Tíminn - 15.04.1972, Blaðsíða 3
Laugardagur 15. apríl 1972.
TÍMINN
3
Sendiherra
Ceylon hjá S.Þ.
í heimsókn
Hamilton S. Amerasinghe,
sendiherra Ceylon hjá Sameinuðu
þjóðunum, kemur til Reykjavíkur
mánudaginn 17.april og mun
dvelja hér til miðvikudags
20.april i boði rikisstjórnarinnar.
Ambassador Amerasinghe er
formaður undirbúningsnefndar
hafréttarráðstefnu Sameinuðu
þjóðanna. Mun hann eiga viðræð-
ur við islenzk stjórnvöld og flytja
fyrirlestur i félagi Sameinuðu
þjóðanna. Fyrirlesturinn verður
fluttur mánudaginn 17.april kl.
5.30 i 1. kennslustofu Háskólans
og fjallar um málefni frá vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna.
*
98.4%
FÓR
AK-Selfossi, SB-Reykja vik.
Aðalfundur Mjólkurbús Flóamanna:
AF INNLAGÐRI MJÓLK
í 1. FLOKK Á SL. ÁRI
Aðalfundur Mjólkurbús
Flóainanna var haldinn að
Arnesi i Gnúpverjahreppi i
gær og hófst kl. 13.00. Fundinn
sátu 55 fulitrúar, auk stjórnar
M jólkurbúsins og margra
gesta og var hann vel fjölsótt-
ur. Sigurgfimur Jónsson i
Holti, formaður Mjólkurbús-
stjórnar, setti fundinn og flutti
skýrslu stjórnar, en forseti
fundarins var kjörinn Þor-
steinn Sigurðsson, Vatnsleysu.
Fundarritarar voru kjörnir
þeir Jón Helgason i Seglbúð-
um og Eggert Ólafsson, Þor-
valdseyri.
1 skýrslu formanns kom
fram, að mjólkurverð til
bænda við stöðvarvegg, var
16,04 kr., en það er rúmlega
meðalgrundvallarverð. Nettó
greiðsla til bænda var 14.79
kr., eða 92,2% af heildarút-
borgun.
Til búsins bárust 35,5 millj.
mjólkurlitra á árinu 1971
og er það 3,94% aukning.
Meðalfita mjólkur var 3,92%
og 98,4% af mjólkinni fóru i 1.
gæðaflokk. Neyzlumjólkursal-
an var 20, 4 millj. litra, en til
vinnslu fóru 14,9 millj. litra,
eða 42% af heildarmagninu.
Framleiddar voru 340 smá-
lestir af smjöri, 994 smál. af
skyri, 700 smál. af mjólkur-
dufti og 134 af osti, auk þess
ýmsar tegundir af bræddum
osti. Af undanrennudufti voru
framleiddar 350 smálestir af
kálfafóðri. Birgðir mjólkur-
búsins um áramót voru 75
smálestir af osti og 79 smá-
lestir af smjöri.
Mjókurinnleggjendur á ár-
inu voru 939 og hafði
fækkað um 22 frá fyrra ári.
Greiðslur til bænda námu
84,2% af heildartekjum bús-
ins.
Flutningskostnaður að búinu
var til jafnaðar 0,87 kr. á litra
og lækkaði um 0,65% frá fyrra
ári. Flutningskostnaðurinn
var 5,4% af heildarútb. til
bænda, en var 6,4% árið 1970.
Flutningskostnaður á mjólk
og mjólkurafurðum, sem
fluttar voru frá búinu alls
24000 smál. var 33 aurar á kiló
og hækkaði um 19% á árinu.
Búið á og rekur alls 28 bifreið-
ir þar af 13 tankbila til flutn-
ings á mjólk úr sveitum og 5
tankbila til flutnings á mjólk
til Reykjavikur.
Starfsfólk búsins var um
áramót 91. Niðurstöðutölur
rekstrarreiknings eru 678
milljónir króna.
Þá fór fram stjórnarkjör. Úr
stjórn átti að ganga Agúst
Þorvaldsson ó Brúnastöðum,
en var endurkjörinn. Einar
Þorsteinsson, varamaður i
stjórn var einnig endurkjörinn
og aðalendurskoðandi var Sig-
urður Ágústsson i Birtinga-
holti, sem hættur er mjólkur
framleiðslu, en i stað hans var
kjörinn Jón Helgason i Segl-
búðum.
1 fulltrúaráð voru þessir niu
menn kjörnir Ag.Þorvalds.,
Sigurgrimur Jónsson, Jón
Helgason, Seglbúðum, Eggert
Ólafsson, Þorvaldseyri, Jón
Egilsson, Selalæk, Þorsteinn
Sigurðsson, Vatnsleysu, Stef-
án Jasonarson, Vorsabæ, Ei-
rikur Jónsson, Bergshyl og
Engilbert Hannesson frá
Bakka.
Þá flutti Grétar Simonar-
son, mjólkurbússtjóri yfirlit
og skýrði reikninga búsins
og ræddi um starfsemi þess.
Einnig flutti Stefán Björnsson,
forstjóri mjólkursamsölunnar
i Reykjavik skýrslu um starf-
semi hennar. Þá flutti Gunnar
Guðbjartsson, formaður
stéttarsambands bænda, er-
indi, þar sem hann ræddi aðal-
lega og skýrði hið nýja frum-
varp um framleiðsluráð land-
búnaðarins, sem lagt hefur
verið l'ram á Alþingi.
Dómari í
Hæstarétti
Forseti islands hefur hinn 12
þ.m. samkvæmt tillögu dóms-
málaráðherra veitt Ármanni
Snævarr, prófessor, dómaraem-
bætti i Hæstarctti frá l.mai nk.
að telja.
Málverkauppboð
Á mánudaginn heldur
Listaverkauppboð Kristjáns Fr.
Guðmundssonar málverkaupp-
boð i Súlnasal Hótel Sögu, og er
þetta 22. málverkauppboðið, sem
þessi aðili heldur. A málverka-
skránni eru 53 verk eftir ýmsa
málara, bæði mjög kunna og
minna þekkta. Málverkin verða
til sýnis i Málverkasölunni
Týsgötu 3 i dag, laugardag, til
klukkan sex.
Dreifingarkostnaður mjólkur
er lægstur hér
KJ-Reykjavik.
A aðalfundi Mjólkursamsöl-
unnar, sem haldinn var 11. april,
voru mjólkursölumálin mikið til
umræðu, og var eftirfarandi til-
laga samþykkt i þvi sambandi:
með öllum greiddum atkvæðum:
„Aðalfundur Mjólkursamsöl-
unnar i Reykjavik haldinn 11.
april 1972, vill að gefnu tilefni
leyfa sér að mótmæla þvi við Al-
þingi, að sú breyting verði gerð á
framleiðsluráöslögunum, að skylt
verði að láta mjólk til sölu i allar
matvöruverzlanir.
Fundurinn telur. að reynslan
sýni, að dreifingarkostnaður
mjólkur sé lægri hér á landi en er
hjá nágrannaþjóðum okkar, þar
sem sú regla hefur verið upp tek-
in að láta mjólk almennt i mat-
vörubúðir, og sá munur sé að
þakka þvi söluskipulagi, sem hér
er. A sama hátt hefur við athugun
sýnt sig að búöir kaupmanna
selja hlutfallslega minna magn
vinnsluvara úr mjólk heldur en
búðir Mjólkursamsölunnar gera i
hlutfalli við sölu nýmjólkur.
Breyting á þessu sölukerfi myndi
þvi skaða bæði neytendur og
bændur i hærri dreifingarkostn-
aði og lakari vörudreifingu og er
slik breyting þvi andstæð hags-
munum þessara aðila.”
Rudólf Serkfn heldur tónleika hér í haust
SJ-Reykjavik.
Pianóleikarinn heimsfrægi Ru-
dolf Serkin kemur hingað i haust
og leikur hjá Tónlistarfélaginu.
Serkin hefur komið hingað nokkr
um sinnum og fékk þegar i upp-
hafi mætur á landi og þjóð. M.a.
lék hann hér með Adolf Busch,
sem var heimsfrægur fiðluleik-
ari. Björn Olafsson, konsert
meistari, hafði samband við Ser
kin i vetur þegar Björn lék með
Alheimssinfóniuhljómsveitinni i
Bandarikjunum i vetur og sagðist
Serkin þá ætla að koma hingað i
haust, áður en hann yrði of gam-
all. Serkin verður sjötugur á
næsta ári.
Náttúruvernd er ómiss-
andi þáttur í landsnytjum
sagði menntamálaráðherra við setningu Náttúruverndarþings í gær
Forseti Islands, dr. Kristján Eldjárn, varð fyrstur til að kaupa
„Rauðu fjöðrina”, sem seld verður um land allt i dag og á mogrun. Oll-
um hagnaði af sölunni verður varið til tækjakaupa viösvegar um landið
og handa augnlækningadeildinni við Landakotsspitala. Tilfinnanlegur
skortur er á nauðsynlegum tækjum ibaráttunni gegn blindu.
A myndinni eru Hjalti Þórarinsson, yfirlæknir, formaöur Sjónvernd-
unarnefndar Lionshreyfingarinnar að festa fjöðrinni i barm forsetans.
Lengst til vinstri er Asgeir Ölafsson, umdæmisstjóri Lionshreyfingar-
innar á tslandi og lengst til hægri Þorvaldur Þorsteinsson, fulltrúi i Al-
þjóðastjórn Lionshreyfingarinnar.
Illililllll
Wm
iBH
mm
Helgun lands
KJ-Reykjavik.
Fyrsta Náttúruverndarþingið,
sem haldið er á Islandi, hófst á
Hótel Loftleiðum i gær, og lýkur i
dag. Við upphaf þingsins
ávarpaöi Magnús Torfi ólafsson
þingheim, og skýrði þá m.a. frá
þvi að ákveðið væri, að skipa Ey-
stein Jónsson forseta Sameinaðs
þings, formann Náttúruverndar-
ráðs, og Eyþór Einarsson grasa-
fræðing varaformann. Aðrir
ráðsmenn verða kjörnir af þing-
heimi i dag.
Við setningu þingsins voru
mættir 84 fulltrúar, og voru for-
setar þingsins kjörnir þeir Hákon
Guðmundsson yfirborgardómari
og Páll Lindal borgarlögmaður,
en ritarar Bjartmar Guðmunds-
son bóndi og Finnur Torfi Hjör-
leifsson menntaskólakennari.
f ávarpi sinu sagði mennta-
málaráðherra m.a.:
„Svo er fyrir að þakka, að við
byggjum land, sem orkar sterkt á
börn sin. Landslag, landkostir og
náttúrufar eiga svo rik itök i
hugarheimi Islendinga, að við
eigum vist flest auðvelt með að
gera okkur i hugarfar, hvers við
færum á mis, ef hér gerðust ótið-
indi svipuð ýmsu þvi, sem við
spyrjum utan úr heimi. Þegar
fréttir herma, að mengun hafi
tortimt öllu lifi i Erie, einu vatn-
anna miklu i Norður-Ameriku,
eða að einstætt lifriki Baikalvatns
sé i voða sökum fyrir-
hyggjulausrar iðnvæðingar,
verður okkur óhjákvæmilega
hugsaö til Þingvallavatns eða
Mývatns. Þegar sýnt er fram á,
að hafsvæði eins og Eystrasalt og
jafnvel sjálf Miðjarðarhafið,
vagga siðmenningarinnar i okkar
hluta heims, séu að breytast i
vilpur, er ekki nema von að
íslendingum þyki ástæða til að
vera á verði, og gera sitt til að
afstýra þvi, að spjöll verði unnin
á helzta bjargræðisvegi þjóðar-
innar með mengun Norður-
Atlantshafsins.”
„Þess misskilnings gætti hér-
lendis iöndverðu, eins og reyndar
annarsstaðar, að náttúruvernd og
landsnytjar, hagnýting land-
kosta, væru með einhverju móti
andstæður, um væri að ræða
nánast ósættanleg viðhorf, sem
hlytu að rekast á. Nú er þessi
misskilningur sem betur fer óð-
um á undanhaldi. Engum á
lengur að þurfa að blandast hugur
um, að náttúruvernd er ómiss-
andi þáttur i landsnytjum, sé hún
vanrækt hlýzt af landniðsla. Við
nútimaaðstæður verður að temja
sér nýtt gildismat, þar sem allir
tilveruþættir eru teknir til greina,
einnig þeir, sem áður voru taldir
svo sjálfsagöir, að fyrir þeim
þyrfti ekki að hugsa. Ómengað
fæði og óspillt lifsloft, lifsnauð-
synjar, sem ganga fyrir öllum
öðrum, fást ekki lengur til fram-
búðar, nema viðhöfð sé náttúru-
vernd.”
Eftir setningarræðu form.
Náttúruverndarráðs og ávarp
menntamálaráðh.kosiö i embætti
og nefndir og Helgi Hallgrimsson
safnvörður flutti ávarp, en fram-
sögu erindi fluttu Hjörleifur Gutt-
ormsson um friðun, Þorleifur
Einarsson grasafræðingur um
mengun, Páll Lindal borgarlög-
maður um skipulag og Benedikt
Gröndal alþingismaður um
fræðslu. Siöar fóru fram umræður
og nefndarstörf.
Menn sigldu hingaö úr Noregi og
helguðu sér land með eldi. Aö-
ferðin við að helga sér land hefur
nú veriö rifjuð upp nicð skemmti-
legu móti viö val á þjóöhátiðar-
merki. Mcöfcrð elds I minningu
um landnám á islandi er nokkurt
vogunarspil, þvi óöara og á slikt
er minnzt rifja mcnn upp
olympfuleika og aðra erlenda
virkt, enda er sá eldur nýrri af
nálinni en sá, sem kveiktur var
viö árósa til aö lögfesta eignar-
hald á heilum héruöum alít til
vatnaskila.
i dag, þegar land er orðiö dýr-
mætara en áður var, þykja það
nokkur býsn, aö til skuli jaröir,
sem ná til efstu vatnaskila, og
jafnvel til hálfra jökla. En svo rlk
hefur helgun landsins verið, og
slikar vottfestar þinglýsingar fól-
ust i eldinum á fyrstu dögum
landnáms, aö landamerkin
standa enn óbreytt, og ráöa vötn
skipaninni þegar lengra kemur
inn i landiö, alveg eins og fyrir
ellefu hundruö árum. Þaö er ekki
fyrr en nú á allra sföustu árum,
sem dómsvaldiö hefur sveigt
stefnuna inn á þá braut, aö dæina
land af báðum aöilum þcgar tveir
deila, standi deilan um land utan
byggðar. Þcgar eldurinn skráöi
landamerkin heföi slikt ekki kom-
iö til greina, enda voru um liann
gild ákvæöi i fornum lagaritum.
Varla mun vera hægt aö kom-
ast nær rótum landnámsins
sjálfs, innsta eðli þess og ritúali
öðru visi en gripa til eldsins sem
tákns þar um. Auk þess cr Island
einstakur eldsins staöur. Þvi er
þaö, að þótt aðrar þjóöir kunni aö
liafa eld að tákni sameiginlega,
munu engir utan islcndinga geta
gert hann aö sinu eikni með meiri
rétti en þeir.
Svarthöföi