Tíminn - 24.02.1972, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 24. febrúar 1972
TÍMINN
3
Hyggjast koma upp fullkomnum
upptökusal fyrir hljómplötur
SJ-Reykjavik
Svavar Gests hljómplötuútgef-
andi og Pétur Steingrimsson dag-
skrártæknimaður vinna nú að
undirbúningi við að koma hér upp
fullkomnum hljómplötuupptöku-
sal. „Þetta eru hálfgerðir loft-
kastalar ennþá”, sagði Svavar i
viðtali i dag, ,,En við höfum leitað
tilboða um tæki, og ef úr þessu
verður ætti fyrirtækið að vera
komið i gang i júli i sumar.”
Tækin, sem hér um ræðir, eru 8
Verðlagsuppbót
tæpu 1% hærri
Kauplagsnefnd hefur reiknað
kaupgreiðsluvisitölu fyrir tima-
bilið 1. marz til 31. mai 1972, sam-
kvæmt kjarasamningi 19. júni
1970 og samningi fjármálaráð-
herra og Kjararáðs Bandalags
starfsmanna rikis og bæja 19.
desember 1970. Er þessi kaup-
greiðsluvisitala 109,29 stig, og
skal þvi á nefndu timabili greiða
9,29% verðlagsuppbót á grunn-
laun. Kemur þessi verðlagsupp-
bót i stað 8,37% uppbótar, sem
gildir frá 1. desember 1971 til
febrúarloka 1972.
rása segulbandstæki, en hljóm-
plötur þær, sem hér eru gerðar
nú, eru teknar á 2 rása segul-
bandstæki, og eru þau fyrrnefndu
miklu fullkomnari. Þeir Svavar
og Pétur eru að leita sér að hús-
næði til hljómplötuupptökunnar.
Þá er ætlunin að kaupa sérstakt
bergmálstæki (ekkótæki), en slik
tæki eru notuð við allar hljóðupp-
tökur. Það fæst ekki fyrr en i
nóvember, og ef hin tækin koma
fyrr verður ófullkomnara tæki,
sem hingaö til hefur verið notað
við upptökur, látið nægja til að
byrja með. Upptökuborð er þegar
fyrir hendi. Það smiðaði Pétur
Steingrimsson sjálfur, og tók
verkið eitt ár.
Fyrirtækið SG—hljómplötur
hefur undanfarin ár gefið út
hljómplötur hér og hafa þær
flestar verið gerðar hér, en ein og
ein plata unnin erlendis. A þeim
sex vikum, sem af eru árinu,
hefur upptökuborð Péturs verið
notað við gerð sex SG—hljóm-
platna og þriggja hljómplatna
annarra aðila.
,,Það er brýn nauðsyn að koma
upp hér á landi góðum tækjum og
aðstöðu til hljómplötuupptöku,”,
sagði Svavar Gests, ,,þau eru
engan veginn fullnægjandi eins og
er, en fólk gerir miklar kröfur um
gæði hljómplatna.
Framfærsluvísitalan 1.3
stigum hærri en í nóv.
Hannes J.
AAagnússon látinn
SJ - Reykjavik
Hannes J. Magnússon lézt
aðfararnótt laugardags á Lands-
spitalanum. Hann fæddist 22.
marz 1899 að Torfumýri i
Skagafirði. Hannes lauk kennara-
prófi 1923, starfaði á ýmsum
stöðum sem kennari, var siðast
skólastjóri barnaskóla
Akureyrar. Hannes starfaði að
félagsmálum, bindindis- og
barnaverndarmálum, og vann
að ritstörfum. Hann var kvæntur
Sólveigu Einarsdóttur frá
Fjarðarseli i Seyðisfirði.
Kauplagsnefnd hefur reiknað
visitölu framfærslukostnaðar i
febrúarbyrjun 1972 og reyndist
hún vera 157 stig, sem er 1.3 stig-
i hærra en i nóvember 1971.
Breytingar til hækkunar námu
alls 5,7 stigum, en lækkun þar á
móti var 4,4 stig. Helztu verð-
hækkanir voru þessar: Búvöru-
verð hækkaði frá ársbyrjun 1972,
bæði vegna lækkunar á niður-
greiðslu og hækkunar á vinnslu og
dreifingarkostnaði. Verð á fiski
hækkaði i janúar 1972, og verð á
tóbaki og áfengi i nóvember 1971.
Þá var og talsvert um hækkanir i
fatnaðar-, bifreiðár- og húsnæðis-
liðum visitölunnar, svo og á ýms-
um vöru- og þjónustuliðum öðr-
um. Kauplagsnefnd mat hina
nýju sjálfsábyrgð á bilatjónum til
útgjalda, og komst að þeirri nið-
urstöðu, að hún svaraði til 30% ið-
gjaldahækkunar. Visitöluhækkun
af þeim sökum er 0,3 stig. — A
móti þessum verðhækkunum kom
lækkun vegna niðurfellingar ið-
gjalds til almannatrygginga og
sjúkrasamlagsgjalds, alls 4,4
stig, sbr. greinargerð Kauplags-
nefndar hér á eftir.
1 sambandi við áhrif breyttrar
tekjuöflunar hins opinbera á
framfærsluvisitöluna tekur
Kauplagsnefnd fram eftirfar-
andi:
Með lögum nr. 96 frá 27. des.
1971, um breyting á lögum um al-
mannatryggingar, • vegna ársins
1972 fellt niður iðgjald hinna
tryggðu til almannatrygginga
samkvæmt b-lið 20. gr. laganna
svo og sjúkrasamlagsgjald sam-
kvæmt 2. málsgr. 48. gr. Gjöld
þessi eru i grundvelli framfærslu-
visitölunnar, og niðurfelling
þeirra hefur veruleg áhrif til
lækkunar á visitölunni i febrúar
1972. Fyrir Alþingi er nú frum-
varp til laga um breyting á lögum
um tekjuskatt og eignarskatt,
ásamt frumvarpi til laga um tek-
justofna sveitarfélaga, en stig-
hækkandi skattar eru ekki i nú-
gildandi grundvelli framfærslu-
visitölunnar. Frumvörp þessi
hafa að geyma áform um djúp-
tækar breytingar á tekjuöflunar-
kerfi hins opinbera. Ekki er unnt
að meta nú, hvort eða hvaða áhrif
þessi kerfisbreyting hefur á
framfærsluvisitöluna, meðal ann-
ars vegna þess að frumvörpin eru
enn eigi orðin að lögum. Kaup-
lagsnefnd mun taka afstöðu til
þess atriðis, þegar atvik málsins
liggja endanlega fyrir. Hins veg-
ar taldi nefndin ekki rétt að fella
niður alla visitöluíjárhæð iðgjalds
til almannatrygginga og sjúkra-
samlagsgjalds við útreikning á
framfærsluvisitölunni i febrúar-
byrjun 1972. Akvað nefndin að
láta standa eftir i visitölunni sem
svarar 0,9 stigum af fjárhæð
þessara gjalda, eins og hún var
áður en febrúarvfsitalan var
reiknuð.
Bjóða „gæzlunni
til Akureyrar
fV
Fjórðungsstjórn samþykkti á
fundi 21. þ.m. að skora á Alþingi
og rikisstjórn að beita sér fyrir
þvi, að höfuðstöðvar Landhelgis-
gæzlunnar veröi fiuttar til Akur-
eyrar.
A Akureyri virðast vera ákjós-
anleg skilyrði fyrir Landhelgis-
gæzluna. Landhelgisgæzlan er
ckki hluti af miöstjórnarkerfi
rikisins og getur því verið stað-
sett þar sem hagstæð skilyrði eru
fyrir hendi.
A Akureyri er hafnaraðstaða
mjög góð, og þar sem nú erunnið
aö gerð aðalskipulags fyrir
bæinn, er mögulegt að gera sér-
stakar ráðstafanir ! skipulagi
hafnarsvæöis bæjarins með tilliti
tilþarfa Landhelgisgæzlunnar,
sem fælu f sér t.d. sérstök hafn-
. armannvirki og lóð viö höf-
nina.Liklegt er, að kostur geti
oröið á nýju skrifstofuhúsnæði I
miöbænum innan tiðar.
Dráttarbraut Akureyrarhafnar
getur tekiö öll varðskipin upp(og
hér er hægt að framkvæma
hverskyns skipaviðgerðir. Og á
Akureyrarflugvelli er stórt flug-
skýli i eigu rikisins og ágæt aö-
staða til viöhalds flugvéla. Einnig
er hér til nokkur flugvélakostur,
sem vonandi fer vaxandi, og gæti
reynst hentugur I igripum.
Fjórðungssamband Norðlend-
inga væntir þess með tilvisun til
þeirrar yfirlýsingar rikisstjórnar
að stuðla aö tilflutningi opinberra
stofnana úti um land, að gerö
verði heildarkönnun á staðsetn-
ingu höfuðstöðva Landhelgis-
gæzlunnar á Akureyri.
Mcö staðsetningu Landheigis-
gæzlunnar á Akureyri væri stigið
athyglisvert spor i þá átt aö efla
jákvæöa byggðaþróun og yrði
vafalaust upphaf af dreifingu
annarra stofnanaa úti um landið.
Pétur Sigurðsson
ritstjóri lótinn
SJ - Reykjavik
Pétur Sigurðsson regluboði lézt
21. febrúar. Hann fæddist að Hofi
á Höfðaströnd 27. nóv. 1890. Pétur
dvaldist i Danmörku og Noregi á
æskuárum, gerðist siðan farand-
prédikari. Hann starfaöi mikiö að
bindindismálum, var ritstjóri
Einingarinnar frá 1942 og gaf út
fjölda bóka, ljóð, fræðslurit o.fl.
Hann var heiðursfélagi i Stór-
stúku íslands og Bindindisfélagi
ökumanna. Kona Péturs var
Sigriður Elin Torfadóttir frá
Flateyri.
r
A að leggja akveg
um Sprengisand?
AK—Reykjavík.
A fundum búnaðarþings á
mánudag og þriðjudag var
samþykkt ályktun um uppbygg-
ingu ’Möðrudals sem ferða-
miðstöðvar á langri óbyggðaleið,
en frá efni þeirrar tillögu hefur
áður verið sagt hér i blaðinu, og i
sömu ályktun er lagt til að kanna
rækilega, hvort ekki sé hagkvæmt
að leggja fullkominn akveg yfir
Sprengisand. Framsögumaöur aö
þessari tillögu allsherjarnefndar
var Guttormur V. Þormar.
Þá var samþykkt ýtarleg
ályktun um rafmagnsmál, og
verður nánar sagt frá henni siðar.
Framsögumaður var Ingimundur
Asgeirsson.
Eftirfarandi erindi voru lögð
fram: Erindi stjórnar Búnaöar-
félags Islands um ábyrgðar og
slysatryggingar i landbúnaði,
frumvarp til jarðræktarlaga og
lagabreytingar um innflutning
búfjár svo og erindi Guðmundar
Jónassonar um athugun á
heilsuspillandi húsnæði i sveitum.
Illilllllll
■i
FRA BUNAÐARÞINGI:
Endurskipun alls búnaðar-
náms komin í deigluna
Ak, Reykjavik.
A fundi búnaðarþings i gær var
afgreidd ýtarlcg ályktun um
búnaðarmenntun, byggð á
tillögum milliþinganefndar
búnaðarþings árið 1971 um þessi
mál, en það búnaðarþing
samþykkti sem kunnugt er, að
þessi áratugur skyldi mjög
helgaður baráttu fyrir aukinni
búnaöarmenntun í landinu.
Hjörtur E. Þórarinsson hafði
framsögu fyrir þessari
ályktunartillögu af hálfu alls-
herjarnefndar.
í ályktuninni er lagt til, að öll
lög og reglugerðir um bænda-
skóla og almennt búnaðarnám
verði endurskoðuð og annist þá
endurskoðun fimm manna nefnd.
Markmiðið er að koma þvi á i
náinni framtið, að langflestir
bændur landsins hljóti búfræði-
menntun.
Til þess að þvi marki verði náð
telur búnaðarþing nauðsynlegt,
að bændaskóli sé i hverjum
landsfjórðungi og nám i bænda-
skólum tengist námsbrautum i
almennu skólakerfi landsins.
Valfrelsi verði nokkurt i náms-
greinum og verkaskipting milli
bændaskóla. Þá er gert ráð fyrir
námskeiðahaldi af ýmsu tagi og
bréfaskóla. Setja þarf reglur um
opinbera þátttöku i námskostnaði
nemenda i bændaskólum og
athuga, hvort unnt er að lögtaka
ákveðin réttindi búfræðiprófs.
Þá vill búnaðarþing, að sett
verði á laggir föst ráðgefandi
nefnd á vegum landbúnaðarráðu-
neytisins um allt, er varðar
búnaðarmenntun.
Loks beinir þingið þvi til
búnaðarsambanda að hvetja
bændaefni til þess að fara i
bændaskóla og kynna þá og
jafnvel veita búfræðinemum
styrki. Komið verði á með sam-
komulagi við yfirstjórn fræðslu-
mála tengingu bændaskólanáms
við almenna fræölsukerfið
þannig, aö upp verði tekin d
siðasta stigi skyldunámsins
kennsla I búfræðigreinum I skóla-
hverfum sveitanna.
Nordshit?
Það ætlar að ganga erfiðlega að
koma á þessháttar norrænu
menningarsamstarfi að
viöunandi þyki. Kannski veröur
það aldrei hægt vegna ólikra
sjónarmiða og litils skyldleika,
þrátt fyrir allt. Þá skemmir eigi
litiö fyrir að klikur vaða uppi meö
sin sjómarmið, jafnvel svo aö
augljóst er næsta ókunnugum
útlendingum. A þetta ekki sizt við
i listum. Engin ein þjóð innan
þessarar sérkennilegu samvinnu
er sérstakt dæmi um þetta, miklu
frekar að flest löndin eigi þar
eitthvað sameiginiegt.
Islendingar fara ekki varhluta
af þessu frekar en hinar þjóðirn
ar. Kannski er þó múrinn meiri
hér, sem gæti stafað af þvi að
heimsstyrjöldin siðari skildi eftir
sig ósýniieg landamæri, sem
erfitt hefur reynzt að rjúfa. Er þá
átt við, að tsland var á svæði
bandamanna I styrjöldinni og
varð fyrir þeim áhrifum sem
sliku samneyti fylgdi, en hin
Norðurlöndin voru að mestu á
áhrifasvæði möndulveldanna,
svonefndu, þar sem meiri
kyrrstaða ríkti, einangrun og
stöðnun. Þetta hefur m.a. orðið til
þe ss að grönnum okkar, sem
bjuggu undir skugga möndul-
veldanna i mörg, löng ár, finnst
að frá íslandi komi tortryggilegir
lilutir. Þetta leiöir jafnframt til
þess, að menningarstofnanir á
hinum Norðuriöndunuin hafa til-
hneigingu til að taka þaö eitt fyrir
góða og gilda vöru af þvi sem
héðan berst, sem hlotiö hefur
uppáskrift þeirra manna er sótt
hafa menntun sina til Skandi
naviu eftir strið. Eflaust þykir
tryggt, að þeir a.m.k. hafi ekki
„amerikaniserazt”, og séu þvi
öðrum færari að vega og meta
hvað skuli teljast skyldast
samnorrænni menningarheild af
því sem hér er gert I listum.
Tilefni þessara hugleiðinga er
umsagnir erlcndra nianna um
norræna bókmenntasögu, sem
komin er út hjá Gyldcndal i
Danmörku. Danir kvarta undan
vali á dönskum höfundum i þessa
bók cn út yfir tekur þegar þeir cru
farnir að kvarta undan þvi að
valið á fslenzku höfundunum sér
handahófslegt. Gctur varla verið
um það að ræöa, aö hér sé slíkur
skógur stórskálda, að hægt sé
með góðu móti að koma við
einskonar handahófi. En sam
kvæmt mati hinna dönsku virðist
það þó hafa tekizt. Það er frábært
afrek i sjálfu sér. Samkvæmt
ska m m stöf unarná tt úru sam-
timans erbók þessi nefnd Nordlit
i dönskum umsögnum. En fyrr-
greindar upplýsingar gætu bent
til þess að hinir
amerikaniseruðu” vildu heldur
kalla hana Nordshit.
Svarthöfði.