Tíminn - 07.04.1972, Page 10

TÍMINN Föstudagur 7. april 1972.
Tónlistarskóli Kópavogs starfar i
vetur i nýju, vönduöu húsnæöi aö
Álfhólsvegi 11, eftir aö hafa verið á
hálfgeröum hrakhólum allt frá
stofnun skólans áriö 1963. Vaxandi
aösókn er aö Tónlistarskóla Kópa-
vogs og eru nemendur nú 277, þar
af 87 börn á aldrinum 6-8 ára i for-
skóla. Nemendakór og hljómsveit
starfa viö skólann. Skólastjóri er
Fjölnir Stefánsson tónskáld, kenn-
arar eru átján. Þrir músikfundir
hafa veriö haldnir frá áramótum,
en þar koma nemendur fram. Tón-
leikar þessir hafa tekizt vel, og
yngsti listamaðurinn, sem komiö
hefur fram i vetur er aöeins sjö
ára. Foreldrar sækja músikfundi i
auknum mæli. Þess eru einnig
dæmi aö mæður smitist af tón-
listaráhuga barna sinna og hefji
einnig nám við skólann, sem er að
sjálfsögöu sóttur af bæði börnum
og fullorðnum. Tónlistarfélag
Kópavogs rekur tónlistarskólann,
en formaður þess er Runólfur
Þóröarson verkfræðingur.
Viö ræddum nýlega við Fjölni
Stefánsson skólastjóra i tilefni af
þessum timamótum:
— Tónlistarskóli Kópavogs fékk
venjulega húsaskjól einhvers
staöar fyrir hvert skólaár i senn og
að þvi loknu þurfti að semja aö
nýju,sagði Fjölnir. — Skólinnstarf-
aði lengst af i Félagsheimili Kópa-
vogs. Það húsnæöi var ákaflega
óþægilegt fyrir tónlistakennslu og
svo kom, að þrengsli voru orðin þaö
mikil að ástandið var óviðunandi.
Þá fengum viö inni i húsnæöi skát-
anna við Borgarholtsbraut 7 og
vorum þar siöasta starfsár. Þeir
geymdu siðan fyrir okkur hljóð-
færakostinn I sumar af elskusemi
sinni, og þaö er ekki nein smáfyrir-
ferð á tveim flyglum, nokkrum
pianóum og ööru, sem skólanum
fylgir.
Fengu að ráða
innréttingunni
Útlitiö var sem sagt alls ekki gott
I vor. Eölilegast er, að tónlistarskóli
sé i húsnæöi, sem frá upphafi hefir
verið ætlaö til tónlistakennslu. Það
er t.d. iiltaö þurfa aö byrja á þvi aö
lappa upp á húsakynni, sem til
annars eru hugsuö. Slikt er sóun á
fjármunum og húsnæöið verður
seint gott til þessara þarfa. Þá er
þaö aö Þinghóll h.f. býður Tón-
listarfélagi Kópavogs þessa hæð
viö Alfhólsveg 11 til leigu og sá
kostur fylgdi, að viö fengum aö
ráöa innréttingu hennar aö miklu
leyti. Húsnæðið er um 380 fer-
metrar, en hluti þess er samkomu-
salur, sem viö höfum til afnota
rúmhelga daga, en aðeins að tak-
mörkuðu leyti á kvöldin og um
helgar.
Frábær
hljóðeinangrun
Höfuðvandamálið við innrétt-
ingu húsnæðis fyrir starfsemi sem
þessa er hljóðeinangrunin, sem
þarf að vera þannig,að hljóðfæra-
leikur i einni kennslustofu trufli
ekki kennslu annars staðar i
skólanum og samt sé hljómburður-
inn i kennslustofunni sjálfri ekki
kæföur niður. Þetta tókst frábær-
lega vel i þessu tilfelli, og er það
ekki sizt að þakka arkitektinum
Þorkatli Gunnari Guðmundssyni
og Karli Einarssyni smið. Mér er
minnisstæður fyrsti kennsludagur-
inn. Ég beið með öndina i hálsinum
þegar fyrsti trompetnemandinn
kom. Trompetinn er jú herhljóð-
færi, sem á að heyrast gegnum
skarkala og vopriagný. En þegar
nemandinn fór að leika heyrðist að-
eins dauður og daufur ómur fram.
Svona góð hljóðeinangrun er geysi-
lega mikilvæg.
Til tiu ára
— Er þetta frambúðarhúsnæði
fyrir skólann?
— Við fáum að vera hér i tiu ár að
minnsta kosti. Og er það ný reynsla
i lífi þessa skóla.
— Hvaða greinar eru kenndar I
skólanum?
— Það er kennt á pianó, fiðlu,
selló, gitar, þverflautu og trompet,
auk þess einsöngur, tónfræði, tón-
listarsaga og heyrnarþjálfun.
Pianódeildin er alltaf vinsælust ,
við hana starfa átta kennarar og er
Kristinn Gestsson yfirkennari.
Æskilegt væri að breyta hlutföllun-
um þannig, að fleiri nemendur
lærðu að leika á önnur hljóðfæri en
pianó. Raunar eru venju fremur
margir nemendur i fiðluleik I vetur
eða 22, en 3 læra á selló.
Elisabet Erlingsdóttir söngkona
kennir börnunum i forskólanum,
sem tekur tvö ár og koma
nemendur tvisvar I viku, en seinni
veturinn er duglegum og áhuga-
sömum nemendum gefinn kostur á
að byrja lfka að læra á hljóöfæri og
eru þau þá þrjá tima I viku i
skólanum. Elisabet hefur náð
geysilega góðum árangri i þessari
kennslu. Fjölnir sýnir okkur það
sem börnin fá i hendurnar. Nótur
og texta af einföldum lögum.
Myndir af viðurkehridum tónskáld-
um. Og einnig einföld hljóðfæri,
sem þau æfa sig að leika á.
Elisabet kennir lika tilvonandi
einsöngvurum Kópavogskaup-
staðar, en þeir eru nú 13 i skólan-
um. Auk tveggja tima hjá henni fá
þeir hálftima á viku i söng með
undirleik hjá Hönnu Guðjóns-
dóttur.
Brezkt kerfi
i námsefni
Námsefni Tónlistarskóla Kópa-
vogs er skipt niður i stig, sem
þyngjast smátt og smátt. Eru þau
átta að tölu fyrir utan forskólann.
Aukagreinunum, tónfræði og tón-
listarsögu, er einnig skipt niður i
stig og helzt þá kunnátta nemend-
anna i þeim i hendur við þekkingu
þeirra og hæfni i hljóðfæraleiknum
sjálfum. Þó rná nemandi fara þrem
stigum lengra i einni grein en öðr-
um i senn. Enn hefur enginn nem-
andi lokið áttunda stiginu eða át-
tundu deild, en nokkrir eru nú i
þeirri sjöundu. I skólanum eru
notaðar nótnabækur og aðrar
námsbækur sem þyngjast kerfis-
bundið stig af stigi. Þær eru gefnar
út af Associated Board of the Royal
Schools of Music i London fyrir tón-
listarskóla þar. Próf við skólann
fylgja einnig þessu kerfi, sem
kennarar telja heppilegt, þar sem
nemendur þurfa á hverju stigi að
ná vissum áföngum og geta jafn-
framteygt,það sem framundan er i
náminu.
Hlaupa undir
bagga með
skyldunámsskólunum
— Hér er kennt til hálf ellefu sum
kvöld, sagði Fjölnir Stefánsson. —
Þvi miður hins vegar ekki mikið á
Fjölnir Stefánsson skólastjóri
LEIKFÉLAG HÚSAVÍKUR: JÚNÓ OG PAFUGLINN EFTIR SEAN
raunsæi og hrein stjörnuglópska. 1
verkum O’Caseys eru konur jafnan
fulltrúar heilbrigðrar skynsemi og
farsælla lifsviðhorfa, þar sem
karlar eru á hinn bóginn striðs-
menn og skýjaglópar, sótraftar og
raggeitur, sem láta móðan mása i
örvæntingarfullri tilraun til að
halda vitglórunni i vonlausri lifs-
baráttu eða i blóðsúthellingum
borgarastyrjalda.
Ekkert stendur nær huga
O’Caseys og hjarta en að breyta
þjóðskipulagi og bæta, og það gerir
hann:,,....i krafti trúar sinnar og i
krafti reiði sinnar og ögrunar”,
eins og John Gassner orðar það.
Trú hans á betra hlutskipti alþýðu
til handa bilar aldrei. Hún er kveik-
jan i list hans, ástriða hans og
aðalsmerki. Hún er kjarninn i orð-
fari hans, sem skin eins^og breið,
brosandi elfur i glaða sólskini, eða
steypist með sama þunga og
þrumuský og Dettifoss ofan i
Jökulsárgljúfur.
1 sjónleikjum leikskáldsins irska
ægir öllu saman, gamni og alvöru,
háði og trega, ærslum og tepru-
skap, ankannalátum og fjálgleik,
gamansöngvum og raunatölum,
karlagorti og gnistran tanna. Hver
leikpersóna er með sinu svipmóti
og sérkennum, sinum ótæmandi
orðaforða og fitonskrafti, og er
þetta þeim mun meira þrekvirki
sem persónufjöldinn er mikill. Nú
mætti ef til vill nafngreina nokkrar
þeirra, eins og til að mynda Júnó,
Boyle og „Joxer” i Júnó og páfugl-
inn, eða Fluther Good i Plógur og
stjörnur. Auðsætt er, að Sean
O’Casey er nálega ekkert ófært um
hugkvæmni og frumleika i per-
sónusköpun.
Leikstjórn Eyvindar Erlends-
Fyrst i stað ætlar sá, sem þetta
ritar, að leyfa sér að styðjast litil-
lega við erindi, sem hann flutti um
O’Casey á öðrum vettvangi. Mér
kemur þá fyrst i hug lýsing banda-
riska leikbókmenntaprófessorsins,
Johns Gassners,á öndvegisskáldinu
irska, en hún hljóöar svo:
„O’Casey er greinilega fjöl-
skrúðugt leikskáld i lágreistum og
þröngum leiklistarheimi, þar sem
mest er lagt upp úr haglega gerðri
leikbyggingu og yfirborðslegum
bjórfroðutilfinningum. Hann er
jafn fjölskrúðugur, frjór og hug-
myndarikur og Marlowe, Shake-
spreare, Jonson og John Webster.
Það er hátt til lofts og vitt til veggja
i listheimi slikra manna. Og þar eð
O’Casey vill ekki lúta lágt til að
höndla jafnauðvirðileg verðmæti
og þau veraldlegu eru i hans aug-
um, þá verður leikhús að gjöra svo
vel að hækka loft sitt og færa út
veggi sina til að skipa megi
O’Casey i þann sess, sem hann
verðskuldar i þeirri veröld”. Og
þetta er einmitt það, sem Leikfélag
Húsavikur hefur gert i óeigin-
legustu merkingu þessara fyrr-
greindu orða. Þótt leikhús þeirra
sér i rauninni bæði litið og lágt, þá
rúmast þar býsna háleitar hug-
myndir og göfugar hugsjónir. Hús-
vikingar kunna sannarlega að
fagna góðum gesti úr fjarlægu
landi. Hvaða máli skiptir land-
fræðileg lega eða landamæri, þegar
mönnum verður ljós andlegur
skyldleiki Ira og Islendinga?
O’Casey var mikill aðdáandi
Shakespeares, enda drakk hann i
sig anda hans og nam orðlist hans
sér til farsæls ávinnings i leik-
skópun sinni. Hér mætti ennfremur
geta þess, að á uppvaxtarárum
sinum i fátækrahverfum Dyflinnar
blandaði O’Casey geði við menn og
konur, sem urðu honum seinna lit-
rikar og frjóar fyrirmyndir, er rit-
störf hans hófust fyrir alvöru.
Liðugt, gróft og óþvingað tungutak
þeirra jók hann af nýrri kynngi og
ótæmandi krafti. Minna þvi ekki
vinnubrögð hans að vissu leyti á
vinnubrögð nóbelsskáldsins okkar
góða?
Sean O’Casey er náttúrubarn,
sem hefur ekki alltaf á sér hóf og
hemil. Honum er þvi tamara að
færa i stilinn, ýkja og skopstæla,
heldur en að halda sér fast við jörð-
ina. Það er ekki leikskáldsins verk
að ljósmynda veruleika eða lýsa
köldum staðreyndum með glögg-
skyggnum en óskáldlegum rann-
sóknaraugum fræðimanns. Yfir
aflinum i smiðju O’Caseys fljúga
gneistar gulli dýrri og bregða lit-
auðugu leiftri yfir andlega snauða
og innantóma veröld, sem jafnan
hampar meðalmennsku, en
smánar snilld eða heföir.
Þótt O’Casey gefi hugarflugi
sinu oft lausan taum, er hann samt
i nánu sambandi við jörðu, og
kemur þetta gleggst fram i
snilldarverkum hans tveimur,
Júnó og Páfuglinn og Plógur og
stjörnur. Þar haldast i hendur grár
hversdagsleiki og sefandi hillingar,
hófstilling og hófleysi, jarðbundið
Siguröur Hallmansson (Jack Boyle) og Ingimundur Jónsson (Joxer) i „Júnó og Páfuglinn” hjá Leikfélagi
Husavikur.