Tíminn - 01.03.1972, Side 8

8
TÍMINN
Miðvikudagur 1. marz 1972.
k .«1 P\«. .71 I ÍÉ LrfP $ té ' ' ~ MiIím. 'iHj
í WM
Myndin er úr Glókolli. Þarna má sjá drottningu og konung, Glókoll sjálfan og prinsessuna, auk margra ann-
arra úr hiröinni. (Timamynd GE.)
Reiknings-
hausinn
Þjóðleikhúsið:
Glókollur
Höfundur:
Magnús Á. Árnason samdi
upp úr sögu
Sigurbjarnar Sveinssonar.
Leikstjórn:
Benedikt Árnason
Leiktjöld, búningar
og blómaskreytingar:
Barbara Árnason
Tónlist:
Magnús Á. Árnason
Höfundur dansa:
Vasil Tinterov
Magnús A Arnason, list-
málari og myndhöggvari, hefur
fært eitt af sannfegurstu ævin-
týrum sagnamannsins góða,
Sigurbjarnar Sveinssonar, i lag-
legan leikbúning, sem flest börn
ættu aö kunna af» meta að verö-
leikum. Arangur Magnúsar heföi
þó orðið enn fullkomnari og glæsi-
legri heldur en raun varö á, hefði
Glókollur lýst landi sinu og þjóö
meö færri oröum og valdari,fyrst
þegar fundum hans og konungs-
dóttur ber saman.íslandslýsing
þessi leiðir til of langrar kyrr-
stöðu leikenda, sem er hvorki
börnum né fullorðnum aö
skapi.Það er ekki gaman aö
guöspjöllunum, ef enginn er i
þeim bardaginn. Á sama hátt er
ekkert gaman að ævintýrum, ef i
þau vantar athafnir og fjör. Hér
hefti leikstjórinn mátt skerast i
Jeikinn eöa öllu fremur klippa á
Iráöinn, úr þvi að sviðhæfingar-
Biaöurinn lét þaö ógert. Er fram i
Mkir rætist sem betur fer svo
rækilega úr þessu, að hver at
buröur rekur annan.
Ef frá eru taldir smávægilegir
en sennilega óumflýjanlegir
agnúar, hefur þessi barnasýning
á sér heillegan, sviphreinan og
fágaðan blæ, og er það leikstjór-
anum, Benedikt Arnasyni, eflaust
mest að þakka, þvi næst dansa-
höfundi, Vasil Tinterov, sem á
einnig sinn þátt i þvi að gera
skemmtun þessa sem bezt úr
garði.
Barbara Árnason á listfengi,
hugvitssemi og úrræðasnilld til að
ljá ævintýraheimi Glókolls iburö
og skraut bæði i leiktjöldum og
búningum, sem hæfa þykir.
Leikbúnaður listakonunnar er
manni óþrjótandi augnayndi,
enda er engu likara en að hann sé
laugaður einhverri framandi
birtu og þokka Suðurlanda.
Leikur Ævars Kvarans i hlut-
verki konungsins einkennist af
hófstillingu, stilöryggi og góð-
látlegri kimni. Ankannalæti og
upphrópanir drottningar hans,
Bryndisar Pétursdóttur, vekja
verðskuldaðan hlátur áhorfenda,
enda hefur leikkonunni sjaldan
tekizt betur upp en hér. Þórhallur
Sigurðsson leikur með allra
mestri kátinu og gleði. Auk ann-
arra listbragða og kúnsta, veltir
hann sér gjarnan eins og bolta
eða bandhnykli fram og aftur um
sviðiö, svo lygilega liðugur og
fjaöurmagnaður er þessi ungi og
fjölhæfi leikari.
Það sem gerir ráðgjafa konungs
svo spaugilega og kostulega I
augum áhorfenda er einkum sú
þversagnakennda staðreynd, að
þeir eru ávallt úrræðalausir aog
ráðþrota, þegar mest á reynir.
Hlutverkum þessara svikahrappa
er farsællega borgið i höndum
þeirra Siguröar Skúlasonar,
Hákonar Waage og Randvers
Þorlákssonar.
Loks sakar ekki aö geta þess, að
gervi þessarar óheilögu þrenn
ingar er i fyllsta samræmi við
innræti og eðlisgreind.
Enda þótt tröllkonan og risinn
séu bæði ófrýnileg og hrikaleg
ásýndum, þá fer viðs fjarri, að
þau skjóti börnum óþarflega
mikinn skelk i bringu.eins og t.d.
galdranornin i Dimmalimm
gerði, vansællar minningar.Geríi
þeirra beggja er hvorki ýkt né
afskræmt úr hófi fram.
Unnur Sverrisdóttir býður af
sér barnslegan þokka, hlýju og
einlægni og gerir margt snotur-
lega, af svo ungri og óreyndri
stúlku að vera. Helzti ljóðurinn
á leik hennar er sá, að henni
liggur svo lágt rómur, að ekki
heyrist til hennar sem skyldi.
Þótt mikið mæði á Vilmari
Péturssyni, þá ber ekki á öðru en
að hann sé fyllilega vanda sinum
vaxinn. Hann er einarður og
óþvingaður i framkomu, svip-
hreinn og ágætlega skýrmæltur.
Það gengi hreinni ósanngirni
næst að gera kröfur til rikra blæ-
brigða i túlkun, enda verður það
alveg látiö ógert hér. Sé höfð hlið-
sjón af þeim miklu Heraklesar
þrautum, sem fyrir Glókoll eru
lagðar, þá finnst manni
tigrisdýrið helzti auðunnið.Þessu
heföi leikstjóri hæglega getað
kipptilag án mikillar fyrirhafnar
né heilabrota.
Dansar álfa eru til ósvikins
ánægjuauka, eins og reyndar sýn-
ingin i heild, sem á áreiðanlega
vináældir visar, ef ef á þekki rétt
mina þjóö. Halldór Þorsteinsson.
HVER VERÐ
DANA OG
STARF NOR
Rætt við Jón Skaftason, varaforseta
Tuttugasta þingi Norðurlanda-
ráðs lauk i Helsingfors s.l. fimm-
tudag. Af hálfu íslands sóttu
þing þetta þrir ráðherrar og sex
alþingismenn, auk þriggja ráðu-
neytisstjóra, skrifstofustjóra al-
þingis og fulltrúa unghreyfinga
stjórnmálaflokkanna o.fl.
Formaður islenzku sendinefnd-
arinnar var Jón Skaftason al-
þingismaður og sneri Timinn sér
til hans i fréttaleit frá þinginu.
— Þetta var fjölmennt og við-
burðarikt þing, eða var ekki svo?
— Jú, þingið var fjölmennt og
fór i alla staði vel fram. Undir-
búningur þess var af hálfu Finna
hinn bezti og móttökur allar góð-
ar. Fjöldi málanna var lika
óvenjumikill. Þarna voru mættir
forsætisráðherrar allra Noröur-
landanna 5 að tölu, sem allir
héldu ræður og lýstu viðhorfum
stjórna sinna til helztu mála, er
varða Norðurlönd og V-Evrópu.
— Hvað var helzta mál þessa
þings?
— Langstærsta mál þingsins
voru markaösmálin og sú þróun,
sem upp kemur i V-Evrópu i kjöl-
far stækkandi EBE. Eins og þú
veizt eru yfirgnæfandi likur tald-
ar á þvi, að fjögur Evrópuriki þ.e.
England, Irland, Danmörk og
Noregur gerist aðilar að EBE frá
og með næstu áramótum. Þó er
rétt að hafa þann fyrirvara á um
aöild Danmerkur og Noregs, að
þjó'ðaratkvæðagreiðsla mun fara
fram i löndum þessum um aðild-
ina dagana 24.-26. sept. n.k..
Flestir, sem ég ræddi við,úr hópi
Norðmanna og Dana voru þeirrar
skoðunar, að meirihluti kjósenda
myndu verða aðild fylgjandi og
vist er um það, að i þjóðþingum
þessara landa er mikill meirihluti
fyrir aðild og rikisstjórnir land-
anna hafa þegar samið um aðild-
arkjörin við EBE og leita, þegar
eftir þjóðaratkvæðagreiðsluna,
endanlegs samþykkis þjóðþinga
sinna á þeim samningum.
— Hvaða áhrif hefur það á
norrænt samstarf, ef Danir og
Norðmenn gerast fullgildir aðilar
að EBE?
— Mönnum sýndist sitt hvað um
það á þinginu. Þeir voru þó fleiri,
sérstaklega úr röðum Dana,
Norðmanna og Svia, sem töldu
aðild þessara þjóða að EBE ekki
skaða norrænt samstarf i neinum
verulegum striðum. Jafnvel gæti
vera Dana og Norðmanna i stofn-
unum EBE hjálpað öðrum Nprð-
urlöndum eins og Svium, Finnum
og Islendingum til þess að ná við-
hlitandi viðskiptasamningum við
bandalagið, en allar hafa þessar
þjóðir óskað eftir þvi.
Finnar og islendingar höfðu
meiri efasemdir uppi i þessu
sambandi, enda sérstaða þeirra
nokkuð mikil, Finna vegna hins
sérstaka sambands sins við
Sovétrikin og okkar vegna þess
mikilvægis, sem fiskveiðarnar
hafa i þjóðarbúskap okkar.
Við getum þvi ekki verzlað með
fiskveiðilandhelgina við aðrar
þjóðir, þar 'sem þær geta ekki
boðið okkur neitt jafn mikilvægt i
móti.
Mér sýnist, að aðild Dana og
Norðmanna að EBE hafi litil sem
engin áhrif á sumum sviðum
norræns samstarfs, t.d. i sam-
bandi við menningarsamstarfið,
frjálsa vinnumarkaðinn o.fl. o.fl.
En á öðrum sviðum, svo sem i
efnahagssamstarfi Norðurlanda-
þjóðanna og jafnvel á sviði utan-
rikismála gætir meiri efasemda,
þvi að við skulum minnast þess,
að EBE stefnir að mjög nánu
samstarfi t.d. að svæðið verði eitt
gjaldeyrissvæði með sameigin
legri mynt, sameiginlegri varn-
arstefnu o.fl.
— Fiskveiðilandhelgismálin
voru þarna m.a. til meðferðar?
— Já, tillaga var frammi frá
þeim Magnúsi Kjartanssyni og
Erlendi Paturssyni, efnislega
áskorun á rikisstjórnir Norður-
landa, að hafa um það samstöðu
að fá sett alþjóðlega löggjöf, er
viðurkenndi rétt strandrikja til
fiskimiða landgrunnsins og heim-
ildar þeirra til útfærslu fiskveiði
landhelginnar einhliða á land-
grunnssvæðinu, auk heimildar til
þess að koma i veg fyrir mengun.
Umsagnir um tillögu þessa fyr-
ir þingið voru yfirleitt neikvæðar
og töldu flestir umsagnaraðilarn-
ir, að ekki væri rétt að Norður-
landaráðið samþykkti stefnuyfir-
lýsingu i málinu, heldur bæri að
ÁdráttarveiC
Enda þótt i siðustu grein Jóns
Sveinssonar um Lárósmálið geri
hann ekki annaö en að snúa út úr
orðum minurn i Timanum 12.
febr. si., þá vil ég þó gera nokkrar
athugasemdir við grein hans.
Mun ég svo ekki hirða um að
munnhöggvast frekar -við Jón,
enda munu skrif okkar litlu
breyta um það, hvort ádráttar-
veiðar veröa leyfðar við Lárós að
nýju. Þar munu aðrir um fjalla.
Örvæntingarfullur
útúrsnúningur
Fyrirsögn Jóns hljóðar svo:
„Laxveiðin fór einungis fram á
félagssvæðinu”. Rétt kann það að
vera, en það getur ekki hafiö veið
arnar upp yfir lög og rétt. Viöur-
kennt er, aö laxinn var tekinn
með ádrætti utan við garða
Lárósstöðvarinnar i kolgrænum
sjó á flæöi. Ég veit ekki betur en
að hver einastiveiðiréttareigandi
Lokaorð til Jór
á landinu verði að beygja sig
undir ákvæði lax- og silungsveiði-
laganna, eins og sjálfsagt er, og
haga veiðum sinum eftir þvi.
Jón reynir á örvæntingarfullan
hátt að hrekja það, sem ég sagði
um flóðhæðina við Lárós.
t grein minni i Timanum 12.
febr. sl. sagði ég m.a. „Myndin er
tekin i stórstreymi hinn 31. jan.
sl., eða þvi sem næst á stór-
straumsfjöru. A myndinni sést
greinilega hve sjór hefir gengið
hátt á flóðinu. Sést fjöruborð
langt innfyrir garða stöð-
varinnar”.
Þetta taldi ég nógu góða is
lenzku fyrir hvern sem væri, en
mér hefir skjátlazt illa hvað Jón
Sveinsson snertir. Hann skilur
ekki, eða vill ekki skilja þessa
ábendingu. Gerði Jón sér litið
fyrir og birti enn eina mynd af
Lárósstöðinni, bendir á ishroða á
lóninu og segir, að ég haldi