Tíminn - 27.01.1972, Side 3
FIMMTUDAGUR, 27. janúar 1972.
TIMINN
3
BSRB-þing
OÓ—Reykjavik.
Aukaþing Bandalags starfs-
manna rikis og bæja hófst i Reyk-
javik i gær. Til þingsins er boðaö
til að fjalla um tvö stórmál,
kjaradeiluna, sem samtökin eiga
i við rikisvaldiö, og samningsrétt
opinberra starfsmanna. Þinginu
lýkur i dag.
Formaður B.S.R.B., Kristján
Thorlacius, hélt ræðu og gaf
yfirlit um yfirstandandi kjara-
deilu. Rakti hann aðdraganda
deilunnar og ræddi gang mála
fram til þessa. Benti hann á, að
sú áfangahækkun, sem verka-
lýðsfélögin sömdu um 4. des. s.l.,
kæmi öll til framkvæmda á samn-
ingstimabili B.S.R.B. og rikis
og bæjarstjórna, en það samn
ingstimabil er miklu lengra en
tiðkast á frjálsum vinnumarkaði,
en gildandi samningur gildir til 3
ja ára, eða til ársloka 1973. En
gert varð ráð fyrir, að ef
verulegar launabreytingar verða
hjá öðrum launþegum, sé heimilt
að breyta samningum til sam-
ræmis við það.
— Það er staðreynd, sagði for-
maðurinn, að ef við fáum ekk*
launahækkun til samræmis við
samninga verkalýðsfélaganna,
þá glatast það, sem vannst i sið-
ustu samningum okkar.
Eftir að samningar verka-
lýðsfélaganna voru undirritaðir,
sendi stjórn og kjararáð B.S.R.B.
fjármálaráðherra bréf, þar sem
óskað var eftir endurskoðun á
gildandi samningum. Kröfur
B.S.R.B. eru, að grunnlaun hinna
íægst launuðu hækki til sam-
ræmis við samninga verka-
lýðsfélaganna og að samn-
ingsbundin grunnlaun opinberra
starfsmanna hækki um 14%
eftir sömu reglum og hjá öðrum.
30. des. barst svar frá rikis-
stjórninni, þar sem ekki var
talinn grundvöllur fyrir launa-
hækkunum. Sama dag var ákveð-
ið að boða til aukaþingsins og að
koma á framfæri mótmælum
gegn synjuninni.
11. jan. sendi rikisstjórnin ÚL
opinbera tilkynningu þess efnis,
að hún væri tilbúin að taka þátt i
viðræðum, sem fram færu i sátta-
stigi. Siðan hafa verið haldnir
tveir fundir með sáttasemjara.
Eftir fyrri fundinn lét B.S.R.B.
' gera samanburð á kauptextum
opinberra starfsmanna og ann-
arra stétta og starfshópa. Sýnir
sá samanburður, að rikis-
starfsmenn hafa lægri laun en
aðrir, sem vinna sambærileg
störf. Siðari sáttafundurinn var
Frh. á bls. 14.
Pósthús
w
I
Breiðholti
KJ—Reykjavik.
Bráðlega verður opnaö pósthús
i Breiðholti, og verður það til húsa
i nýja verzlunarhúsinu við
Breiðholtskjör. Staða yfirmanns
þessa pósthúss hefur verið
auglýst laus til umsóknar.
Þegar pósthúsið er komið, eiga
Breiðholtsibúar völ á nokkuð
góðri þjónustu i hverfi sinu, enda
telur það orðið 6 - 7 þús. manns,
að þvi álitið er. 1 hverfinu eru nú
tvær stórar kjörbúðir og einnig
tvær mjólkurbúðir. Þá er þar
fiskverzlun, lyfjabúð,
fatahreinsun, skósmiðavinnu-
stofa og skóverzlun, vef-
naðarvöruverzlun o g
rakarastola. Þá opna væntanlegá
fleiri þjónustu-fyrirtæki bráölega
i verzlunarhúsi, sem tekiö var i
notkun siðast á árinu 1971, og
vonast ibúarnir m.a. eftir banka.
Þórarinn Þórarinsson um rekstrarlán til iðnfyrirtækja:
Tiltölulega auðvelt verk-
efni fyrir seðlabankann
Kristján Thorlacius, formaöur B.S.R.B. setur aukaþing samtakanna, sem hófst í gær.
(Timamynd G.E.)
EB—Reykjavik.
A fundi i Sameinuðu þingi á
þriöjudag mælti Þórarinn
Þórarinsson (F) fyrir þings
ályktunartiilögu um rekstrarlán
iðnfyrirtækja, en tillagan er flutt
til að stuðla að þvi, að iðnaðinum
sé a.m.k. tryggt visst lágmark
rekstrarlána. Er efni tillögunnar
að mestu samhljóða tillögu at-
v innu m á la nef nd a r Reykja
vikurborgar frá þvi i desember
1968, en i þeirri nefnd áttu full-
trúar allra stjórnmálaflokkanna
sæti. Þingsályktunartillöguna
flytur Þórarinn ásamt sex öðrum
þingmönnum Framsóknarflokks-
ins.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela rikis-
stjórninni að hlutast til um, að
Seðlabankinn veiti viðskipta-
bönkunum nú þegar sérstök lán
til að koma rekstraraðstöðu iðn-
fyrirtækja i viðunandi horf.
Rekstrarlán til þeirra fyrirtækja,
sem sett geta viðunandi trygg-
ingu, verði veitt i samræmi við
þær lágmarksreglur, sem nú skal
greina: a) Fyrirtækin fái vixla
söluheimild (vixilkvóta) til sölu á
allt að 90 daga löngum vixlum, er
nemi allt að þriggja mánaða
framleiðslU'þeirrab) Auk þess fái
fyrirtækin yfirdráttarheimild á
reikningslánum (hlaupareikn-
ingsyfirdrátt), er svari til þriggja
mánaða kaupgreiðslu viö-
komandi fyrirtækis.
Að þvi er varðar báða
ofangreinda liði, skal miðað við
meðaltalsframleiðslu og meðal-
talskaupgreiðslur s.l. tvö ár.”
I upphafi framsöguræðu sinnar
minnti Þórarinn Þórarinsson á
rekstrarvandamál Slippstöðvar-
innar á Akureyri og las úr skýrslu
um það efni. Sagði Þórarinn, að
þetta ætti við fjöldann allan af
öðrum iðnfyrirtækjum i landinu.
Skortur rekstrarfjár hefði tor-
veldað rekstur þeirra á margvis-
legan hátt.
Þórarinn minnti þessu næst á,
að þingsályktunartillagan væri i
meginatriðum byggð á ályktun
atvinnumálanefndar Reykja-
vikur frá 1968. Þórarinn kvað fé
vera fyrir hendi til þessara lán
veitinga. — Eg tel að Seðla
bankinn eigi tiltölulega auðvelt
með að leysa þetta verkefni, ef
vilji er fyrir hendi, sagði hann og
bendi á, að bundið fé hjá Seðla
bankanum væri 2 þúsund milljón
kr. meira en upphæð þeirra vixla
næmi, sem hann hefði endurkeypt
af viðskiptabönkunum.
Ennlremur minnti Þórarinn á
nauðsyn úrbóta i þessum málum
vegna EFTA-aðildarinnar og
væntanlegra samninga við
Efnahagsbandalagið,og fleiri
atriði i sambandi við þessi mál.
Þórarinn tók hins vegar fram,
að af hálfu flutningsmanna tillög-
unnar væri litið á hana sem
hreina bráðabirgðalausn; koma
þyrfti þessum málum i miklu full-
komnara horf i framtiðinni. Þaö
væri miklu fullkomnara og heppi-
legra að tryggja umræddum
fyrirtækjum afurðalán eins og
sjávarútveginum væru tryggð,
svo og landbúnaðituim. Minnti
Þórarinn á, að 1958 hefði einmitt
tillaga, sem hefði miðað að þvi,
verið samþykkt á Alþingi af
öllum flokkum, en árið eftir,
þegar viðreisnarstjórnin hefði
komizt til valda, hefði tillögunni
verið stungið undir stól. Hefðu
þingmenn Framsóknarflokksins
flutt þá tillögu aftur og aftur á
sex eða sjö þingum, en þá gefizt.
upp á þvi, vegna slæmra undir-
tekta, og tekið upp i staðinn
tillögu i meginatriðum byggða á
ályktun atvinnumálanefndar
Reykjavikur frá 1958.
Auk íramsögumanns, tóku til
máls þeir Pétur Pétursson (A),
Jón Snorri Þorleifsson (AB), en
hann taldi brýna nauðsyn vera á
þvi að taka skipulagsmál
iðnaðarins til athugunar og leita
úrbóta i þeim efnum. Aö lokum
tók Magnús Jónsson (S) til máls.
Tillögunni var siðan visað til
nefndar, en umræðunni um hana
var frestað.
Fékk
36.70 kr.
í Þvzkalandi
ÞO — Revkiavik.
Vélskipiö Helga Guðmunds
dóttir frá Patreksfirði seldi 80.6
tonn i Þýzkalandi i morgunn fyrir
lo9. 355 mörk, sem eru 2.957 millj.
Meðalverðið er 36.7o kr., sem er
sérlega gott.
Þennan afla fékk Helga i net og
var það svo til eingöngu ufsi.
Jindrich Rohan, hljómsveitarstjóri (t.h.) og Leon Spierer, fiöluleikari bera
saman bækur sinar. (TimamyndGE)
Læti Þorkels á dagskrá
sinfóníunnar í kvöld
5»
SB—Reykjavik.
Fyrstu tónleikar Sinfóniuhljóm-
sveitar tslands á siöara misseri
verða haldnir i kvöld kl. 21 i
Háskólabiói. Stjórnandi verður
Jindrich Rohan og einleikari Leon
Spierer fiðluleikari frá Berlin. A
dagskrá eru „Læti” eftir Þorkel
Sigurbjörnsson, fiðlukonsert i G-dúr
eftir Mozart og Sinfónia no. 1 eftir
Brahms.
Jindrich Rohan hljómsveitar-
stjóri sagði á fundi með fréttamönn-
um i dag, að hann hlakkaði mjög til
að stjórna verki Þorkels. Hann hefði
aldrei gert neitt svona áður, helm-
ingur verksins væri á segulbandi, en
hljómsveitin léki með og allt yrði
þetta að falla svo saman, að ekki
skakkaði sekúndubroti, og segul-
bandið réði hraða stjórnandans.
Fiðluleikarinn Leon Spierer fædd
ist i Berlin, en ólst upp i Argentinu
og stundaði nám þar og i London.
Hann er ráðinn fyrsti konsert-
meistari viö Filharmóniusveitina
Berlin og var konsertmeistari I
Stokkhólmi 1958—’63. Sagðist hann
hafa hlustað á æfingu Sinfóniu-
hljómsveitarinnar i gærmorgun og
fyndist sér hljómsveitin frábærlega
góð.
Um verk sitt „Læti” segir Þorkell
Sigurbjörnsson, að það sé samið i
tilefni Beethoven-ársins 1970. Sumir
hafi viljað votta meistaranum virð-
ingu með hógværð, aðrir með
„látum”.
Sænskt ego
Nýlega flutti maöur nokkur ræðu
á árshátið átthagafélags i Reykja
vík. Hann fór mörgum fögrum
orðum um Svia af þvi tilefni, og
nefndi til einhverja skriffinna i
blööum, eins og hann oröaöi það,
sem legðu i vana sinn að tala illa
um þá, sem hann þekkti aö góöu
einu. ósagt skal látið hvort árs-
hátið átthagafélagsins var kjör-
inn vettvangur til ræðuhalda um
Svia, eða hvort ræðan hefur orðið
til undir annarlegum þrýstingi.
En hvað sem um það er, þá mun
vcra um misskilning að ræða,
þegar sagt er að skriffinnar riti
illa um Svia i blöðin. Sann-
leikurinn er sá, aö Sviar eru af-
bragðsfólk, eins og aðrir Norður-
landamenn, hvorki verri né betri,
en alveg hreint ágætir svo langt
sem þeir ná. Það þurfti enga árs-
hátið átthagafélags I Reykjavik
til að kom slikum vitnisburöi á
framfæri.
Hitt er annaö mál, að svona
nokkuö bendir eindregið til þess,
að hér i landinu séu starfandi
menn, sem hafi tilkvaddir eða
ótilkvaddir tekið aö sér að reka
einskonar sænskr menn
ingartrúboð. Hefur áður veriö
vikiö að þessum grunsemdum I
þáttum þessa skriffinns. Við höf-
um nú um hrið alizt upp við söng
um Bandarikin og söng um Rúss-
land. Menn hafa veriö reiðubúnir
að vitna um þessi lönd,
þjóðskipulag þeirra og annað
ágæti, alveg eins og islendingum
væri brýn nauðsyn á að skilja, að
fordæmi þeirra væru okkur fyrir
bcztu. Mjórri raddir liafa svo
heyrzt um Bretland og JAFNVEL
Frakkland. Siðan virðist sem
nokkrir mcnn, menntaðir I Svi-
þjóð, hafi ákveðið að hefja ýms
sænsk fyrirbæri til vegs og virð-
ingar, kannski helzt til upphefðar
menntun sinni þegar komiö var
heim i kotrikið. Andmæli gegn
þessu er ekki áfellisdómur um
Svia. Þau koma Svium raunar
ekkert við. Þetta afbrigöi undir-
gefninnar er sama eölis og
söngurinn um ágæti stór-
veldanna. Sá er munurinn, að
engum hefur enn dottiö I hug að
blanda ást sinni á ööru hverju
stórveldanna saman við hátiða-
höld átthagafélaga á islandi. Það
er sjálfsagt gott aö menntast i
Sviþjóð, en verra ef það kostar að
koma heim ineð sænskt ego.
Svarthöfði