Tíminn - 22.02.1972, Blaðsíða 18

18
TÍMINN
Þriöjudagur 22. febrúar 1972
Myndin var tckin viö setningu Kiskiþings i gær. Már Elisson fiskimálastjóri er I ræöustól
Timamynd Gunnar)
llla gengur að koma tækni-
þjónustu á æskilegan grundvöll
„Vitaö er aö veiöi á þorski af
grænlenzkum uppruna var mun
minni á s.l. vertiö en næstu ár á
undan. Fiskifræöingar ætla, aö
þorskur frá grænlenzku hafs-
svæöi hafi oft numiö 20—30% af
heildarvertíöarafla. Undanfarin
ár hefur einkum gætt þorsk-
gangna frá Grænlandi af hinum
sterka árgangi frá 1961. Nú
viröist hann aö mestu uppurinn
og hefur enginn verulega sterkur
árgangur komiö fram slöan,
þannig aö ekki er aö vænta þaöan
bjargræöis”, — þetta sagöi Már
Elisson, fiskimálastjóri i setn-
ingarræöu sinni á fiskiþingi i gær.
Fiskiþing var sett i 31. skipti i
gær. Þingið situr 21 fulltrúi frá
hinum ýmsu deildum Fiski-
félagsins. Þingforseti var kosinn
Niels Ingvarsson, Neskaupstaö,
varaforseti Einar Guðfinnsson,
Bolungavik. Aöalþingritari var
kosinn Margeir Jónsson, Keflavik
og varaþingritari Kristján
Ragnarsson, Reykjavik.
Þingið hófst með þvi, að fiski-
málastjóri, Már Elisson flutti
skýrslu stjórnar frá siðasta þingi,
sem haldið var fyrir tveimur
árum.
1 upphafi máls sins minntist
Már látins meðlims Fiskifélags-
ins, Valtýs Þorsteinssonar, út-
geröarmanns frá Rauðuvik, en
Valtýr, sem var mjög athafna-
samur i sinum atvinnurekstri,
andaöist 10. april 1970. Siðan
minntist Már þeirra sjómanna,
sem látizt hafa frá siðasta fiski-
þingi, en þeir eru 31. Már sagði,
að sem betur færi hefðu orðið
færri siys á þessu timabili en oft
áöur.
1 skýrslu Más kom m.a. fram,
að ný eyðublöö, sem veita eiga
fyllri upplýsingar um afkomu
fiskiskipastólsins hafa verið send
útvegsmönnum. Ef þau reynast
vel, þá munu þau auðvelda fram-
reikninga og spár og munu geta
sýnt afkomu ýmissa stærðar- og
veiðarfæraflokka skipa eftir ver-
stöðvum og landshlutum.
Þá sagði Már, að þrátt iyrir
mikla viöleitni hefði ekki tekizt aö
koma tækniþjónustu félagsins á
æskiiegan grundvöll. Veldur
þessu meðal annars það, að illa
hefur gengið aö ráða verk-
fræöinga, og er það mestmegnis
vegna kjaramála.
Siöan minntist Már á athuganir
á klaki og eldi sjávarfisks, en
fiskirækt i söltum eða hálfsöltum
sjávarlónum hefur ekki farið
fram á tslandi, en i Bretlandi og á
Norðurlöndum eru tilraunir
hafnar. Þegar slikri starfsemi
veröur valinn staður, veröur að
hafa mörg atriði i huga, t.d.
mengunarhættu, hitastig sjávar
og fl. A íslandi eru til staðir, þar
sem heitt vatn kemur upp i
sjávarlónum. Lifsskilyröi fyrir
ýmsar fiskategundir eru þar
óvenju góö. Má þar nefna, að
vaxtarhraði kola er helmingi
meiri á þessum slóðum, en i nátt-
úrulegu umhverfi og má ætla að
það stafi af hinu jafna hitastigi
árið um kring. Væri forvitnilegt
aö athuga hvernig eldi regnboga-
silungs eða sjóbleikju tækist I ná-
býli viö flatfisk.
A eftir skýrslu fiskimálastjóra
flutti sjávarútvegsráðherra, Lúö-
vik Jósefsson ávarp,
Þeir ræddust við
Framhald af bls. 1.
the beautiful” og fleira i svipuð-
um dúr, og Nixon handfjatlaöi tvo
prjóna af mestu list við matborð-
ið, á milli þess sem hann rabbaði
viö Chou. Að kinverskum sið valdi
Chou beztu réttina handa Pat
Nixon, sem var klædd einföldum,
rauðum ullarkjól. Nixon fylgdi
kinverskum sið og gekk frá borði
til borös og skálaði við hina
mörgu fulltrúa gestgjafanna. A
matseðlinum var meöal annars
hákarlsuggi, sem þýöir þaö að
gestgjafinn ber mikla virðingu
fyrir gesti sinum.
// Engin ástæða til að við sé-
um óvinir".
Mao formaður var ekki i veizl-
unni, en Nixon vitnaði i rit hans i
ræbu sinni og einnig sagði hann:
— Þaö er engin ástæða til aö viö
séum óvinir. Hvorugur vill vinna
lönd af hinum, né ráða yfir hin-
um. Hvorugur okkar reynir að
stjórna heiminum.
Chou flutti einnig ræðu, en var
öllu formlegri i málflutningi.
Hann ræddi einkum um þann
vanda, sem skapaðist af þvi, hve
litiö samband heföi verið milli
Kina og Bandarikjanna, sem svo
lengi hefðu veriö fjandsamleg
hvort ööru.
Þá sagði Chou, að mikill ágrein
ingur væri milli stjórna landanna
og þjóöfélagskerfi þeirra væru
gjörólík, en hann lagði áherzlu á
aö þetta mætti ekki koma i veg
fyrir eðlileg samskipti þeirra á
grundvelli atriöanna fimm, sem
eru skilyrði til friösamlegrar
sambúðar.
Sérfræöingar segja, aö með
þessu hafi Chou ekki boðið Nixon
upp á stjórnmálasamband, þvi
eitt atriðanna fimm er gagnkvæm
viröing fyrir sjálfstæði og lönd-
um. Þarna kemur Formósu-
spurningin til sögunnar, en eyjan
hefur veriö það helzta, sem staðiö
hefur i veginum fyrir vináttu
Bandarikjanna og Kina i 22 ár.
Kinverska fréttastofan sendi út
tilkynninguna um komu Nixons
sem mjög áriðandi frétt, en
fréttastofan notar þá merkingu
sjaldan. Tilkynningin kom þó
löngu eftir að vestrænar frétta-
stofur höfðu tilkynnt það.
Sovétmenn fordæma
heimsóknina.
Sovézka útvarpið fordæmdi
heimsókn Nixons til Kina og
sagði, að hún væri ekkert annað
en samsæri Peking og Washing-
ton til að kljúfa alheimshreyfingu
kommúnista. Þá sagði, að Kina
og Bandarikin hefðu verið sam-
mála um að styðja Pakistanher i
kúgun og þjóðarmorði i Bengal. I
útsendingu Moskvuútvarpsins á
kinversku, sakaði útvarpið Mao
formann um svik við kinversku
þjóöina og hagsmuni komm-
únismans, og að heimsókn Nixons
leiddi i ljós, hvað öll orð Maos um
einingu gegn heimsvaldastefnu
væri fölsk.
Pravda hafði i gær ekkert aö
segja um heimsóknina, en birti
aðeins stuttorða frétt um komu
Nixons til Peking.
Fær Nixon Panda-ljón?
Flogið hefur fyrir, að Nixon
veröi gefnir tveir Pandabirnir i
Kinaheimsókninni, og verða
Bandarikin þá eina landið i heim-
inum, auk Kina, sem eignast
Pandahjón. Pandabjörninn er sér-
stök tegund kattabjarna, hann er
ryörauður aö lit meö svarta
hringa i feldinum, og um 60 sm að
lengd. Pandan lifir einkum i
Himalaya og SV-hluta Kina i 2000
til 4000 metra hæð.
Fari svo að Nixon fái Panda
hjónin, verða bandariskir
dýrafræöingar kátir og starfs-
bræður þeirra i öðrum löndum
grænir af öfund. Utan Kina eru til
tveir Pandabirnir, annar i Lon-
don og hinn i Moskvu, og hafa
verið gerðar árangurslausar til-
raunir til að láta þá hittast, i
þeirri von, að þeir auki kyn sitt.
Pandan er nánast þjóðartákn
Kinverja. Þeir reykja Panda
vindlinga, skrifa með Panda-
kúlupennum, og til eru föt með
myndum af bangsa og einnig
hringar og skartgripir. Pandan er
i Kina tákn hreysti og hugrekkis.
Norðurlandaráðsþing
Framhald af bls. 1.
lendinga, þ.e. stækkun fisk-
veiðilandhelginnar i 50 milur. Ef
til vill höfum viö sérstaka mögu-
leika á aö skilja bakgrunninn
fyrir hinni islenzku afstöðu og
sjónarmiðum Islendinga, þvi að
við eigum við likt vandamál að
fást i Færeyjum. Ef ekki er hægt
að halda fiskveiðum Færeyinga
gangandi, eru ekki forsendur
fyrir þvi að Færeyingar geti lifaö.
Færeyingar geta ekki leyst þetta
vandamál með þvi að færa út
fiskveiöilögsögu sina, þvi að fiski-
miöin eru svo litil. Færeyingar
veröa þvi undir öllum kringum-
stæðum að veiöa undan fjar-
lægum ströndum Grænlands og
Islands. Viö væntum þess að
tslendingar muni sýna skilning á
þessum vandamálum, sem vissu-
lega eru litil miðuö við vandamál
annarra landa, en engu aö siður
hafa hau afeerandi bvðingu fyrir
framtiðarlifsskilyrði Færeyinga.
Gylfi Þ. Gislason talaði næstur,
og á eftir honum talaði Olof
Palme forsætisráðherra Svia.
Lýsti Gylfi yfir óánægju sinni
með þá afstööu Efnahags-
bandalagsins aö blanda fisk-
veiðilandhelgismálinu saman við
samninga um vjöskiptatengsl Is-
lendinga við bandalagið. Svo
lengi sem Efnahagsbandalagiö
breytti ekki afstöðu sinni kvaöst
hann telja, að tsland ætti að leita
eftir takmarkaðra samkomulagi
við bandalagið en áöur hefði verið
rætt um, þ.e.a.s. viðskiptatengsl
um sem einungis næöu til iön-
aöarvara. A þann hátt myndi
tsland fylgja hinum Norður-
löndunum og öörum löndum i
Vestur-Evrópu, sem heföu ýmiss
konar tengsl við bandalagiö. Af-
staöa Efnahagsbandalagsins
myndi hins vegar ekki hagga af-
stööu tslands i landhelgismálinu.
Vegna ummæla Krags um fisk
veiðihagsmuni Færeyinga við
tsland sagði Gylfi Þ. Gislason, að
á þessu sviði, yrði ekki litið á
Stúlka óskast
til skrifstofu- og afgreiðslustarfa
Þarf aö hafa góö meömæli. Þær sem hefðu áhuga á
starfinu, leggi nafn og heimilisfang ásamt simanúmeri
inn á afgreiöslu blaösins, Bankastræti 7 merkt,, 292.”
Til sölu:
Til sölu er traktorsgrafa af gerðinni
Ford County með Hamjern 400, árgerð
1965, i mjög góðu lagi.
Allar upplýsingar hjá eiganda, Sigurði
Sigþórssyni, Tunghaga, Vallahreppi, S-
Múl., simi um Egilsstaði.
Aðstoðarmaður
við bústörf óskast að Skálatúni i Mosfells-
sveit.
Upplýsingar gefur bústjórinn, simi 66248
milli kl. 6-8 siðdegis.
Jörð til sölu
Jörðin Hamar II við Akureyri er til sölu.
Áhöfn getur fylgt. A jörðinni er nýlegt
ibúðarhús, 1400 hesta ný steinsteypFhlaða
og20 kúa fjós (bogaskemma) auk annarra
bygginga. Ræktað land er 70-80 dagsláttur
og mikið land óræktað.
Stefán Jóhannsson, Hömrum II,
simi 12968, Akureyri.
hagsmuni nokkurrar þjóðar með
meiri velvilja en einmitt hags-
muni Færeyinga. Um framtiöar-
samvinnu Norðurlandanna ef það
yrði ofan á að Danir og Norðmenn
gengju i Efnahagsbandalagið,
sagði Gylfi það sina skoðun, að
vandamálið væri hjá öllum
Norðurlöndunum að varðveita
skilyrðin fyrir og viljann til
áframhaldandi samvinnu þrátt
fyrir mismunandi mikiö samband
við Efnahagsbandalagið eða við-
skiptatengsl. Það væri mögulegt,
ekki aðeins I menningar-, félags-,
samgöngu- og dómsmálum,
heldur einnig á ýmsum sviðum
efnahagsmála.
Jóhann Hafstein tók i sama
streng og Gylfi varðandi samn-
inga tslands og Efnahajjsbanda-
lagsins og sagði það órettlátt að
blanda fyrirhugaðri útfærslu
landhelginnar saman við hugsan-
lega viðskiptasamninga við
bandalagið.
Bjarni Guönason sagði að mið-
punktur umræöunnar á Norður-
landaráðsþinginu væri sá, hver
yrði afleiðingin af inngöngu Dana
og Norðmanna i Efnahags
bandalagiö fyrir samvinnu
Noröurlandanna. Um það mál
væru mjög skiptar skoðanir.
Búast mætti við þvi, aö full aðild
aö bandalaginu myndi hafa við-
tæk áhrif á næstum öllum þjóð-
félagssviðum, ekki sizt efnahags-
sviðinu, i félagslegum efnum og
einnig á pólitisk viðhorf og gildis-
mat almennt. Rétt væri að varpa
fram þeirri spurningu, hvort
aðild að Efnahagsbandalaginu
ýtti ekki undir og styrkti ihalds-
sömu öflin i Evrópu. Afleið-
ingarnar væru m.ö.o. ófyrir-
sjáanlegar. Af • þessu tilefni
kvaðst þingmaðurinn vilja lýsa
fullum stuðningi við þá tillögu,
sem fram hefði komiö i ráðinu um
að Norðurlandaráð mælti með þvi
við ráðherranefnd ráðsins, að
gerð skyldi sérstök athugun á
þeim vandamálum, sem upp
kæmu i norrænni samvinnu sam-
fara mismunandi aðild eða
tengslum hinna ýmsu landa við
Efnahagsbandalagiö, og sett yrði
á stofn nauösynleg samstarfs-
stofnun, sem heyrði undir ráð-
herranefndina.
Eins og aðrir ræðumenn
islenzkir kom Bjarni inn á land-
helgismálið, og hann skýrði frá
stefnu islenzku rikisstjórnarinnar
i hermálinu. Sagðist hann vonast
eftir skilningi og umburðarlyndi
annarra Noröurlanda i þvi máli
eins og i landhelgismálinu. Hætta
væri á, að stefna rikisstjórnar-
innar i þessu máli vekti andstöðu
hjá vissum aðilum á Norður-
löndum, en minnti um leið á að
Norðurlöndin virtu lausnir hvers
annars á ólikum vandamálum og
rækju ekki ihlutunarstefnu.
Erlendur Patursson byrjaði i
ræðu sinni, i almennu umræðun-
um á að óska Islendingum til
hamingju með einhuga ákvörðun
Alþingis að færa landhelgina út i
50 milur 1. september næstkom-
andi. Um leiö sagðist hann hafa
tekið sérstaklega eftir orðum
Bjarna Guðnasonar og Jóhanns
Hafstein, þess efnis aö tsland
myndi lita með miklum velvilja á
fiskveiðiréttindi Færeyinga innan
50 milna markanna. tslendingar
og Færeyingar hefðu þegar
stofnað til náinnar samvinnu.
Patursson réöst á dönsku stjórn
ina fyrir áform hennar i
EBE-málunum. Jafnframt sagði
Patursson aö Færeyingar væru
alls ekki ánægðir meö stöðu sina
innan Noröurlandaráðs. Sagðist
hann vona aö Færeyingar fengju
að vera sjálfstæður aðili innan
Norðurlandaráðs eins og hinar
Noröurlandaþjóðirnar. Enn-
fremur gagnrýndi Patursson þaö
sem hann kallaði sinnuleysi ráðs-
ins varöandi sjálfstæðismálin.
Þessi ummæli Paturssons uröu
til þess að Jens Otto Krag bað
aftur um orðiö. Itrekaði hann
afstöðu dönsku stjórnarinnar
þess efnis aö allar tiliögur Fær-
eyinga um sjálfsstjórn myndu fá
vinsamlega meöhöndlun i danska
þinginu.
A morgun verður tekin fyrir til-
laga Magnúsar Kjartanssonar og
Erlendar Paturssonar um nor-
rænt samstarf aö hafréttar-
málefnum.
Almennu umræöurnar á þing-
inu fóru fram á laugardag og
sunnudag, en i gær var fyrir-
spurnartimi á þinginu. Engin
fyrirspurn varðandi tsland mun
hafa komið fram á þinginu i gær.