Tíminn - 30.03.1972, Qupperneq 21

Fimmtudagur 30. marz 1972.
TÍMINN
21
um ræktað korn, ávextir og
kartöfluur, að ógleymdri kvik-
fjárrækt á landi, þar sem bænd-
ur löptu áður dauðann úr skel.
Vinrækt er aldagömul i
Luxembourg. Móseláin skiptir
löndum milli Luxembourgar og
Þýzkalands. t Móseldalnum
teygja vinekrurnar sig upp eftir
öllum hliðum, og þar má sjá
vinbændurna nær allan ársins
hring að störfum við vinviðinn.
Eru margar ágætar vintegundir
framleiddar i landinu og mikið
af þeim flutt út. Væri kannski
reynandi að spyrja eftir
Luxembourgiskum móselvinum
hér á landi.
1 landinu eru stórbýli nær
óþekkt, og jarðir eru litlar og i
eigu þeirra bænda, sem yrkja
þær. Þótt jarðirnar séu litlar,
bætist það upp með góðri
nýtingu, og eru bændur sem
aðrir i stórhertogadæminu
sæmilega bjargálna. Eitt af þvi,
sem vekur furðu útlendinga i
Luxembourg er, að þar hafa
ekki verið verkföll siðan i
striðslok. Þótt arði sé sjálfsagt
misskipt milli manna, sýnir það
hve velmegun er almenn, og að
ekki er reynt að hafa meira af
launþegum en góðu hófi gegnir.
Stóru stálvinnslufyrirtækin sjá
verkamönnum sinum fyrir
sæmilegri lifsafkomu og veita
starfsf ólkinu menntun, sjúkra-
og slysabætur og eftirlaun að
lifsstarfi loknu. Þróað
almannatryggingakerfi hefur
lengi verið i landinu, sem
kemur i veg fyrir, að nokkur
þurfi að fara á vonarvöl, þótt
eitthvað bjáti á, eða ellin færist
yfir.
Að vonum vill tslendingur fá
að vita hvernig húsnæðismálum
er háttað og hvernig komið er til
móts við fólk, sem ætlar að
stofna heimili, i þeim efnum.
Það er viðtekin regla, að þegar
fólk giftist, slá foreldrar beggja
brúðhjónanna saman og hjálpa
unga fólkinu til að eignast eigið
húsnæði. Þetta er gömul borg-
araleg hefð, og þykir öllum
sjálfsagt að aura saman fé eftir
efnum og ástæðum til að að-
stoða börn sin til heimilisstofn-
unar, þegar þar að kemur.
Miðaldir og nútiminn.
Höfuðborgin Luxembourg
telur um 80 þúsund ibúa, eða
svipað og Reykjavik. Þar
blandast saman gamalt og nýtt
af sérstæðum þokka. Elzti hluti
borgarinnar, Luxembourgar-
kastali, var um aldaraðir
öflugasta virki i Evrópu.
Bygging hans hófst á 11. öld, og
var bætt við hann viggirðingum
og alls kyns byggingum fram á
17. öld. Stendur þetta ramm-
gera vigi að mestu enn og er
stolt borgarbúa og undrunarefni
ferðamanna. En kastalar og
kastalarústir eru viðar. Margir
kastalanna, sem riddararnir
reistu á 11. og 12. öld, standa að
nokkru leyti enn, og yngri
köstulum og höllum hefur verið
haldið við.
Einn elzti og stærsti gamli
kastalinn stendur i hæðardragi i
Vianden við norðurlandamærin.
Er þar mikill ferðamanna-
straumur, ekki eingöngu til að
skoða kastalann, heldur einnig
nýtizkulegra mannvirki, og
kannski ekki siður forvitnilegt.
Á hæðarkolli hafa Luxem-
bourgarar bókstaflega búið til
stórt stöðuvatn og neðar i hæð-
ardragi annað vatn. Er vatnið
notað til raforkuframleiðslu. Á
daginn rennur úr efra vatninu
gegnum raforkustöð, og er
vatninu safnað i neðri uppistöð-
una, en á næturnar, þegar orku-
þörfin notuð til að dæla vatninu
upp aftur. Er þetta eitt dæmi
um hagsýni landsmanna og við-
leitni þeirra til að vera sjálfum
sér nógir um sem flesta hluti.
1 skógunum umhverfis
kastalann og vatnið eru villisvin
og fleiri dýr, sem sportveiði-
menn sækjast eftir. í ám og
smávötnum um gjörvallt landið
er silungur, og er auðvelt að fá
veiðileyfi fyrir þá, sem vilja
spreyta sig við fiskinn. En
silungur er einn af þjóðarréttum
landsins, og má bæta við, að
villibráð er næstum eins algeng
á borðum og lambakjöt hjá
okkur. En þrátt fyrir smæð
landsins og dreifða byggð, eru
einkum i norðurhlutanum, dalir
og hæðir, þar sem náttúran er
jafn óspillt og hálendið hjá okk-
ur._
Ró og iöjusemí.
Svo vikið sé aftur að
höfuðborginni, er hún undarlegt
sambland af liðinni tið og nút-
ímanum. Þar standa enn
byggingar, sem byrjað var að
reisa á timum Njáls hins
lögspaka, heil hverfi sem reist
voru á 17. öld standa óbreytt, og
nýtizku hús úr stáli og gleri risa
hérog hvar um borgina, sem er
einstæð i sinni röð i heiminum
að þvi leyti, að innan borgar-
markanna eru engin iðnaðar-
fyrirtæki, né verksmiðjur, og
hávaði og gauragangur minni
en maður á að venjast i
borgum, og taka ibúarnir yfir-
leitt lifinu með ró, eins og
reyndar alls staðar i landinu.
Það er enginn asi á fólki Þeir
sem vanir eru að flýta sér að
verzla eða borða, eða hvað það
nú er, sem ferðalangar taka sér
fyrir hendur, verða að taka
meðfædda ró Luxembourgara
með i reikninginn.
Það er vonlitið að reka á eftir
þjóninum þótt manni finnist
hann vera lengi að ná i bjórinn
og kverkarnar að skrælna.
Hann tekur engan fjörkipp, þótt
öskrað sé á hann, en verður
heldur ekki reiður. Hann aðeins
yppir öxlum og kemur með það,
sem um var beðið, þegar honum
finnst timi til kominn. Sama
virðist gilda á öðrum sviðum.
Það bráðliggur engum á. En
það er langt frá að Luxem-
bourgarar séu latir, þótt þeir
hamist ekki. Framfarir I lan
dinu og þjóðarframleiðslan
sýna, að þar býr duglegt og
framsækið fólk, og blandast þar
saman hefðir og gamaldags
borgaralegur lifsstill og
nútimalegt velferðarþjóðfelag.
Ein þjóð og þrjú
tungumól
Þrjú tungumál eru töluð i
landinu; franska, sem er opin-
bert mái, þýzka og luxem-
bourgiska, sem er þýzk
mállýzka, en innfæddir telja
hana ekki likari þýzku en
hollenzku. Er mál þetta talað
manna á meðal, en bækur og
blöð eru skrifuð á frönsku eða
þýzku.
Luxembourg deilir landa-
mærum með þrem öðrum
löndum: Þýzkalandi, Belgiu og
Frakkiandi. Hafa störvelda-
draumóramenn og talið, að
landkrilið á milli stóru landanna
væri ekki annað en léleg skritla
og þótt sjálfsagt að innlima
smárikið. En Luxembourgarar
segja með sanni, að þeir séu
hvorki franskir, þýzkir né
belgiskir, og eigi þeir jafn-
mikinn rétt til sjálfstæðis og
hver önnur einstök þjóð.
Hér er aðeins stiklað á stóru
um þessa vinalegu og geðslegu
smáþjóð sem tengzt hefur
Islandi sterkari og áþreifan-
legri böndum, en margar þeirra
vina- og frændþjóða, sem
meira ber á.. Og væri ráð íyrir
þá tslendinga, sem leið eiga um
Luxembourg, að lita ekki á
landið sem óhjákvæmilegan
áningarstað til að skipta um
flugvélar, heldur eyða nokkrum
dögum af ferð sinni i landinu og
skyggnast þar um.
O.Ó.
FERÐAFÓLK - FERÐAFÓLK
Vetur — Sumar — Vor — og Haust,
heppilegur áningarstaður.-Verið vel-
komin.
STAÐARSKÁLI
HRÚTAFIRÐI
New Holland bindivélar
Þœr binda vidstödulaust
■M'.í

Úr „óbyggðum” Luxemborgar, Landsvæðið á mundinni er kallað „Litla-Sviss”, en þar skerast djúpir, skógi-
vaxnir dalir inn i hálendið. Fremst á myndinni eru eiginkona og dóttir Þorsteins Jónssonar flugstjóra.
New Holland bindivélar:
þær vindaviðstöðulaust.
Þegar bindivél er notuð, þarf að vinna viðstöðulaust við
mikið álag.
Þess vegna byggir New Holland styrkleika og nákvæmni
inn í sinar bindivélar. Styrkleika til að standast langt og
viðstöðulaust erfiði. Nákvæmni til að baggarnir verði
með rétta lögun, þéttir og vel hnýttir — sem sagt galla-
lausir.
Við gefum allar nánari upplýsingar um New Holland
bindivélarnar, þeirra óvenju hagstæðu verð og greiðslu-
skilmála.
Hafið samband við okkur.
fOIÍ
SflgBM vjIODUSf
LÁGMÚLI 5, SlMI 81555