Tíminn - 16.05.1972, Blaðsíða 10

10
TÍMINN
briðjudagur. 16. maí. 1972
Enn deilt um staðsetningu Tækniskólans:
heildarAlitsgerð um
dreifingu stofnana um
landið nauðsynleg
- sagði Jónas Jónsson
EB-Reykjavik
Enn urðu umræöur um
staösetningu Tækniskóla tslands
á fundi I neöri deild Alþingis s.l.
miðvikudag. Magnús Torfi
Ólafsson, manntamálaráðherra
kvaðst styðja frumvarpið eins og
efri deild, gekk frá því en frum-
varpið gerir nú ráð fyrir tveimur
tækniskólum, i Reykjavik og á
Akureyri, og að kannaðir verði
möguleikar á þvi, að tækniháskóli
risi i framtíðinni á Akureyri.
Gylfi b. Gíslason lagöíst enn
gegn þvi að tækniskólanum verði
valinn staöur á Akureyri. Hér
væri um sérhæfðasta skóla
landsins að ræða. Þess vegna
myndi það koma niður á gerðum
hans, yrði hann fluttur norður.
Gylfi sagði, að það væri heilbrigð
stefna að dreifa stofnunum um
landsbyggðina, og fyllilega kæmi
til greina að flytja t.d. Fiski-
félagið og Búnaðarfélagið til '
Akureyrar.
Gisli Guðmundsson. (F) sagði
það fróðlegt að hlýða á ræðu
Gylfa, „vegna þess, að ég minnist
viðræðna, bæði á fundi og utan
fundar, sem ég og fleiri áttum
með honum um þessi mál 1963.
bað varð þá að samkomulagi i
bili, að inn i þau lög, sem þá voru
samþykkt yrðu sett ákvæði um að
stefna skyldi að þvi að koma upp
fullkomnum tækniskóla á Akur-
eyri, og þetta stendur I lögunum
frá þeim tima. Ráðherrann, sem
átti að framkvæma þessi ákvæði
laganna var Gylfi Þ. Gislason.
Hann haföi til þess 7 ár. Hins
vegar hef ég ekki orðið var við,að
árangur hafi orðið þar af. Og nu
er Gylfi b. Glslason kominn
Jónas Jónasson.
GISTIHUS - HEIMAVISTARSKOLAR
Til sölu þvottahúsavélar.
Upplýsingar á kvöldin i sima 19584.
Nauðungaruppboð
á v.b. Hólmsteini ÁR-27, áður auglýst i
Lögbirtingablaðinu 22. og 29. október og 3.
nóvember 1971, fer fram um borð i bátn-
um sjálfum við bryggju á Stokkseyri
föstudaginn 19. mai n.k. kl. í6,00.
Uppboðið fer fram til lúkningar opinber-
um sveitargjöldum til Stokkseyrarhrepps
að undangegnúm lögtökum 21. april 1971
og 8. april 1972.
Sýslumaður Arnessýslu.
KAUP — SALA
bað er hjá okkur sem úrvalið er mest af eldri gerð hús-
gagna, Við staðgreiðum munina, þó heilar búslóðir sc;u.
Húsmunaskálinn Klapparstig 29 og Hverfisgötu 40b s.
10099 og 10059.
á þa skoðun að það sé
ekki grundvöllur fyrir tækni-
skóla á Akureyri- yfir höfuö, það
skorti skilyrði. Má ég benda þing-
manninum á, að Akureyri er
álika f jölmenn nú eins og Reykja-
vik var, þegar Háskóli islands
var settur þar á stofn 1911. Má ég
benda á það, að Akureyri er orðin
mikill og vaxandi iðnaðarbær, má
ég benda á það, að i skyrslu, sem í
upphafi hefur verið lesið upp úr
hér á þingi, var gerð grein fyrir
þvi, að tæknimenntuðum
mönnum fari f jölgani á Akureyri.
Má ég benda á það, að fyrir 40
árum var verið að ræða um að
koma upp menntaskóla á Akur-
eyri. bá voru færö nákvæmíega
sömu rök gegn þvi, og Gylfi b.
Gislason var að færa gegn tækni-
skóla á Akureyri, þ.e. að það
myndi verða skortur á kennurum,
en reynslan sýndi allt annað.
Reynslan sýndi, að Mennta-
skólinn á Akureyri hefur starfslið,
að ég ætla fullkomlega sambæri-
legt við hliðstæðar mennta-
stofnanir hér syðra".
Að lokum vakti Gisli athygli á
þvi að hann futti fyrr I vetur til-
lögu um að þingið lýsti þeim vilja
sinum, að Tækniskóli Islands yrði
fluttur til Akureyrar. Óskaði hann
eftir því, að menntamálanefnd
neðri deildar,sem hefur tillöguna
til meðferðar, tæki afstöðu til
hennar.
Jónas Jónsson (F) sagði m.a.að
nauðsynlegt væri að gera sér
grein fyrir þvi að ætti að dreifa
stofnunum um landið, ætti fyrst
og fremst að sjá til þess, að setja
nýjar stofnanir niður, þar sem
heppilegt væri talið út frá þvi
sjónarmiði, og I öðru lagi kæmi þá
til greina að flytja mjög ungar
stofnanir, sem ekki hefðu fest
rætur sinar. bað yrði alltaf mjög
mikli r erfiðleikar við að flytja
stofnanir, sem rótgrónar væru á
sínum stöðum.
Nti hefði sú hugmynd lengi
verið uppi, að tækniskóli gæti átt
rétt á sér á Akureyri. Væri þetta
auðvitað út frá þeirri stefnu, að
rétt væri að dreifa stofnunum um
landið. Nú hefði ekki verið gerð
heildarathugun á þvl, hvaða
stofnanir ættu að vera annars
staðar en i Reykjavik, bess vegna
væri ákaflega hætt viö þvi, að
hvert mál, sem kæmi til umræðu
á þessu stigi, hlyti svipaðar mót-
tökur eins og t.d. lýsti sér I ræðu
Gylfa b. Glslasonar. Ef fyrir lægi
ein heildaráætlun um þa*>
hvernig ætti að byggja upp i'«fiðiö
með hinum ýmsu naiVö=ynlegu
stofnunum þyrfti ek»'<'ao koma M
deílna I nvert skipti
s'em mái e«'s °8 J>etta kæmi
fyrir.
Sejpíia i ræöu sinni, sagði
j<was, að auðvitað væri ekki hægt
að byggja upp tækniskóla á Akur-
eyri nema með föstu kennara-
liði að langmestu leyti. bar væru
þó verkfræðingar og tækni-
fræbingar, eitthvað á' annan tug
manna I hvorum þessara hópa.
Byggingar væru þær sömu sem
þyrfti fyrir skólann, hvort sem
hann væri á Akureyri I Reykjavik
eða annars staðar.
1 lok ræðu sinnar sagði Jónas,
að dálftið undarlegt væri, að
þegar sótt væri á það, að Tækni-
skólinn yrði á Akureyri , þá væri
eins og verið væri að taka svolltið
af þrýstingnum með þvl að setja
inn I frumvarpið, að hluti skólans
mætti vera á Ákureyri.
Væri ekki eðlilegra og verk-
drýgra, aö skólinn væri þar allur?
TILRAUNASKÓLI
í REYKJAVÍK
EB-Reykjavik.
Stjórnarfrumvarp um stofnun
tilraunaskola, er nefnist
sameinaður framhaldsskóli, var
s.l. föstudag lagt fyri Alþingi.
Samkvæmt þessu frumvarpi
verður skólinn i Reykjavik og
rekinn af rikinu og Reykjavíkur-
borg. Lagt er tilfað rfkissjóður
greiði 60% af stofnkostnaði
skólans, en 40% greiðist af
ReykjavikUrborg. A skólinn að
vera fyrir nemendur, sem hafa
lokið skyldunámi og veiti skólinn
þeim tiltekin réttinditil sérnáms I
framhaldsskólum eða háskóla
svo og menntun og þjálfun I
ýmsum starfsgreinum.
í greinargerð frumvarpsins
segir, að veröi það að lögum verði
stofnað til nýs skóla i tilrauna-
skyni, sem ætlaö sé að annast
menntun allra nemenda ákveðins
skólahverfis á tilteknu aldurs-
stigi án tillits til fyrirhugaðar
námsbrautar hvers og eins, og
sameini skólinn þannig I eina
heild hinar ýmsu tegundir skóla á
framhaldsstigi. Ennfremur segir
i greinargerðinni:
,,bar sem hér er um að ræða
frávik frá þvi skipulagi, sem nú
er lögboðið, er nauðsynlegt að
afla tilraun þessari laga-
heimildar.
Markmið þeirrar tilraunar,
sem felst I stofnun slíks skóla, er
sumpart hagkvæmara ytra
skipulag, en þó umfram allt
breytingar á hinu innra skóla-
starfi, er miðað að þvi að auka
jafnrétti nemenda með ólika
hæfileika og ólfk áhugaefni og að
draga úr þvi vanmati og van-
rækslu á tilteknum náms-
brautum, sem skiptingu náms-
brauta á aðskildar og ólikar
skólagerðir hættir til að hafa i för
með sér.
Jafnframt stefnir tilraunin að
þvi að gefa nemendum tækifæri
til að velja sér námsbraut I sem
fyllstu samræmi við þann áhuga
og getu, sem vaxandi þroski
þeirra á framhaldsskólaaldrinum
kann að leiða I ljós, og að hverfa
frá þeirri hefð, að nemendum sé
við ákveðinn aldur skÍDað i skrila.
þar sem þeir eru I eitt skipti fyrir
öll titilokaðir frá tilteknum náms-
brautum. Sameining sem flestra
námsbrauta I einni skólastofnun
auðveldar mjög flutning milli
námsbrauta og eykur þannig
tækifæri nemenda til að velja sér
endanlegan námsferil og starfs-
feril við sitt hæfi.
Megineinkenni hins sameinaða
framhaldsskóla er þvi, að
nemendur hans geta valið um
fjölbreytt nám og mismunandi
námsbrautir, hvort heldur til
undirbtinings undir störf i hinum
ýmsu greinum atvinnulifsins eða
undir áframhaldandi nám i sér-
skólum og háskóla eða öðrum
menntastofnunum á háskólastigi.
Sem dæmi um námsbrautir má
nefna menntaskólanám,
verzlunarnám, htisstjórnarnám,
og iðn, iðju- og tækninám. bótt
svo sé til ætlazt, að skólinn bjóði
kennslu allt að sttidentsprófi, er
jafnframt gert ráð fyrir skemmri
námsferlum, allt eftir eðli þess
náms, er nemendur stunda og
kröfum þeirra starfa eða sér-
náms sem þeir stefna að."
Deilt um skipun
stjórnar Sölustofnunar
lagmetisiðnaðarins
EB-Reykjavik.
Talsverðar deilur hafa orðið á
Alþingi um stjórnarfrumvarpið
um Sölustofnun lagmetisiðnaðar-
ins, einkum um stjórn stofnunar-
innar, en lagt er til I frumvarpinu,
að opinberir aðilar skipi meiri-
hluta stjórnarinnar.
Efri deild þingsins afgreiddi-
frumvarpið i siðustu viku, og b'é'
ar það kom til 1. umræði'' "e°ri
deild s.l. miðviki>Jd8- sa8oi
Magnús Kjarta»-a0n iðnaðarráð-
herra, þega-"ann gerði þar grein
fyrir ,fr-»nvarpinu, að þar sem
ri^j-ájóði væri ætlað að leggja
/ram stór óafturkræf framlög til
stuðnings sölustofnuninni, væri
eðlilegt að hið opinbera hefði
meirihluta I stjórn hennar, en I
frumvarpinu er lagt til að rikis-
sjóður greiði 25 millj. kr. ár hvert
i þessu skyni næstu fimm árin.
Ráðherrann sagði ennfremur,
að ef einkaaðilar ættu að fá meiri-
hluta I stjórninni, væri hann
þeirrar skoðunar, að gera þyrfti
þær breytingar á frumvarpinu, að
einkaaðilar legðu fram meiri-
hluta fjármagnsins til stofnunar-
innar i stað rikissjóðs. Gæti þessi
breyting verið á þann veg, að
framlag rikissjóðs yrði t.d. 10
millj. kr. hvert ár, og framlag
einkaaðila 15 millj. kr.
Björn Pálsson (F) sagði, að at-
vinnurekendur ættu að hafa
meirihluta i stjórn Sölustofnunar-
innar, og hann taldi hæfilegt að
rikissjóður greiddi aðeins 5
milljónir kr. á ári til hennar.
Björn sagði ennfremur m.a., að
rikið ætti ekki að leggja of mikið
upp I hendurnar á mönnum. bað
ætti að spara meira en það gerði.
Taldi Björn bezt, að menn ynnu
sig upp sjálfir i stað þess p*
heimta alltaf fé frá rikiri" ¦ •
gæti rikið sparað 100-r-íllJ- kr-. ef
það greiddi aðei>- 5 milU- kr. á
ári til Sölusr"rnunarinnar-
1 lok "-^011 Slnnar sagði Björn
p^j^on, að hann yrði ekkert hrif-
-<in af þvl t ef t.d. Magnús
Kjartansson iðnaðarráðherra
skipaði einhvern yfir hann á búi
hans fyrir norðan.
Pétur Pétursson (AJ sagðist
vera meðmæltur þvi, að hið opin-
bera hefði meirihluta i stjórn
stofnunarinnar næstu fimm árin.
Sagði Pétur, að með frumvarpinu
væri stefnt i rétta átt.
Karvel Pálmason (SFV) áleit,
að i meginatriðum væri stefnt i
rétta átt með frumvarpinu. Hins
vegar kvaðst hann vera andvigur
þvi, að hið opinbera hefði meiri-
hluta i stjórn stofnunarinnar.
Garðar Sigurðsson (AB) sagði,
að óskiljanlegt væri, hvernig
Karvel Pálmason, sem kenndi sig
við flokk vinstri manna, gæti tek-
iðundir þá skoðun, að einkaaðilar
hefðu meirihluta I stjórn stofnun-
ar, sem rikissjóður legði 'allt f jár-
magn til.
Lárus Jónsson (S} sagði m.a.,
að með frumvarpinu væri verið
að gera merkilega tilraun til að
koma á samvinnu milli framleið-
enda og rikisins.
Guðlaugur Gislason (S) lagði
áherzlu á, að framleiðendur hefðu
meirihluta stjórnarinnar, þótt
rikið legði stofnuninni til 25 millj.
kr. á ári.
Pétur Sigurðsson (S) taldi eðli-
legt, að á meðan rikið legði fjár-
magn fram til stuðnings stofnun-
inni, hefði það hönd i bagga með
stjórn hennar.