Tíminn - 28.03.1972, Blaðsíða 6
6
Þriöjudagur 28. marz 1972.
Jómfrúræða Hafsteins Þorvaldssonar á Alþingi:
Ekki má gleyma einum
veigamesta þætti upp-
eldismála þjóðarinnar
- að efla og glæða félagslega vitund og félagsþroska æskunnar
EB-Reykjavik.
A fundi i Sameinuöu Alþingi
siöast liöinn þriöjudag mælti Haf-
steinn Þorvaldsson (F) fyrir
þingsályktunartillögu þeirri , er
hann flytur um aukna félags-
málafræöslu i skólum landsins,
en greint hefur verið frá þessari
tillögu hér I blaöinu. Fer hér á
eftir framsöguræöa Hafsteins,
sem jafnframt er jómfrúarræöa
hans á Alþingi:,
„1 lýöræöisþjóöfélagi er þaö
félagsleg skylda einstaklings aö
takast á hendur ýmiss konar
félagsstörf I opinberri þjónustu
eöa frjálsu félagsstarfi.
A undanrörnum árum hefur oft
veriö vakiö máls á þvi i ræöu og
riti, aö erfitt væri aö fá ungt fólk
til félagsstarfa á hinum margvis-
legustu sviöum þjóölifsins, svo
sem i sveitarstjórnarmálum,
stéttarfélögum og I ungmennaf-
élags- og iþróttahreyfingunni.
Ötul og árangursrík
félagsmálafræðsla
Ýmsar félagshreyfingar, t.d.
verkalýöshreyfingin, samvinnu-
hreyfingin og ungmennafélags-
hreyfingin, hafa brugöizt við
þessum vanda meö ötulli og
árangursrikri félagsmálafræöslu,
er sú virðingarverða starfsemi
nær aldrei til nægilega margra
miöaö við þarfir félagsstarf-
seminnar i landinu og þjóðfélags-
ins i heild.
Ég tel augljóst, aö hér sé um
brýnt þjóöfélagslegt hagsmuna-
mál aö ræöa, og aö minum dómi
hefur rikisvaldið sjálft ráö á þvi
tæki, sem ætti aö duga til stórra
afreka á þessu sviði, — en það er
skólakerfiö i landinu.
Námsskrá skyldunámsstigsins
gerir ráö fyrir fræöslu i félags- og
menningarmálum, og vissulega
er viðleitni til þess aö fram-
kvæma þaö ákvæöi námsskrár-
innar i sumum barnaskólum, en
þvl miður óviöa og allt of litiö.
Kjörsvið
Ein veigamesta ástæöan fyrir
þessari vanrækslu er sú alvarlega
staðreynd, að þeir skólar, sem
útskrifa kennara, hafa ekki búið
kennaraefni undir leiöbeinenda-
störf á sviði félagsmála.
A siðustu árum hafa gagn-
fræöaskólar leitazt viö aö koma á
kjörgreinakerfi, og hefur sú viö-
leitni aukizt verulega viö stofnun
framhaldsdeilda fyrir gagn-
fræðinga. Hafa þannig veriö
opnuð nokkur kjörsviö, svo sem
verzlunarkjörsviö, og sums
staöar nokkur fleiri, en mjög er
þetta n.ísjafnt I hinum ymsu skól-
um, og takmarkast aö sjálfsögöu
af kostnaðinum sem þeim fylgir.
Virðingarverð
viðleitni
Ef menntun kennara kemst i
þaö horf, sem lagt er til i þings-
ályktunartillögu minni, ætti án
verulegs tilkostnaðar aö vera
hægt að setja á stofn félagsmála-
kjörsviö i gagnfræðaskólum.
I nokkrum framhaldsskólum
hefur verið sýnd viröingarverö
viöleitni i félagsmálafræöslu, svo
sem fundarstjórn og ræðu-
mennsku.
Sums staöar hafa lika verið
námskeiö i framsögn og leiklist,
og er sjálfsagt aö koma slikri
fræðslu inn i þessa kjörgrein.
Þá er og vel þess vert aö geta
þeirrar viöleitni, sem Reykholts-
skóli i Borgarfirði hefur haft i
frammi, meö sinni leiðbeinenda-
deild.
Alvarleg staðreynd
Það er mjög alvarleg staö-
reynd, að allur þorrinn af ungu
fólki, sem kemur að loknu skóla-
námi til starfa á félagslegum
vettvangi — þvi flestir, ef ekki
allir, eru i einhverju-félögum, og
sumir reyndar mörgum, — er
ekki aðeins þjálfunarlaus á sviöi
félagslegrar stjórnunar og skipu-
lagningar, heldur vanmegnugur
aö tjá skoöanir sinar eöa útskýra
málefni á mannfundum.
Þetta leiðir ósjaldan til and-
legrar einangrunar og vanmeta-
kenndar einstaklingsins og veldur
þvi, að góöar hugmyndir komast
ekki á framfæri og góöir hæfi-
leikar fá ekki aö njóta sin.
Þetta er brestur i skólakerfinu,
og á þessu veröur aö ráða bót.
Þaö mun flestum kunnugt, aö
þátttöku i almennum fundarstörf-
um hefur hrakaö mjög hin siöari
ár.
Almennur menntunarskortur á
þessu sviði er auövitað ekki eina
orsök þess, heldur liggja til þess
veigamiklar þjóðfélagslegar
orsakir, en aukin félagsmála-
fræðsla i skólum á að geta breytt
þessari óheillaþróun og glætt
félagsvitund einstaklinganna.
Setti á stofn eigin
félagsmálaskóla
Fyrir þremur árum setti Ung-
mennafélag tslands á stofn eigin
félagsmálaskóla i þvi ákveðna
markmiði aö leggja sitt af
mörkum til að efla áhuga fólks á
félagsstörfum og stuðla að
þjálfun þess i skoðanatjáningu,
ræðumennsku og öðrum hag-
nýtum félagsstörfum.
Ungmennafélögin á tslandi
hafa raunar allt frá árdögum
hreyfingarinnar i byrjun aldar-'
innar verið einn helzti félags-
málaskóli þjóðarinnar, þar sem
mikill fjöldi æskufólks hefur
hlotið félagslegt uppeldi og hag-
nýta þjálfun i skoðanatjáningu og
öðru félagsstarfi.
Hafsteinn Þorvaldsson.
. Félagsmálaskóla Ungmenna-
félags Islands er ætlað að halda
þessu merki á lofti með almennri
félagsmálafræðslu, ekki einungis
fyrir ungmennafélaga, heldur
sem viöast, þar sem áhugi er
fyrir hendi.
Nemendur skipta
hundruðum
Og áhuginn er svo sannarlega
fyrir hendi. Hvaðanæva að hafa
borizt óskir um námskeið og til
þessa hafa verið haldin 12 nám-
skeið þar af 7 námskeiö fyrir
aðila utan U.M.F.Í.
Nemendur skipta hundruöum,
og þaö er ánægjulegt, aö sumt af
þvi fólki, sem á þessum nám-
skeiöum sté sin fyrstu spor i
ræðustól, lætur nú skörulega aö
sér kveöa á málþingum og i
félagsmálum.
Ég vil sérstaklega geta þess, að
Félagsmálaskóli U.M.F.I. hefur
lagt áherzlu á samvinnu viö skóla
landsins, og á siðast liðnu ári voru
haldin námskeiö bæði i Kennara-
skóla tslands og Iþróttakennara-
skóla Islands. Námskeið þessi
hafa gefið mjög góða raun, en
námskeiðin i Kennaraskóla
tslands eru aðeins áhugamanna-
námskeið á vegum nemenda-
félagsins, og aðeins litill hluti
áhugasamra nemenda, sem tekur
þátt i þeim.
Lagt kapp á að efla
skólann sem mest
Ungmennafélag tslands hefur
látið semja margs konar kennslu-
gögn fyrir skólann, þvi að nær al-
ger skortur er á handbókum fyrir
flestar greinar slikrar fræðslu.
Þess má þó geta I þessu sam-
bandi, aö nýstofnað Æskulýösráð
rikisins og framkvæmdastjóri
þess vinna nú ötullega aö öflun
fræösluefnis á þessum sviöum.
Rekstur Félagsmálaskólans
hefur verið fjárhagslega erfiður,
en áhuginn á starfi hans hefur
verið svo mikill, að lagt hefur
verið kapp á að efla hann sem
mest.
Ég get fullyrt, að þessi stofnun
er reiðubúin að aðstoöa viö að
bæta félagsmálafræðsluna i hinu
almenna skólakerfi, og jákvæð
reynsla i þeim efnum er þegar
fyrir hendi.
Vonandi gæti slik samvinna
orðið til að hraða þeirri þróun,
sem tillaga min gerir ráð fyrir.
Markmið félagsmálafræöslu i
skólum hlýtúr að veraþroskun
einstaklingsins og þjálfun hans i
þvi augnamiði að gera hann
hæfan, ábyrgan og starfandi
þjóðfélagsþegn.
Maðurinn er félagsvera, og
þess vegna má ekki vanrækja eða
gleyma einum veigamesta þætt-
inum i uppeldismálum þjóðar-
innar, sem er að efla og glæöa
félagslega vitund og félagsþroska
æskunnarV
ARMSTRONG-
HÖGGDEYFAR
Erum að taka upp Arm-
stronghöggdeyfa fyrir
ýmsar gerðir bila, til dæmis:
Cortinu — Willys - Mercedes
Benz — Skoda — VW-Dodge
Weapon — Hillman —
Wauxhall — og Bronco.
Einnig marga fieiri.
Bilabúðin h.f.
Hverfisgötu 54
Simi 16765
i CRÉME
1 FRAlCHE
JHeð ávöxtum í eftirrétti
Blandið smátt skornum ávöxtum og sjrð-
um rjóma í ábatisglös. Frískandi eftir-
réttur, sem strax nœr hylli fjölskyldunnar.
MJOLKURSAMSALAN í REYKJAVIK
i
CREME
FRAÍCHE
Cocktailsósa sinnepssósa
Cocktailsósa: f dl af tómatsósu í dós af sýrðum
rjóma.
Sinnepssósa: 2 msk af sinnepi í dós af sýrðum
rjóma.
Gott með fiski, pylsum, hamborgurum, steiktu
kjöti, kjúklingum, kryddsíld, humar, rakju o.fl.
MJOLKURSAMSALAN í REYKJAVÍK
CREME
FRAÍCHE
I grœnmetissalöt
Notið sjrðan rjóma sem ídýfu með
söxuðu grœnmeti í stað t. d.
mayonnaise.
MJÓLKURSAMSALAN I REYKJAVÍK