Tíminn - 08.03.1972, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Miðvikudagur 8. marz 1972.
mSL
Raforkumál Vesturlands
Nægjanleg raforka verði
tryggð á hagstæðu verði
- sagði Alexander Stefánsson
EB-Reykjavik.
A fundi sameinaðs þings síðast-
liðinn fimmtudag, mælti Alex-
ander Stefánsson (F) fyrir tillögu
til þingsályktunar, er hann flytur,
þar sem lagt er tikað skoraö veröi
á rfkisstjórnina að láta fram-
kvæma sem allra fyrst, I samráöi
viö samtök sveitarfélaga á
Vesturiandi, ftariega rannsókn á
hagkvæmustu lausn raforkumála
á Vesturlandi i heild, sem miðist
við að tryggja þessum landshluta
nægjanlega raforku, þar meö tal-
ið til atvinnuuppbyggingar, svo
sem I iðnaði og til upphitunar
húsa.
1 upphafi framsöguræöu sinnar
sagði Alexander:
„Landiö okkar er stórt og erfitt
land, en meöal mestu kosta þess
eru hinir miklu og margvíslegu
möguleikar til raforkufram-
leiöslu. Hin litla þjóö hefur þegar
framkvæmt stórvirki á þessu
sviði, og stefna veröur markvisst
að þvi, aö áöur en mörg ár líöi
ráöum viö yfir nægjanlegri ódýrri
raforku til alhliöa framfara og
llfsþæginda og er rafmagn til hús-
hitunar þar stórt mál, sem blöur
úrlausnar.
Raforkumálin, stórvirkjanir,
orkufrekur stóriönaöur hafa veriö
og eru efst á baugi með þjóöinni I
dag, enda gera allir sér grein
fyrir þvi, aö hér er um grund-
vallaratriði aö ræöa fyrir framtlð
þjóöarinnar. Hver landshluti,
hvert byggðarlag hefur þvl eðli-
lega tekiö þessi mál til meðferöar
með þaft fyrir augum að tryggja
byggöarlaginu nægjanlega og
ódýra raforku. Hins vegar veröur
það ljósar fyrir mönnum, þegar
fariö verður aö skoöa þessi mál
vandlega, aö athuga þarf þetta
mál I stærri einingum I dag en
gert var fyrir nokkrum árum.
Aöalatriðiö er, aö fá ngjanlega
örugga raforku á hagstæöu veröi,
en ekki hvar virkjun er staðsett.
Samtök sveitarfélaga á Vestur-
landi tóku þessi mál til meöferöar
á ársfundi sinum 1971. Eru
sveitarstjórnarmenn á Vestur-
landi sammála um nauö-
syn þess, aö fram fari Itarleg
rannsókn á hagkvæmustu lausn
raforkumála Vesturlands I heild,
I fyrsta lagi til aö tryggja öllum
Ibúum Vesturlands næga raforku
til heimilisnota, þar meö taliö til
upphitunar húsa og til atvinnu-
uppbyggingar, þar meö taliö til
ýmissa iöngreina.”
Alexander sagöi þvi næst, aö
þessi rannsókn ætti ekki síöur aö
AUGLÝSING
Menntamálaráöuneyti Danmerkur, Finnlands, Noregs
og Sviþjóðar munu á þessu ári veita nokkra styrki handa
tslendingum til náms við iönfræöslustofnanir f þessum
löndum. Er stofnaö til styrkveitinga þessara á grundvelli
ályktunar Norðurlandaráðs frá 1968 um ráöstafanir til að
gera Islenzkum ungmennum kleift að afla sér sérhæfðrar
starfsmenntunar á Noröurlöndum. Styrkirnir eru einkum
ætlaðir
1) þeim sem lokið hafa iönskólaprófi eða hliðstæðri
starfsmenntun á islandi, en óska að stunda framhaldsnám
i grein sinni,
2) þeim, sem hafa hug á að búa sig undir kennslu I iðn-
skólum, eða iðnskólakennurum, sem leita vilja sér fram-
haldsmenntunar, og
3) þeim, sem óska að leggja stund á iöngreinar, sem
ekki eru kenndar á tslandi.
Varðandi fyrsta flokkinn hér að framan skal tekið fram,
að bæði koma til greina nokkurra mánaða námskeið og
lengra framhaldsnám fyrir þá, er lokiö hafa sveinsprófi
eöa stunða sérhæfð storf i verksmiðjuiðnaði, svo og nám
við listiðnaðarskóla og hliðstæðar fræðslustofnanir, hins
vegar ekki tæknifræðinám. Hugsanlegt er, aö I Finnlandi
yrði styrkur veittur til náms I húsagerðarlist, ef ekki
bærust umsóknir til náms á þeim sviðum, sem að framan
greinir.
Styrkir þeir, sem f boði eru, nema sjö þúsund dönskum
krónum eöa jafnviröi þeirrar fjárhæðar I norskum og
sænskum krónum, og er þá miöaö við styrk til heils skóla-
árs. í Finnlandi verður styrkfjárhæðin væntanlega
nokkru hærri. Sé styrkur veittur til skemmri tfma,
breytist styrkfjárhæðin f hlutfalli við tfmalengdina. Til
náms I Danmörku eru boönir fram fjórir fullir styrkir,
þrfr I Finnlandi, fimm f Noregi og jafnmargir I Sviþjóð.
Umsóknum um framangreinda styrki skal komið til
menntamálaráöuneytisins, Hverfisgötu 6, Reykjavik,
fyrir 5. aprll n.k. t umsókn skal m.a. skýrt frá náms- og
starfsferli og tekiö fram, hvers konar nám umsækjandi
hyggst stunda, hversu lengi og við hvaða námsstofnun.
Fylgja skulu staðfest afrit prófskfrteina og meðmæli.
Umsóknareyðublöð fást I ráðuneytinu.
Menntamálaráöuneytið,
6. marz 1972.
beinast aö þvl, aö raforkuverö á
Vesturlandi yröi sambærilegt viö
það sem lægst væri á öðrum
veitusvæöum i landinu. A þetta
átriði þyrfti að leggja sérstaka
áherzlu. Það yröi að teljast i alla
staöi réttlætismál, aö rafmagns-
veröið yröi það sama um land
allt.
Alexander geröi grein fyrir,
hvernig raforkumálin væru nú á
Vesturlandi. Ástandið væri
þannig, aö brýn þörf væri á þvi,
að finna hagkvæma lausn raf-
orkumála kjördæmisins. I lok
ræðu sinnar sagöi Alexander
ma.a.:
Samtenging ails
orkusvæðisins.
„Margar hugmyndir og ráöa-
gerðir eru uppi um þessi mál eins
og hér hefur þegar komiö fram,
t.d. virkjun viö Kljáfoss I Hvitá i
Borgarfiröi, sem gæti oröiö 10-12
MW aö stærð. Hefur farið fram
nokkur athugun á þeim virk-
junarmöguleikum. Liggur fyrir
áætlun um c.a. 160-170 millj. kr.
virkjun. Sú virkjun gæti veriö
rekin I nánum tengslum viö
Andakilsárvirkjun meö fjar-
stýringu og er af mörgum talin
hagstæö virkjun.
Þá hafa me'nn talaö um virkjun
viö Hraunsfjaröarvatn á Snæ-
fellsnesi sbr. þingsályktunartil-
lögu 4. þingmanns Vesturlands
(Friðjóns Þóröarsonar), sem hér
hefur veriö höfö framsaga um.
Frumathugun á þessari virk-
junarhugmynd hefur fariö fram,
án þess þó aö upplýst sé um
niöurstööur hennar. Nú þegar
hafa komlö fram hörö mótmæli
gegn þessari virkjunarhugmynd
frá aðalfundi Veiðifélags
Straumfjaröarár, en Straum-
fjaröará á Snæfellsnesi er mjög
góö laxveiöiá. Hafa bændur 12
lögbýla, sem land eiga aö ánni,
haft allgóðar tekjur af leigu ár-
innar. Straumfjaröará hefur
vatnsmagn sitt aö mestu úr
Hraunsfjaröar- og Baulárvalla-
vötnum. Ekkert afrennsli, svo að
afgerandi sé, er úr nefndum vötn-
um annaö en I Straumfjarðará,
sem rennur til suðurs. En ef virk-
jun viö Hraunsfjaröarvatn á að
veröa möguleg, þarf að veita
þessum vötnum noröur af fjall-
garðinum. Er þá nokkuð ljóst, að
þá er Staumfjaröará úr sögunni
sem laxveiöiá. Þarf aö gefa þessu
atriði mjög mikinn gaum.
Þá kemur sterklega til greina
sem lausn þessara mála, sam-
tenging alls orkusvæðisins, þ.e.
Vesturland meö linu frá Lands-
virkjun’’
Lögum um ítölu
verði breytt.
A fundi i neöri deild á mánu-
daginn, mælti Björn Pálsson
(F) fyrir frumvarpi þvi,sem
hann flytur um breytingar á
lögum um itölu. Lagði flutn-
ingsmaöur i ræöu sinni
áherzlu á aö itölulögunum yröi
komið i þannig horf,að þau
væru framkvæmanleg. Auk
þess tóku Ingólfur Jónsson (S)
og Pálmi Jónsson (S) til máls.
Varnir gegn síga-
rettureykingum.
Jón Skaftason (F) hefur lagt
svohljóðandi fyrirspurn fram
til heilbrigðis- og trygginga-
málaráðherra:
„Hvað hefur verið gert til
þess að hrinda i framkvæmd
samþykkt Alþingis frá 2. marz
1972 um varnir gegn sigarettu-
reykingum?”
Efling landhelgis-
gæzlunnar.
Jóhann Hafstein (S) og Geir
Hallgrimsson (S) hafa lagt
fyrir Sameinað þing tillögu til
þingsályktunar um, að ríkis-
stjórninni verði falið aö hefja
nú þegar undirbúning aö
byggingu nýs varðskips til
landhelgisgæzlu. Skal
byggingu varðskipsins hraöaö
svo sem veröa má og gerö og
stærö þess miöuð við fyrir-
hugaða útfærslu fiskveiöiland-
helginnar hinn 1. september
1972. Jafnframt láti ríkis-
stjórnin gera áætlun um al-
hliða eflingu Landhelgis-
gæzlunnar á næstu árum.
úttekt á rfkis-
stofnunum.
Inga Birna Jónsdóttir (SFV)
og Bjarni Guðnason (SFV)
hafa lagt fyrir Sameinað þing
svohljóðandi þingsályktunar-
tillögu:
„Alþingi ályktar aö fela
rikisstjórninni að skipa
þriggja manna nefnd til að
kanna og gera úttekt á ráðu-
neytum, rikisstofnunum og
embættismannakerfi og gera
tillögu til úrbóta, Verkefni
nefndarinnar skulu vera m.a.
eftirfarandi:
1. Aö kanna hlutverk og
verkaskiptingu ráðuneyta og
rikisstofnana.
2. Að rannsaka nýtingu
vinnuafls og vinnubrögö i
ráðuneytum og opinberum
stofnunum i þvi skyni að auka
vinnuhagræðingu.
3. Aö taka til athugunar hús-
næðismál ráöuneyta og rikis-
stofnana. Sérstaklega skal
kannaö hvort æskilegt sé, að
hið opinbera gerist i æ rikari
mæli leigutaki hjá einka-
aðilum i stað þess aö reisa
eigið húsnæði.
4. Að gaumgæfa, hvort ekki
sé unnt að koma á auknu
stjórnunarlýðræði við ráðu-
neyti og rikisstofnanir, og i þvi
sambandi, hvort ekki sé æski-
legt, að forstöðumenn ráðu-
neyta og rikisstofnana verði
ráðnir til skamms tima i senn.
5. Aö finna leiðir til að veita
almenningi greiðari aðgang
að ráðuneytum og rikis-
stofnunum.
Endurskoöun
bankakerfisins.
Sömu þingmenn hafa lagt
fyrir Sameinað þing þings-
ályktunartillögu um,að rikis-
stjórninni verði falið aö hef-
jast þegar handa um endur-_
skoðun bankakerfisins, i þvr
skyni m.a. að vinna að sam-
einingu banka og fjár-
festingarsjóða og koma á
vinnuhagræðingu og sparnaöi
í bankarekstrinum.
Samkeppni um
teikningar.
Ellert B. Schram (S) hefur
lagt svohljóðandi tillögu fram
i Sameinuðu þingi:
„Alþingi ályktar aö fela
rikisstjórninni að leggja fram
frumvarp til laga um
breytingu á lögum nr. 63/1970
um skipan opinberra fram-
kvæmda, þar sem kveðið skal
á um, aö efna skuli aö jafnaði
til samkeppni um teikningar
af opinberum byggingum.”
EB.
BOTAGREIÐSLUR
Almannatrygginganna i Reykjavik.
Otborgun ellilifeyris i Reykjavik hefst að
þessu sinni fimmtudaginn 9. marz.
TRYGGINGASTOFNUN RÍKISINS
RHEYHLEÐSLUVAGNAR 18 og 24 rrf
BEZTU KAUPIN Á MARKADNUM
ÞOR HF
REYKJAVIK SKÓLAVÖRÐUSTÍG 25
TRAKTORAR