Tíminn - 14.05.1972, Blaðsíða 16

16
TÍMINN
Sunnudagur 14. mai 1972
Athugasemd frá Læknafélagi Rvk
Eftirfarandi athugasemd barst
Timanum frá Læknafélagi
Reykjavikur á miðvikudaginn, en
vegna rúmleysis i blaðinu hafa
ekki verið tök á að birta hana i
heild fyrr en nú.
I. t svari fjármálaráðherra á
Alþingi 8. mai sl., við fyrir-
spurn um samningaviðræður
lækna, komu fram furöulegar
og alveg óvæntar upplýsingar,
þar sem svar ráðherrans fól i
sér sérlega villandi fullyrð-
ingar um kröfur lækna, eins
og þær voru settar fram i upp-
hafi samningaviðræðna, svo
og þau tilboð, er fram komu á
samningafundum. Vill stjórn
Læknafélags Reykjavikur
koma á framfæri leiðrétt-
ingum og skýringum við
nokkra veigamikla þætti
þessa máls.
II. Ráðherra fullyrti, að launa-
kröfur lækna jafngiltu 102
millj. króna útgjaldaaukningu
fyrir ríkisspitalana og hefur
þetta verið túlkað i fjölmiðlum
sem 1 milljón króna árleg
launahækkun á hvern lækni.
Þessum útreikningi vill stjórn
Læknafélags Reykjavikur
mótmæla harðlega, og bendir
m.a. á eftirfarandi:
a. Um 25 millj. krónur eru áætl-
uö laun til annarra lækna en
þeirra, er beina aðild eiga að
þessum launakröfum.
b. Um 15 millj. króna er áætlað
vegna aukinnar yfirvinnu, en
hjá henni er unnt aö komast
með breyttri vinnutilhögun.
c. Um 10 millj. króna eru áætl-
uð framlög til life'yrissjóös.
d. Um 6 millj. króna er greiðsla
til staðgengla vegna afleys-
inga i sumarleyfum.
e. Um 4 millj. króna er framlag
til visindasjóðs til eflingar vis-
indastarfsemi viö rikisspital-
ana. Samtals gerir þetta 60
millj. króna.
III.
Samanburður á launum i des. og launum skv. upphaflegum kröfum L.R.
A. Sérfræðingar eftir 6 ára starf
Mánaöarlaun 36 klst. pr. viku 69.500,-
4- 15% i lifeyrissj., námssj. o.fl.
Aukavinnutaxtar:
Eftirvinna fyrstu 6 klst. pr. klst.
önnur eftirvinna pr. klst.
Næturvinna pr. klst.
Gæzluvaktir pr. klst.
B. Aðstoðarlæknar 1 stigs.
Mánaðarlaun 45 klst. pr. viku 45.242. 00
-í- 15% i lifeyrissj., námssj. o.fl.
Aukavinnutaxtar:
Eftir vinna pr. klst.
Næturvinna pr. klst.
Gæzluvaktir pr. klst.
des. 1971
59.075. 00
0.00
298.00
375.00
61.00
38.456.00
246.00
313.00
50.00
Upphafl. kröfur I jan. 1972.
86.150.00
4- 9% i lifeyrissj. o.fl.
Yfirvinna pr. klst.
Gæzluvaktir pr. klst.
36 klst. pr. viku 56.100.00
-i- 9% i lifeyrissj. o.fl. 51.051.00
Yfirvinna pr. klst.
Gæzluvaktir pr. klst.
78.397.00
934.00
195.00
696.00
145.00
Af föstum launum greiða læknar 10% i iifeyrissjóð og 5% i námssjóð
til að viöhalda menntun sinni. Læknar fóru fram á, að vinnuveitendur
þeirra greiddu 6% fastra launa i lifeyrissjóð.
Auk þess greiða læknar fyrir hóptryggingu, þar eð veikindaleyfi er
ekkert, þrátt fyrir fullyrðingu ráðherrans, nema það sem ákveðið er i
landslögum (14 dagar).
Það skal skýrt tekið fram, að ofangreindar tölur miðast við 12 mán-
aða greiðslur.
IV. 1 svari ráðherra kemur
fram, að eftir- og næturvinna
aðstoðarlækna sé allt aö 140
klst. á mánuði (35 klst. á
viku), auk gæziuvakta, en
ráðherra telur sig hafa boðiö
læknum 90—100 þús. krónur á
mánuði meö „hóflegu vinnu-
álagi”. Þetta þýðir 40 klst.
dagvinnu og 35 klst. auka-
vinnu, alls 74 klst. vinnuviku,
auk gæzluvakta, en á gæziu-
vöktum eru aðstoðarlæknar á
sjúkrahúsunum, en sérfræð-
ingar geta dvalið heima,
reiðubúnir að sinna vanda-
samari tilfellúm, sem upp
kunna að koma á nóttu eða
degi.
Það er augijósiega alger
fjarstæða að telja vinnuálag
sem þetta „hóflegt”. Rann-
sóknir, sem birzt hafa nýlega i
tveim stærstu læknatimarit-
um Englands og Bandarikj-
anna, sýna, að þreyta i starfi
hjá læknum með vinnuálag
likt þvi, sem að ofan greinir,
rýrir nákvæmni og skarp-
skyggni og býður heim mis-
tökum.
Læknar hafa ekki átt þess
kost að draga úr yfirvinnu og
vaktavinnu sökum lækna-
skorts á sjúkrahúsunum.
Þessi skortur stafar að nokkru
leyti af þvi, að stjórnendur
sjúkrahúsa hafa talið hag-
kvæmara að láta lækna frem-
ur vinna aukna nætur vinnu,
en ráða nægilega marga
lækna til starfa, vegna þess að
nætur vinna hefur verið lægra
greidd en dagvinna. Þessu
fyrirkomulagi þarf að breyta
og hafa læknar margoft á þaö
bent, siöast á undangengnum
samningafundum, að minnka
má yfirvinnu með breyttu
vinnuskipulagi og hagræð-
ingu, og ráðningu fleiri lækna.
V. Ef gengið hefði verið að öil-
um launakröfum Læknafélags
Reykjavikur, miðað við nú-
verandi yfirvinnu og gæzlu-
vaktir, hefðu mánaðartekjur
sérfræðings orðið sem hér
segir:
Föst laun kr. 86.150.00,
aukavinna og gæzluvaktir kr.
36.738.00, samtals kr.
122.888.00.
Ef treysta má málgagni
fjármalaráðherra, Timanum
9. mai sl„ þar sem segir i for-
siðufrétt, að læknum hafi
verið boðnar 130 þús. krónur á
mánuði, verður eigi betur séð,
en fjármálaráðherra hafi nú
yfirboðið upphaflegar launa-
kröfur lækna, og má þvi
merkilegtheita, að samningar
skuli ekki hafa náðst!
Reykjavik 10. mai 1972
Stjórn Læknafélags
Reykjavikur.
Kjör nú skv. siðustu samningum:
Vinna gegn föstum launum, 42 klst. á
viku, þ.e. 182 klst. á mánuði (miðað
við 12 mánaða greislu).
Yfirvinna 30klst. á mánuði (meðaltal)
Samtals á mánuði fyrir 49 1/2 klst.
vinnuviku:
60klst. á gæzluvakt á mán. (meðaltal).
Kröfur L.R.:
Vinna gegn föstum launum, 36 klst.
á viku, þ.e. 156 klst. á mánuði
Yfirvinna 56klst. á mán. (meðaltal).
Samt. á má. fyrir 49 1/2 klst. vinnuviku:
60klst. á gæzluvakt á mánuði (meðaltal).
Lifeyrissjóður 6%
Laun kr.
70.090.00
11.474:00
81.564.00 81.564.00
3.672.00
85.236.00
86.912.00
52.752.00
139.664.00 139.644.00
11.802.00
5.215.00
Fréttatilkynning frá fjár-
málaráðherra um launa-
kröfur sjúkrahúslækna
Lenging á sumarfrii úr 27 dögum i 42
Aukning dagpeninga i utanferðum
Krafa um framlag i visindasjóð
Samtals
Kröfur um greiðslur á mánuði
Sambærileg kjör nú
Hækkuná mánuði
Hækkun % = 97 %
Hækkunárári = 992.988.00
7.254.00
550.00
3.500.00
167.985.00
167.985.00
85.236.00
82.749.00
Vegna yfirlýsingar fjármála-
ráðherra á Alþingi 8. mai s.l., um
launakröfur sjúkrahúslækna i
samningaumleitunum við þá,
hefur stjórn Læknafélags
Reykjavikur sent frá sér yfirlýs-
ingu og útreikninga, sem birzt
hafa i fjölmiölum. Voru upplýs-
ingar ráðherra þar taldar „furðu-
legar” og „villandi” og rakin
ýmis atriði þvi til stuðnings.
Þar eð hér er um að ræða mál-
efni, sem er þjóðfélagslega mjög
mikilvægt og hefur hlotið verð-
skuldaða athygli almennings, tel-
ur ráðuneytið nauðsynlegt að
gera þessari yfirlýsingu stjórnar
Læknafélags Reykjavikur ali-
itarleg skil. Vill ráðuneytið
hvetja fólk til aö kynna sér málið
vandlega, svo að kjarni þess glat-
ist ekki i stóryrtum fullyrðingum.
í yfirlýsingu sinni skýrði ráð-
herra frá útreikningi Skrifstofu
rikisspitalanna um, að upphaf-
legar kröfur sjúkrahúslækna
kosti um 102 millj. kr. útgjalda-
aukningu rikisspitalanna vegna
samninga um kjör 107 lækna.
Stjórn L.R. gefur i skyn, að þessi
yfirlýsing sé röng. Þessa tölu sé
eðlilegt að lækka um 60 millj. kr„
eins og hér verður rakið:
1. 25 millj. kr. eru taldar launa-
hækkanir til lækna, sem ekki
eiga beina aðild að launakröf-
unum. Hér er rétt með farið að
þvi leyti, að rúmlega 25 millj.
kr. kröfunnar snýst um beina
launahækkun til 25 yfirlækna,
en þeir eru með taldir i lækna-
fjöldanum 107. Svo sem fram
kom i yfirlýsingu ráðherra, er
ein aðalkrafa spitalalækna
að fá óskorðaðan samningsrétt
fyrir þessa yfirlækna,þe. að
stjórn. L.R. getur af þeim sök-
um ekki borið af sér þennan
hluta krafanna. Ef þessar kröf-
ur eru af hálfu L.R. lagðar til
hliðar stendur eftir 77 millj. kr.
útgjaldaaukning, vegna 82
lækna. Oll þessi fjárhæð, að
undanskildum 3-4 millj. kr„
ætti skv. kröfunum að renna til
læknanna.
2. 15millj. kr. þessarar fjárhæðar
eru taldar útgjöld, sem hægt er
að komast hjá með breyttri
vinnutilhögun. Það skal viður-
kennt i þessu sambandi, að
fjármálaráðuneytið er ekki i
aðstöðu til að meta þessa full-
yröingu. Hún stangast að visu á
við það, sem siðar segir i yfir-
lýsingu stjórnar L.R., um að
læknar hafi ekki átt þess kost
að draga úr yfirvinnu.Þvi er
hér við að bæta, að öll vinnutil-
högun lækna á rikisspitölunum
hefur veriö i höndum læknanna
sjálfra. Gagnrýni á þá tilhögun
verður þvi að visa i þeirra eigin
hóp. Þess má geta, að fjár-
málaráðuneytið hefur itrekað
reynt að fá upplýsingar um,
hvernig vinnutimaákvæði
læknasamninga undanfarinna
ára hafa verið framkvæmd, en
ekki fengið.
3. Stjórn L.R. virðist telja, að
krafa um framlög til lifeyris-
sjóðs sé ekki krafa um greiðslu
til læknis. Þessi framlög eru nú
innif iföstum launum. Sé gerð
krafa um þau til viðbótar föst-
um launum verður að meta þá
kröfu sem beina launahækkun.
4. Stjórn L.R. telur ekki kröfu um
auknar greiðslur til staðgengla
i sumarleyfum sem launa-
hækkanir. Alla vega eru þessar
f járhæðir bein hækkun launaút-
gjalda, sem af samningi mundi
leiða. Hér er i ýmsum tilfellum
um að ræða hækkaðar greiðslur
til einstakra lækna fryri
óbreytt vinnuframlag, sem
ekki verða taldar annað en bein
launahækkun.
5. Krafa um framlag til visinda-
sjóðs verður ekki talin launa-
krafa. Hins vegar er þetta bein
krafa um útgjaldaaukningu,
sem neraur sem svarar nál.
3300 kr. á lækni á mánuði.
Rétt þykir að setja fram út-
reikning á núverandi kjörum sér-
fræðings á rikisspitala, saman-
borið við kjör skv. kröfum lækna,
miðað við óbreyttan vinnutima og
þá gengið út frá, að ekki áéu tök á
að stytta þann tima. Miðað er viö
gildandi visitölu 109,29:
Auk ofangreindra krafa hafa
læknar krafizt stóraukinna rétt-
inda til að vera fjarverandi á
launum i veikindum. Eins og
stendur hafa læknar rétt til allt að
tveggja vikna leyfis á launum á
ári i veikindum af sama sjúk-
dómi. Nú er krafizt allt að 180
daga leyfis á hverjum 12 mánuð-
um. Útgjöld vegna þessarar kröfu
hafa ekki verið áætluð til launa,
en ættu að sjálfsögðu að koma til
hækkunar kröfum lækna.
I yfirlýsingu stjórnar L.R. eru
ráðherra tileinkuð þau sjónar-
mið, að 75 klst. vinnuvika sé „hóf-
legt vinnuálag”. I þessum skrif-
um er fólgin gróf tilraun til blekk-
ingar. Þegar ráðherra ræddi hóf-
legt vinnuálag i lok yfirlýsingar
sinnar, ræddi hann eingöngu um
sérfræðinga' og aðstoðarlækna.
Þeir hafa fengið greiddar að
meðaltali 12 stundir i yfirvinnu á
mánuði á rannsóknarstofum, 19-
22stundir á handlækningadeild og
tiðast 33-44 stundir á mánuði á
öðrum deildum.iAðmati ráðherra
er þetta hóflegt vinnuálag með 42
st. vinnuviku, sem verið hefur i
dagvinnu.
Tölurnar, sem stjórn L.R. notar
máli sinu til framdráttar eru hins
vegar yfirvinnutimi kandidata,
sem lengst af hefur verið óhófleg-
ur, jafnt að dómi ráðuneytisins
sem lækna. Tilboð rikisins ætlar
kandidötum i samræmi við það
verulega meiri hækkun en sér-
fræðingum og aðstoðarlæknum.
I yfirlýsingu stjórnar L.R. er
bent á ráðningu viðbótarlækna
sem leið til að minnka yfirvinnu
þeirra, sem fyrir eru. Svo
augljóst sem það er, vill ráðu-
neytið taka fram af þessu tilefni,
að laun nýrra lækna eru algerlega
jafn áþreifanlegur kostnaður við
rekstur spitalanna og yfirvinnu-
greiðslur, þótt þau gætu e.t.v.
orðið nokkru lægri. Hins vegar
mundu slikar ráðningar auka á
vandræði við að fá lækna til að
sinna öðrum greinum læknisþjón-
ustu.
Ráðuneytið telur, að áðurnefnd
yfirlýsing stjórnar Læknafélags
Reykjavikur og þær skýringar,
sem hér að framan eru raktar,
hljóti að leiða almenningí fyrir
sjónir, að kröfugerð sjúkrahús-
lækna i þessum samningum, jafn-
vel eftir þær tilslakanir, sem boð-
aðar hafa verið og ráðuneytið
hefur ekki talið rétt að skýra frá,
sé langt ofan þeirra marka, sem
verjandi er af rikisins hálfu að
semja um.
Vill ráðuneytið itreka áskorun
fjármálaráðherra til lækna, sem
hér eiga i hlut að ráöa nú ráðum
sinum að nýju og skoða tilboð rik-
isins i ljósi þeirra kjara, sem
þetta samfélag telst geta boðið
öðrum þegnum sfnum.
Fjármálaráðuneytið 12. mai 1972.