkisstjórnin séu fús tU breyt-
inga á frumvarpinu að því tilskildu, að þær breytingar
stefni að meiri jöfnuði og réttlæti í skattheimtunni, en
hann hefur jafnframt lagt á það áherzlu, að verði um heUd
arlækkun á beinum sköttum að ræða við þær breyting-
ar, verði ekki komizt hjá því að afla tekna með öðrum
hætti tU að tryggja hallalausan ríkisbúskap og sveitar-
félögunum tekjur tU sinna verkefna. Því mega menn
ekki gleyma, þegar þeir ræða um skattbyrði sína, og í
því ljósi verða þeir valkostir að skoðast sem fyrir hendi
eru í þessu efni. Menn krefjast mikillar og vaxandi þjón-
ustu af ríki og sveitarfélögum. Til þess að unnt sé að
verða við þessum kröfum, verður að afla tekna á móti, og
undir þeirri tekjuöflun verða þegnarnir að standa undir
öllum kringumstæðum. Þess vegna er það höfuðatriði að
byrðunum sé jafnað sem rettlátlegast niður eftir efnum
og greiðslugetu. Það er meginmarkmið ríkisstjórnarinn-
ar með skattafrumvörpunum og að því miða þau. Hins
vegar telur ríkisstjórnin það síður en svo veikleika-
merki, eins og Mbl. heldur, að hún er opin fyrir hug-
myndum og ábendingum um það sem betur mætti fara,
hvaðan sem þær ábendingar koma. — TK

ANTHONY LEWIS# New York Times:
Þarf að fækka íbúum Bret-
lands um næstum helming?
Dapurlegt álit þrjátíu og þriggja þekktra sérfræðinga.
ÞRJÁTÍU og þrír kunnir vís
indamenn birtu brezku þjóð-
inni þá viðvörun 13. janúar, að
hún yrði að hætta að leggja
vegi, skattleggja hráefnis- og
orkunotkun og fækka landsbú-
um smátt og smátt um helm-
. ing, ef hún vildi komast hjá
öngþveiti og umtumun um-
hverfisins. Vísindamennirnir
vom að ábekja skýrslu, sem
nefnd hefur verið „áætlun um,
hvemig eigi að lifa af“, og
lýstu þá yfir meðal annars:
„Verði núverandi framvinda
látin afskiptalaus, hlýtur af
henni að leiða óbærilega rösk
un á lífsmöguleikum á hnettin-
um öllum og framfærslukerfi
hans, ef til vill þegar við
næstu aldamót og í síðasta
lagi áður en böm okkar em
öll.“
FRAM er haldið, að mannkyn-
ið verði að hætta að keppa að
aukinni iðnvæðingu og
grósku, en stefna í þess stað
að „stöðugu samfélagi". Helztu
einkenni þess samfélags er
stöðvun mannfjölgunar eða
fækkun, dreifðari byggð og
strangar takmarkanir á notkun
auðlinda.
„Áætlun um, hvernig eigi að
lifa af“ greinir frá, hvemig
keppa beri að þessu marki, en
hún var birt á 22 blaðsíðum í
tímaritinu The Ecologist. (Um-
hverfisfræðingurinn er ekki
notandi sem þýðing, en ætti þó
að auðvelda skilning). Ritstjór
ar tímaritsins og ráðgjafar
unnu að skýrslunni og birtu
hana.
Vísindamennimir þrjátíu og
þrír lýstu yfir stuðningi við
áætlunina og sögðu i þeirri
yfirlýsingu, að þeir væm sam-
mála henni í öllum megin-
dráttum enda þótt þeir vildu
gera ágreining í einstökum
atriðum. Meðal þessara
visindamanna má nefna líf-
fræðinginn Sir Julian Huxley,
C. H. Waddington háskóla-
kennara í uppruna dýra við há-
skólann í Edinborg og V. C.
Wynne-Edwards konunglegan
kennara í náttúrusögu við há-
skólann í Aberdeen og forseta
Könnunarráðs náttúmlegs um-
hverfis, sem ríkisstjórnin hef-
ur skipað.
SIR Frank Fraser Darling
varaforseti Verndarstofnunar-
innar í Washington kynnti áætl
unina á blaðamannafundi.
Hann flutti fyrirlestraflokk í
brezka útvarpið árið 1969 um
umhverfisvandann og vðktu
þeir fyrirlestrar mjög mikla at-
hygli hér í Bretlandi.
Sir Frank sagði áætlunina
„skynsamlegustu opinbera
skýrsluna", sem hann hefði
séð um þann unhverfisvanda,
sem við mannkyninu blasir, og
sagðist hvergi koma auga á
veralegar ýkjur í henni.
„Við eigum ekki því lána að
fagna að hafa mikinn tíma til
stefnu," sagði hann. „Við get-
um ekki bragðizt við þessum
Heath forsætisráðherra Bretlands.
vanda með hinum venjulega
hætti og látið svo sem næstu
þúsund ár verði svipuð síðast-
liðnum þúsund árum.“
Á ÞETTA er einmitt lögð
mikil áherzla í skýrslunni. Þar
er haldið fram, að matar- og
auðlindakröfumar og áhrif
þeirra á umhverfið aukist með
vaxandi hraða og kröfuaukn-
ingin verði því sífellt meiri og
meiri.
f skýrslunni er birt línurit,
sem sýnir þessa aukningu í hlut
falli við olíubirgðir heimsins.
Línumar, sem tákna olíu
vinnslu og olíubirgðir,
nálgast hvor aðra hægt
og hægt til að byrja með, en
svo tekur vinnslulínan á sig
síaukna beygju og ofgerir
birgðunum í kring um aldamót-
in. Höfundur skýsrlunnar
segja erfitt að gera sér Ijósa
grein fyrir ógnuninni, þar sem
eftirspurnaaukiningin komi í
flóðbylgjum.
„Ef við látum núverandi
aukningarþróun afskiptalausa
um heim allan, margfaidast
núverandi kröfur til náttúrunn
ar og umhverfisins með 32
á næstu 66 árum“, sagði í
skýrslunni.
„ENGINN heilvita maður
getur fallizt á þann möguleika,
— hvað þá talið hann æskileg-
an, — að við höldum áfram
að láta undan þeim þrýstingi,
sem slíkur vöxtur veldur.
Þetta er því aðeins mögulegt,
að umhverfiskerfið allt sé sett
úr skorðum og auðlindirnar
þurrau°nar, en af því hlýtur
að leiða ,að fæðuöflunarmögu
leikarnir bresta og samfélagið
hrynur".
SÚ nýstárlega kenning er
sett fram í skýrslunni að
hneigðin til aukinnar fjár-
mögnunar hljóti að leiða til
atvinnuleysis í mjög stóram
stfl. Sífellt þurfi meira og
meira fjármagn að baki hverju
nýju starfi.
Ed ard Goldsmith ritstjóri
Ecologist nefndi sem dæmi á
blaðamannafundinum, að starf
landbúnaðarverkamanns í
Bandaríkjunum kosti orðið 30
þúsund dollara í vélum og
efnakaupum. Af þessu hljóti
að leiða aukið atvinnuleysi og
óánægju.
Lýst er yfir í skýrslunni, að
núverandi ástand eigi fyrst og
fremst rætur að rekja til
„hinnar staðföstu og rótgrónu
trúar á aukinn vöxt“. Þessi
hugsun hljóti að lokum að
leiða til styrjalda. hungurs og
þjóðfélagsöngþveitis nema
„gripið verði til breytinga,
sem ákveðnar séu fyrirfram af
aðgát og mannúð“ og stefni
að stöðugu samfélagi.
FYRSTU skrefin, sem höf-
undar skýrslunnar segja að
taka þurfi í átt til stöðugs sam
félags, er að hætta að auka
þœr kröfur, sem nú era gerð-
ar til umhverfisins.
Til dæmis er mælt með
skatti á hráefni. Með því væri
íþyngt þeim iðnaði, sem frek
ur er til auðlindanna en íviln-
að hinum, sem þarf mikið
vinnuafl, og það eykur atvinn
una.
jBEáBBÆSiag-