Tíminn - 14.05.1972, Blaðsíða 10
10
TÍMINN
Sunnudagur 14. mai 1972
Þorsteinn Matthíasson:
Heimsókn í
Asgeir Guftmundsson skóla-
stjóri.
Arni Magnússon yfirkcnnari
llann kann aft umgangast
börnin. Þau hafa ekki valdið hon-
um erfiðlcikum i húsvarðarstarf-
inu.
"uðmundur Emilsson
Við Hliðaskóla er skólastjóri
Asgeir Guðmundsson. Hann kom
að skólanum haustið 1961, þá yfir-
kennari, en tók svo við skólastjórn,
þegar Magnús Sigurðsson hætti
fyrir tveimur eða þremur árum.
Einn veigamikill þáttur i starfi
Hliöaskóla er félagsskapur, sem
byggður er upp sameiginlega af
kennurum skólans og foreldrum
barnanna, sem þangað sækja nám
sitt.
Skólastjórinn skýrir hér fyrir
okkur, hvernig þessu starfi er hátt-
að.
— Upphafið var á þann veg, að
við stofnuðum til kynningar- og
fræðslufunda með foreldrum hvers
aldursflokks i byrjun hvers skóla-
árs, i september eða október, og
tókum þá til umræðu ýmsa þætti i
starfi þess aldursflokks yfir vetur-
inn, bæði námsefni, kennsluna
sjálfa, félagslif nemenda og ýms
vandamál, sem skólinn er að glima
við hverju sinni.
Upp úr þessu fæðist, eða öllu
heidur styrkist, sú skoðun min, að i
hverfinu þurfi að vera félagsskap-
ur foreldra i sem nánustum tengsl-
um við skólann.
Þetta varð til þess, að við hér i
skólanum ræddum það á okkar
kennarafundum, hvort við ættum
að standa að stofnun foreldrasam-
taka i hverfinu, og var samþykkt
að vekja máls á þvi.
Við boðuðum svo'til kynningar-
fundar um þetta mál, sem leiddi til
þess, að félag var stofnað.
1 lögum félagsins er svo fyrir
mælt, að félagar séu allir þeir for-
eldrar, sem börn eiga i skólanum,
og einnig allir starfandi kennarar
við skólann. Félagið heitir þvi
Foreldra- og kennarafélag Hliða
skóla. Þetta samstarf tel ég ákaf-
lega mikilvægt, og það hefur raun-
ar komið i ljós.
Félagið hefur starfað allmyndar-
lega og tekið afstöðu til ýmissa
mála, og er greinilegt, að skólinn
nýtur stuðnings þess i miklum
mæli, sem bezt kemur fram i þvi,
að byggingaframkvæmdir við skól-
ann munu hefjast nú d þessu ári -
þökk sé félagsskapnum.
Eins hafa verið tekin til umræðu
hjá félaginu ýmiss önnur mál, sem
varða nemendur skólans bæði nám,
félagsmál og aðstöðu i skólanum að
öðru leyti. Einnig þær venjur og
reglur, sem foreldrar i skólahverf-
inu glima við.
Það er ýmislegt fleira á ferðinni i
sambandi við samstarf skólans og
foreldranna, kennaranna og for-
eldranna. Við höfum t.d. haft um-
ræðufundi i aldursflokkum og feng-
Arni Pálsson kennari
ið þangað gesti. Þessir fundir hafa
heppnazt sérlega vel.
Einstakir bekkir hafa gengizt fyrir
skemmtifundum, sem foreldrar
hafa sótt. Nemendurnir hafa troðið
upp með skemmtiefni, en for
eldrarnir komið með kaffi og með-
læti. Þetta hefur vakið mikla
ánægju.
Þá má geta þess, að foreldrar
barnanna i yngstu deildunum hafa
gjarnan komiö inn i skólastarfið og
hjálpað til við ýmsa þætti, svo sem
eins og styttri ferðalög, gönguferð-
ir eða ýmis verkefni, sem kennari á
erfitt með að ráða við einn. Þetta er
mjög skemmtilegt. Foreldrar gera
það með sérlegri ánægju, að koma
til skólans i slikum erindagjörðum.
Þetta nána samstarf hefur orðið
þess valdandi, að það má heita
óþekkt fyrirbrigði, að fólk hlaupi
upp til handa og fóta út af vanda-
málum, sem upp koma án þess að
kanna þau nánar, og við höfum lagt
á það geysimikla áherzlu, að fólk
komi beint til okkar með vanda-
málin, áður en það fellir dóm um
vissa þætti, sem verið er að glima
við.
Ef einhver nemandi reynist
erfiður, er mjög auðvelt að leita
þar samstarfs við foreldrana - þeir
ætlast til þess.
Til viðbótar er kannski rétt að
geta þess, að kennarar við barna-
stigið hafa hér fasta viðtalstima
hálfsmánaðarlega. Og eru for-
eldrar bæði boðaðir og geta komið
ótilkvaddir. Þetta er mikiö notað.
Foreldrar eiga kost á þvi að
koma i skólann og kynna sér starf-
ið. Við höfum ekki beinlinis farið
inn á það, að opna skólann i
kennslustundum. Það hefur hins
vegar komið til umræðu. Hvernig
viö leysum það, vil ég á þessu stigi
málsins, ekki um segja.
— Koma foreldrar til skólans
með sin vandamál?
— Það er mjög almennt. Um leið
og eitthvert vandamál kemur upp
hjá barn, þá er trúlegt að þar sé
eitthvað fleira að. 1 flestum tilfell-
um gefa foreldrar skólanum til
kynna, ef þeir verða varir við ein-
hverja erfiðleika hjá börnum sin-
um, og ég man ekki, nú hin siðari
ár, eftir verulega neikvæðri afstöðu
foreldris gagnvart erfiðleikum,
sem skólinn á i vegna viðkomandi
nemanda. Og sjaldan er skólanum
gefið að sök, þótt námsárangur hjá
einstökum nemendum sé ekki eins
mikill og æskilegt væri.
Við höfum sagt þessu ágæta fólki
i kringum okkur, að við ráðum ekki
við öll vandamál, og við verðum að
fá aðstoð frá þvi. Og mér virðist, að
foreldrar hafi sýnt þessu skilning,
og liti oft i eigin barm og spyrji:
Edvard Ragnarsson
„Hvað get ég gert til að draga úr
þessum vanda”? Eitt af þvi, sem
komið hefur mikið til umræðu á
foreldrafundum, er vandamál
heimilanna, að hafa nemendurna
rólega inni á heimilum og fá þá til
að sinna verkefnum. Það eru ýms
öfl i þjóðfélaginu, sem toga i krakk-
ana, og heimilin eru, tiltölulega fá,
þess megnug að standa þar i móti.
Annað, sem við gjarnan getum
minnzt á, er félagslif nemenda, en
það er talsvert mikið hér innan
skólans einkum á unglingastiginu.
Það félagslif er skipulagt af
nemendum og kennurum i félag
inu. Um skipulag þess fá allir að
vita hálft skólaár fram i timann.
Hvað er á döfinni, hvenær það er,
hvað það kostar, og hverjir eiga að
sjá um það. Þetta fyrirkomulag
hefur skapað mikla festu og mikinn
frið i skóla,-
Um vandamál varðandi félags-
lifið hef ég það að segja, að þau
hafa ekki komið upp hér. Við verð-
um aldrei varir við reykingar eða
áfengisnotkun á skemmtunum i
skólanum, enda höfum við tekið
mjög fast á slikum hlutum og
nemendur gera sér fulla grein fyrir
þvi, að þeir gera sig brottræka úr
skóla verði þeir staðnir að þvi, að
hafa slikt um hönd hér.
— Þú ert búinn að starfa hér i
áratug. Hver finnst þér breyting á
nemandanum sem einstaklingi?
— Hann er frjálslegri i
umgengni, og hann er frakkari.
Það er talsvert áberandi, að börn,
ég á þar ekki eingöngu við ung-
linga, heldur börn yfirleitt, leyfa
sér meira en áður. Þetta kann þó að
speglast i öðrum atriðum varðandi
þennan skóla. Við höfum gengið i
gegnum dálitið óvenjulegar
kringumstæður hér.
Við vorum á sinum tima með
hálft fjórtánda hundrað nemendur i
sama húsnæði, og við erum nú með
um átta hundruð nemendur. Og
þegar mjög þröngt er i húsi, þá
þýðir það harðari og strangari
reglur, öðruvisi gengur það ekki.
Þegar siðan losnar um i skólanum,
og það verður lifvænlegra að búa
þar og lifa, þá kannski losnar lika
dálitið um strangleika agans.
Ég býst alls ekki við minna af
unglingunum nú en áður. Þeir lofa
góðu. En umhverfið hefur skapað
þeim og okkur, stórkostlega örðug-
leika. Og það eru þvi miður alltof
margir i umhverfinu, sem fá leyfi
til þess að spila á veika þræði. Og
við þessa hluti erum við i skólunum
að berjast.
Trúlega hafa unglingarnir of
mikil fjárráð, þvi færri kunna með
að fara á skynsamlegan hátt. Og
mér virðisUað það félagslif, sem
Hrólfur Kjartansson
ýmsir ,,aðrir” eru að skapa þessu
unga fólki, sé ákaflega tómt, án
þess að það sé þroskandi og gefi
lifsfyllingu.
Persónulega er ég þeirrar skoð-
unar, að skóli eigi að þjóna sinu
hverfi i öllu tilliti, bæði félagslegu
og menntunarlegu. Og er það ekki
eingöngu bundið við skyldunám,
heldur á hann að vera opinn öllum
þeim, sem hafa löngum til að nema
og vinna að þroskandi tómstunda-
iðju. Og vonandi kemur að þvi, að
við opnum skólann meira fyrir
þeim aðilum, sem að honum
standa.
Að fólkið i landinu veit ekki nægi-
lega mikið um hið innra starf skól-
anna,má kannski bezt sjá á þvi, að
þegar við byrjuðum okkar um-
ræðu- og fræðslufundi, þá voru
spurningar fólksins allt aðrar en
þær eru nú. Þær upplýsingar, sem
við liöfum komið til fólksins, virð-
ast mér vera að bera árangur
núna. Það gerir sér betur grein fyr-
ir þvi hvað skóli er, hvað hann gerir
og hvaða vandamál hann hefur við
að fást. Upplýsingastarfsemi um
verksvið og störf skólanna hefur
litil verið.
Hins vegar er flest það, sem
neikvætt er og úrskeiðis gengur,
vandlega útmálað fyrir almenn-
ingi. Frábær árangur eða ástunduu
nemenda innan skólaveggjanna
þykja ekki fréttnæmt efni handa
fjölmiðlum, en brotnar rúður,
fylliri og flöskubrot er vandlega
matreitt og borið á borð fyrir al-
menning.
Það er von okkar, að við getum
aukið til muna þátt listgreina hér i
skólanum t.d. myndiðar handa-
vinnu og tónlistar. Að gefa þessu
gaum, gerir hverja stofnun rikari.
Við höfum hér i skólanum aðila,
sem liklegir eru til að lyfta Grettis-
taki á þessu sviði.
Um aðra þætti get ég sagt það, að
við höfum reynt að vera með i öll-
um þeim nýjungum, sem yfir okkur
hafa flætt, eftir þvi sem við höfum
talið þær stefna i framfaraátt,
þessi seinustu ár. Kennarar
skólans hafa verið mjög áhuga-
samir að sækja námskeið i nýju
námsefni og breyttum kennsluhátt-
um. Allt það starf, sem getið er um
hér að framan, hefur orðið til fyrst
og fremst vegna framsýni og ósér-
hlifni kennara.
Og allar þær nýjungar, sem við
erum með á hverjum tima hér i
skólanum, ganga beint út til for-
eldranna i gegnum upplýsinga-
starfsemi. Efviðekki hefðum þetta
þannig, þá mætti búast vifj að við
fengjum andstöðu gegn ýmsum
Jóhanna leiðbeinir þeim yngstu