Tíminn - 15.04.1972, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Laugardagur 15. april 1972.
wmm
■
■
Sagt frá umræðum um frumvarpið um
framleiðsluráðslögin, sem fram fóru á
Alþingi á miðvikudagskvöldið
Skoðanir forustumanna bænda
meira virði en skoðanir fyrr-
verandi landbúnaðarráðherra
EB-Reykjavik.
Eins og skýrt var frá i
blaöinu í gær, urðu miklar
umræður um stjórnarfrum-
varpið um Framleiðsluráð
landbúnaðarins, þegar það
var til fyrstu umræðu í
neðri deild Alþingis síðast-
liðinn miðvikudag.
Ingólfur Jónsson (S) sagði að
tölur þær, sem birtar væru i
greinargerð irumvarpsins um
samanburð á tekjum bænda og
viðmiðunarstéttanna, væru rang-
ar. Verið væri að hagræða tölum,
eða einhver ekki reiknað rétt.
betta þyrfti að leiðrétta. Tölunum
bæri ekki saman við þær tölur,
sem llagstofan birti um sama
efni. Ingólfur sagði, að hagur
bænda hefði batnað á undanförn-
um árum. t>á vék hann að frumv.
sjálfu og sagði, að i þvi
fælust margar neikvæðar breyt-
ingar frá gildandi löggjöf. Stefnt
væri að þvi i frumvarpinu að
draga úr framleiðslu þeirra
bænda, sem mestan dugnaö
sýndu við framleiðslustörfin.
t>eim sem verr væru settir, ætti
aö hjþlpa með almannafé, en ekki
með þvi að skattleggja hluta
bændastéttarinnar. Ingólfur
sagði, að mikill hraði hefði rikt
við gerð þessa frumvarps, enda
væri það illa undirbúið. Lagði
þingmaöurinn til að frumvarpiö
yrði endurskoðað vel og rækilega.
„25% gjaldið mjög
til bóta"
(iylfi l>. (íislason (A) sagði, að
hið eina rétta sem fælist i frum-
varpinu, væri 25% gjaldiö á inn-
fluttan fóöurbæti. Sagði hann að
algjör ofnotkun væri á erlendum
fóöurbæti hér á landi. Gylfi sagði,
að neytendum væri meö þessu
frumvarþi kúplað frá öllum
áhrifum á verö landbúnaðarvöru,
og gagnrýndi hann það mjög.
Niöurstaöa þingmannsins var sú,
aö þvi miður væri frumvarpiö
ekki fullnægjandi lausn á vanda-
málum landbúnaöarins. f sann-
ieika sagt væri það hvorki fugl né
fiskur, miðað við þarfir land-
búnaðarins.
„Meginatriði frum-
varpsins haldist"
Villijálmur Hjálniarsson (F)
Halldór E. Sigurðsson
— fullt tillit verði tekið til félags-
samtaka bænda
sagði aö óskynsamlegt væri að
nota kvótakerfið. 25% kjarn-
fóðurgjaldið gæfi hins vegar góð-
an grundvöll fyrir verðjöfnun. A
þann hátt væri hægt aö létta undir
með byggöarlögum, þar sem við
sérstaka erfiðleika væri að striða.
Vilhjálmur sagði, að hin siðari ár
hefði rikisstjórnin staðið stöðugt
meira á bak við verðlagningu
landbúnaðarvaral.
I>á ræddi Vilhjálmur nokkuö
um gjaldið til sláturhúsanna og
taldi nauðsyn bera til að leysa
vandamál þeirra. Vilhjálmur
taldi ákvæðið um kvótakerfið
þýðingarlaust, en öll önnur
ákvæöi frumvarpsins væru til
bóta.
Vilhjálmursagðiennfremur, að
innan bændasamtakanna væri
ekki mikill ágreiningur um
ákvæði frumvarpsins, nema a-
kvæðið um kjarnfóðurgjaldið
Ilann taldi, að óeðlilega mikiil
ágreiningur hefði orðið um þetta
ákvæði, þar sem það væri alls
ekki höfuðatriði þess. Minnti
hann á,að atkvæðagreiðsla hefði
orðið um þetta ákvæði á Stéttar-
sambandsfundi og það samþykkt
þar. Að lokum kvaðst Vilhjálmur
vona að frumvarpið yrði sam-
þykkt á þessu þingi og að megin
atriði þess mættu haldast.
„Ekki fyllilega ánægöur
meö
ýms atriði frumvarpsins"
Stefán Valgeirsson (F) Kvaöst
ekki vera fyllilega ánægður með
ýms atriði frumvarpsins, til
dæmis ákvæðiö um kvótakerfið.
Kvaðst Stefán ætla að beita sér
fyrir nokkrum breytingum á
frumvarpinu, þegar land-
búnaðarnefnd þingdeildarinnar
fjallaði um það, en Stefán á sæti i
þeirri þingnefnd. Þá gagnrýndi
þingm. hvernig staðið heföi veriö
að landbúnaðarm. i tið fyrrv.
rikisstjórnar. Hann sagði, aö
i útreikningum Hagstofunnar á
tekjurp. bænda og viðmiðunar-
stéttanna væri ýmsum atriðum
sleppt. Bilið, bændum i óhag, væri
meira en Hagstofan segði til um,
ef það atriði væri nánar skoðað.
Þá minnti Stefán á, að skulda-
aukning hjá bændum hefði orðið
gifurlega mikil á siðasta áratug
miðað við áratuginn þar á undan.
Ingólfur órólegur
HalUlór K. Sigurðsson land-
búnaðarráðherra sagði það ekk-
í»\lfi Þ. Gislason
— 25% gjaldið hið eina góða i
fru mvarpinu
ert nýtt, að Gylfi skvetti úr
klaufunum. Minnti ráðherrann á,
að Gylfi hefði i tið fyrrverandi
rikisstjórnar talið landbúnaðar-
stefnuna skorta alla skynsemi. 1
ræöum sinum hjá t.d. Kaup-
mannasamtökunum, hefði hann
ráðizt á landbúnaðarstefnuna og
sagt á næsta fundi rikisstjórnar-
innar þar á eftir, að breytinga
væri þörf i þeim málum. Þá hefði
Ingólfur landbúnaðarráðherra
sagt: — Já, já, ég skal bara skipa
nefnd. Þannig hefði þetta gengið
koll af kolli, þess vegna væri það
ekki undrunarefni, að Ingólfur
teldi þá nefnd, sem þetta frum-
varp hefði samið, ekki starfa
nógu lengi. Hans nefndir hefðu
stöðugt verið til af áðurnefndri
ástæðu.
Um þá fullyrðingu Ingólfs, að
flausturslega hefði verið unnið að
gerð frumvarpsins, sagði Halldór
E. Sigurðsson m.a., að hann hefði
átt að minnast eigin valdadaga.
Fyrir nokkrum árum hefði þáver-
andi rikisstjórn lagt fyrir þingið
lagafrumvarp um breyting á
framleiðsluráðslögunum. Að þvi
hefði verið staðið þannig, að
ákvæði frumvarpsins hefði ekki
borið saman við greinargerð
þess. 1 ræðu sinni hefði Ingólfur
rætt um dugnað rikisstjórnarinn-
ar við að koma málum áfram.
Landbúnaðarráðherra sagði, að
hingað til he fði ekki verið deilt á
það, að menn sýndu einhvern
dugnað. En af hverju væri nú sótt
svo á endurskoðun höfuðþátta
landbúnaöarins? Af hverju hefði
aðalfundur Stéttarsambands
bænda s.l. sumar talið nauösyn-
legt að framleiösluráðslögin yrðu
endurskoöuð, og af hverju hefði
siðasta Búnaðarþing talið brýna
nauðsyn bera til þess, að jarð-
ræktarlögin, búfjárræktarlögin
og fleiri málefni landbúnaðarins
yrðu endurskoðuð? Gæti Ingólfur
ekki getið sér þess til, hvers
vegna bændasamtökin teldu
svo mikla þörf á endurskoðun,
og væri það nokkur furða, þótt
Ingólfur Jónsson fyrrverandi
landbúnaðarráðherra væri nú
órólegur i þingsalnum?
Samiö af forustumönnum
bændasamtakanna víös
vegar af landinu
Landbúnaðarráðherra minnti
þessu næst á þá menn sem sömdu
frumvarpiö. Væru þessir menn
einhverjir aukvisar, sem ekki
vissu hvað þeir væru að gera?
Ingóll'ur Jónsson
— Margar neikvæðar breytingar
felast i frumvarpinu
Nei, það væri fjarri lagi. Þetta
væru fyrirsvarsmenn bændasam-
takanna viðs vegar af landinu.
Þetta væru þeir menn, sem bezta
reynslu hefðu i landbúnaðarmál-
um. Þá minnti ráðherrann á
undirbúning frumvarpsins og
deildi á Ingólf fyrir þá fullyrð-
ingu, að það væri illa undirbúið.
Þá sagði ráðherrann, að Ingólfur
teldi rangar skoðanir felast i
þessu frumvarpi, vegna þess að
þær féllu ekki að hans skoðunum.
Skoðanir þeirra manna, sem
frumvarpið hefðu samið, væru
meira virði fyrir landbúnaðinn,
meira virði og byggöar á meiri
reynslu en skoðanir Ingólfs, með
fullri virðingu fyrir skoðunum
þingmannsins. Landbúnaðarráð-
herra kvaðst vera þeirrar skoð-
unar, að stjórnmálamennirnir
ættu að taka tillit til skoðana
félagssamtaka, eins og gert væri
með þessu frumvarpi. Annars
mætti Ingólfur vera með alls kyns
dylgjur um þetta mál. Aðalatriðið
væri það, að Stéttarsambandið
hefði fjallað um málið og væri
sammála um allt, sem i frum-
varpinu fælist, nema ákvæðið um
25% kjarnfóðurgjaldið.
Samanburðurinn við
viömiöunarstéttirnar
1 sambandi við ummæli Ingólfs
Jónssonar um tölur þær, sem
birtar eru i greinargerð frum-
varpsins, þar sem bornar eru
saman tekjur bænda og við-
miðunarsléttanna, kvaðst ráð-
herrann hafa leitað eftir umsögn
frá Guðmundi Sigþórssyni,
búnaðarhagfræðingi hjá Efna-
hagsstofnuninni, og las hann hana
upp. Fer umsögnin hér á eftir:
,,I greinargerð með frumvarpi
til laga um Framleiðsluráð land
búnaðarins og fleira, er gerður
samanburður á brúttó-tekjuni
bænda við brúttó-tekjur við-
miðunarstéttanna.
Fyrir bændur eru teknar þær
tölur um meðalbrúttótekjur
kvæntra karla á aldrinum 25-66
ára, sem árlega hafa birzt i Hag-
tiðindum. Fyrir viðmiðunar-
stéttirnar eru notaðar sömu upp-
lýsingar og fundið vegið meðaltal
brúttótekna þeirra starfsgreina,
sem til þeirrar flokkunar teljast.
Með brúttótekjum er átt við
tekjur samkvæmt III kafla fram-
talsskýrslu, án nokkurs frádrátt-
ar s.s. vaxtagreiðslna, fyrninga
eða fasteignagjalda af útihúsum.
1 brúttótekjum eru þannig at-
Vilhjálniur Hjálniarsson
— inegiiiefni frumvarpsins nái
frani að ganga
vinnutekjur eiginmannsins, kon-
unnar og barna á framfæri fram-
teljandans, hreinar tekjur af at-
vinnurekstri, tekjur af húsnæði,
vaxtatekjur, skattskyld opinber
framlög o.fl. þ.á.m. fjölskyldu-
bætur.
Ekki er fráleitt að álita, að aðr-
ir liðir i brúttótekjum en tekjur af
atvinnurekstri og atvinnutekjum
séu svipaðir hjá bændum og við-
miðunarstéttunum, þar sem að
einungis er um kvænta karla að
ræða i úrtakinu.
1 tölum um atvinnutekjur
kvæntra karla innan viðmiðunar
stéttanna, sem unnar voru af
Efnahagsstofnuninni, eru ein-
ungis táldar atvinnutekjur
mannsins, sem i grófum dráttum
hafa numið um 80% af fyrrnefnd-
um brúttótekjum undanfarin ár.”
Á valdi bænda sjálfra
Um 25% kjarnfóðurskattinn
sagði landbúnaðarráðherra m.a.,
að það væri ekki hans að meta
það, hvað hann ætti að vera hár.
Hér væri um að tefla verðjöfn-
unargjald. Hvernig farið yrði
með þetta mál, væri á valdi
bænda sjálfra. Kvaðst ráðherr-
ann sannfærður um, að ekki yrði
um misnotkun að ræða i þessu
efni. — Ég treysit félagssamtök-
um bænda til að meta þetta á rétt-
an hátt, sagði hann.
Um 5% gjajdið á kjarnfóðri
sagði ráðherrann, að það væri
nauðsynlegt til aðstoðar við ný-
byggingar vinnslustöðva land-
búnaðarins. Mikið væri ennþá
ógert I sambandi við uppbygg-
ingu sláturhúsanna.
Fyrirkomulag, sem gengið
hefursértil húðar, afnumið
Um breytinguna á Sexmanna-
nefndinni sagði landbúnaðarráö-
herra, að það fyrirkomulag, sem
nú væri i lögum um það atriði,
væri búið að ganga sér til húðar.
Það hefði verið brotið niður 1964,
þegar ekki hefði verið hægt að fá
fulltrúa neytenda til að taka þátt i
samningaviðræðum um verð-
lagningu búvöru.
Landbúnaðarráðherra gat fleiri
atriða, en að ræðu hans lokinni tók
Ingólfur Jónsson (S) aftur til
máls, þá landbúnaðarráðherra,
svo Stefán Valgeirsson, og að lok-
um Vilhjálmur Hjálmarsson.
Frumvarpinu var i fyrradag
visað til landbúnaðarnefndar.
Stefán Valgeirsson
— mun beita mér fyrir nokkruni
hreytingum