Tíminn - 09.05.1972, Blaðsíða 16

Dr. Ingimar Jónsson, form. íþróttakennarafélagsins:
ATHUGASEMD VIÐ „AÐFÖRINA AÐ ÍÞRÖTTA-
KENNARASKÓLANUM AÐ LAUGARVATNI”
Ilr. ritstjóri Alfreð Porsteinsson.
Um leið og ég þakka þér fyrir
að birta nokkrar athugasemdir
stjórnar Iþrótlakennarafélags
Islands um frumvarp til laga um
Iþróttakennaraskóla Islands i
sunnudagsblaði Timans, vil ég
biðja þig aö birta nokkrar leið-
réttingar minar við grein þina:
„Aðför að lþróttakennaraskólan-
um að Uaugarvatni” sem birtist i
sama blaði. I upphafi vil ég benda
d, að á blaðamannafundi þeim, er
stjórn Iþróttakennarafélagsins
efndi til sl. fimmtudag, skvrði
stjórnin afstöðu sina itarlegar
en fram kemur i þeim
athugasemdum, er stjórnin lét
blaðamönnum i té. Uér var boðið
á þennan fund og hel'ðir þú mætt
þar hefðir þú eflaust getað sparað
þér vangaveltur um afstöðu
stjórnarinnar. Kinnig hefði
stjórnin verið fús til þess að
kynna þér sérstaklega afstöðu
sina hefðir þú farið fram á það.
Skrif þin verða þvi að skoðast i
þvi ljósi, að þú lagðir þig ekki
eftir þvi að kynna þér málavexti.
ÍOg vil leyfa mér að taka fram
eftirfarandi:
1. UAÐ hefur hvergi komið fram
aðsljórn Iþróltakennarafélagsins
telji, eins og þú gel'ur i skyn, að
rneð samþykki ofangreinds frum-
varps hafi lþróttakennaraskóli
tslands l'engið á sig „eitlhvert eil-
ifðarform” og ég leyfi mér að
vona að svo verði ekki, sizt al' öllu
meðan iþróttakennaramenntunin
á að fara l'ram að Uaugarvatni.
2 I grein þinni reynir þú að
draga úr réltmadi þeirrar
athugasemdar stjórnarinnar, að
með l'rumv. er menntun iþrótta-
kennara setl skör lægra en önnur
kennaramennlun. Ujósl er þó, að
samkv. I'rumv. á iþróltakennara-
nám að vera 2ja ára nám við
skóla, sem ekki getur hoðið upp á
viðunandi námsskilyrði, á sama
tima og önnur kennaramenntun,
t.d. handavinnukennaramenntun
er :tja ára háskólanám. t þessu
sambandi bendir þú á,að l'rumv.
gerir ráð fyrir, að nemendur taki
að sér störf hjá iþróltahreyfing-
unni milli ára og skoðist þau sem
liðuri náminu og segir svo: „Með
þessu er námið á þriðja ár.” (Að
minu áliti er þessi ályktun þin
vafasöm, þvi íið frumv. gerir ráð
fyrir,að nemendur skólans starfi
aðeins70 kennslustundir á vegum
iþróttahreyfingarinnar og teljast
70 stundir varla mikið af einu ári
Kn menntun iþróttakennara er
ekki aðeins sett skör lægra með
frumv. en önnur kennaramennt-
un sökum stytti námstima, heldur
og vegna þess að gerðar eru mun
minni kröfur til undirbúnings-
menntunar. Inntökuskily rði
almenns kennaranáms er
stúdentspróf, en samkvæmt ofan-
greindu frumvarpi eru inntöku-
skilyrði iþróttakennaranáms
þessi, eftir þær breytingar, sem
menntamálanefnd neðri deildar
hefur gert á þvi: stúdentspróf,
almennt kennarapróf, próf frá
undirbúningsdeild sérnáms
Kennaraskóla Islands (sem
reyndar er ekki til lengur), próf
með ákveöinni lágmarkseinkunn
frá framhaldsdeiid gagnfræða-
skóla og eins og segir: „Annað
nám veitir réttindi til inntöku, ef
skálaráð telur það jafngilt og
mælir með þvi, en skólanefnd
fellst á það „Hvað átt er við með
þessu siðastnefnda inntökuskil-
yrði kemur fram i athugasemd-
um er fylgja frumv. Þar segir:
„Undanþáguheimild i e-lið 5. gr.
(hér er átt við frumv. eins og það
var lagt fyrir — aths. min) þegar
sérstaklega stendur á, er bundin
viö það, að fyrst eftir að lögin
taka gildi verði heimilt að veita
umsækjendum t.d. meö gagn-
fræöapróf eða hliðstæöa menntun
skólavist.” (lebr. min) Hér fer
þvi ekki á milli mála, að frumv.
gerir mun minni kröfur til undir-
búningsmenntunar fyrir íþrótta-
kennaranám.
Ég leyfi mér að benda á, að
þessi stefna frumv. hlýtur að hata
m.a. þær afleiöingar, að iþrótta-
kennarar njóti ekki sömu launa-
kjara og aðrir kennarar við sömu
skólastofnun. Þú sneiöir hjá
þessu mikilvæga atriði i grein
þinni. Hvers vegna? I grein
þinni ferð þú með staðlausa stafi,
þegar þú heldur þvi fram, að i
frumv. sé gert ráð fyrir, að nem-
endur Iþróttakennaraskólans hafi
„möguleika á aö verða sér úti um
almenn kennararéttindi með eins
árs setu i Kennaraháskóla
Islands eftir að námi við lþrótta-
kennaraskólann lýkur. „Hvorki i
frumvarpi þvi, sem lagt var fyrir
Alþingi vorið 1971 og þvi er lagt
var fyrir Alþingi eftir siðustu ára-
mót, gerir ráð fyrir þessum
möguleika. Hins vegar gerði
menntamálanefnd neðri deildar
eftirfarandi breytingu við 2. gr.
frumv. og stendur þar: „Einnig
geta nemendur að loknu prófi, ef
þeir æskja þess, bætt við sig námi
i Kennaraháskóla tslands... og
lokið þaðan kennaraprófi með
iþróttakennslu að sérgrein. Til-
högun viðbótarnámsins fer eftir
reglugerð, sem setja skal aö
fengnum lillögum skólastjórnar
Kennaraháskóla Islands og
skólanefndar lþróttakennara-
skóla Islands. Setja má I reglu-
gerð ákvæði um lágmarksein-
kunn frá lþróttakennaraskólan-
um sem skilyrði fyrir inngöngu i
Kennaraháskólann. „Af þessu má
sjá að sú fullyrðing þin að nem-
endur Iþróttakennaraskólans geti
orðið sér úti um almenn kennara-
réttindi samkv. frumv. með eins
ársseti i Kennaraháskóla tslands
er gjörsamlega út i hött. 1 þessu
sambandi bendi ég einnig á, að
eftir þessa breytingu á frumv.
þýðir samþykkt þess, að gera
verður breytingar á lögum
Kennaraháskóla Islands varð-
andi inntökuskilyrði. Dettur þér i
hug,að Kennaraháskólinn fallist á
að nemendur íþróttakennara-
skólans með t.d. gagnfræðapróf
fái inngöngu i skólann? Og gerir
þú þér virkilega vonir um, að sú
menntun, er tþróttakennaraskól-
inn kemur til með að veita á
tveimur árum, verði metin til
jafns við tveggja ára nám við
Kennaraháskólann?
Auðvitaö tekur Kennaraháskól-
inn á móti þeim nemendum
Iþróttakennaraskólans, sem hafa
stúdentspróf, en hvað þá um hina
nemendur skólans?
Stjórn tþróttakennarafélagsins
hefur bent á, að aðstaðan fyrir
iþróttakennaranám að Uaugar-
vatni er allsendis ófullnægjandi.
Þessari staðreynd verður ekki á
móti mælt og ekki heldur þeirri, að
til þess að skapa viðunandi að-
stöðu að Uaugarvatni þarf a.m.k.
að reisa stórt iþróttahús, leik-
velli, kennsluhúsnæöi, sundlaug
og eflaust fleiri byggingar.
Þessar byggingar munu kosta
rikissjóð á annað hundrað
milljónir króna. Ég efast ekki urr^
að þú gerir þér ljóst, að þessi
mannvirki verða ekki reist i ná-
inni framtið. Eigum við samt sem
áður að samþykkja,að nemmtun
iþróttakennara fari fram að
Uaugarvatni, við óviðunandi
aðstæður? Er þýðing iþrótta-
kennaramenntunar fyrir islenzka
likamsmenningu ekki meiri en
svo, að fórna megi henni á altari
þröngsýni og ihaldssemi? Hvers
vegna, þegar beint liggur við að
koma henni i viðunandi horf með
þvi að fela Kennaraháskóla
Islands hana? Við Kennara-
háskóla Islands eru þær beztu
aðstæður fyrir menntun iþrótta-
kennara, sem völ er á hér á landi.
Skólinn býr yfir æskilegu
kennsluhúsnæði, ákveðiö hefur
verið að reisa iþróttahús við skól-
ann og táka 'það i notkun haustið
1973. I námunda við skólann eru
iþróttamannvirki eins og Uaugar-
dalshöllin, Uaugardalsvöllur,
sundlaugar Reykjavikur og fl.
Aðstaða til æfingakennslu er að
sjálfsögðu mun betri en hún getur
nokkurn timan orðið að Uaugar-
vatni. Að siðustu vil ég benda þér
á, að menntun iþróttakennara er
lifsnauðsynlegt að vera i nánum
og lifrænum tengslurn við iþrótta-
hreyfinguna. Slik tengsl eru ill-
möguleg að Uaugarvatni og er þá
ekki sagt, að iþróttir séu ekki
iðkaðar annarsstaðar en i
Reykjavik, en i Reykjavik er
iþróttahreyfingin fjölbreyttust og
i mestum blóma. Menntun
iþróttakennara er einnig nauðsyn
aö njóta þeirra fagmanna sem völ
er á i hinum ýmsu iþróttagrein-
um, sem iðkaðar eru hér á landi.
Það liggur i augum uppi, að
menntun iþróttakennara getur
ekki nema að mjög litlu leyti notiö
þeirra, eigi hún að fara fram að
Uaugarvatni.
Ýmsar fleiri leiðréttingar
mætti gera við grein þina, en það
verður að biða betri tima ef þess
gerist þörf.
Ég vil að siðustu aðeins undir-
strika, að islenzkri iþróttahreyf-
ingu er mikil þörf á stórbættri
menntun iþróttakennara ef við
tslendingar ætlum að stefna að
framförum á sviði likamsupp-
eldis og iþrótta og ávinna
islenzkri likamsmenningu virðing
annarra þjóða. Þess vegna ber að
skapa iþróttakennaramenntun-
inni eins góð skilyrði og kostur er
á hér á landi,en láta ekki annar-
lega sjónarmið ráða ferðinni.
Virðingarfyllst,
Dr. Ingimar Jónsson
FJALLIÐ TIL MUHAMEÐS -
EÐA MÚHAMEÐ TIL FJALLSINS
Svar við grein dr. Ingimars Jónssonar
Það er tæplega ástæða til að
eyða miklu rúmi til að svara
grein dr. Ingimars Jónssonar,
þar eð fátt nýtt kemur fram i
grein hans. En örfáum orðum
verð ég þó að fara um ýmsar
athugasemir hans, sem sum-
part eru byggðar á misskiln-
ingi og sumpart á skilnings-
leysi á málefninu.
Ég vil þá fyrst mótmæla
þeirri staðhæfingu dr. Ingi-
mars, að ég hafi haft fremur
litinn áhuga á að kynna mér
afstöðu stjórnar Iþrótta
kennarafélagsins, þar sem ég
mætti ekki á fundi iþrótta-
kennara. Skilaboð um þennan
lund fékk ég ekki fyrr en
klukkustundu áður en hann
átti að hefjast, og var búinn að
ráðstafa tima minum, og þótti
það leitt, enda er ég tilbúinn
að mæta á öllum fundum, sem
fjalla um málefni lþrótta-
kennaraskóla Islands, fái ég
boð um það timanlega. En
hins vegar er óskiljanlegt, að
óheimilt skuli að draga
ályktanir af greinargerð, sem
stjórn lþróttakennarafélags-
ins dreif - ir meðal blaða-
manna, „hefðir þú mætt þar,
hefðir þú eflaust getað sparað
þér vangaveltur um afstöðu
stjórnarinnar”, segir dr. Ingi-
mar i grein sinni. Fæ ég ekki
betur séð, en að hann sé að
sverja greinargerðina af sér
með þessum orðum. Alla vega
gefur hann i skyn. að þessi rit-
smið hafi verið gerð af
miklum vanefnum, og er ég i
sjálfu sér alveg sammála þvi.
Það er alger misskilningur
dr. Ingimars, að ég hafi gert
stjórn Iþróttakennarafélags-
ins upp skoðanir um „eitt-
hvert eilifðarform” skólans,
en hins vegar er bægslagang-
ur stjórnar félagsins svo
mikill vegna frumvarpsins.að
það er engu likara en hún
haldi, að það eigi að standa
óbreytt um aldur og ævi, sem
er auðvitaö alger misskiln-
ingur.
Sömuleiðis er það mis-
túlkun af hálfu dr. Ingimars,
að menntun iþróttakennara sé
sett skör lægra en önnur
kennaramenntun. Benti ég á
— og i þvi efni yfirsást dr.
Ingimar — að nemendur skól-
ans eigi að starfa hjá hinni
frjálsu iþróttahreyfingu milli
ára. Það er hvergi tekið fram,
að þeir timar eigi aðeins að
vera 70 klukkustundir, heldur
minnst 70 klukkustundir.
Þá verðurdr. Ingimar mjög
tiðrætt um inntökuskilyrðin,
og telur það mikla óhæfu, að
þau skuli vera nokkuð rýmri
en gerist um aðra skóla.
I þessu efni hlýtur dr. Ingi-
mar að vera ljóst, að hér er
um bráðabirgðaráðstöfun að
ræða, þvi að ef inntökuskil-
yrðin væru ekki eins rýmileg
og gert er ráð fyrir, þýðir það
einfaldlega, að aðsókn að
tþróttakennaraskólanum
myndi minnka verulega.
Stúdentsmenntun er ekki enn
þá orðin það almenn — þótt
það sé alltaf að aukast,að fólk
taki stddentsþróf — að nægi-
legar margir myndu sækja um
skólavist i Iþrótta-
kennaraskólanum. Til að
mynda hefur aðsókn stúdenta
að tþróttakennaraskólanum
aldrei verið það mikil, að þeir
hafi fyllt „kvótann” Ekki er
sjáanlegt, að breyting veröi á
þvi alveg á næstunni. Þess
vegna væri það stórháskalegt,
ef nú ætti að takmarka aðgang
að skólanum á meðan skortur
er á iþróttakennurum viða úti
á landsbyggðinni. Þess vegna
er eina skynsamlega stefnan I
bili að þrengja inntökuskil-
yrðin ekki um of, enda hafa
aðrir slæma reynslu af sliku.
Gaman væri, ef dr. Ingimar
upplýsti t.d. — vegna þess, að
honum verður svo tiörætt um
handavinnukennaranámið —
hve margir stúdentar
innrituðust í handavinnudeild
Kennarahákólans á síðasta
ári, og hve margir hafa óskað
eftir innritun fyrir næsta ár.
Varðandi launakjör iþrótta-
kennara vil ég segja það, að
margt fleira kemur til, að þeir
skuli vera i lægri launa-
flokkum en aðrir kennarar, og
kannski ekki sizt slæleg
frammistaða forustumanna
íþróttakennarafelagsins, sem
ekki hafa barizt nógu skelegg-
lega fyrir rétti þeirra.
Það atriði, að nemendur
Iþrótakennaraskólans öðlist
rétt til náms I Kennaraháskól-
anum að loknu iþrótta-
kennaraprófi, fær dr. Ingimar
ekki hrakið. Það er ráð fyrir
þvi gert. Það er hins vegar
ekki mitt að kveða upp úr
umþað, hvort nemendur
Iþróttakennaraskólans þurfi
að sitja eitt ár eða tvö I
kennaraháskóla til að öðlast
almenn kennararéttindi. Um
það fjalla skólastjórn
Kennaraháskólans og skóla-
nefnd tþróttakennaraskólans.
En hins vegar bendir margt til
þess, að eitt ár muni nægja og
byggi ég það á þvi, að handa-
vinnukennarar hljóta 7 hluta
af 12, sem þarf til að hljóta
kennaramenntun, fyrir verk-
legt nám i kennaraháskólan-
um. Tel ég ekki ósanngjarnt
að meta rúmlega tveggja ára
nám við tþróttakennaraskól-
ann einnig á 7 hluta. Mjög auð-
velt ætti að vera fyrir
nemendur fþróttakennara-
skólans, þá, sem hyggja á
framhaldsnám i Kennara-
háskólanum, að verða sér úti
um 1 eða 2 hluta til viðbótar
með aukatimum i Mennta-
skólanum að Laugarvatni,
sem auðveldlega má sam-
eina. Við skulum ekki spenna
bogann of hátt — og segja
aðeins 1 hluti. Samtals verða
það þá 8 hlutar af 12, eða 2/3
þess, sem ná þarf. Er þá
nokkuð eðlilegra, það sem
eftir er, taki eitt ár?
Þetta ætti að geta orðið
algeng leið, en ég er þvi fylli-
lega meðmæltur, að gerðar
séu einhverjar takmarkanir I
þessum efnum, svo aumingja
gagnfræðingarnir, sem dr.
Ingimar virðist hafa óbeit á,
eigi ekki eins greiðan aðgang
að Kennaraháskólanum.
Dr. Ingimar slær því föstu,
að ekki verði byggð ný mann-
virki við tþrótta-
kennaraskólann að Laugar-
vatni af þvi að það muni verða
svo kostnaðarsamt. Svona
órökstudd fullyrðing fellur um
sjálfa sig. Sannleikurinn er sá,
að nú loksins, eftir margra ára
— og jafnvel áratuga — deyfð
er loks að vakna skilningur
meðal ráðamanna á málefn-
um skólans. O að einmitt þá
skuli það gerast, að þeir reiði
til höggs, er hlifa skyldu, sjálf-
ir iþróttakennararnir.
Það er léleg lausn, sem dr.
Ingimar bendir á, að nem-
endur tþróttakennaraskólans,
verði hann fluttur til Reykja-
vikur, geti farið á milli staða i
Reykjavik til að sækja tima.
Væri illa farið með lenginu
skólans, ef nota á hana til
strætisvagnaferða i Reykja-
vik.
Ég læt nú þessum skrifum
lokið i bili, en þó get ég ekki
látið hjá liða, af þvi að dr.
Ingimar talar um annarleg
sjónarmið i lok greinar sinnar,
að minnast á það, að mörgum
finnst sem barátta dr. Ingi-
mars — kennaraháskóla-
kennarans — sé dálitið af
persónulegum toga spunnin.
Auðvitað er ljóst, ef fram
heldur, sem horfir, um
Ken na r a há s k óla nn , aö
kennarar hans verða verk-
efnalitlir, Ætli dr. Ingimar að
minnast þess, að þegar fjallið
vildi ekki koma til
Múhameðs, fór Múhameð til
fjallsins. Yrði honum
áreiðanlega vel tekið á
Laugarvatni. -alf.